బంకురా
బంకురా భారతదేశంలోని పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలో ఒక నగరం, పురపాలక సంఘం. ఇది బంకురా జిల్లాకు ముఖ్య పట్టణం.
బంకూరా | |
|---|---|
పట్టణం | |
 ఏక్తేశ్వర శివ దేవాలయం | |
| Nickname: టెంపుల్ సిటీ ఆఫ్ బెంగాల్ | |
  బంకూరా పశ్చిమ బెంగాల్ లో ఉనికి  బంకూరా బంకూరా (India) | |
| Coordinates: 23°15′N 87°04′E / 23.25°N 87.07°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | పశ్చిమ బెంగాల్ |
| జిల్లా | బంకూరా |
| Government | |
| • Type | మ్యునిసిపాలిటీ |
| • Body | బంకూరా పురపాలకసంఘం |
| విస్తీర్ణం | |
| • Total | 19.06 కి.మీ2 (7.36 చ. మై) |
| Elevation | 78 మీ (256 అ.) |
| జనాభా (2011) | |
| • Total | 1,37,386 |
| • జనసాంద్రత | 7,200/కి.మీ2 (19,000/చ. మై.) |
| భాషలు | |
| • అధికార | బెంగాళీ, ఆంగ్లం |
| Time zone | UTC+5:30 (IST) |
| పిన్‌కోడ్ సంఖ్య | 722101,722102,722146 &722155(సబ్‌అర్బన్) |
| టెలిఫోన్ కోడ్ | 03242 |
| లోక్‌సభ నియోజకవర్గం | బంకూరా |
| విధానసభ నియోజకవర్గం | బంకూరా |
శబ్ద వ్యుత్పత్తి
మార్చుమహాభారతంలో బంకురాను సుహ్మోభూమి అని అభివర్ణించారు. లర్ లేదా రర్ అనే పదాలు 6వ శతాబ్దం తరువాత ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. బంకురా పేరుగురించిన విభిన్నమైన కథనాలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి. హోభాష (కోల్) - ముందా భాషలలో ఒరాహ్ (ఒరా) అంటే మానవ ఆవాసం అని అర్ధం. బానికి అంటే అందమైన అని అర్ధం. బంకా అంటే జిగ్ - జాగ్ అని అర్ధం. అతిపవిత్రమైన దైవం పేరు " ధర్మథాకూర్ "ను ప్రాంతీయంగా బంకురా రాయ్ అని కూడా అంటారు.[2] ప్రస్తుతం జిల్లా కేంద్రంగా ఉన్న నగరానికి స్థాపకుని పేరు పెట్టబడిందని భావిస్తున్నారు. సైనికాధికారి బంకురాయ్ ఈ నగరాన్ని స్థాపించినందున ఈ నగరానికి బంకురా అని పేరు వచ్చిందని కొందరు భావిస్తున్నారు. మరొక కథనం అనుసరించి మిష్ణుపూర్ మహారాజా బీర్ హంబీర్ 22 మంది కుమారులలో ఒకడైన బీర్ బంకురా పేరు ఈ నగరానికి వచ్చి ఉండవచ్చని ఒక కథనం ప్రచారంలో ఉంది. బిష్ణుపూర్ మహారాజు తన 22 కుమారులకొరకు రాజ్యాన్ని 22 తాలూకాలు (సర్కిల్స్) గా విభజించి తన కుమారులకు ఒక్కొకరికి ఒకటి ఇచ్చాడని. ఈ ప్రాంతం బీర్ బంకురాకు ఇచ్చిందున అతడు నగరాన్ని మరింత అభివృద్ధిచేసి నగరానికి బంకురా అని నామకరణం చేసాడు. నగరంలో బకుండా (అంటే ఐదు సరసులు) ఉన్నాయని అందువలన నగరానికి బంకురా అని పేరు వచ్చిందని భావిస్తున్నారు. బకుండా అనే పేరు పురాతన దస్తావేజులలో కనుగొనబడింది.
భౌగోళికం
మార్చుస్థానం
మార్చుబంకురా జిల్లా పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలోని వాయువ్య భాగంలో ఉంది. ఇది రాష్ట్రంలోని బర్ధమాన్ డివిజన్‌లో ఒక భాగం, బెంగాల్‌లో "రర్" అని పిలువబడే ప్రాంతంలో చేర్చబడింది. బంకురా జిల్లా 23°15′N 87°04′E / 23.25°N 87.07°E అక్షాంశ రేఖాంశాల మధ్య ఉంది. దామోదర్ నది జిల్లా ఉత్తర సరిహద్దు వెంట ప్రవహిస్తుంది. బంకురా జిల్లాకు వాయువ్య దిశలో బర్ధమాన్ జిల్లా, దక్షిణాన పశ్చిమ్ మదీనాపూర్ జిల్లా ఉన్నాయి.
