షహబుద్దీన్ యాకూబ్ ఖురేషీ (జననం 1947 జూన్ 11) భారతదేశపు 17 వ ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనర్ (సిఇసి) గా పనిచేసిన ప్రభుత్వ అధికారి.[2][3] నవీన్ చావ్లా తరువాత 2010 జూలై 30 న అతను సిఇసిగా నియమితుడయ్యాడు.

షహబుద్దీన్ యాకూబ్ ఖురేషి
17 వ భారత ప్రధాన ఎన్నికల కమిషనరు
In office
2010 జూలై 30 – 2012 జూన్ 10
అధ్యక్షుడుప్రతిభా పాటిల్
ప్రధాన మంత్రిమన్మోహన్ సింగ్
అంతకు ముందు వారునవీన్ చావ్లా
తరువాత వారువి.ఎస్.సంపత్
వ్యక్తిగత వివరాలు
జననం (1947-06-11) 1947 జూన్ 11 (వయసు 77)[1]
ఢిల్లీ, బ్రిటిషు భారతదేశం
జాతీయతభారతీయుడు
నైపుణ్యంప్రభుత్ర్వ అధికారి

యువజన వ్యవహారాలు క్రీడల మంత్రిత్వ శాఖలో కార్యదర్శిగా కూడా పనిచేశారు. [4]

కెరీర్

మార్చు

అతను 1971 బ్యాచ్‌కి చెందిన హర్యానా కేడర్‌ IAS అధికారి. అతను కమ్యూనికేషన్స్, సోషల్ మార్కెటింగ్‌లో PhD చేసాడు.[5]

ఖురేషీ భారతదేశ సిఇసి అయిన మొదటి ముస్లిం. 2012 జూన్ 10 న పదవీ విరమణ చేసాడు.[6]

అతను 'యాన్ అన్‌డాక్యుమెంటెడ్ వండర్ - ది మేకింగ్ ఆఫ్ ది గ్రేట్ ఇండియన్ ఎలక్షన్' అనే పుస్తకాన్ని రచించాడు.[7] భారత ఎన్నికల ప్రక్రియ లోని అపారతను, సంక్లిష్టతనూ వివరించే పుస్తకం.[8][9] ఓల్డ్ ఢిల్లీ- లివింగ్ ట్రెడిషన్స్ అనే పుస్తకాన్ని రచించాడు.[10][11] అతని తాజా పుస్తకం ది పాపులేషన్ మిత్‌లో జనాభా నిష్పత్తిలో వచ్చే మార్పు గురించి మెజారిటీ మతస్తులలో భయాలను రేకెత్తించేలా మితవాద పార్టీలు చేసే వక్రీకరణ వలన 'ముస్లిం వృద్ధి రేటు' పట్ల అపోహలు ఎలా వచ్చాయో వెల్లడిస్తుంది.[12] ఈ పుస్తకం ఇస్లాం గురించి, కుటుంబ నియంత్రణ గురించిన అపోహలను ఛేదించింది.[13]

అతను 2011 లోను మళ్లీ 2012 లోనూ ది ఇండియన్ ఎక్స్‌ప్రెస్ వారి 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన భారతీయుల జాబితాలో స్థానం సంపాదించాడు.[14][15]

ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయంలోని క్లస్టర్ ఇన్నోవేషన్ సెంటర్‌లో బోధించడం, మార్గదర్శకత్వం చేయడం ద్వారా కేంద్రంలో గౌరవ ఆచార్యుని హోదాలో తన అభిరుచులను కొనసాగిస్తున్నాడు.[16] అతను అంతర్జాతీయ ఎన్నికల సలహా మండలిలో సభ్యుడు కూడా.

టెలివిజన్ ఛానెల్ CNN-IBN లో డెవిల్స్ అడ్వకేట్ కార్యక్రమంలో కరణ్ థాపర్ స్పందిస్తూ, అన్నా హజారే ప్రతిపాదించిన రీకాల్ అండ్ రిజెక్ట్ రైట్ ఆలోచన భారతదేశంలో సాధ్యం కాదని వ్యతిరేకించాడు.[17] అయితే, కొంతకాలం తర్వాత ఒక టీవీ ఇంటర్వ్యూలో అతను తిరస్కరించే హక్కును పరిగణించవచ్చని చెప్పాడు.[18]

డాక్టర్ SY ఖురేషీకి 2016 మేలో నేషనల్ ఇండియన్ స్టూడెంట్స్ యూనియన్ UK లో గౌరవ ఫెలోషిప్ లభించింది. ఈ ఫెలోషిప్ తొలి గ్రహీతలైన షబానా అజ్మీ, జావేద్ అక్తర్‌ల సరసన చేరాడు.[19]

2019 లో ప్రచురించబడిన "ది గ్రేట్ మార్చ్ ఆఫ్ డెమోక్రసీ: సెవెన్ డికేడ్స్ ఆఫ్ ఇండియాస్ ఎలక్షన్" పుస్తకానికి ఖూరేషీ సంపాదకత్వం వహించాడు.[20]

మూలాలు

మార్చు
  1. Balaji, J. (28 July 2010). "Quraishi new Chief Election Commissioner". The Hindu. Archived from the original on 29 July 2010. Retrieved 10 June 2013.
  2. "India is secular because most Hindus are secular: Former CEC SY Quraishi". Archived from the original on 2018-03-24. Retrieved 2024-05-05.
  3. "Election Commission of India". Archived from the original on 12 March 2017. Retrieved 10 March 2017.
  4. "Government of India appointed Youth Affairs and Sports Secretary S Y Quraishi as Election". Archived from the original on 2008-11-01. Retrieved 2024-05-05.
  5. Dr. S. Y. Quraishi has also attended the prestigious Jamia Millia Islamia, a Central University in New Delhi for his later education.
  6. "V S Sampath is new Chief Election Commissioner". The Times of India. 6 June 2012. Archived from the original on 2 July 2013.
  7. Quraishi, S. y. (25 May 2019). "It's time to take stock of the electoral process". The Hindu.
  8. "An Undocumented Wonder".
  9. "Book review: An Undocumented Wonder, the making of the Great Indian Election".
  10. "Existing and forgotten traditions of Purani Dilli". The Hindu. December 2011.
  11. Quraishi, Shahabuddin Yaqoob (2011). Old Delhi: Living Traditions. ISBN 978-8182902312.
  12. "The Population Myth".
  13. "Former CEC S.Y. Quraishi busts myths about Islam and family planning in his new book". 12 February 2021.
  14. "The most powerful Indians in 2011: No. 41-50 – Indian Express".
  15. "The most powerful Indians in 2012: No. 31-40 – Indian Express".
  16. "CIC gets a galaxy of honorary professors that include famous scientists, academicians, bureaucrats".
  17. "CEC not for Right to Reject, Recall, suspects will destabilise country". Indiavision news. Archived from the original on 2013-01-27. Retrieved 2011-10-16.
  18. "Right to reject can be considered: SY Quraishi". 29 January 2012.
  19. "Former Chief Election Commissioner S Y Quraishi awarded honorary fellowship in UK". The Times of India. Archived from the original on 2016-08-07. Retrieved 2016-05-29.
  20. "Review: The Great March of Democracy edited by SY Quraishi". Hindustan Times. Retrieved 2024-01-10.