కాళికాదేవి (Kālī, సంస్కృతం: काली, మూస:IPA-sa; Bengali: কালী; పంజాబీ: ਕਾਲੀ; తమిళం: காளி), also known as Kālikā (సంస్కృతం: कालिका, Bengali: কালিকা) అనంత శక్తిదాయిని అయిన హిందూ దేవత. "She who destroys". కాళిక పేరుకు కాల అనగా నలుపు, కాలం, మరణం, శివుడు మొదలైన అర్ధాలున్నాయి. శాక్తీయులు ఈమెను తాంత్రిక దేవతగా, బ్రహ్మజ్ఞానాన్ని కలిగించేదిగా ఆరాధిస్తారు. ఈమెను కొందరు భవతారిణి (Bhavatārini ;literally "redeemer of the universe") గా కొలుస్తారు. రామకృష్ణ పరమహంస వంటి యోగులు ఈమెను కాళీమాతగా పూజించారు.[1]

కాళికాదేవి
The goddess Kali
The goddess Kali
goddess of Time, Change
దేవనాగరిकाली
తమిళ లిపిகாளி
Bengali scriptকালী
సంప్రదాయభావందేవి, మహావిద్య
ఆవాసంశ్మశానాలు
మంత్రంOm Krīm Kālyai namaḥ ,
Om Kapālinaye Namah,
Om Hrim Shrim Krim Parameshvari Kalike Svaha
ఆయుధంScimitar
వాహనంJackal

కాళికాదేవిని శివుని భార్యగా అతని శరీరం మీద నిలబడినట్లుగా చూపుతారు. ఈమె దశమహావిద్యలులో ముఖ్యమైనది.[2]

కాళీ యంత్రంసవరించు

 
కాళీ యంత్రం.

తాంత్రిక యోగంలో కాళిక ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది.[3] నిర్వాన-తంత్రం ప్రకారం త్రిమూర్తులను కాళీమాత సృష్టించింది. నిరుత్తర-తంత్రం, పిచ్చిల-తంత్రం ప్రకారం కాళీ మంత్రాలు మహా శక్తివంతమైనవిగా పేర్కొంటాయి. కాళీ విద్యలను మహాదేవి అవతారంగా చెబుతాయి.[4]

మూలాలుసవరించు

  1. http://www.srilankaguardian.org/2011/08/in-veneration-of-nallurs-vira-ma-kali.html
  2. Encyclopedia International, by Grolier Incorporated Copyright in Canada 1974. AE5.E447 1974 031 73-11206 ISBN 0-7172-0705-6 page 95
  3. D. Kinsley p. 122.
  4. D. Kinsley p. 122–123.