జనాభా
మార్చు2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం, [3] బంకురా నగరంలో 137,386 జనాభా ఉంది, అందులో 69,843 మంది పురుషులు, 67,543 మంది మహిళలు ఉన్నారు, లింగ నిష్పత్తి 967 గా ఉంది. అక్షరాస్యత రేటు 86.12%, 0–6 సంవత్సరాల వయస్సు గల 12,148 మంది పిల్లలు ఉన్నారు.
పౌర పరిపాలన
మార్చుపోలీస్ స్టేషన్లు
మార్చుబంకురా మున్సిపాలిటీ, బంకురా I, బంకురా II సిడి బ్లాక్‌లపై బంకురా పోలీస్ స్టేషన్‌కు అధికార పరిధి ఉంది. విస్తీర్ణం 439 చ.కిమీ. మొత్తం 3 టౌన్ అవుట్‌పోస్టులు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి రాజగ్రాం లో ఉంది. [4] [5]
2014 లో ప్రారంభమైన బంకురా సదర్ డివిజన్ మహిళా పోలీస్ స్టేషన్, బంకురా సదర్ సబ్ డివిజన్ మొత్తం మీద అధికార పరిధిని కలిగి ఉంది. [6]
శీతోష్ణస్థితి
మార్చుబంకురాలో ఉష్ణమండల రుతుపవనాల వాతావరణం (కొప్పెన్ ఆమ్ ) ఉంది. శీతాకాలం పగటిపూట వెచ్చగా ఉంటుంది, రాత్రి సమయంలో లైట్‌గా ఉంటుంది, అయినప్పటికీ ఉష్ణోగ్రత అప్పుడప్పుడు 8 °C (46 °F) కి పడిపోతుంది. వేసవికాలం చాలా వేడిగా ఉంటుంది, సగటు మే పగటి ఉష్ణోగ్రత 38.8 °C (101.8 °F), ఇది కొన్నిసార్లు 42 °C (108 °F) కి పెరుగుతుంది . జిల్లాలో సగటు వార్షిక వర్షపాతం 1,500 మిల్లీమీటర్లు (59 అం.) జిల్లాలోని మొత్తం భౌగోళిక విస్తీర్ణంలో 21.5% అటవీ భూములతో కూడి ఉంది, మొత్తం 148,177 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. జిల్లాలో నికర సాగు విస్తీర్ణం 4.30 లక్షలు (430,000) హెక్టార్లు.
రవాణా
మార్చుబంకురా జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్ సౌత్ ఈస్టర్న్ రైల్వే చేత నిర్వహించబడుతుంది. ఇది అద్రా-మిడ్నాపూర్ రైలు మార్గంలో ఉంది. ఇది బంకురా నగరంలో ఉంది. భువనేశ్వర్ రాజధాని ఎక్స్‌ప్రెస్, రూపశి బంగ్లా ఎక్స్‌ప్రెస్, ఆరణ్యక్ ఎక్స్‌ప్రెస్, పూరి-న్యూ ఢిల్లీ (నందన్ కానన్) సూపర్‌ఫాస్ట్ ఎక్స్‌ప్రెస్, ఎర్నాకుళం-పాట్నా ఎక్స్‌ప్రెస్, హౌరా-ఎల్‌టిటి సమర్సతా ఎక్స్‌ప్రెస్, పురూలియా-హౌరా ఎక్స్‌ప్రెస్ ఈ స్టేషన్ గుండా వెళుతున్నాయి. ఇది హౌరా-బర్ధమాన్ చాపం విభాగంలో అనుసంధానించబడిన బంకూరా దామోదర్ రైల్వేలో ప్రారంభ, చివరి స్టేషన్. ఇక్కడ కంప్యూటరీకరించిన రిజర్వేషన్ సౌకర్యం ఉంది. వాయువ్య దిశగా వెళితే, ఆద్రా జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్ సమీప ప్రధాన స్టేషన్. దక్షిణ దిశగా వెళితే, మిడ్నాపూర్ రైల్వే స్టేషన్ బంకురా పక్కన ఉన్న ప్రధాన స్టేషన్. [7]
బంకురా జంక్షన్ రైల్వే స్టేషన్, ధలేశ్వరి నదిపై వంతెనను గుజరాతీ రైల్వే కాంట్రాక్టర్లు నిర్మించారు. దీనిని 1900 లో బెంగాల్ నాగ్పూర్ రైల్వే పనుల సమయంలో నిర్మించారు.
