అంగన్వాడి
భారత దేశంలోని బాల బాలికలకు, గర్బవతులకు (ముఖ్యంగా పేద వారి పిల్లలకు, పేద మహిళలకు) పుష్టికరమైన ఆహారము (సంపూర్ణ ఆహారము) అందటంలేదని, వారికి పౌష్టికాహారం అందించాలన్న ఉద్దేశంతో భారత ప్రభుత్వము, ఆంగన్వాడీ (Anganwadi) కేంద్రాల వ్యవస్థను ప్రవేశ పెట్టింది. ఆంగన్వాడీ కేంద్రం సిబ్బందికి, కేంద్ర ప్రభుత్వం కొంత వాటా, రాష్ట్రప్రభుత్వం కొంత వాటా కలిపి, జీతంగా ఇస్తాయి. ప్రభుత్వం ఇచ్చే వేతనం ఈ కేంద్రాలలో సేవలు అందించే ఆంగన్వాడీ కేంద్రాల సిబ్బంది (కార్యకర్త) కి కేంద్ర ప్రభుత్వము, రూ. 1500, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వము రూ.700 మొత్తం రూ.2200 ఇస్తుంది. ఆంగన్వాడీ కేంద్రంలోని సహాయకులకు కేంద్ర ప్రభుత్వము రూ.750, రాష్ట్ర ప్రభుత్వము రూ.500 మొత్తం రూ. 1250 ఇస్తుంది. 28 ఫిబ్రవరి 2011 నాటి బడ్జెట్టులో వీరికి ఇచ్చే జీతం రెట్టింపు చేసారు. కార్యకర్తకు రూ.1500 నుంచి రూ.3000 పెంచారు (కేంద్ర ప్రభుత్వం రూ.3000 + ఆం.ప్ర. ప్రభుత్వం రూ.700 మొత్తం రూ.3700 ఒక కార్యకర్తకు అందుతుంది). సహాయకులకు రూ. 750 నుంచి రూ.1500 కేంద్ర ప్రభుత్వం పెంచింది (కేంద్ర ప్రభుత్వం రూ.1500 + ఆం.ప్ర. ప్రభుత్వం రూ.500 మొత్తం రూ.2000 ఒక సహాయకునికి అందుతుంది). దేశ వ్యావ్తంగా 22 లక్షలమంది ఆంగన్వాడీ కార్యకర్తలు, సహాయకులు ఉన్నారని అంచనా. పెంచిన జీతాలు 1 ఏప్రిల్ 2011 నుంచి అమలు లోకి వస్తాయి.
అంగన్వాడీ వర్కర్ విధులు
మార్చుఅంగన్వాడీ కార్మికుల ప్రాథమిక ఉద్యోగం చాలా ముఖ్యం, సాధ్యం అత్యంత సమర్థవంతమైన రీతిలో నిర్వహించడం అవసరం. వారు నవజాత శిశువులు కోసం సంరక్షణ అందించడానికి, 6 సంవత్సరాల లోపు వయసు అన్ని పిల్లలు రోగ నిరోధకాలు అని నిర్ధారించడానికి అవసరం. వారు గర్భిణీ స్త్రీలు కోసం, వారు ధనుర్వాతం వ్యతిరేకంగా రోగ నిరోధకాలు అని భరోసా గర్భ సంరక్షణ అందించడానికి భావిస్తున్నారు.ఈ అదనంగా వారు నర్సింగ్ తల్లులకు పోస్ట్ నాటల్ సంరక్షణ అందించడానికి.
ఇవి ప్రాధమికంగా పేద, పోషకాహారలోపాన్ని వాటిపై దృష్టి నుండి, వారు 6 సంవత్సరాల లోపు వయసు పిల్లలు, నర్సింగ్, గర్భిణీ మహిళలకు అనుబంధ పోషకాహారం అందించడానికి.వారు సాధారణ ఆరోగ్య, మహిళలకు వైద్య పరీక్షలు అప్లను 15- 49 సంవత్సరాల వయసుగల జరుగుతాయి, అన్ని మహిళలు, పిల్లలు ఈ చెక్-అప్లను యాక్సెస్ కలిగి ఉండేలా.వారు మధ్య 3, 5 సంవత్సరాల వయస్సు ఉన్న పిల్లలకు ప్రీ-స్కూల్ విద్యను అందించే దిశగా పనిచేస్తాయి.
