రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి

రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి అనేది హిందూ ధర్మం, జాతీయవాదాలకు సంభందించిన మహిళా సంస్థ. ఈ సమితిని ఆర్ ఎస్ ఎస్ "మహిళా విభాగం" అని పిలుస్తారు, సంస్థ తన భావజాలాన్ని పంచుకునేటప్పుడు ఇది ఆర్ ఎస్ ఎస్ నుండి స్వతంత్రంగా ఉందని పేర్కొంది. సభ్యత్వం, నాయకత్వం మహిళలకు మాత్రమే పరిమితం చేయబడింది, దాని కార్యకలాపాలు జాతీయవాద భక్తి,[1] హిందూ మహిళల సమీకరణకు నిర్దేశించబడతాయి.[2]

సమావేశంలో మాట్లాడుతున్న శాంతక్క

చరిత్ర

మార్చు

రాష్ట్రీయ సేవిక సమితి స్థాపకురాలు లక్ష్మీబాయి కేల్కర్. ఈమె సంస్థను స్థాపించడానికి ముందు 1936 లో ఆర్ఎస్ఎస్ వ్యవస్థాపకుడు డాక్టర్ కె.బి. హెడ్గేవార్ను సందర్శించారు. [3]రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘంలోనే మహిళా విభాగాన్ని ప్రారంభించాల్సిన అవసరం గురించి అతనిని ఒప్పించడానికి సుదీర్ఘ చర్చలు జరిపారు.[4] ఏదేమైనా, రెండు సమూహాలు సైద్ధాంతికంగా ఒకేలా ఉన్నందున, RSS నుండి స్వయంప్రతిపత్తి , స్వతంత్రంగా ఉండే ప్రత్యేకమైన సంస్థను ఏర్పాటు చేయాలని హెడ్గేవర్ లక్ష్మీబాయి కెల్కర్‌కు సలహా ఇచ్చారు అలాగే హెడ్గేవర్ కేల్కర్కు బేషరతుగా , మద్దతు ఇస్తానని హామీ ఇచ్చారు. దీని తరువాత, కెల్కర్ 25 అక్టోబర్ 1936 న వార్ధాలో రాష్ట్రీయ సేవిక సమితిని స్థాపించారు . [5]

"స్త్రీ కుటుంబానికి, దేశానికి స్ఫూర్తిదాయక శక్తి. ఈ శక్తి మేల్కోనంత కాలం, సమాజం పురోగతి చెందదు ""

లక్ష్మీ బాయి కెల్కర్, సేవికా సమితి స్థాపకురాలు[6]

సంస్థ చేపడుతున్న చర్యలు

మార్చు

భారతీయ సంస్కృతి , సంప్రదాయాలను నిలబెట్టడానికి పనిచేస్తున్న అతిపెద్ద హిందూ మహిళా సంస్థ నేడు రాష్ట్రీయ సేవికా సమితి. ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ మహిళలు సామాజిక-సాంస్కృతిక కార్యక్రమాల్లో చురుకుగా పాల్గొంటారు. భారతదేశంలోని అన్ని ప్రాంతాలలో వివిధ స్థాయిలలో వివిధ రకాల విద్యను , అవగాహన శిబిరాలను తరచూ నిర్వహిస్తూ ఉంటారు.[7][8]

సమితి, చురుకైన శాఖలను నిర్వహిస్తుంది. ఇందులో సభ్యుల సమావేశాలు, జాతీయవాద / దేశభక్తి గీతాలు పాడటం, సైనిక శిక్షణ , చర్చలను నిర్వహిస్తారు. సమితి ప్రస్తుతం 5215 కేంద్రాలలో పనిచేస్తోంది. 875 కేంద్రాలు రోజూ శాఖలను నిర్వహిస్తాయి. [9]

మతం, కులం, వర్గం, లింగం, జాతికి సంబంధం లేకుండా సమితి భారతదేశం అంతటా 475 సేవా ప్రాజెక్టులను నిర్వహిస్తుంది. వీటిలో గోశాలలు, గ్రంథాలయాలు, కంప్యూటర్ శిక్షణా కేంద్రాలు, అనాథాశ్రమాలు కూడా ఉన్నాయి.[10]

