కేదార్నాథ్ ఆలయం: కూర్పుల మధ్య తేడాలు
Content deleted Content added
పేరు సవరణ ట్యాగులు: విశేషణాలున్న పాఠ్యం 2017 source edit |
అనువాదం మెరుగు పరిచాను, అక్షర దోషాలు సవరించాను. ఖాళీలు సవరించాను ట్యాగులు: విశేషణాలున్న పాఠ్యం 2017 source edit |
||
పంక్తి 1:
{{Infobox Hindu temple
|name=కేదార్నాథ్ ఆలయం
'''కేదార్నాథ్ మందిర్''' అనేది [[శివుడు|శివుడికి]] అంకితం చేయబడిన [[ప్రముఖ హిందూ దేవాలయాలు|హిందూ దేవాలయం]] (పుణ్యక్షేత్రం). మందాకిని నదికి సమీపంలో గర్హ్వాల్ [[హిమాలయాలు|హిమాలయ శ్రేణిలో]] ఉన్న [[కేదార్నాథ్]] [[భారత దేశం|భారతదేశంలోని]] [[ఉత్తరాఖండ్]] రాష్ట్రంలో ఉంది. తీవ్రమైన వాతావరణ పరిస్థితుల కారణంగా, ఈ ఆలయం ఏప్రిల్ ( [[అక్షయ తృతీయ]] ) , నవంబరు (కార్తీక్ పూర్ణిమ, శరదృతువు పౌర్ణమి) మధ్య మాత్రమే సాధారణ ప్రజలకు తెరిచి ఉంటుంది. శీతాకాలంలో కేదార్నాథ్ ఆలయం నుండి విగ్రహం (దేవత) క్రిందికి తీసుకువచ్చి ఉక్రిమత్ ప్రదేశంలో దేవతకు తదుపరి ఆరు నెలల పూజలు నిర్వహిస్త్తారు. కేదార్నాథ్ను [[శివుడు|శివుని]] సజాతీయ రూపంగా చూస్తారు.ఈ ప్రాంతం చారిత్రక పేరు 'కేదార్ఖండ్ ప్రభువు'. <ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20131029203923/http://www.badarikedar.org/kedarnath.aspx|title=Shri Badrinath - Shri Kedarnath Temple Committee|date=2013-10-29|website=web.archive.org|access-date=2021-04-03}}</ref>▼
|deity=[[శివుడు]]
|creator=
|year_completed=
|inscriptions=
|monument_quantity=
|temple_quantity=
|architecture=
|festivals=
|Vimanam=
|Pushakarani=
|Direction_posture=
|elevation_m=3583
|image=Kedarnath Temple.jpg
|location=[[కేదార్నాథ్]]
|district=[[రుద్రప్రయాగ జిల్లా |రుద్రప్రయాగ]]
|state=[[ఉత్తరాఖండ్]]
|country={{IND}}
|native_name=
|coordinates={{coord|30|44|6.7|N|79|4|0.9|E|type:landmark_region:IN_scale:100000|display=inline,title}}
|map_caption=పటంలో ఉత్తరాఖండ్
|map_type=India Uttarakhand
|caption=
|alt=
|website={{URL|badrinath-kedarnath.gov.in}}
}}
▲'''కేదార్నాథ్ మందిర్''' అనేది [[శివుడు|శివుడికి]] అంకితం చేయబడిన [[ప్రముఖ హిందూ దేవాలయాలు|హిందూ దేవాలయం]] (పుణ్యక్షేత్రం). మందాకిని నదికి సమీపంలో గర్హ్వాల్ [[హిమాలయాలు|హిమాలయ శ్రేణిలో]] ఉన్న [[కేదార్నాథ్]] [[భారత దేశం
ఈ ఆలయానికి నేరుగా రోడ్డు మార్గం లేదు. [[గౌరీకుండ్
== చరిత్ర, ఇతిహాసాలు ==
[[దస్త్రం:Panda_visit_Kedarnath.jpg|thumb| [[కురుక్షేత్ర సంగ్రామం|కురుక్షేత్ర యుద్ధం]] తరువాత పాండవులు కేదార్నాథ్ను సందర్శిస్తారు|260x260px]]
ఈ ఆలయం [[గంగా నది
ఒక వేదాంత వృత్తాంతం ప్రకారం, [[శివుడు]], [[నరనారాయణులు
మాధవ ''సంక్షేప-శంకర-విజయ'' ఆధారంగా
ఎరిక్ షిప్టన్ (1926) అనే ఆంగ్ల పర్వతారోహకుడు నమోదు చేసిన ఒక సంప్రదాయం ప్రకారం,
== ఐదు దేవాలయాలు ==
[[దస్త్రం:Narendra Modi during his visit to the Kedarnath Temple in Uttarakhand.jpg|thumb|260x260px|నరేంద్ర మోడీ కేదార్నాథ్ ఆలయాన్ని సందర్శించినాటి చిత్రం.]]