అంగన్వాడీ వర్కర్ బాధ్యతలు
మార్చుమహిళలు మంత్రిత్వ శిశు అభివృద్ధి అంగన్వాడీ కార్మికుల బాధ్యతలు (AWW) మార్గదర్శకాలు వేయడంతోపాటు.ఈ దత్తత కుటుంబాలకు ప్రేరేపించడం, కమ్యూనిటీ మద్దతు , అన్ని కుటుంబాల సాధారణ శీఘ్ర సర్వేలు నిర్వహించడం ముందు పాఠశాల కార్యకలాపాలు నిర్వహించడానికి, మొదలైనవి, ఎలా రొమ్ముపాలు మీద ముఖ్యంగా గర్భిణీ స్త్రీలు కుటుంబాలకు ఆరోగ్య, పోషకాహార విద్యపై అందించడానికి, ఈ కార్యక్రమం అమలు చురుకుగా పాల్గొనటం చూపిస్తున్న ఉన్నాయి కుటుంబ నియంత్రణ, పిల్లల పెరుగుదల, అభివృద్ధి గురించి తల్లిదండ్రులు విద్య, సామాజిక అవగాహన కార్యక్రమాలు మొదలైనవి నిర్వహించి యువ అమ్మాయిలు, తల్లిదండ్రులు విద్యావంతులను అందువలన న పిల్లల్లో వైకల్యాలు గుర్తించడానికి, కిషోరి శక్తి యోజన (KSY) అమలు, అమలు కు సహకరిస్తారు.
పర్యవేక్షణ
మార్చుప్రతి 40 - 65 అంగన్వాడీ కార్మికులు కు ఒక ముఖ్య సేవికా పర్యవేక్షణలో జరుగుతున్నాయి. వారు ఉద్యోగ శిక్షణ అందజేస్తారు.
అంగన్వాడీ కార్మికులు బాధ్యతలు ప్రదర్శన ఇవ్వడంతో పాటు, వారు అటువంటి ఎవరు తక్కువ ఆర్ధిక స్థితి నుండి కార్యక్రమం నుండి లాభం ఉంటాంది, పర్యవేక్షించడం ఇతర విధులు - ప్రత్యేకంగా పోషకాహారలోపాన్ని వర్గానికి చెందిన వారికి;పిల్లలు, వారి బరువులు కలపాలని వయస్సు, బరువు కోవడానికి అంగన్వాడీ కార్మికులు మార్గనిర్దేశం;ప్రభావవంతమైన పద్ధతులు, ఉదాహరణకు, తల్లులు ఆరోగ్య, పోషకాహార విద్యపై అందించడంలో ప్రదర్శించేందుకు;, అభివృద్ధి వివరించడానికి అంగన్వాడిలు, కార్మికుల గణాంకాలు నిర్వహించడానికి. ముఖ్య సేవిక తరువాత చైల్డ్ డెవలప్మెంట్ ప్రాజెక్ట్స్ ఆఫీసర్ (CDPO) నివేదిస్తారు.
ప్రయోజనాలు
మార్చుమన భారతదేశం అధిక జనాభా, అందువల్ల అసంతులన ఆహారం, పేదరికం, పసిపిల్లల మరణాల రేట్లు బాధపడుతున్న దేశం. ఆరోగ్య, మరణాల సమస్యలు ఎదుర్కోవడానికి వైద్య, ఆరోగ్య సంరక్షణ నిపుణులకు ఒక గొప్ప అవసరం ఉంది. దురదృష్టవశాత్తు భారతదేశం నైపుణ్యం నిపుణులు కొరత ఉంది. అందువలన, అంగన్వాడీ వ్యవస్థ ద్వారా, దేశం సరసమైన, స్థానిక జనాభా కోసం అందుబాటులో ఉంటాయి మెరుగైన ఆరోగ్య సౌకర్యాలు దాని లక్ష్యం కలిసే ప్రయత్నిస్తున్నారు.
పలు రకాలుగా ఒక అంగన్వాడీ కార్యకర్త గ్రామీణ జనాభా వెళ్ళడము ఒక వైద్యుడు కంటే మెరుగైన అమర్చారు. కార్మికుడు వ్యక్తులతో నివసిస్తున్నారు, ఆమె ఆరోగ్య సమస్యలు కారణం గుర్తించడానికి, అందుకే వాటిని ఎదుర్కోవడానికి నుండీ ఒక మంచి స్థానం లో ఉంది.ఆమె ప్రాంతంలో ఆరోగ్య స్థితి యొక్క ఒక చాలా మంచి అంతర్దృష్టి ఉంది.అంగన్వాడీ కార్మికులు నైపుణ్యం గల లేదా నిపుణులకు అర్హత లేదని రెండవది అయితే వారు మంచి సామాజిక నైపుణ్యాలు విధంగా ప్రజలను సంకర్షణ సులభతరం చేస్తూ ఉంటుంది. ఇంకనూ, ఈ కార్మికులు గ్రామం నుండి, వారు వాటిని సులభతరం చేస్తుంది ఇది విశ్వసనీయమైనవి ప్రజలు సహాయం. చివరి కానీ కనీసం, అంగన్వాడీ కార్మికులు ప్రజల మార్గాలు బాగా తెలుసని భాష సౌకర్యవంతంగా ఉంటుంది, గ్రామీణ జానపద తెలుసు వ్యక్తిగతంగా వాటి ప్రజలు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యలకు గుర్తించడానికి, నిర్ధారించడానికి కోసం ఇది చాలా సులభం చేస్తుంది వారి సమస్యలు పరిష్కారమవుతాయి అని.
