నూకాంబిక దేవాలయం
నూకాంబిక దేవాలయం:
శ్రీశ్రీశ్రీ నూకాంబిక అమ్మవారి ఆలయం లేదా నూకాలమ్మ దేవస్థానం అనకాపల్లిలో ఉన్న గవరపాలెంలోని ప్రసిద్ధ దేవాలయం. ఇది ఉత్తరాంధ్రలోని ప్రసిద్ధ దేవాలయం.కొత్త అమావాస్య నాడు, ఉగాదికి ఒకరోజు ముందు.ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లక్షలాది మంది ప్రజలు పూజలకు హాజరవుతారు. శ్రీ శ్రీ శ్రీ నూకాంబిక అమ్మవారు తొమ్మిది శక్తి రూపాలలో ఒకటి, పురాతన కాలంలో శ్రీ అనఘా దేవిగా ప్రసిద్ధి చెందింది. కాకతీయ రాజుల కాలంలో కొన్ని సంవత్సరాల తరువాత, ఆలయం పునరుద్ధరించబడింది, అదే అమ్మవారిని శ్రీ కాకతాంబ అనే పేరుతో పూజించారు.
పురాణం:
మార్చువిశ్వ సృష్టికర్త శ్రీ శక్తి అమ్మవారు అని, పాల్గుణ బహుళ అమావాస్య (అమావాస్య) నుండి ఏప్రిల్ (అమావాస్య) వరకు ఉన్న కాలంలో సృష్టి జరిగిందని నమ్ముతారు. ఈ పవిత్ర కాలంలో శ్రీ నూకాంబికా అమ్మవారికి చాలా మతపరమైన ఆచారాలు, పూజలు నిర్వహిస్తారు. ఆదివారం, మంగళవారాలు, గురువారాలు శ్రీ నూకాంబిక అమ్మవారికి పూజలు చేయడానికి అనుకూలమైన రోజులుగా భావిస్తారు
•గవర నాయుడు, బ్రాహ్మణులకు టిక్కెట్లు కొనుగోలు చేయడంలో మినహాయింపు: శ్రీ పాడి జగ్గం నాయుడు కర్ణాటక దేశం నుండి వచ్చారు.పాడి జగ్గం నాయుడు గవర నాయుడు కులానికి చెందినవాడు, శ్రీ జగన్నాథ రాజు (క్షత్రియ),కింద మంత్రిగా పని చేసేవాడు .శ్రీ జగన్నాథ రాజు హయాంలో వ్యవసాయ శాఖ మంత్రిగా పనిచేశారు.శ్రీ పాడి జగ్గం నాయుడు మంచి వాడు, అతనికి ఒక కొడుకు ఉన్నాడు.ఒక రోజు జగ్గం నాయుడు వసూళ్ల కోసం బయటకు వెళ్లినప్పుడు, శ్రీ జగన్నాథరాజు జగ్గం నాయుడు కొడుకుని తన ఇంటికి తీసుకొచ్చాడు.శ్రీ జగన్నాథ రాజు (రాజు) మా సంఘటనను ఇలా అన్నారు "నా ప్రియమైన నాయుడు, మీరు కలుషిత ఆహారం తినరని అంటున్నారు. మీ అబ్బాయి మాతో కలిసి భోజనం చేసాడు. మీకు తెలుసునుగా అని సరదాగా చెపాడు.
