కళామండలం సుగంధి

కళామండలం సుగంధి భారతదేశంలోని కేరళకు చెందిన మోహినియాట్టం నృత్యకారిణి, కొరియోగ్రాఫర్, నృత్య ఉపాధ్యాయురాలు. సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు, కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు, కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ ఫెలోషిప్, కేరళ కొంకణి సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు, కేరళ కళామండలం అవార్డుతో సహా అనేక అవార్డులను ఆమె అందుకున్నారు.

కళామండలం సుగంధి
జననంసుగంధి
(1950-12-02) 1950 డిసెంబరు 2 (వయసు 73)
తురవూర్, అలప్పుజా జిల్లా, కేరళ, భారతదేశం
జాతీయతభారతీయురాలు
ఇతర పేర్లుసుగంధి ప్రభు
వృత్తిడ్యాన్సర్, కొరియోగ్రాఫర్, డ్యాన్స్ టీచర్
ప్రసిద్ధిఇండియన్ క్లాసికల్ డ్యాన్స్/ మోహినియాట్టం
భార్య / భర్తకె. ఆర్. దామోదర ప్రభు
పిల్లలు2, నందిత ప్రభు, నవీన్ డి. ప్రభు
తల్లిదండ్రులుజి. శ్రీనివాస కామత్
ఆనంది కామత్
పురస్కారాలుసంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు
కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ ఫెలోషిప్
కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు
కేరళ కొంకణి సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు
కేరళ కళామండలం అవార్డు

జీవిత చరిత్ర

మార్చు

కళామండలం సుగంధి 1950 డిసెంబరు 2 న అలప్పుజ జిల్లాలోని తురవూర్ సమీపంలోని వలమంగళం వద్ద కొంకణి కుటుంబంలో జి.శ్రీనివాస కామత్, ఆనంది కామత్ దంపతులకు జన్మించింది.[1] ఆమెను డ్యాన్సర్ గా చేయడంలో కుటుంబ సభ్యులు ఆమెకు గణనీయమైన మద్దతు ఇచ్చారు. త్రిపునితుర ఆర్ ఎల్ వి కాలేజ్ ఆఫ్ మ్యూజిక్ అండ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్ లో గ్రాడ్యుయేట్ అయిన సతీదేవి వద్ద ఏడేళ్ల వయసులో భరతనాట్యం నేర్చుకోవడం ప్రారంభించారు.[2] రెండు సంవత్సరాల తరువాత ఆమె పాల్లూరు సురేంద్రనాథ్ వద్ద భరతనాట్యంలో శిక్షణ పొందింది.[2]

కెఎన్ పిషారోడి, గురు గోపీనాథ్, త్రిపుణితుర మాధవ మీనన్, కవలం నారాయణ పనికర్ ల సూచన మేరకు ఆమె తండ్రి సుగంధిని కేరళ కళామండలంలో చదివించేందుకు చేర్చారు . [1] [2] చేరే సమయంలో, ఆమె ప్రాథమిక ఆసక్తి భరతనాట్యం మీద ఉంది. కళామండలంలో ఆమె కళామండలం సత్యభామ, కళామండలం చంద్రిక, ఏబీఆర్‌ భాస్కర్‌ దగ్గర చదువుకున్నారు. [3] ఆమె భరతనాట్యం డిప్లొమా కోర్సు చివరి దశలో భాగంగా 1968లో మోహినయాట్టం అభ్యసించింది. [1]

1969లో కోర్సు పూర్తి చేసిన తరువాత, 19 సంవత్సరాల వయస్సులో, అప్పటి కళామండలం చైర్మన్, ఫాక్ట్ చైర్మన్ అయిన ఎం.కె.కె.నాయర్ ఆమెను ఫ్యాక్ట్ యొక్క కళా విభాగంలో మోహినియాట్టం ఉపాధ్యాయురాలిగా నియమించారు. అలా ఆమె మోహినియాట్టయంకు దగ్గరవుతుంది. శాస్త్రీయ నృత్య రీతుల పట్ల సుగంధికి ఉన్న మక్కువను గుర్తించిన నాయర్ ఆమెను కూచిపూడి అధ్యయనం కోసం వేదాంత ప్రహ్లాద శర్మ వద్దకు పంపారు.[4][1]

అమెరికాలో జరిగిన ఓ డ్యాన్స్ ఈవెంట్ లో భరతనాట్య కళాకారిణి పద్మా సుబ్రమణ్యంను కలిసిన సుగంధి వారి బంధం గాఢమైన స్నేహంగా మారింది.

50 ఏళ్ల వయసులో కాలికట్ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి మలయాళంలో బీఏ, కేరళ కళామండలం నుంచి మోహినియాట్టంలో ఎంఏ చదివారు. 71 సంవత్సరాల వయస్సులో సుగంధి పద్మా సుబ్రమణ్యం ఆధ్వర్యంలో తంజావూరు శాస్త్ర విశ్వవిద్యాలయం నుండి "నాట్య శాస్త్రం ఆధారంగా మోహినియాట్టం కోసం బోధనా వికాసం" లో డాక్టరేట్ పొందారు. ప్రస్తుతం ఆమె కేరళ కళామండలంలో అకడమిక్ డీన్ గా పనిచేస్తున్నారు.[1][5]

