వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం/2018 46వ వారం
ఖండోబా, మార్తాండ భైరవ లేదా మల్హరి, భారతదేశంలోని దక్కను పీఠభూమి పై శివుని అవతారంగా భావించబడే ప్రముఖ హిందూ దైవం. ఈయనను ముఖ్యంగా మహారాష్ట్ర మరియు కర్నాటక రాష్ట్రాలలో ఎక్కువగా కొలుస్తుంటారు. మహారాష్ట్రలో ఆయన ముఖ్యమైన కులదైవం. బ్రాహ్మణులు, క్షత్రియులు, వ్యవసాయదారులు, పశుపోషకులు వంటి కులాలకే కాకుండా అడవులు మరియు కొండ ప్రాంతాలలో గల గిరిజన, వేటాడే తెగలకు కూడా ఈయన ఆరాధ్య దైవం. ఖండోబా పూజలు హిందూ మరియు జైన మత పద్ధతులలో జరుగుతాయి. ఈ పద్ధతులు కులంతో సంబంధం లేకుండా ముస్లింలతో సహా అన్ని వర్గాలను సమన్వయపరుస్తుంది. ఖండోబా ఆరాధన 2వ మరియు 10వ శతాబ్దాలలో అభివృద్ధి చెందినది. ఈ దేవుని జానపద దైవంగా శివునిగా, భైరవునిగా, సూర్యునిగా మరియు కార్తికేయునిగా కూడా భావిస్తారు. ఈ దేవుని ఒక లింగం రూపంలో లేదా ఒక ఎద్దు లేదా ఒక గుర్రంపై ఒక యోధునిగా ఒక చిత్రం వలె చిత్రీకరిస్తారు. మహారాష్ట్రలోని జిజూరి ఖండోబా ఆరాధనకు ముఖ్య కేంద్రంగా ఉంది. ఇతిహాసాలలో ఖండోబా గురించి మల్హరి మహాత్మ్య గ్రంథంలో మరియు జానపద పాటలలో చెప్పబడింది. "ఖండోబా" అనే పేరు "ఖడ్గ" అనే పదం నుండి వ్యుత్పత్తి అయినది. ఖండోబా ఉపయోగించే ఆయుధం (ఖడ్గం) రాక్షసులను సంహరించడానికి మరియు "బా" అనగా తండ్రి. "ఖండెరాయ" అనగా "ఖండోబా రాజు". మరియొక అర్థం "ఖండేరావు". ఇందులో పరలగ్నం "రావు" అనగా రాజు అని అర్థం.
(ఇంకా…)