[[దస్త్రం:Way_to_kedarnathm.jpg|thumb| శీతాకాలం ప్రారంభంలో కేదార్నాథ్ ఆలయానికి మార్గం|260x260px]]
కేదార్నాథ్ ఆలయానికి ప్రధాన పూజారి (''రావల్'') కర్ణాటకకు చెందిన వీరశైవ వర్గానికి చెందినవాడు.<ref name="priest">{{Cite news|url=http://www.deccanherald.com/content/340818/kedarnath-priest039s-family-prays-his.html|title=Kedarnath priest's family prays for his safe return|date=24 June 2013|work=Deccan Herald|access-date=9 September 2013}}</ref> అయితే, బద్రీనాథ్ ఆలయంలో కాకుండా, కేదార్నాథ్ ఆలయంలో రావల్ పూజలు నిర్వహించడు. రావల్ సహాయకులు అతని సూచనల మేరకు పూజలు నిర్వహిస్తారు. రావల్ శీతాకాలంలో దేవతతో ఉక్రిమత్ ప్రాంతంలో నివసిస్తాడు. ఆలయానికి ఐదుగురు ప్రధాన పూజారులు ఉన్నారు. వారు ఒక సంవత్సరం భ్రమణం ద్వారా ప్రధాన యాజకులు అవుతారు. కేదార్నాథ్ ఆలయం ప్రస్తుత (2013) రావల్ శ్రీ వగీషా లింగాచార్య. [[కర్ణాటక|కర్ణాటకలోని]] [[దావణగెరె జిల్లా|దావనగెరె జిల్లా]], హరిహార్ గ్రామ బానువల్లికి చెందిన శ్రీ వగేష్ లింగాచార్య. ఆలయ గర్భగృహంలో త్రిభుజాకార ఆకారంలో ఉన్న లింగాన్ని పూజిస్తారు. కేదార్నాథ్ చుట్టూ, పాండవుల చిహ్నాలు చాలా ఉన్నాయి. పాండురాజు పాండుకేశ్వర్ వద్ద మరణించాడు. ఇక్కడి గిరిజనులు "
ఈ ఆలయాన్ని ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ చట్టం నెంబర్ 30/1948 లో యాక్ట్ నెం. 16,1939, ఇది శ్రీ బదరీనాథ్, శ్రీ కేదార్నాథ్ మందిర్ చట్టం అని పిలువబడింది. రాష్ట్ర ప్రభుత్వం నామినేట్ చేసిన కమిటీ రెండు దేవాలయాలను నిర్వహిస్తుంది. ఈ చట్టం 2002 లో ఉత్తరాఖండ్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం సవరించింది. ఇది ప్రభుత్వ అధికారులు, వైస్ చైర్మన్లతో సహా అదనపు కమిటీ సభ్యులను చేర్చింది.
== 2013 కేదార్నాథ్ విపత్తు ==
[[దస్త్రం:Temple_in_the_aftermath_of_the_flood.jpg|thumb| వరద తరువాత కేదార్నాథ్ ఆలయం వెనుక దృశ్యం|260x260px]]
2013 జూన్ 16,17 నకేదార్నాథ్ లోయ, [[ఉత్తరాఖండ్]] రాష్ట్రంలోని ఇతర ప్రాంతాలతో పాటు, అనుకోకుండా [[2013 ఉత్తర భారతదేశం వరదలు|
ఆలయం నాశనం కాకపోవడానికి మరొక సిద్ధాంతం దాని నిర్మాణ శైలి కారణంగా ధ్వంసం కాలేదని అంటారు.
కేదార్నాథ్ను పునర్నిర్మించే బాధ్యత నెహ్రూ ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ పర్వతారోహణ (ఎన్ఐఎం) కు ఇవ్వబడింది. ఈ సంస్థకు పట్టణ ప్రణాళిక లేదా నిర్మాణంలో నైపుణ్యం లేకపోయినప్పటికీ, వారు అధిక ఎత్తులో శిక్షణ పొందారు. ప్రముఖ పర్వతారోహకుడు కల్నల్ అజయ్ కోతియాల్ నాయకత్వంలో, ఎన్ఐఎం ఒక సంవత్సరం కఠినంగా పనిచేసి,
దస్త్రం:Kedarnath temple 1880's.jpg|కేదార్నాథ్ ఆలయం 1880 లో ఫోటో
దస్త్రం:Kedarnath Temple - OCT 2014.jpg|కేదార్నాథ్ ఆలయం 12 జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటి
Line 40 ⟶ 66:
</gallery>
== ఇవి కూడా
* [[ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలు]]
* [[ఆది శంకరాచార్యులు]]
|