సత్యనాథ తీర్థ

హిందు గురువు

సత్యనాథ తీర్థ (c.1648 – c.1674)ను అభినవ వ్యాసరాజ అని కూడా పిలుస్తారు, ఆయన వేదాంత ద్వైత క్రమానికి చెందిన ఒక హిందూ తత్వవేత్త, పండితుడు, వేదాంతవేత్త, తార్కికుడు, మాండలికవేత్త. అతను 1660 నుండి 1673 వరకు ఉత్తరాది మఠానికి ఇరవయ్యవ పీఠాధిపతిగా పనిచేశాడు. అతను ద్వైత వేదాంత వైభవాన్ని చాలా ప్రతిష్టాత్మకంగా ప్రచారం చేశాడు. మధ్వాచార్య, జయతీర్థ, వ్యాసతీర్థ రచనల ధ్వని విశదీకరణల కారణంగా, అతను ద్వైత ఆలోచనా పాఠశాల చరిత్రలో ప్రముఖులలో ఒకరిగా పరిగణించబడ్డాడు. అతని ఖండన రచన అభినవ గడ అప్పయ్య మధ్వమతాముఖమర్ధనపై వినాశకరమైన విమర్శ. అతని స్వతంత్ర గ్రంథం అభినవ చంద్రిక బ్రహ్మ సూత్రాలకు సంబంధించిన అద్భుతమైన రచనగా పరిగణించబడుతుంది, ఇది జయతీర్థ తత్త్వప్రకాశికపై వ్యాఖ్యానం. అతని రచన అభినవ తార్క తాండవ ప్రత్యర్థి వ్యవస్థల రచనలను, ప్రత్యేకించి మీమాంసకు చెందిన ప్రభాకర, రామానుజుల విశిష్టాద్వైతం, గంగేశ ఉపాధ్యాయ, న్యాయ పాఠశాల రఘునాథ శిరోమణి, వ్యాసతీర్థ తార్క తాండవ తరహాలోనే ఖండించింది.[2][3]

సత్యనాథ తీర్థ
వీరచోళపురంలోని సత్యనాథ తీర్థ బృందావనం (సమాధి)
జననంనరసింహాచార్య
1648
మిరాజ్, మహారాష్ట్ర
నిర్యాణము1674
వీరచోళపురం, తమిళనాడు
బిరుదులు/గౌరవాలుఅభినవ వ్యాసరాజ
క్రమమువేదాంతం (ఉత్తరాది మఠం)
గురువుసత్యనిధి తీర్థ
సాహిత్య రచనలుఅభినవ గాధ, అభినవ తాండవ, అభినవ చంద్రిక[1]
ప్రముఖ శిష్యు(లు)డుసత్యభినవ తీర్థ, శ్రీనివాస కవి,
తండ్రికృష్ణాచార్య
తల్లిరుక్మిణీ బాయి

ఆధ్యాత్మిక జీవితం

మార్చు

పండితుల కుటుంబంలో జన్మించిన సత్యనాథ తీర్థ హిందూధర్మంలోని ఆరు సనాతన పాఠశాలలను అభ్యసించారు. ఉత్తరాది మఠానికి చెందిన సత్యనిధి తీర్థ ఆధ్వర్యంలో ద్వైత తత్వశాస్త్రాన్ని అభ్యసించారు, చివరికి ఆయన తరువాత మఠాధిపతి అయ్యారు. బి.ఎన్.కె.శర్మ ఇలా వ్రాశారు, "స్త్రీలు, శూద్రులు ప్రత్యేకంగా తంత్ర శ్రవణం ద్వారా అపరోక్షజ్ఞానానికి అర్హులని సత్యనాథ తీర్థ ధైర్యంగా ప్రకటించారు". శర్మ కూడా ఇలా వ్రాశాడు, "వ్యాసతీర్థ స్మృతిని సత్యనాధ హృదయపూర్వకమైన అభిమానంతో కలిగి ఉన్నాడు. ఆయనను భక్తిపూర్వకంగా వ్యాసతీర్థశ్రీమచ్చరణః అని సూచిస్తాడు". అతను 12 రచనలను రచించాడు, ఇందులో మధ్వ, జయతీర్థ, వ్యాసతీర్థల రచనలపై వ్యాఖ్యానాలు ఉన్నాయి, సమకాలీన పాఠశాలల సిద్ధాంతాలను, ముఖ్యంగా అద్వైత సిద్ధాంతాలను విమర్శిస్తూ, ద్వైత ఆలోచనను ఏకకాలంలో వివరిస్తూ అనేక స్వతంత్ర గ్రంథాలను రూపొందించారు. అతని మాండలిక నైపుణ్యం, తార్కిక చతురత తరచుగా వ్యాసతీర్థతో పోల్చబడుతుంది.[4]

మూలాలు

మార్చు
  1. Samuel 1997, p. 368.
  2. Majumdar 1974, p. 615.
  3. Bhatnagar 1964, p. 131.
  4. Sharma 2000, p. 446.