ప్లవన శక్తి అనేది ఒక వస్తువు ద్రవంలో మునిగినపుడు ఆ వస్తువు యొక్క బరువుకు వ్యతిరేకంగా ద్రవం ఏర్పరిచే బలం.ఒక వస్తువును నీటిలో ముంచినప్పుడు ఆ వస్తువు యొక్క కాలం పైన వున్న దాని కంటే కింద వున్న దాని మీద ఎక్కువ ఒత్తిడి ఉంటుంది. ఈ ఒత్తిడి యొక్క తేడా వలన ఆ వస్తువు యొక్క వేగం పైకి పనిచేస్తుంది. ఆసక్తి యొక్క పరిమాణం పైన, కింద కాలం మద్య ఒత్తిడిలో వున్న తేడా నిష్పత్తిలో వుంటుంది. ద్రవం బరువు స్థానచలనం సమానం అని రుజువు చేశాం ద్రవం కూడా లేకపోతే కాలం ఆక్రమిస్తాయి.ఈ కారణంగా ఒక వస్తువు యొక్క ఘనపరిమానం ద్రవం కంటే ఎక్కువ కావున ఆ వస్తువు నీటిలో మునిగిపోతుంది. ఒక వస్తువు యొక్క ఘనపరిమానం ద్రవం లో తక్కువగా ఉంటే ఆ వస్తువు పైకి తేలుతుంది. గ్రావిటేషనల్ ఫీల్ద్ లేదా గురుత్వాకర్షణశక్తి కారణంగా వేగవంతం కాని శక్తిని రిఫరెంస్ ఫ్రేంలో ఉంచవచ్చు. ఇటువంటి పరిస్థితిలో పైకి తేలేద్రవం యొక్క స్టాటిస్టిక్స్ నికర శక్తి శరీరం స్థానచలనం ద్రవం పరిమాణానికి సమానం.

ఒక వస్తువు యొక్క సెంటర్ తేలే ద్రవం స్థానబ్రం శంఘనపరిమానం యొక్క సెంట్రాయిడ్ ఉంది.

ఆర్కిమెడిస్ సూత్రం :

మార్చు

ఆర్కిమెడిస్ సూత్రాన్ని ఆంటిఫోలుస్ ఆఫ్ ఆర్కిమెడిస్ అనే పేరుతో పిలుస్తారు.దీనిని మొదట 212 బి.సి లో కనిపెట్టారు. వస్తువులు, తేలు, పల్లపు, పొగలు లేక వాయువులు అలాగే ద్రవాలు అనే దళాలు పదాలు. పల్లపు వస్తువు యొక్క స్థానచలనం ద్రవం యొక్క ఘనపరిమానం వస్తువు యొక్క పరిమాణం సమానం, తేలే వస్తువు యొక్క స్థానచలనం ద్రవం యొక్క బరువు వస్తువు యొక్క పరిమాణం సమానం. ఆర్కిమెడిసూత్రం అనేది శరీరం మీద తలతన్యతను పనిచేయనివ్వదు.కాని ఈ అత్యదికశక్తి కొంత ద్రవాన్ని మాత్రమే మార్చుతుంది. కావున స్థానచలన ద్రవం యొక్క బరువు స్థానచలన ఘనపరిమానానికి అనులోమానుపాతంలో ఉంటుంది. సాదారణ ంగా ఈ సూత్రం ఒక వస్తువు తేలే శక్తి ఆ వస్తువు స్థానచలన ద్రవం బరువుకు సమానం అని అన్నారు. దీనిని అప్ త్రస్ట్ అని అంటారు. ఇప్పుడు ఓ వస్తువుపై గురుత్వాకర్షణ వ్యవహరిస్తూ శూన్యంలో ఒక స్ట్రింగ్ ను తొలగించినపుడు ఒక రాక్ యొక్క బరువును 10 న్యూటన్లుగా కొలుస్తారు అనుకుందాం. స్ట్ర్ంగ్ వేలాడుతున్నప్పుడు దాని మీద శక్తి పనిచేస్తుంది ఆసక్తిని 10 న్యూటన్లుగా తీసుకుందాం తేలే శక్తి 3 న్యూటన్లు 10 న్యూటన్లు-3న్యూటన్లు=7న్యూటన్లు. వస్తువులు సముద్ర అంచు వరకు మునిగిపోతే ప్లవనశక్తి వస్తువుల నిశ్చిత బరువును తగ్గిస్తుంది.

ఊహిస్తే ఆర్కిమెడిస్ సూత్రం అనేదీ ఈ క్రింది విధంగా పునరాభివృద్ధి అయి ఉంటుంది.

{స్పష్టమైన నీటి బరువు}={బరువు}-{స్తాలచలన ద్రవం బరువు}

అప్పుడు బరువులు చూచి భాగించడానికి ఇది పరస్పర ఘనపరిమాణం ద్వారా విస్తరించబడింది.

(సాంద్రత/ద్రవం యొక్క సాంద్రత) = (బరువు\ద్రవం యొక్క బరువు)

క్రింద సూత్రం దిగుబడి ద్రవం యొక్క సాంద్రత నీటి యొక్క సాపేక్ష సాంద్రత ఏ ఘనపరిమాణం లేకుండా గణించవచ్చు.

(వస్తువుయొక్క సాంద్రత/ద్రవం యొక్క సాంద్రత ) = (బరువు/బరువు-స్పష్టమైన నీటిబరువు)

ఉదా : చెక్కను నీటిలో ఉంచినపుడు అది నీటిలోకి తేలుతుంది.

బలాలు, సమతౌల్యం

మార్చు

ఒక ద్రవం స్థిర స్థితిలో ఉన్నపుడు, ఆ ద్రవం మీద పనిచేస్తున్న వివిధ బలాల సమీకరణం :

 

ఇక్కడ f అనేది బాహ్యం నుండి ద్రవం పై పనిచేస్తున్న బలం, σ అనేది ఒత్తిడి బిగువు. ఈ సందర్భంలో ఒత్తిడి బిగువు సమీకరణ బిగువుకు సమానకంగా ఉంటుంది.

 

ఇవి కూడా చూడండి

మార్చు

బయట లింకులు

మార్చు