సిరికిం జెప్పడు (పద్యం)

సిరికిం జెప్పడు అనేది బమ్మెర పోతన రచించిన భాగవతంలోని ప్రసిద్ధిచెందిన తెలుగు పద్యం.

పద్యం

 
సిరికిం జెప్పఁడు; శంఖ చక్ర యుగముం జేదోయి సంధింపఁ; డే
పరివారంబునుఁ జీరఁ డభ్రగపతిం బన్నింపఁ డాకర్ణికాం
తర ధమ్మిల్లముఁ జక్క నొత్తఁడు; వివాద ప్రోత్థిత శ్రీ కుచో
పరిచేలాంచలమైన వీడఁడు గజప్రాణావనోత్సాహియై...భా.8-96-మ.

sirikiM jeppa@MDu; SaMkha chakra yugamuM jaedOyi saMdhiMpa@M; Dae
parivaaraMbunu@M jeera@M 'DabhragapatiM banniMpa@M' DaakarNikaaM
tara dhammillamu@M jakka notta@MDu; vivaada prOtthita Sree kuchO
parichaelaaMchalamaina veeDa@MDu gajapraaNaavanOtsaahiyai.

ప్రతిపదార్థము

• సిరి = లక్ష్మీదేవి
• కిన్ = కైనను
• చెప్పడు = చెప్ప లేదు
• శంఖ = శంఖము
• చక్ర = సుదర్శన చక్రము
• యుగమున్ = జంటను
• చేదోయి = చేతులు రెంటి యందు
• సంధింపడు = ధరించుట లేదు
• ఏ = ఏ
• పరివారంబునున్ = సేవకులను
• చీరడు = పిలువ లేదు
• అభ్రగపతిన్ = గరుత్మంతుని {అభ్రగపతి - అభ్రగముల (గగనచరు లైన పక్షులకు) పతి (ప్రభువు), గరుడుడు}
• పన్నింపడు = సిద్ధపరుప నియమించడు
• ఆకర్ణిక = చెవి దుద్దుల
• అంతర = వరకు జారినట్టి
• ధమిల్లమున్ = జుట్టు ముడిని
• చక్కనొత్తడు = చక్కదిద్ధుకొనుట లేదు
• వివాద = ప్రణయకలహము నందు
• ప్రోత్థిత = పైకిలేపిన
• శ్రీ = లక్ష్మీదేవి యొక్క
• కుచ = వక్షము
• ఉపరి = మీది
• చేలాంచలము = చీర కొంగు
• ఐనన్ = అయినను
• వీడడు = వదలిపెట్టుట లేదు
• గజ = గజేంద్రుని
• ప్రాణ = ప్రాణాలను
• ఆవన = కాపాడెడి
• ఉత్సాహి = ఉత్సాహము కలవాడు
• ఐ = అయ్యి.

తాత్పర్యం

గజేంద్రుని ప్రాణాలు కాపాడలనే ఉత్సాహంతో నిండిపోయిన విష్ణుమూర్తి లక్ష్మీదేవికీ చెప్పలేదు; శంఖచక్రాలను రెండు చేతుల్లోకీ తీసుకోలేదు; సేవకుల నెవరినీ పిలువలేదు; గరుడవాహనాన్నీ సిద్దపరచకోలేదు; చెవి దుద్దు వరకు జారిన జుట్టూ చక్కదిద్దుకోలేదు; ప్రణయ కలహంలో ఎత్తిపట్టిన లక్ష్మీదేవి కొం గైనా వదల్లేదు.

బయటి లింకులు

• గీతం.కాం లో సిరికిం జెప్పడు పద్యం ఆడియో. Archived 2014-04-15 at the Wayback Machine