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

సుగంధి, ఆమె భర్త కె.ఆర్.దామోదర ప్రభు దంపతులకు చెన్నైలోని మైత్రి సెంటర్ ఫర్ ఆర్ట్స్ వ్యవస్థాపకురాలు నందిత ప్రభు, ఇండియన్ ఆర్మీలో కల్నల్ గా పనిచేస్తున్న నవీన్ డి.ప్రభు అనే ఇద్దరు పిల్లలు ఉన్నారు. ఫాక్ట్ లో ఉద్యోగి అయిన ప్రభు మొదట మోహినియాట్టం టీచర్ గా చేరారు. ఎర్నాకుళం జిల్లా కొచ్చిన్ యూనివర్శిటీ క్యాంపస్ సమీపంలోని విద్యానగర్ లో వీరు నివాసం ఉంటున్నారు.[6]

గుర్తింపు పొందిన ప్రదర్శనలు

మార్చు

శ్రీశ్రీ రాక సందర్భంగా స్వాతి తిరునాళ్ రామవర్మ రచనల ఆధారంగా పూర్తి నిడివి గల మోహినియాట్టం కచేరీ, అష్టపది ఆధారంగా రాధా మాధవం, చిత్రాంగం, స్వయంగా స్వరకల్పన చేసి వెయ్యి మంది నర్తకిలకు నేర్పించిన నృత్యం ఆమె ప్రదర్శనలలో కొన్ని. రవిశంకర్ కేరళకు [7]

ప్రముఖ శిష్యులు

మార్చు

ఆమె శిష్యులు నీనా ప్రసాద్, గోపికా వర్మ, పల్లవి కృష్ణన్, శ్వేత మంగళత్, ప్రియా నాయర్. [6]

పుస్తకాలు రచించారు

మార్చు
  • భరత కళా లక్షణం ( పద్మ సుబ్రహ్మణ్యం యొక్క తమిళ పుస్తకం భరత కలై కోటపాడు యొక్క మలయాళ అనువాదం) [6]
  • నాట్యవేడు-పంచోవో వేడు ( కొంకణిలో ) [6]
  • ఇప్పుడు ఆమె హస్త రత్నాకరం అనే పుస్తకాన్ని వ్రాస్తోంది, ఇది మోహినియాట్టంలో చేతి సంజ్ఞలను వివరిస్తుంది [1]

అవార్డులు, సన్మానాలు

మార్చు
  • కేరళ స్టేట్ స్కూల్స్ యూత్ ఫెస్టివల్ 1962, భరతనాట్యంలో మొదటిది [1]
  • కేరళ కళామండకం భరతనాట్య పోటీ 1962లో మొదటిది [1]
  • పుండరీనాథ్ భువనేంద్ర అవార్డు కేరళ కొంకణి సాహిత్య అకాడమీ 1971 [3]
  • కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు 1985 [6]
  • ఐటిసి గోల్డెన్ గ్రేట్స్ అవార్డ్ 1990 [6]
  • మానవ వనరుల అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ నుండి సీనియర్ ఫెలోషిప్, భారత ప్రభుత్వం 1990 [6]
  • కేరళ కొంకిణి సాహిత్య అకాడమీ నుండి పుండరీనాథ్ భువనేంద్ర పురస్కారం 1997 [6]
  • తపస్య సాహిత్య వేదిక, న్యూఢిల్లీ సంస్కృత భారతి నుండి అవార్డు 1997 [6]
  • కేరళ కళామండలం అవార్డు 1999 [6]
  • సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి సీనియర్ ఫెలోషిప్, ప్రభుత్వం. భారతదేశం 2003 [6]
  • డాక్టర్.టి.ఎం.ఎ పై ఫౌండేషన్ అవార్డు 2003 [6]
  • సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు 2004 [6]
  • కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ ఫెలోషిప్ 2011 [8]
  • కేరళ సంగీత నాటక అకాడమీ 2012 నుండి కళారత్న అవార్డు [6]

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 മധുസൂധനൻ, ഗായത്രി. "തേങ്ങിക്കരഞ്ഞുകൊണ്ടാണ് അന്ന് പദുക്കയെ സാഷ്ടാംഗം പ്രണമിച്ചത്". Mathrubhumi (in మలయాళం). Archived from the original on 2022-02-03. Retrieved 2022-02-03.
  2. 2.0 2.1 2.2 Kaladharan, V. (2012-07-05). "Redefining Mohiniyattom". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2022-02-03.
  3. 3.0 3.1 "Kalamandalam Sugandhi" (PDF). Sangeet Natak Akademi.
  4. "Kalamandalam Sugandhi: Versatile Mohiniyattam Guru". 2 December 2020.
  5. "Kalamandalam Sugandhi- Speaker in Kerala literature Festival KLF –2022| Keralaliteraturefestival.com". www.keralaliteraturefestival.com. Archived from the original on 2022-02-04. Retrieved 2024-02-03.
  6. 6.00 6.01 6.02 6.03 6.04 6.05 6.06 6.07 6.08 6.09 6.10 6.11 6.12 6.13 "Profile - Kalamandalam Sugandhi - Venugopal SK". narthaki.com.
  7. മധുസൂധനൻ, ഗായത്രി. "തേങ്ങിക്കരഞ്ഞുകൊണ്ടാണ് അന്ന് പദുക്കയെ സാഷ്ടാംഗം പ്രണമിച്ചത്". Mathrubhumi (in మలయాళం). Archived from the original on 2022-02-03. Retrieved 2022-02-03.
  8. "Dance, Fellowship List, Kerala Sangeetha Nataka Akademi". www.keralaculture.org (in ఇంగ్లీష్).