సవాళ్లు, పరిష్కారాలు
మార్చుఅంగన్వాడిలు విశ్వవ్యాప్తంగా అన్ని అర్హత గల పిల్లలు, వారి తల్లులు అందుబాటులో అన్న ప్రజా విధాన చర్చలు ఉన్నాయి.ఈ బడ్జెట్ కేటాయింపులు గణనీయంగా పెరగటానికి, అంగన్వాడిలు పెరుగుదల 16 లక్షల కేంద్రాలు కావాలి.
అంగన్వాడి అధికారులు, వారి సహాయకులు, సాధారణంగా పేద కుటుంబాల నుంచి మహిళలు వారు సిబ్బంది ఉంటాయి.కార్మికులు ఇతర ప్రభుత్వ సిబ్బంది వంటి సమగ్ర విరమణ ప్రయోజనాలు శాశ్వత ఉద్యోగాలు లేదు.వర్కర్ నిరసనలు (అన్ని భారతదేశం అంగన్వాడీ వర్కర్స్ ఫెడరేషన్), ఈ అంశంపై బహిరంగ చర్చల్లో జరుగుతున్నాయి.కొన్ని అంగన్వాడీ కేంద్రాల్లో అవినీతి ఆవర్తన నివేదికలు, మహిళలపై నేరాలు ఉన్నాయి.అంగన్వాడీ-మరమ్మత్తుకు పిల్లలు రోగాల బారిన పడటం లేదా చనిపోయే ఉన్నప్పుడు చట్టపరమైన, సామాజిక సమస్యలు ఉన్నాయి.
2008-2009 బడ్జెట్ ప్రకటించడంలో, అప్పటి భారత ఆర్థిక మంత్రి పి చిదంబరం జీతాలు నెల, సహాయకులు రూ 1500 అంగన్వాడీ కార్మికులకు పెంచవచ్చు అని నెలకు రూ 750 పేర్కొంది. మార్చి 2008 లో ప్యాక్ FOODS (బిస్కెట్లు) ఆహార భాగంగా పనిచేశాడు కావాలో లేదో గురించి చర్చ జరిగింది . నోబెల్ బహుమతి విజేత అమర్త్య సేన్, సహా ప్రతికూల సమీక్షలను, పిల్లలు ద్వారా సేవించాలి మాత్రమే ఆహారం అవుతుంది అని మాట్లాడుతూ అంగీకరించలేదు. ప్రైవేట్ రంగం భాగస్వామ్యంతో పెరుగుతున్న కోసం ఐచ్ఛికాలు కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి.
బీహార్, మధ్యప్రదేశ్, రాజస్థాన్, ఒరిస్సా, ఆంధ్ర ప్రదేశ్: ఒక ప్రధమ ఉద్దేశం లో ఈ కేంద్రం ఉత్తర ప్రదేశ్ లో 27 అత్యంత వెనుకబడిన జిల్లాల్లో ప్రారంభించి అంగన్వాడిలు పని సాంఖ్యీకరించడానికి సెట్. అంగన్వాడిల ఇంటిగ్రేటెడ్ చైల్డ్ డెవలప్మెంట్ స్కీమ్ (ఐసీడీఎస్) కింద రోగనిరోధకత ఆరోగ్య చెక్ అప్లను, పోషకాహార విద్యపై తనపై కలిగిన ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ తో విలీనం చేయబడుతుంది డేటా రికార్డ్ చేయడానికి టాబ్లెట్ కంప్యూటర్లు అందిస్తారు.
ఇతర అధికారిక పథకాలు తొ అనుసంధానం
మార్చుఇంటిగ్రేటెడ్ చైల్డ్ డెవలప్మెంట్ సర్వీసెస్ (భారతదేశం) పథకం ఈ ఈశాన్య రాష్ట్రాలు తప్ప కమ్యూనిటీ ద్వారా అందించబడింది భావించారు వంటి AWC భవనాల నిర్మాణానికి నియమం లేదు.వాటి కొరకు, ఆర్థిక మద్దతు Rs.175,000 ఒక యూనిట్ ఖరీదు 2001-02 నుండి AWC భవనాల నిర్మాణ ఇవ్వడమైనది.
