వికీపీడియా

వి.ఎస్.సంపత్

వీరవల్లి సుందరం సంపత్ 2012 నుండి 2015 వరకు భారత ఎన్నికల సంఘపు 18వ ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ (సిఇసి) గా పనిచేశాడు. అతను SY ఖురైషి తర్వాత, 2012 జూన్ 11 న ప్రధాన ఎన్నికల కమీషనర్‌గా బాధ్యతలు స్వీకరించాడు.[1] 1950 జనవరి 16న జన్మించిన సంపత్, 65 ఏళ్ల వయసులో 2015 జనవరి 15 న పదవీ విరమణ చేశాడు.[2]

వీరవల్లి సుందరం సంపత్
18 వ ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనరు
In office
2012 జూన్ 11 – 2015 జనవరి 15
అధ్యక్షుడుప్రతిభా పాటిల్
ప్రణబ్ ముఖర్జీ
ప్రధాన మంత్రిమన్మోహన్ సింగ్
నరేంద్ర మోడీ
అంతకు ముందు వారుఎస్.వై.ఖురేషి
తరువాత వారుహరిశంకర్ బ్రహ్మ
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం (1950-01-16) 1950 జనవరి 16 (వయసు 74)
వెల్లూరు, తమిళనాడు
జాతీయతభారతీయుడూ
నైపుణ్యంప్రభుత్వ అధికారి

తొలి ఎదుగుదల

మార్చు

సంపత్ కెరీర్‌ ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో 1975 - 1986 మధ్య జిల్లా కలెక్టరుగా మొదలైంది. అనేక తీరప్రాంత జిల్లాల జిల్లా కలెక్టర్‌గా, సంపత్ గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ప్రకృతి వైపరీత్యాలు, తుఫాను సహాయాన్ని నిర్వహించడంలో పెద్ద బృందాలకు నాయకత్వం వహించాడు.

తదనంతరం, సంపత్ 1986, 1989 మధ్యకాలంలో ఆహార, ప్రజాపంపిణీ శాఖ, పరిశ్రమల శాఖ, ఆర్థిక శాఖల లోను, అపెక్స్ కో-ఆపరేటివ్ బ్యాంక్, హ్యాండ్లూమ్ మార్కెటింగ్ సొసైటీ, ఆయిల్ సీడ్స్ ఫెడరేషన్ వంటి అనేక రాష్ట్ర యాజమాన్యం లోని ఆర్థిక సంస్థలు, సమాఖ్యల లోనూ పనిచేసాడు.[3]

మధ్య కాలం

మార్చు

తదనంతరం, 1990, 2004 మధ్య, సంపత్ రాష్ట్ర పరిపాలనలోని ఉన్నత స్థాయికి చేఋఆడు. అందులో అతను వ్యవసాయ శాఖలో కార్యదర్శిగా, ఇంధన శాఖలో ప్రధాన కార్యదర్శిగా పదవులను నిర్వహించాడు.

ఎనర్జీ శాఖలో ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీగా ఉన్న కాలం ఆంధ్రప్రదేశ్ వంటి పెద్ద రాష్ట్రంలో పెద్ద ఎత్తున విద్యుత్ రంగ సంస్కరణలకు నాంది పలికింది. విద్యుత్ రంగంలో ప్రైవేట్ రంగ పెట్టుబడికి రంగాన్ని తెరవడానికి వీలు కల్పించింది. విద్యుత్ రంగాన్ని సంస్కరించడంలో ఇంధన శాఖ, రాష్ట్ర పరిపాలనల పనితీరు అంతర్జాతీయంగా ప్రశంసలు పొందింది. సమర్థవంతమైన పాలన, సంస్కరణలు AT&C నష్టాలను ఎలా తగ్గించగలవో పంపిణీ సామర్థ్యాలను ఎలా మెరుగుపరచగలవో ఆ కాలాంలో నిరూపితమైంది.

తదనంతరం, సంపత్ ఆర్థిక శాఖ ప్రిన్సిపల్ సెక్రటరీగా పనిచేశాడు. దీనిలో అతను ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ఆర్థిక వ్యవహారాలను నిర్వహించాడు.

కెరీర్ తుది దశలో

మార్చు

సంపత్ కేంద్ర ప్రభుత్వంలో అనేక ముఖ్యమైన పదవులు నిర్వహించాడు. కేంద్ర గ్రామీణాభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖలో పని చేయడం ప్రారంభించి, 2005 లో నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ రూరల్ డెవలప్‌మెంట్ డైరెక్టర్ జనరల్‌గా నియమితుడయ్యాడు. తదనంతరం, అతను సెక్రటరీ, కెమికల్స్, పెట్రోకెమికల్స్ పదవిని నిర్వహించాడు. అక్కడ అతను గుర్తించబడిన ప్రాంతాలలో భారీ పెట్టుబడులను సులభతరం చేయడం ద్వారా భారతదేశంలో పెట్రోకెమికల్ రంగం వృద్ధికి సహాయపడటానికి, PCPIR విధానాన్ని సంభావితం చేయడంలోను, అమలు చేయడంలోనూ కీలక పాత్ర పోషించాడు.