శ్రీ పాడి జగ్గం నాయుడు కొడుకుతో కలిసి ఇంటికి వచ్చి కొడుకు కడుపు కోసి, పేగులు తీసి కడిగాడు బాలుడు చనిపోయాడు.ఆ సంఘటన గురించి తెలుసుకున్న రాజు, శవాన్ని నూకాలమ్మ గుడికి తీసుకెళ్లి పూజలు చేశాడు.అందరూ ఆశ్చర్యపోయేలా ఆ బాలుడు తిరిగి బతికాడు.గవరస్‌కు రాజు పట్ల అధిక రాజ భక్తి ఉండేది, నాయుడు మీద ప్రేమతో టిక్కెట్లు ఆ రోజు నుండి, గవరలకి టిక్కెట్ల కొనుగోలు నుండి మినహాయింపు ఉంది,ఆదేశాలు జారీ చేశారు రాజు. బ్రాహ్మణులు కోర్టులో ఉన్నత పదవులను కలిగి ఉన్నందున టిక్కెట్ల కొనుగోలు నుండి మినహాయింపు పొందారు.ఆ సమయంలో, ఈ ఆలయ పూజారి కొణతాల సన్యాసి స్వయంగా గవర నాయుడు, అతని అనుచరులు కూడా గవర నాయుడు కులం.[1]
ఆలయ చరిత్ర:
మార్చుఈ ఆలయం గవరపాలెంలోని కొబ్బరి ప్రాంతంలో ఉంది. ఈ ఆలయం 1450లో నిర్మించబడింది.సుమారు 450 సంవత్సరాల క్రితం క్రీ.శ.1611 చివరలో గోల్కొండ నవాబు అనకాపల్లి ప్రాంతానికి రాజుగా శ్రీ కాకర్లపూడి అప్పలరాజు పాయకరావును నియమించాడు. అతను ఆలయాన్ని పునరుద్ధరించాడు, పూర్వ వైభవాన్ని, స్థానిక దేవతను శ్రీ నూకాంబిక అమ్మవారుగా తిరిగి తీసుకువచ్చాడు. శ్రీ శ్రీ శ్రీ నూకాంబిక అమ్మవారి ఆలయాన్ని 1937లో దేవాదాయ శాఖ స్వాధీనం చేసుకుంది. గోదావరి జిల్లాల నుండి బెర్హెంపూర్ జిల్లా వరకు ఆలయాల పునరుద్ధరణ కోసం ఈ దేవాలయం నిధులు అందించబడ్డాయి. అసిస్టెంట్ కమిషనర్ కేడర్‌లోని ఒక అధికారిని కార్యనిర్వాహక అధికారిగా నియమిస్తారు. ఇప్పుడు ఆలయ ఆదాయం సంవత్సరానికి 68 లక్షల వరకు ఉంది. దాతల సహకారంతో కొత్త కాటేజీలు నిర్మించడంతో పాటు ఆలయానికి రోడ్లు కూడా నిర్మించారు.
• ప్రస్తుతం :ఉత్తరాంధ్రలో ప్రఖ్యాతిగాంచిన అనకాపల్లి నూకాంబిక అమ్మవారి విగ్రహాన్ని తొలిసారిగా సూర్యకిరణాలు తాకాయి. 2018లో మంగళవారం ఉదయం 6.39 గంటలకు ఈ అద్భుతం చోటుచేసుకుంది.[2] సూర్యకిరణాలు రాజగోపురం మీదుగా ప్రయాణిస్తూ ఈ ఆలయంలో నిలువెత్తున కొలువై ఉన్న అమ్మవారి విగ్రహంపై పడడంతో భక్తులు తొలుత సంభ్రమాశ్చర్యాలకు లోనయ్యారు.ఆ తరువాత భక్తిపారవశ్యంలో తేలియాడారు.
ఆలయ అభివృద్ధి
మార్చునూకాంబికా దేవాలయం కొబ్బరి తోట పొదల మధ్య ఉంది. దీని కారణంగా ప్రజలు భయపడేవారు. తర్వాత, ఆలయ కమిటీ అభివృద్ధి చేయడానికి శ్రీకారం చుట్టింది ఎం.ఎల్.ఎ.దాడి వీరభద్రరావు సహాయంతో ప్రభుత్వం నూకాంబికా దేవాలయం నుండి సింహాచలం, కనక మహాలక్ష్మి దేవాలయం వరకు ప్రత్యేక బస్సులను ఏర్పాటు చేసింది. నూకాంబికా దేవాలయం నుండి సింహాచలం, కనక మహాలక్ష్మి దేవాలయం వరకు ప్రత్యేక బస్సులు ఉన్నాయి దాడి వీరభద్రరావు నిధులతో, అతను 5 లక్షల రూపాయల అంచనా నిధులతో ఒక రహదారిని నిర్మించాడు.ఆలయానికి ఎటువంటి ఆస్తులు లేవు.దాతలు, భక్తుల సహాయంతో, ఈ ఆలయ అభివృద్ధి కోసం నిధులు ఉపయోగించబడుతున్నాయి.చాలా మంది ధనవంతులు ఆలయానికి ఎక్కువ విరాళాలు అందించారు, అందరిలో మొదటిది కొణతాల ఆదినారాయణ జ్ఞాపకార్థం, వారి కుమారులు కొణతాల సుబ్రహ్మణ్యం సింహద్వారం కోసం డబ్బు ఇచ్చారు.
