[[బొమ్మ:Administrative map of Goa.png|thumb|240px|జిల్లాలోని భాగాలు. గోవా ఒక రాష్ట్రము. రాష్ట్రము కొన్ని జిల్లాలుగా విభజించబడినది. ప్రతీ జిల్లా మరలా అనేక తాలూకాలుగా విభజించబడినది]]
'''జిల్లా''' అనేది భారతదేశంలోని రాష్ట్రాలలో పరిపాలనా యంత్రాంగం కల ఒక భాగము. [[భారతదేశం|భారతదేశాన్ని]] ఇరవై ఎనిమిదితొమ్మిది రాష్ట్రాలు, మరియు ఎనిమిదిఏడు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలుగా విభజించారు. రాష్ట్ర ప్రభుత్వంలో [[ముఖ్యమంత్రి]]కి విశేష అధికారాలు ఉంటాయి. [[గవర్నరు]] అనే ఇంకో పదవి కూడా రాష్ట్రంలో ముఖ్యమైనదే, కానీ ఈ పదవికి అధికారాలు ఏమీ ఉండవు. కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలలో కేంద్ర ప్రభుత్వం నియమించిన లెఫ్టనెంట్ గవర్నరు చేతిలో అన్ని ముఖ్య అధికారాలు ఉంటాయి. అలా కాకుండా కేంద్రప్రభుత్వం ఒక శాసనం జారీచేసి నియంత్రితనియమిత అధికారాలున్న ప్రజాప్రభుత్వాన్ని కూడా ఏర్పాటు చేయవచ్చు. ప్రస్తుతానికి రెండు కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలలో ([[ఢిల్లీ]] మరియు [[పుదుచ్చేరి]]) మాత్రమే ఎన్నుకోబడినప్రజలు ఎన్నుకున్న ప్రభుత్వాలు నడుస్తున్నాయిఉన్నాయి.
ప్రతీ రాష్ట్రం లేదా కేంద్ర పాలిత ప్రాంతంప్రాంతాన్ని అధికార వికేంద్రీకరణకై జిల్లాలుగా విభజించబడ్డాయివిభజించడమైంది. ప్రతీ జిల్లాకు కేంద్ర ప్రభుత్వం ఒక ఐ.ఏ.ఎస్. ఆఫీసరును కలక్టరుగా నియమిస్తుంది. ఈ అధికారి జిల్లాకు సంబంధించిన ఆర్ధిక వ్యవహారాలను చూసుకుంటాడుచూసుకుంటారు. ఇతనినికలెక్టరును జిల్లా మాజిస్ట్రేటుమెజిస్ట్రేటు అని కూడా పిలుస్తారు, జిల్లాకు సంబంధించిన శాంతిభద్రతలను కూడా ఈ అధికారే పర్యవేక్షిస్తూ ఉంటాడుపర్యవేక్షిస్తారు. పెద్ద పెద్ద రాష్ట్రాలలో కొన్ని జిల్లాలను కలిపి ఒక విభాగం సృష్టించి, దానికి ఒక కమీషరుని నియమిస్తారు. [[ముంబాయి]] లాంటి నగరాలు జిల్లాలు కాకపోయినా కూడా వాటికి ప్రత్యేకంగా కలెక్టరులను నియమిస్తారు.
జిల్లా కేంద్రాలలో అధికార యంత్రాంగం ఉంటుంది. ఇది జిల్లా యొక్క నిర్వహణ మరియు శాంతి భద్రతలను పర్వవేక్షిస్తూ ఉంటుంది. రాష్ట్ర పోలీసులకు కూడా వాటి సరిహద్దులను జిల్లా సరిహద్దుల కనుగునంగానే తయారుచేసుకుంటారు, కొన్ని సందర్బాలలో ఇది కుదరకపోవచ్చు.
జిల్లా కేంద్రాలలో అధికార యంత్రాంగం ఉంటుంది. ఇది జిల్లా నిర్వహణ, శాంతి భద్రతలను పర్వవేక్షిస్తుంది.
జిల్లాలను కూడా తాలూకాలు లేదా తెహసిల్లు, మండలాలుగా విభజిస్తారు. వీటిని పాశ్చాత్య దేశాలలో కౌంటీలుగా వ్యవహరించే పాలనా విభాగాలకు సమాంతరమైనవిగా భావించవచ్చు.