తరువాత, అతను కేంద్ర విద్యుత్ మంత్రిత్వ శాఖలో కార్యదర్శిగా పనిచేశాడు. అపుడు రీస్ట్రక్చర్డ్-యాక్సిలరేటెడ్ పవర్ డెవలప్‌మెంట్ అండ్ రిఫార్మ్స్ ప్రోగ్రామ్ (R-APDRP) అనే భారతీయ పవర్ యుటిలిటీల పునరుద్ధరణ, ఆధునీకరణ కోసం వారి పనితీరును మెరుగుపరచడంలో సహాయపడే మెగా-ప్యాకేజీని రూపొందించాడు.[4]

సిఇసిగా

మార్చు

ప్రధాన ఎన్నికల కమీషనర్‌గా సంపత్, 2014 భారత సార్వత్రిక ఎన్నికలను నిర్వహించాడు. ఇది భారతదేశపు 14వ సార్వత్రిక ఎన్నికలు. 81.4 కోట్ల మంది అర్హులైన ఓటర్లలో 55 కోట్ల మంది ఓటర్లు పాల్గొన్నారు. ఈ ప్రక్రియ అంతా అంతర్జాతీయంగా ప్రశంసలు అందుకుంది.[5] డిస్కవరీ ఛానెల్, ది వరల్డ్స్ బిగ్గెస్ట్ ఎన్నికలు అనే ప్రత్యేక షో కూడా చేసింది.[6]

నిశ్శబ్ద సామర్థ్యం, [7] సమర్థవంతమైన ప్రణాళిక, సమయానుకూలమైన అమలు లను సంపత్ ప్రవేశపెట్టాడు. జార్ఖండ్, జమ్మూ కాశ్మీర్ ఎన్నికలు ఆయన తరహా ఎన్నికల నిర్వహణకు అత్యుత్తమ ఉదాహరణలు. ఈ రెండు ఎన్నికలు - జార్ఖండ్ మావోయిస్టుల హింస, J&K వరదలు శాశ్వత ఉగ్రవాద సమస్యల వంటి ప్రతికూల పరిస్థితుల నేపథ్యంలో జరిగాయి.[8] అయితే, ఎన్నికలు సజావుగా, కచ్చితత్వంతో జరిగాయి. ఈ రెండు రాష్ట్రాలలో అత్యంత సజావుగా జరిగిన ఎన్నికలలో ఈ విజయాన్ని అందరూ గుర్తించారు. సంపత్ శైలికి తగినట్లుగా, ఎన్నికల సంఘం ఈ ఎన్నికలను అతి తక్కువ మీడియా ఇంటరాక్షనుతో నిర్వహించింది. J&Kలోని ప్రధాన రాజకీయ పార్టీల నాయకులు కూడా స్వేచ్ఛగా, నిష్పక్షపాతంగా ఎన్నికలు జరిగాయని అభినందించారు.[9]

సిఇసి గా ఎన్నికల సంస్కరణలు

మార్చు

ప్రధాన ఎన్నికల కమీషనర్‌గా, సంపత్ పోల్ మేనేజ్‌మెంట్‌లో అనేక సంస్కరణలకు మార్గదర్శకత్వం వహించాడు. వాటిలో ప్రధానమైనవి:

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 324 ఆవాహన

మార్చు

భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 324 అనేది భారతదేశంలో స్వేచ్ఛగా, నిష్పక్షపాతంగా ఎన్నికలను నిర్ధారించడానికి అధికారాలను అందించే ఎన్నికల కమిషన్‌కు ప్రాథమిక అధికరణం. అయితే, మునుపటి ఎన్నికల కమిషన్‌లతో పోల్చితే, స్వేచ్ఛ, నిష్పక్షపాతం ఎన్నికల రంగంలో బలమైన క్రమశిక్షణా చర్యలు తీసుకోవడానికి ఆర్టికల్ 324 కింద అధికారాల అమలును ప్రారంభించిన మొదటి వ్యక్తి సంపత్.

ప్రచార సమయంలో ద్వేషపూరిత ప్రసంగాలు చేసినందుకు సంపత్ అనేక మంది ప్రచారకులను 2014 సాధారణ ఎన్నికల నుండి నిషేధించాడు.[24] ఇది సార్వత్రిక ఎన్నికలు, తదుపరి అన్ని ఎన్నికలకు ముందు రాజకీయ పార్టీల ధ్వేషపూరిత ప్రసంగాలకు చెక్ పెట్టింది.

