కోబాల్ట్(II) కార్బొనేట్

రసాయన పదార్థం

కోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ఒక రసాయన సమ్మేళనం. ఇది ఒక అకర్బన రసాయన సంయోగపదార్థం. కోబాల్ట్, కర్బనం,, ఆక్సిజన్ మూలకాల సమ్మేళనం వలన ఈ రసాయన సంయోగ పదార్థం ఏర్పడినది. ఈ సమ్మేళన పదార్థంలోని కోబాల్ట్ ఒక లోహధాతువు, కర్బనం ఒక అలోహం కాగా ఆక్సిజన్ వాయురూపంలో లభ్యమగు మూలకం.ఎర్రగా, పారా మాగ్నెటిక్ గుణం కలిగిన ఈ పదార్థం, కోబాల్ట్ ఖనిజాన్ని హైడ్రో మేటలార్జికల్ విధానం ద్వారా శుద్ధి చేయునపుడు మధ్యంతరస్థాయి సమ్మేళనంగా ఏర్పడుతుంది.

కోబాల్ట్(II) కార్బొనేట్
Thermal ellipsoid model of the unit cell of cobalt(II) carbonate
Thermal ellipsoid model of the unit cell of cobalt(II) carbonate
Cobalt(II) carbonate powder
Cobalt(II) carbonate powder
పేర్లు
IUPAC నామము
Cobalt(II) carbonate
ఇతర పేర్లు
Cobaltous carbonate; cobalt(II) salt
గుర్తింపు విషయాలు
సి.ఎ.ఎస్. సంఖ్య [513-79-1]
పబ్ కెమ్ 10565
ధర్మములు
CCoO3
మోలార్ ద్రవ్యరాశి 118.94 g·mol−1
స్వరూపం red/ pink crystals (anhydrous)
pink, violet, red crystalline powder (hexahydrate)
సాంద్రత 4.13 g/cm3
ద్రవీభవన స్థానం 427 °C (801 °F; 700 K) [2]
decomposes before melting to cobalt(II) oxide (anhydrous)
140 °C (284 °F; 413 K)
decomposes (hexahydrate)
negligible
Solubility product, Ksp 1.0·10−10[1]
ద్రావణీయత soluble in acid
negligible in alcohol, methyl acetate
insoluble in ethanol
వక్రీభవన గుణకం (nD) 1.855
నిర్మాణం
స్ఫటిక నిర్మాణం
Rhombohedral (anhydrous)
Trigonal (hexahydrate)
ఉష్ణగతిక రసాయన శాస్త్రము
నిర్మాణము మారుటకు
కావాల్సిన ప్రామాణిక
ఎంథ్రఫీ
ΔfHo298
−722.6 kJ/mol[2]
ప్రామాణిక మోలార్
ఇంథ్రఫీ
So298
79.9 J/mol·K[2]
ప్రమాదాలు
జి.హెచ్.ఎస్.పటచిత్రాలు GHS07: Exclamation markGHS08: Health hazard[3]
జి.హెచ్.ఎస్.సంకేత పదం Warning
జి.హెచ్.ఎస్.ప్రమాద ప్రకటనలు H302, H315, H317, H319, H335, H351[3]
GHS precautionary statements P261, P280, P305+351+338[3]
ఇ.యు.వర్గీకరణ {{{value}}}
R-పదబంధాలు R22, R36/37/38, మూస:R40, మూస:R43
S-పదబంధాలు S26, మూస:S36/37
Lethal dose or concentration (LD, LC):
640 mg/kg (oral, rats)
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
☒N verify (what is checkY☒N ?)
Infobox references

కోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ ఒక ఆకర్బన వర్ణ పదార్థం,, ఉత్ప్రేరకాలకు పుర్వగామి. వ్యాపారస్థాయిలో లేత వైలెట్ రంగులో లభించు ఈ సమ్మేళనపదార్థం యొక్క రసాయన సంకేత పదం CoCO3(Co(OH) x(H2O) y.నిర్జల కోబాల్ట్(II) కార్బొనేట్ సంకేత పదంCCoO3

భౌతిక ధర్మాలు

మార్చు

కోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ ఘన పదార్థం. నిర్జల కోబాల్ట్(II) కార్బొనేట్ ఎరుపు/పింకురంగులో స్పటికములుగా ఉండును.అర్ద్రకోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ వైలెట్, పింకు గులో ఉండును. ఈ సంయోగ పదార్థం యొక్క ఆణుభారం 118.94గ్రాములు/మోల్. కోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ యొక్క సాంద్రత 4.13గ్రాములు/సెం.మీ3.నిర్జల కోబాల్ట్ కార్బొనేట్ ద్రవీకరణ ఉష్ణోగ్రత 427 °C, కాని ద్రవికరణ కన్నాముందే కోబాల్ట్ (II) ఆక్సైడుగా వియోగంచెందును. జలయుత కోబాల్ట్ కార్బొనేట్ 140 °C వద్ద వియోగం చెందును. కోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ వక్రీభవన సూచిక 1.855

ఉత్పత్తి-రసాయన లక్షణాలు

మార్చు

కోబాల్ట్‌యుత సల్ఫేటులను సోడియం బైకార్బొనేటుటో కలిపి వేడిచెయ్యడం వలన కోబాల్ట్ (II) కార్బొనేట్ ఏర్పడును.ఏర్పడిన కార్బోనేటును కాల్సినింగు(Co3O4) చెయ్యుదురు.

3 CoCO3 + 1/2 O2 → Co3O4 + 3 CO2

ఏర్పడిన Co3O4 అధిక ఉష్ణోగ్రత వద్ద CoO పరివర్తింప బడుతుంది. ఎక్కువ పరివర్తక లోహకార్బోనేటులవలె, కోబాల్ట్ కార్బొనేట్ కూడా నీటిలో కరుగదు.కాని ఖనిజ ఆమ్లాల వలన చర్యకు లోనగును.

CoCO3 + 2 HCl + 5 H2O → [Co(H2O)6]Cl2 + CO2

ఉపయోగాలు

మార్చు
  • కోబాల్ట్ కార్బోనేట్ సమ్మేళనం, కోబాల్ట్ కార్బొనైల్,, పలుకోబాల్ట్ లవణాల ఉత్పత్తికి పుర్వగామి(precursor) గా పనిచెయ్యును.
  • ఈ సంయోగ పదార్థాన్ని ఆహారానికి సంబంధించి పథ్యసంబంధమైనఅదనంగా ఉపయోగిస్తారు.
  • కోబాల్ట్ ఒక ఆవశ్యక మూలకం.
  • మృణ్మయపాత్రల మెరుపు కలిగించు పదార్థాల తయారీకి పూర్వగామిగా ఉపయోగపడుతుంది.

రక్షణ

మార్చు

కోబాల్ట్ కార్బోనేట్ కడుపులోకి వెళ్ళిన ప్రమాదకరం . కళ్ళను, చర్మాన్ని తాకిన ప్రకోపింప జేసే గుణం కలిగి ఉంది.

ఇవికూడా చూడండి

మార్చు

మూలాలు

మార్చు