హిల్డా ఐసెన్
హిల్డా ఐసెన్ (ఎన్ఈ గింపెల్; ఏప్రిల్ 25, 1917 - నవంబర్ 22, 2017) పోలిష్-అమెరికన్ వ్యాపారవేత్త, దాత, నాజీలు చేసిన హోలోకాస్ట్ బాధితురాలు.
హిల్డా ఐసెన్ | |
|---|---|
| దస్త్రం:Hilda Eisen.jpg | |
| జననం | హిల్డా జింపెల్ 1917 ఏప్రిల్ 25 ఇజ్బితా కుజాస్కా, పోలెండ్ రాజ్యం |
| మరణం | 2017 నవంబరు 22 (వయసు 100) వెవెర్లీ గిల్స్, కాలిఫోర్నియా, యు.ఎస్. |
| సమాధి స్థలం | హిల్‌సైడ్ మెమోరియల్ పార్క్ సెమెటెరీ |
| జాతీయత | పోలిష్ |
| పౌరసత్వం | అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు |
| వృత్తి | వ్యాపారవేత్త, దాత |
ప్రారంభ జీవితం
మార్చుహిల్డా గింపెల్ ఏప్రిల్ 25, 1917 న అప్పటి పోలాండ్ రాజ్యంలో (1917–1918) భాగమైన ఇజ్బికా కుజావ్స్కాలో జన్మించింది. ఆమె ఏడుగురు సంతానంలో రెండవది. ఆమె తల్లి ధాన్యం వ్యాపారి, తండ్రి బేకరీ. తరువాత ఆమె తనకు "ప్రశాంతమైన అమ్మాయిత్వం" ఉందని, తరచుగా యూదు సంగీతానికి నృత్యం చేసేదని, సినిమాలకు వెళ్ళేదని ప్రతిబింబించింది.
1939లో, ఐసెన్, ఆమె మొదటి భర్త డేవిడ్ ను వారి పొరుగు ప్రాంతం నుండి తీసుకెళ్లారు, దీనిని జర్మన్ సైనికులు ఆక్రమించి లుబ్లిన్ ఘెట్టోలో ఖైదు చేశారు. అనంతరం పశువుల బండ్ల ద్వారా లేబర్ క్యాంపులకు తరలించారు. ఒక జర్మన్ సైనికుడు హిల్డా తప్పించుకోవడానికి, పార్క్జెవ్ పక్షపాతులలో చేరడానికి సహాయపడ్డారు. తరువాత, ఐసెన్ ను జర్మన్ దళాలు తిరిగి స్వాధీనం చేసుకుని పోలీసు స్టేషన్ కు తీసుకువెళ్ళాయి, అక్కడ ఆమెను విచారించారు. ఆమె ప్రతిఘటించి రెండో అంతస్తు కిటికీలో నుంచి కాలు విరగ్గొట్టి దూకింది. ఆమె తప్పించుకునే సమయంలో, ఒక జర్మన్ సైనికుడు ఐసెన్ ను అధిగమించడానికి కష్టపడుతున్న ఎత్తైన కంచె కంటే తక్కువకు కాల్పులు జరపడం ద్వారా కరుణను చూపించారు.
యుద్ధం తరువాత, హోలోకాస్ట్ కారణంగా తన తల్లిదండ్రులను, ఐదుగురు తోబుట్టువులను కోల్పోయానని ఐసెన్ తెలుసుకున్నారు. ఆమె భర్త డేవిడ్, హిల్డా కోసం వెతుకుతున్నప్పుడు ప్రతిఘటన యోధులలో సభ్యుడిగా మరణించారు. రెండు శీతాకాలాలు జీవించి, నేలపై పడుకోవలసి వచ్చిన ఐసెన్, తన భర్త సమాధిని సందర్శించడానికి ఒక రష్యన్ అధికారి తనను తీసుకువెళతాడని ఆశించింది. ఆమెను తిట్టిన అధికారి, తన భర్త తన కోసం ఎవరైనా ఏడవడం "అదృష్టం" అని ఐసెన్ కు చెప్పారు. ఆమె కోసం ఎవరూ ఏడవరు. సమాధులను సందర్శించడం ఎందుకు ముఖ్యమని ఆ అధికారి ప్రశ్నించారు. ఆ అధికారికి ఒక పాయింట్ ఉందని హిల్డా గ్రహించింది; ఏడవడానికి సమయం లేదు. "మరుసటి రోజు ఏం తెస్తుందో చూడబోతున్నావు" అంది.