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

VS సంపత్‌ను తన బాధ్యతలను అమలు చేయడంలో సమర్థవంతమైన వ్యక్తిగా పరిగణిస్తారు.[25] అతను దైవభక్తి కలిగినవాడు, మీడియాకు దూరంగా ఉండేవాడు[26] 2014 సార్వత్రిక ఎన్నికల సమయంలో సిఇసిగా ఉండగా (యావత్తు దేశ పరిపాలన తన ఆధీనంలో ఉన్నప్పుడు), అతను తిరుపతి ఆలయానికి వెళ్లి, మామూలు పౌరుడిలాగా దూరం నుండి లఘు దర్శనం చేసుకుని, [27] ఉన్నత స్థాయి కార్యదర్శులకు ఆదర్శంగా నిలిచాడు.

సంపత్ తన భార్యతో కలిసి ఢిల్లీలో నివసిస్తున్నాడు, అతనికి ఒక కుమారుడు, ఒక కుమార్తె ఉన్నారు.

అశోక్ చవాన్ కేసులో అనర్హత వేటు

మార్చు

2009 ఎన్నికలలో అశోక్ చవాన్ కేసులో సరిగా లేని ఓటర్ల జాబితా విషయంలో ఇచ్చిన చారిత్రక తీర్పులో, ఎన్నికల సంఘం ఇలా పేర్కొంది- [28]

"పేరా 94 - పైన పేర్కొన్న వివిధ వార్తాపత్రికలలో పైన పేర్కొన్న 25 ప్రకటనల ప్రచురణకు సంబంధించి పైన పేర్కొన్న మొత్తం పరిస్థితులకు సంబంధించి, పైన పేర్కొన్న 25 ప్రచురణల గురించి ప్రతివాది తనకు తెలియదని చెప్పడం కుదరదని కమిషన్ భావించింది. ప్రకటనలలో అతని పేరు, అతని నియోజకవర్గం పేరు, అతని ఫోటో కూడా ప్రముఖంగా కనిపించాయి."

ఆ విధంగా పై కేసులో అనర్హత వేటు వేయాలని అశోక్ చవాన్‌కి షోకాజ్ నోటీసు జారీ చేసారు. ఇది కచ్చితమైన ఎన్నికల రిపోర్టింగ్‌కు బెంచ్‌మార్క్‌ని నిర్దేశిస్తుంది. ఎన్నికల ఖర్చులను తప్పుగా నివేదించినందుకు రాజకీయ నాయకుడిపై అనర్హత వేటు వేయడానికి సంపత్ ఆధ్వర్యంలో ఎన్నికల కమిషన్ మొదటిసారిగా మార్గనిర్దేశం చేసింది. ఆ తరువాత ఈ వ్యవహారం ఢిల్లీ హైకోర్టులో అప్పీలుకు వెళ్ళింది.

వ్యయ సంస్కరణ

మార్చు

వ్యయ నిర్వహణలో సుదూర చర్యలు తీసుకున్న మొదటి సిఇసిగా సంపత్ గుర్తింపు పొందాడు. ఈ దశల్లో అభ్యర్థుల ఎన్నికల వ్యయాన్ని పర్యవేక్షించడానికి స్టాటిక్ సర్వైలెన్స్ స్క్వాడ్‌లు, ఎన్నికల సమయంలో వ్యయ పరిశీలకులను నిర్వహించడం, అభ్యర్థుల కోసం షాడో ఖాతాలను నిర్వహించడం వంటివి ఉన్నాయి.[29] ముఖ్యముగా, సంపత్ రాజకీయ పార్టీల కోసం "పారదర్శకత మార్గదర్శకాలు" జారీ చేసాడు. తద్వారా వారు తమ బ్యాలెన్స్ షీట్లు & ఆదాయ నివేదికల సెమీ-వార్షిక రిటర్న్‌లను దాఖలు చేయడాన్ని తప్పనిసరి చేశాడు.[30]

ఎన్నికల సంస్కరణలపై అభిప్రాయాలు

మార్చు

ఎన్నికల సంఘానికి మరింత స్వయంప్రతిపత్తి కల్పించాలని, సమర్థవంతంగా పనిచేయడానికి మరింత అధికారాన్ని ఇవ్వాలని వీఎస్ సంపత్ అభిప్రాయపడ్డాడు. పెయిడ్ న్యూస్‌ను అరికట్టేందుకు బలమైన చట్టం తీసుకురావాలని ఆయన వాదించాడు. తిరస్కరించే హక్కును పార్లమెంటు చేపట్టాలని సూచించారు. అటువంటి చర్యను సమర్ధిస్తూ, "తిరస్కరించే హక్కు ప్రజాస్వామ్యానికి స్వాభావికమైన ఆలోచన, దీని అమలుకు సమయం ఆసన్నమైంది" అని అన్నాడు.[31]

