వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం/2015 27వ వారం

భారమితి

భారమితి లేదా బారోమీటర్ అనే పరికరాన్ని వాతావరణ పీడనాన్ని కొలిచేందుకు ఉపయోగిస్తారు. భారమితిని ఉపయోగించి వాతావరణ పీడనంలోని హెచ్చు, తగ్గులను గుర్తించెదరు. వాతావరణ పీడనంలోని మార్పులను వాతావరణ శాస్త్రవేత్తలు భారమితి సహయంతోనే లెక్కించెదరు. మొదట్లో ఒక వైపున మూసి ఉన్న గాజుగొట్టంలో పాదరసం నింపిన భారమితిని ఉపయోగించేవారు. ప్రస్తుతం డిజిటల్‌ భారమితులు వాడుకలోనికి వచ్చాయి. డిజిటల్ భారమితులు పాదరసముతో చేసిన భారమితి కన్నఖచ్చితమైన రీడింగ్‌ను చూపిస్తాయి. కంప్యూటరులో ఆటోమెటిక్‌గా నమోదు అగును.భారమితిని కీ.శ.1643లో కనుగొన్నకీర్తి ఎవంజెలిస్టా టొరిసెల్లికి దక్కినను, ఇటలికీ చెందిన గణితవిజ్ఞానవేత్త, ఖగోళవేత్త అయిన గాస్పారొబెర్టి నీటిని ఉపయోగించి 1640-1643 మధ్యలో కనుగొన్నట్లు చారిత్రక ఆధారాలున్నాయి. భూగోళం చుట్టూ ఆవరించి కొన్ని కిలోమీటర్ల ఎత్తువరకు గాలి ఆవరించి ఉన్నది. దీనినే వాతావరణం అంటారు. మాములుగా గాలి తేలికగా ఉన్నట్లు, ఎటువంటి భారంలేనట్లు భావించెదరు. కాని నిజానికి ఒక ఘనమీటరు వాతావరణంలోని గాలిభారం 1.0 కే.జి వరకు ఉండును(200Cవద్ద గాలి సాంద్రత 1.225Kg/m3. వాతావరణంలోని ఉష్ణోగ్రతలో హెచ్చు,తగ్గుల ననుసరించి, ఈ విలువలో మార్పు ఉండును). ఈ విధంగా వాతావరణం భూపరిసరాలపై కల్గించే ఒత్తిడిని వాతావరణ పీడనం అందురు.

(ఇంకా…)