కొణతాల లక్ష్మీ నారాయణ, కొణతాల రామకృష్ణ, కొణతాల రఘుబాబు రాజగోపురం కోసం నిధులు ఇచ్చారు.కొణతాల మనోహరరావు నాయుడు, బుద్ధ అప్పారావు దేవాలయం కోసం సత్రం నిర్మాణం కోసం 70000 రూపాయల భూమిని ఇచ్చారు.ట్రస్టుబోర్డు మాజీ చైర్మన్ కొణతాల మనోహరరావు నాయుడు అమ్మవారికి వెండి కిరీటాన్ని విరాళంగా అందించారు.డాక్టర్ యల్లపు సూరి బాబు, యల్లపు వెంకట రమణ వెండి త్రిశూలాన్ని విరాళంగా అందించారు.కళ్యాణకట్ట నిర్మాణానికి మాజీ మున్సిపల్‌ చైర్మన్ పీలా వెంకట జగ్గారావు భూమిని ఇచ్చారు.కొణతాల మనోహర్ రావు నాయుడు, బోడా సుబ్రహ్మణ్య గుప్తా, పీల వెంకట జగ్గారావు ఆలయానికి విఐపి సూట్‌లను నిర్మించారు.ఉత్సవ కమిటీ అధ్యక్షుడు బుద్ధ నాగ జగదీశ్వరరావు.దేవాలయం మొదటి చిరమాన్ డాడీ భోగలింగం నాయుడు, 1960 నుండి 1973 వరకు, బుద్ద అప్పారావు నాయుడు ఛైర్మన్‌గా పనిచేశారు, 1973 నుండి 1984 వరకు, బి.వి.ఎ.ఎన్. నాయుడు, 1984-1991 వరకు కొణతాల మనోహర రావు నాయుడు గారు,1991 నుండి 1995 వరకు, పీలా వెంకట జగ్గారావు, ఇప్పుడు బుద్ధ నాగ జగదీశ్వర రావు చైర్మన్‌గా పనిచేశారు.దేవాలయ ధర్మకర్తలు రుక్మిణీదేవి, కమలాదేవి, వీరు గోడే కుటుంబానికి చెందిన వారు చెముడు ఎస్టేట్‌కు చెందినవారు.[3]
అనకాపల్లి నూకాంబిక ఆలయాన్ని 10 కోట్ల రూపాయల అంచనా వ్యయంతో పునర్నిర్మిస్తున్నారు[4]
మూలాలు :
మార్చు- ↑ "India - Fairs and Festivals, Part VII-B (2), (2 Visakhapatnam), Vol-II - Census 1961". censusindia.gov.in. Retrieved 2023-07-03.
- ↑ "అనకాపల్లి నూకాంబిక ఆలయంలో అద్భుతం...ఈ గుడి చరిత్రలో ఇలా జరగడం ఇదే తొలిసారి!". https://telugu.oneindia.com. 2018-09-26. Retrieved 2023-07-03.
{{cite web}}: External link in|website= - ↑ కడలి అన్నపూర్ణ (2000). అనకాపల్లి గ్రామదేవతలు-ఒక పరిశీలనము.
- ↑ ABN (2023-06-09). "నూకాంబిక ఆలయ పునర్నిర్మాణానికి శ్రీకారం". Andhrajyothy Telugu News. Retrieved 2023-07-03.