సంస్థ బోధనలు

మార్చు

సానుకూల సామాజిక సంస్కరణకు నాయకులుగా సమాజంలో హిందూ మహిళల పాత్రపై రాష్ట్రీయ సేవిక సమితి దృష్టి సారించింది. సమితి తన సభ్యులకు మూడు ఆదర్శాలను బోధిస్తుంది. అవి:

1 మాత్రుత్వం (మహిళలందరినీ మాతృ భావంతో చూడటం)

2.కర్త్రుత్వం (సామాజిక సేవ చేసే సామర్థ్యం)

3.నేతృత్వం (నాయకత్వ లక్షణాలు)[11]

ఈ ఆదర్శాల కోసం నిలబడిన వ్యక్తులు : జిజియాబాయి , అహల్యబాయి హోల్కర్, ఝాన్సీరాణి. వీరు ప్రతీ సేవకు ఆదర్శంగా ఉన్నారు. మహిళలందరికీ సమాజంలో సానుకూల మార్పును సృష్టించగల సామర్థ్యం ఉందని ఈ సంస్థ నమ్ముతుంది.[4]

[12]

సంస్థ అధికారులు

మార్చు

లక్ష్మీబాయి కెల్కర్ - 1936-1978

సరస్వతి ఆప్టే 1978-1994

ఉషా-తాయ్ చాటి -1994 - 2006

ప్రమీలా-తాయ్ మేధే 2006-2012

వి.శాంత కుమారి - 2012 నుండి ఇప్పటి వరకు.

మూలాలు

మార్చు
  1. "Indian Way of Life Only Option Left for World: RSS Chief Mohan Bhagwat". 11 November 2016.
  2. "Rashtra Sevika Samiti to open hostel for women in Dehradun". The Times of India.
  3. "Remembering Moushiji Kelkar, founder Pramukh Sanchalika of Rashtra Sevika Samiti on her 110th Birth Anniversary". Vishwa Samvada Kendra (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2015-07-06. Archived from the original on 2019-02-17. Retrieved 2019-02-16.
  4. 4.0 4.1 "10 things to know about Rashtra Sevika Samiti, the women wing of RSS by Rakesh Jha". www.inuth.com. inuth. Archived from the original on 2020-05-14. Retrieved 2020-05-14.
  5. "Holier Than Cow by Neha Dixit". www.outlookindia.com. outlookindia. Archived from the original on 2019-08-31. Retrieved 2020-05-14.
  6. "Vandaneeya Mausiji – Birth Centenary Year 2005". hssuk.org.[permanent dead link]
  7. Menon, Kalyani Devaki (2005). "We will become Jijabai: Historical Tales of Hindu Nationalist Women in India". The Journal of Asian Studies. 64 (1): 103–126. doi:10.1017/s0021911805000070. JSTOR 25075678.
  8. Basu, Amrita (2012) [first published in 1998]. "Hindu Women's Activism in India and the Questions it Raises". In Jeffery, Patricia; Basu, Amrita (eds.). Appropriating Gender: Women's Activism and Politicized Religion in South Asia. Routledge. pp. 167–184. ISBN 978-1136051586.
  9. Sarkar, Tanika (1995). "Heroic women, mother goddesses: Family and organization in Hindutva politics". In Tanika Sarkar; urvashi Butalia (eds.). Women and the Hindu Right: A Collection of Essays. New Delhi: Kali for Women. pp. 181–215. ISBN 8185107661.
  10. "Know about Rashtra Sevika Samithi as well by Rakesh Taneja". zeenews.india.com. zeenews. Archived from the original on 2019-12-08. Retrieved 2020-05-14.
  11. Banerjee, Sikata (2012). Make Me a Man!: Masculinity, Hinduism, and Nationalism in India (in ఇంగ్లీష్) (2005 ed.). In the crucible of Hindutva:Women and Masculine Hinduism: SUNY Press. pp. 121–123. ISBN 978-0-7914-8369-5.
  12. Banerjee, Sikata (2012). Make Me a Man!: Masculinity, Hinduism, and Nationalism in India (in ఇంగ్లీష్) (2005 ed.). In the crucible of Hindutva:Women and Masculine Hinduism: SUNY Press. pp. 121–123. ISBN 978-0-7914-8369-5.