ఇంద్రపురి బ్యారేజీ

ఇంద్రపురి బ్యారేజీ (సన్ బ్యారేజీ అని కూడా పిలుస్తారు) భారతదేశంలోని బీహార్ రాష్ట్రంలోని రోహ్తా

ఇంద్రపురి బ్యారేజీ (సన్ బ్యారేజీ అని కూడా పిలుస్తారు) భారతదేశం లోని బీహార్ రాష్ట్రంలోని రోహ్‌తాస్ జిల్లా లో సన్ నది కి అడ్డంగా ఉంది.

ఇంద్రపురి బ్యారేజ్
ప్రదేశంరోహ్‌తాస్ జిల్లా, బీహార్, భారతదేశం
అక్షాంశ,రేఖాంశాలు24°50′13″N 84°08′04″E / 24.8369°N 84.1344°E / 24.8369; 84.1344
ప్రారంభ తేదీ1968
ఆనకట్ట - స్రావణ మార్గాలు
నిర్మించిన జలవనరుసన్ రివర్
పొడవు1,407 మీటర్లు (4,616 అ.)
ఇంద్రపురి ఆనకట్ట
ఇంద్రపురి ఆనకట్ట కి ముందు వైపు

బ్యారేజ్

మార్చు

ఇంద్రపురి వద్ద సన్ బ్యారేజీ 1,407 మీటర్లు (4,616 అడుగులు) పొడవు, ప్రపంచంలో నాల్గవ పొడవైన బ్యారేజీ. ప్రపంచంలోనే అత్యంత పొడవైన 2,253 మీటర్ల పొడవైన ఫరక్కా బ్యారేజీని హిందుస్థాన్ కన్స్ట్రక్షన్ కంపెనీ (హెచ్సీసీ) నిర్మించింది.[1][2] 1960లో బ్యారేజీ నిర్మాణం చేపట్టి 1968లో ప్రారంభించారు. [3]

కాలువ వ్యవస్థ

మార్చు

1873-74 లో, దేశంలోని పురాతన నీటిపారుదల వ్యవస్థలలో ఒకటి డెహ్రీ వద్ద సన్ నదికి అడ్డంగా ఆనకట్టతో అభివృద్ధి చేయబడింది. నదికి ఇరువైపులా సన్ ఫెడ్ కెనాల్ వ్యవస్థల నుండి నీరు వచ్చి పెద్ద ప్రాంతాలకు సాగునీరు అందించింది. ఆనకట్ట కు ఎగువన 8 కిలోమీటర్ల మేర బ్యారేజీని నిర్మించారు. రెండు లింక్ కాలువలు కొత్త జలాశయాన్ని పాత నీటి పారుదల వ్యవస్థకు అనుసంధానం చేసి విస్తరించాయి.[3]

ప్రముఖ బ్రిటిష్ అడ్మినిస్ట్రేటర్ సర్ జాన్ హౌల్టన్ సన్ కాలువ వ్యవస్థను (1949 లో) ఈ క్రింది విధంగా వర్ణించాడు, "ఇది బీహార్లో అతిపెద్ద కాలువ వ్యవస్థ 209 మైళ్ల ప్రధాన కాలువలు, 149 బ్రాంచ్ కాలువలు, 1,235 డిస్ట్రిబ్యూటరీలు ఉన్నాయి. కాలువలు సాగుకు ఎంతగానో ఉపయోగపడుతున్నాయి. వంధ్యత్వం ఉన్న పెద్ద ప్రాంతాన్ని వారు గొప్ప ఉత్పాదక ప్రాంతంగా మార్చారు." [4]

భవిష్యత్ ప్రణాళికలు

మార్చు

జార్ఖండ్ లోని గర్హ్వా జిల్లాలోని కడ్వాన్, బిహార్ లోని రోహ్‌తాస్ జిల్లా లోని మతివాన్ మధ్య సన్ నదిపై ఆనకట్ట నిర్మించాలనే ప్రతిపాదన ఉంది.[5] నేషనల్ వాటర్ డెవలప్మెంట్ ఏజెన్సీకి చెందిన నేషనల్ రివర్ లింకింగ్ ప్రాజెక్ట్ ప్రకారం, 149.10 కిలోమీటర్ల చునార్-సన్ బ్యారేజీ లింక్ కెనాల్ ద్వారా గంగానది ని సన్తో అనుసంధానించే ప్రతిపాదన ఉంది. యూపీలోని మీర్జాపూర్ జిల్లా చునార్ తహసీల్ సమీపంలో గంగానది కి కుడివైపు నుంచి ప్రారంభమయ్యే ఈ కాలువ ఇంద్రపురి బ్యారేజీకి అనుసంధానం అవుతుంది. ఈ మార్గంలో మూడు చోట్ల మూడు లిఫ్టులు ఉంటాయి. లిఫ్టులు 38.8 మీటర్లు, 16.10 మీటర్లు, 4.4 మీటర్లు ఉంటాయి.[6]

మూలాలు

మార్చు
  1. "HCC Powering India". India Today, 9 October 2009. Retrieved 2011-06-25.
  2. "Annual Report 2009-10" (PDF). l. HCC. Archived from the original (PDF) on 27 September 2011. Retrieved 2011-06-25.
  3. 3.0 3.1 "Performance Evaluation of Patna Main Canal" (PDF). ICAR Research Complex for Eastern Region. Retrieved 2011-06-25.
  4. Houlton, Sir John, Bihar, the Heart of India, pp. 47-48, Orient Longmans, 1949.
  5. "Indrapuri Reservoir Project". Archived from the original on 2 October 2011. Retrieved 2011-06-25.
  6. "Interlinking of Rivers". Chunar-Sone Barrage Link Canal. Archived from the original on 21 జూలై 2011. Retrieved 25 జూన్ 2011.