ఐసెన్ హ్యారీ ఐసెన్ అనే మరో వ్యక్తిని వివాహం చేసుకుంది. వారు కాలిఫోర్నియాకు వెళ్లి పెద్ద కోడి గుడ్డు పంపిణీ వ్యాపారంతో కోటీశ్వరులు అయ్యారు. 2017 నవంబర్ 22న మరణించిన ఆమెకు కుమార్తెలు రూత్ ఐసెన్, మేరీ క్రామర్, ఫ్రాన్సిస్ మిల్లర్, ఎనిమిది మంది మనుమలు, ఏడుగురు మనుమలు ఉన్నారు. కుమారుడు హోవార్డ్ 2014లో చనిపోయారు.[1]
కెరీర్
మార్చుగుడ్డు పంపిణీ వ్యాపారం
మార్చుఐసెన్ గుడ్లు అమ్ముతూ కోళ్లను పెంచుతుండగా, ఆమె భర్త హ్యారీ కాలిఫోర్నియాలోని వెర్నాన్, హాట్ డాగ్ ఫ్యాక్టరీలో మాంసం బ్యారెల్స్ శుభ్రం చేసే పనిలో ఉన్నారు. కాలిఫోర్నియాలోని అర్కాడియాలో 100 కోళ్లను కొనుగోలు చేసి వ్యాపారం ప్రారంభించారు. 1950 లలో, వారు తమ వ్యాపార కార్యకలాపాలను నార్కో, కాలిఫోర్నియాకు మార్చారు. వారి కంపెనీకి తరువాత నార్కో రాంచ్ ఇంక్ అని పేరు పెట్టారు. రాకీ పర్వతాలకు పశ్చిమాన ఉన్న అతిపెద్ద గుడ్డు పంపిణీదారుగా ఈ సంస్థ మారిన తరువాత ఈ జంట కోటీశ్వరులు, దాతలుగా మారారు. ఆ తర్వాత కంపెనీని మిన్నెసోటాలోని అగ్రిబిజినెస్ సంస్థకు విక్రయించారు. 2000 లో అమ్మకం సమయంలో, వ్యాపారంలో 450 మంది ఉద్యోగులు, వార్షిక అమ్మకాలలో $100 మిలియన్లు ఉన్నాయి.