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ "Welcome to Election Commission of India". eci.nic.in. Archived from the original on 2 May 2014. Retrieved 17 January 2022.
  2. ↑ "V. S. Sampath to demit office on Thursday". The Hindu. 14 January 2015. Retrieved 2019-09-13.
  3. ↑ "V S Sampath is new Chief Election Commissioner". The Times of India. New Delhi. PTI. 6 June 2012. Archived from the original on 2 July 2013. Retrieved 11 January 2013.
  4. ↑ Election Commission"Chief Election Commissioner of India".
  5. ↑ "Pakistan's Jamaat-e-Islami party praises India's Election Commission". Deccanchronicle.com. 4 May 2014. Retrieved 2019-09-13.
  6. ↑ ""Revealed: The World's Biggest Election"". Archived from the original on 2015-01-07. Retrieved 2024-05-04.
  7. ↑ "Lok Sabha Elections 2014 took 18 months of planning - Economic Times". articles.economictimes.indiatimes.com. Archived from the original on 7 January 2015. Retrieved 17 January 2022.
  8. ↑ "Jharkhand polls: Election Commission is the biggest winner". Indianexpress.com. 2014-12-21. Retrieved 2019-09-13.
  9. ↑ "Priority to form govt capable of delivering PDP's agenda: Mehbooba Mufti | Jammu and Kashmir News". Zeenews.india.com. 2014-12-23. Retrieved 2019-09-13.
  10. ↑ "Elections 2014 Took 18 Months of Planning" (PDF). www.outlookindia.com. 18 May 2014. Retrieved 2019-09-14.
  11. ↑ "Archived copy" (PDF). eci.nic.in. Archived from the original (PDF) on 19 July 2014. Retrieved 17 January 2022.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  12. ↑ 12.0 12.1 "Business News Today: Read Latest Business news, India Business News Live, Share Market & Economy News". The Economic Times.
  13. ↑ 8 seats having VVPAT facility
  14. ↑ "Nagaland first to use VVPAT system" (PDF). www.deccanherald.com. 7 September 2013. Retrieved 2019-09-14.
  15. ↑ "VVPATs to be used on large-scale for 1st time in Mizoram polls". The Hindu. 2013-11-24. Retrieved 2013-12-09.
  16. ↑ "Election Commission to seek Rs 2,000 crore for VVPAT system". Archived from the original on 2015-02-05. Retrieved 2015-02-02.
  17. ↑ Joshua, Anita (13 October 2013). "Election Commission okays NOTA option". The Hindu. Retrieved 2019-09-13.
  18. ↑ "NOTA to be provided in general elections - the Times of India". timesofindia.indiatimes.com. Archived from the original on 5 March 2014. Retrieved 17 January 2022.
  19. ↑ Bennur, Shankar (2013-04-27). "SVEEP aims at raising voter participation - KARNATAKA". The Hindu. Retrieved 2019-09-13.
  20. ↑ "2014 election sees highest-ever voter turnout". www.sarkaritel.com. Archived from the original on 8 July 2014. Retrieved 17 January 2022.
  21. ↑ "Voters all praise for 'model polling stations'- an initiative of the Delhi Election Office". Dnaindia.com. 2013-12-04. Retrieved 2019-09-13.
  22. ↑ "NRIs can now vote in Indian elections without coming here | India News - Times of India". Timesofindia.indiatimes.com. 2015-01-13. Retrieved 2019-09-13.
  23. ↑ "Election Commission for proxy voting, e-ballots for NRIs, but not polling at embassies - Economic Times". articles.economictimes.indiatimes.com. Archived from the original on 28 October 2014. Retrieved 17 January 2022.
  24. ↑ "Hate speech: Election Commission bans Giriraj Singh from campaigning - Times of India". The Times of India. 22 April 2014.
  25. ↑ "Elections 2014 took 18 months of planning". Business Standard India. Press Trust of India. 18 May 2014.
  26. ↑ "General election in India | the time of reckoning". 13 March 2014.
  27. ↑ "CEC has Balaji Darshan at Tirumala as a Commoner". Archived from the original on 18 January 2015.
  28. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 26 December 2014. Retrieved 26 December 2014.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  29. ↑ "Elections 2014 Took 18 Months of Planning | May 18,2014". Archived from the original on 10 May 2015. Retrieved 26 December 2014.
  30. ↑ "Guidelines on transparency and accountability in party funds and election expenditure-matter regarding" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2016-03-04.
  31. ↑ Sebastian, Sunny (25 August 2012). "Sampath wants greater autonomy for EC". The Hindu. Jaipur. Retrieved 12 January 2013.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=వి.ఎస్.సంపత్&oldid=4232074" నుండి వెలికితీశారు