పధకాన్ని బలపరిచేటటువంటి భాగంగా, ఐసీడీఎస్ పథకం పునర్నిర్మాణ, ప్రభుత్వం రూ వ్యయంతో 200,000 అంగన్వాడీ సెంటర్ భవనాలు నిర్మాణం కేటాయిస్తు ఆమోదించిబడింది . ఆ సమయంలో కేంద్రం, రాష్ట్రాలు (ఇది 90:10 వద్ద ఉంటుంది పేరు NER కంటే ఇతర) మధ్య 75:25 ఖర్చు భాగస్వామ్య నిష్పత్తి అలాగే దశల పద్ధతిలో XII ప్రణాళికా కాలంలో 450,000 యూనిట్ కు అని నిర్దేశించబడింది.
ఇంకా, AWC నిర్మాణం మహాత్మా మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం (ఎంఎన్ఆర్ఇజిఎ) కింద ఒక అనుమతి సూచించే వంటివి ప్రకటించబడింది.AWC భవనాల నిర్మాణ ఎంఎన్ఆర్ఇజిఎ తో ఏకీభవించటం లో చేపట్టొచ్చు.
విమర్శలు
మార్చునివేదికలు సమాహారం సూచించిన ప్రకారం ప్రముఖ దినపత్రిక, ది టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా ద్వారా అంగన్వాడీ పనిచేస్తున్నదని. మొదటి నివేదికలో నుండి కోట్ చేయడానికి,
"అంగుల్ జిల్లాలో అంగన్వాడీ కేంద్రానికి ఇద్దరు పిల్లలు శుక్రవారం ఒక ఫ్రీక్ ప్రమాదంలో మరణించాడు. ఒక రెయిన్వాటర్ నిండిన పిట్ వారి అంగన్వాడీ కేంద్రానికి సమీపంలో తవ్వి లో వారు మునిగిపోయారు. పిల్లలు ప్రియాంక డాష్, మోనాలిసా నాయక్ ఉన్నారు. బనారపాల గ్రామ పోలీసు పరిమితులు, ఇక్కడ నుండి 20 కిలోమీటర్ల పరిధిలో టెంటులోహత గ్రామం ఉన్నది. సంఘటనను వారు ఉండగా ఆ సెంటర్ కి పదుతున్న వర్షం వల్ల నానబట్టిన ఇటుక గోడ వాటి మీద పడిపోయింది. ఒక అంగన్వాడీ కేంద్రం ఏడుగురు పిల్లల్లో నాయగఢ్ జిల్లా వారు మరణించారు తర్వాత రెండు నెలల వస్తుంది వారి మధ్యాహ్న భోజనం"
ఆర్థిక సంవత్సరం 2011-12 తన బడ్జెట్ ప్రసంగంలో అంగన్వాడి పథకం పరిపాలనకు పేద రాష్ట్ర మెరుగుపర్చడానికి ఒక తీరని ప్రయత్నంలో, అప్పటి ఆర్థిక మంత్రి ప్రణబ్ ముఖర్జీ జీతం అంగన్వాడీ కార్మికులకు నెల, సహాయకులు రూ 3000 రూ 1500 నెలకు పెంచారు - ప్రభుత్వ కార్యాలయంలో అసిస్టెంట్ జీతాల కి పదో వంతు.
అంతర్జాతీయ ప్రయత్నం
మార్చుUNICEF, శిశు మరణాల తగ్గించడం, తల్లి సంరక్షణ అభివృద్ధి యొక్క UN మిలీనియం డెవలప్మెంట్ గోల్స్ అంగన్వాడిలు కు దృష్టి పెరుగుతున్న కోసం ప్రేరణను ఉన్నాయి.
వర్కర్స్ అండ్ సహాయకులు కు WHO ప్రమాణాల ప్రకారం శిక్షణ అందిస్తున్నారు.
ఇవీ చూడండి
మార్చుబయట లింక్స్
మార్చు- అధికారిక వెబ్సైటు
- http://www.anganwadiproject.com/
- అంగన్వాడీ సమాచారం - https://web.archive.org/web/20120331041500/http://healthopine.com/healthcare-infrastructure/the-anganwadi-workers-of-india-connecting-for-health-at-the-grassroots
- http://articles.timesofindia.indiatimes.com/keyword/anganwadi Archived 2013-07-29 at the Wayback Machine