జాతీయ రహదారి 14 (భారతదేశం) మోర్గామ్ (ముర్షిదాబాద్ జిల్లాలో) నుండి ఖరగ్‌పూర్ (పశ్చిమ్ మెడినిపూర్ జిల్లాలో), రాష్ట్ర రహదారి 9 (పశ్చిమ బెంగాల్) దుర్గాపూర్ (పస్చిమ్ బర్ధమాన్ జిల్లాలో) నుండి నయాగ్రామ్ (జార్గ్రామ్ జిల్లాలో), రాష్ట్ర రహదారి 5 (పశ్చిమ బెంగాల్) రూపనారాయణపూర్ (బర్ధామన్ జిల్లాలో) నుండి జున్‌పుట్ (పూర్బా మెడినిపూర్‌లో) వరకు బంకురా గుండా వెళుతుంది. NH 14 బంకురాను NH 12, NH 16 తో కలుపుతుంది. NH 14, SH 9 రెండూ బంకురాను NH 19 (గ్రాండ్ ట్రంక్ రోడ్) తో కలుపుతాయి. [8] [9]
పర్యాటక రంగం
మార్చుభారతదేశం నుండి వచ్చిన పర్యాటకులలో బంకురా చాలా ప్రజాదరణ పొందింది. ఈ ప్రదేశం గొప్ప సాంస్కృతిక, సాంప్రదాయ వారసత్వాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది పెయింటింగ్స్, మ్యూజిక్, ఇతర కళలకు ప్రసిద్ది చెందింది. ఈ ప్రదేశం ఆధునిక బెంగాల్ కళ, వాస్తుశిల్పానికి దోహదపడింది.[10] పర్యాటక ప్రదేశాలను నాలుగు మండలాలుగా విభజించవచ్చు.[11]
తూర్పు జోన్
మార్చు
- జోయరాంబతి కోల్‌కతా నుండి 98 కి.మీ లో ఉంది. [12] ఇది శ్రీ శ్రీ మా శారదా దేవి జన్మస్థలం కావడంతో ఇది పవిత్ర స్థలం. సింహ బహానీ దేవి ఆలయం, మయెరేపుకుర్ కూడా సందర్శిస్తున్నారు.
- బిష్ణుపూర్ బంకురా జిల్లా పర్యాటక ప్రదేశం. ఇది కోల్‌కతా నుండి 152 కి.మీ, బంకురా టౌన్ నుండి 34 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మల్లభూమ్ రాజధాని అయినందున ఈ ప్రదేశానికి చారిత్రక ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఇది టెర్రకోట దేవాలయాలు, బలూచారి చీరలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. శాస్త్రీయ సంగీతం డాల్మడల్, పెయింటింగ్ కోసం ఇది ప్రసిద్ది చెందింది. ఇక్కడ సుమారు 16 దేవాలయాలు ఉన్నాయి, వీటిలో ఎక్కువ భాగం మల్లరాజు దశాబ్దంలో నిర్మించబడ్డాయి. బిష్ణుపూర్ ఆలయాలలో జోర్ మందిర్, రాస్మాంచ, రాధమధాబ్ ఆలయం, కాలచంద్ ఆలయం, మదన్ మోహన్ ఆలయం, రాధా-గోవింద ఆలయం, శ్యామ్ రే ఆలయం ఉన్నాయి.
పశ్చిమ జోన్
మార్చు- బీహరినాథ్ కొండ బంకురా జిల్లాలో ఎత్తైన (448 మీ) కొండ.[13] ఇది జిల్లా యొక్క వాయువ్య అంచున ఉంది. ఇది బంకురా పట్టణం నుండి 57 కి.మీ. లలో ఉంది. ఇది జైనమతం యొక్క పురాతన కేంద్రం, దాని సహజ వాతావరణానికి గుర్తింపు పొందింది. [14] బీహరినాథ్‌లో కొండలు, దట్టమైన అడవి, నీటి వనరులు, దామోదర్ నది, శివుడి ఆలయం ఉన్నాయి.
- సుసునియా కొండ బంకురా జిల్లా యొక్క పర్యాటక ప్రదేశం. ఇది బిస్నుపూర్ నుండి 50 కి.మీ [14] , బంకురా పట్టణం నుండి 21 కి.మీ. దూరంలో లో ఉంది. ఇది సహజ వసంతంలా ఉంటుంది. ఇది చారిత్రక రాతి శిల్పాలకు పేరొందింది.
దక్షిణ జోన్
మార్చు
- ముకుత్‌మణిపూర్ బంకురా జిల్లాలోని పర్యాటక ప్రదేశం. ఇది బంకురా జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం నుండి 55 కి.మీ [15] దూరంలో ఉంది. ఇది భారతదేశంలో రెండవ అతిపెద్ద మట్టి ఆనకట్ట. [16]
- జిలిమిలి దట్టమైన సహజ అడవి ఉంది. ఇది బంకురా టౌన్ నుండి 70కి.మీ.మేర వ్యాపించి ఉంది.