దాతృత్వం
మార్చుఐసెన్లు నార్కో కమ్యూనిటీలో ప్రముఖ సభ్యులు. 1964 లో నార్కోను విలీనం చేయడానికి డెవలపర్లు చేసిన ప్రయత్నాన్ని ప్రతిఘటించిన ఒక సమూహానికి వారు నిధులు సమకూర్చారు. ఆ తర్వాత దాన్ని కొనసాగించేందుకు 10,000 డాలర్లను నగరానికి విరాళంగా ఇచ్చారు. ఐసెన్ "రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో జరిగిన దారుణాలను స్మరించుకోవడానికి నిరంతర గొంతుక"గా ప్రసిద్ధి చెందారు. ఆమె, ఆమె భర్త యునైటెడ్ స్టేట్స్ హోలోకాస్ట్ మెమోరియల్ మ్యూజియంకు విరాళాలు ఇచ్చారు, 1993 లో దాని అంకితానికి హాజరయ్యారు. ఆమె ఇజ్రాయిల్, స్థానికంగా యూదు స్వచ్ఛంద సంస్థలకు విరాళాలు ఇచ్చే హోలోకాస్ట్ బాధితుల సమూహమైన లాడ్జర్ ఆర్గనైజేషన్ ఆఫ్ సదరన్ కాలిఫోర్నియాకు నాయకురాలు. 2016 లో, ఆమె తన 99 వ పుట్టినరోజు కోసం, తన దివంగత భర్త గౌరవార్థం మాజెన్ డేవిడ్ అడోమ్కు అంబులెన్స్ను విరాళంగా ఇచ్చింది.[2]
వ్యక్తిగత జీవితం
మార్చు1945లో, హిల్డా మ్యూనిచ్ లో మాజీ హైస్కూల్ క్లాస్ మేట్ హ్యారీ ఐసెన్ ను వివాహం చేసుకుంది. ఒక ఇంటర్వ్యూలో, ఆమె ఇలా చెప్పింది: "నేను మీకు నిజం చెబుతాను: నేను భయంతో వివాహం చేసుకున్నాను, ఈ ప్రపంచంలో ఒంటరిగా ఉండటానికి భయపడుతున్నాను, కుటుంబం లేదు, స్నేహితులు లేరు. ఆయనకు కూడా అదే ఫీలింగ్ కలిగింది. అతను నన్ను ప్రేమించలేదు, నేను అతన్ని ప్రేమించలేదు. 1948 మేలో ఎస్ఎస్ మెరైన్ ఫ్లాషర్లో న్యూయార్క్ నగరానికి ప్రయాణించే ముందు ఈ జంట శరణార్థి శిబిరాల్లో మూడు సంవత్సరాలు నివసించారు. వారి వద్ద డబ్బు లేదు, ఇంగ్లీష్ మాట్లాడలేదు. హ్యారీ కజిన్స్ లో ఒకరు నివసిస్తున్న లాస్ ఏంజిల్స్ కు వారు రైలు ఎక్కారు. వీరు బాయిల్ హైట్స్ లో నివసిస్తున్నారు. 1952 లో, కుటుంబం నార్కోకు మారింది. వారు 1953 లో యునైటెడ్ స్టేట్స్ పౌరసత్వం పొందారు.[3]
జూన్ 18, 2001న యుఎస్ సి షోహ్ ఫౌండేషన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఫర్ విజువల్ హిస్టరీ అండ్ ఎడ్యుకేషన్ హోలోకాస్ట్ లో తన అనుభవాల గురించి ఐసెన్ ను ఇంటర్వ్యూ చేసింది. ఆమె 100 సంవత్సరాల వయస్సులో 2017 నవంబరు 22 న బెవర్లీ హిల్స్లో మరణించింది. ఆమెకు ముగ్గురు కుమార్తెలు, ఒక కుమారుడు ఉన్నారు. ఆమె కొడుకు ఆమెను ముందుగానే లొంగదీసుకున్నారు. ఆమెకు ముగ్గురు కుమార్తెలు, ఎనిమిది మంది మనుమలు, ఆరుగురు మనుమలు ఉన్నారు. ఐసెన్ ను హిల్ సైడ్ మెమోరియల్ పార్క్ శ్మశానవాటికలో ఖననం చేశారు.[4]
సూచనలు
మార్చు- ↑ Hagerty, James R. "Polish Holocaust Survivor Heeded Brutal Advice, Then Moved On". WSJ (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved November 9, 2018.
- ↑ "Hilda Eisen, Holocaust Survivor, Philanthropist, 100". Jewish Journal. December 7, 2017. Retrieved October 23, 2018.
- ↑ Marble, Steve (December 15, 2017). "Hilda Eisen, Holocaust survivor, California entrepreneur and philanthropist, dies at 100". Los Angeles Times. Retrieved October 23, 2018.
- ↑ Hagen, Ryan (December 13, 2017). "Holocaust survivor, philanthropist and Norco Ranch co-founder Hilda Eisen dies". Press Enterprise (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2022-06-28. Retrieved October 23, 2018.