ఉత్తర జోన్
మార్చు- దుర్గాపూర్ బ్యారేజ్
- గంగ్డువా ఆనకట్ట
- కోరో పహార్ (అమర్ కనన్)
విద్య
మార్చువిశ్వవిద్యాలయాలు
మార్చు- బంకురా విశ్వవిద్యాలయం నగరంలోని ఏకైక విశ్వవిద్యాలయం.
- డబ్ల్యూ బి యు టి క్యాంపస్ ఫర్ బిసిఏ,
కళాశాలలు
మార్చుఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు
మార్చు- బంకురా ఉన్నాయని ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇంజనీరింగ్
- కెజి ఇంజనీరింగ్ ఇనిస్టిట్యూట్
- రాయ్‌పూర్ ప్రభుత్వ పాలిటెక్నిక్
- బంకురా గవర్నమెంట్ పాలిటెక్నిక్
- మల్లభమ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ
వైద్య కళాశాలలు
మార్చుబంకురా సమ్మిలాని మెడికల్ కాలేజీ
సాధారణ కళాశాలలు
మార్చుపాఠశాలలు
మార్చు- బంకురా జిల్లా స్కూల్
- బంకురా మున్సిపల్ హై స్కూల్
- బంకురా గోయెంకా విద్యాతాన్
- బంకురా బాలికల ఉన్నత పాఠశాల (కలితాలా)
- బంకురా రాజ్‌గ్రామ్ వివేకానంద హిందూ విద్యాలయ
- ఎం.డి.బి.డి.ఎ.వి పబ్లిక్ స్కూల్
- వెస్ట్ పాయింట్ స్కూల్
- జగదల్లా గోరబారి ఎంజిఎస్ విద్యాలయ
- సరస్వతి దేవి ఇంటర్నేషనల్ స్కూల్
- సెయింట్ జేవియర్స్ హై స్కూల్
- వివేకానంద సిక్ష నికేతన్ హై స్కూల్ (పువాబగన్)
- మిషన్ గర్ల్స్ హై స్కూల్
- బంకురా టౌన్ హై స్కూల్
- బంకురా బంగా విద్యాలయ
- బంకురా హిందూ హై స్కూల్
- బంకురా క్రిస్టియన్ కాలేజియేట్ స్కూల్
ఆరోగ్య సంరక్షణ
మార్చు- బంకురా సమ్మిలాని వైద్య కళాశాల అండ్ హాస్పిటల్ : ఇది అన్ని ప్రధాన విభాగాలు, రోగనిర్ధారణ సౌకర్యాలతో కూడిన జిల్లాలోని అతి ముఖ్యమైన ఆసుపత్రి.
- బంకురా సబ్ డివిజనల్ హాస్పిటల్ ఒక ముఖ్యమైన ఆసుపత్రి. దీనికి పీడియాట్రిక్ వార్డ్, రక్త పరీక్ష, OT ఉన్నాయి. [17]
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Bankura City".
- ↑ "Wecome to Historical Details of Bankura". Origin of Name. www.bankura,org. Retrieved 2009-07-11.
- ↑ "Bankura City Census 2011 data". census2011.co.in. Retrieved 6 October 2018.
- ↑ "District Statistical Handbook 2014 Bankura". Tables 2.1, 2.2. Department of Planning and Statistics, Government of West Bengal. Archived from the original on 21 January 2019. Retrieved 15 May 2020.
- ↑ "Bankura PS". Bankura District Police. Retrieved 14 October 2016.
- ↑ "Bankura women PS Sadar subdivision". Bankura District Police. Retrieved 14 October 2016.
- ↑ "Train to Bankura". www.telegraphindia.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-02-11.
- ↑ "Rationalisation of Numbering Systems of National Highways" (PDF). New Delhi: Department of Road Transport and Highways. Archived from the original (PDF) on 1 February 2016. Retrieved 3 April 2012.
- ↑ "List of State Highways in West Bengal". West Bengal Traffic Police. Retrieved 15 September 2016.
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 2019-10-30. Retrieved 2021-01-08.
- ↑ "Tourism, Bankura". Archived from the original on 25 September 2012. Retrieved 7 September 2012.
- ↑ "Kolkata to Jairambati". Archived from the original on 8 September 2012. Retrieved 7 September 2012.
- ↑ "Tourism, Bankura". Archived from the original on 25 September 2012. Retrieved 7 September 2012.
- ↑ 14.0 14.1 "West Bengal Tourism, Bankura". Archived from the original on 14 August 2012. Retrieved 7 September 2012.
- ↑ "West Bengal Tourism, Bankura". Archived from the original on 14 August 2012. Retrieved 7 September 2012.
- ↑ "Tourism, Bankura". Archived from the original on 25 September 2012. Retrieved 7 September 2012.
- ↑ "Health Information of Bankura". Archived from the original on 6 జూన్ 2013. Retrieved 8 September 2012.