రాధాష్టమి
రాధాష్టమి కృష్ణ భగవానుడి ప్రధాన భార్య రాధా దేవి జన్మదినాన్ని పురస్కరించుకుని హిందూ ధార్మిక దినం). [4][5]చాంద్రమాన మాసం (ఆగస్టు - సెప్టెంబర్) ప్రకాశవంతమైన (వ్యాక్సింగ్) సగం ఎనిమిదవ రోజున (అష్టమి) ఆమె జన్మస్థలం బర్సానా , మొత్తం బ్రజ్ ప్రాంతంలో జరుపుకుంటారు. [6][7] కృష్ణ జన్మాష్టమి తర్వాత పదిహేను రోజుల తర్వాత రాధాష్టమి వస్తుంది. [5]
| రాధాష్టమి | |
|---|---|
 ఇస్కాన్ ఆలయం, బృందావనం వద్ద రాధాష్టమి వేడుకలు | |
| యితర పేర్లు | రాధా అష్టమి, రాధా జయంతి |
| జరుపుకొనేవారు | హిందు |
| రకం | మత, సాంస్కృతిక |
| 2023 లో జరిగిన తేది | 23 సెప్టెంబర్ (శనివారం)[1] |
| 2024 లో జరిపే తేదీ | 11 సెప్టెంబర్ (బుధవారం)[2] |
| ఉత్సవాలు | ఆలయాల్లో మధ్యాహ్న శృంగర, హారతి, మణిమహేష్ యాత్ర[3] |
| ఆవృత్తి | వార్షిక |
వైష్ణవ మతంలో, రాధను కృష్ణుని శాశ్వత భార్యగా ఆరాధిస్తారు , అతని పట్ల ఆమె షరతులు లేని ప్రేమ , అచంచలమైన భక్తి కోసం ఆరాధిస్తారు. [8][9] రాధాష్టమి పండుగ రాధా దేవి ప్రజల సామాజిక జీవితాన్ని నియంత్రించే సాంస్కృతిక-మత విశ్వాస వ్యవస్థలో ముఖ్యమైన అంశమని సూచిస్తుంది.[10]
చరిత్ర
మార్చు
సంస్కృత గ్రంథం పద్మ పురాణం (సంపుటి 5) లోని భూమి ఖండాలోని 7 వ అధ్యాయం రాధాష్టమి పండుగకు సంబంధించిన వివరణాత్మక సమాచారం , ఆచారాలను అందిస్తుంది.[11]
స్కంద పురాణంలోని విష్ణు ఖంశంలో, కృష్ణ భగవానునికి 16,000 మంది గోపికలు ఉన్నారని, వారిలో రాధా దేవి అత్యంత ప్రముఖమైనది అని పేర్కొన్నారు. వృషభాను మహారాజు, అతని భార్య కీర్తిదలు చెరువులోని బంగారు తామరపై రాధా దేవిని కనుగొన్నారు. జానపద గాథల ప్రకారం, కృష్ణుడు స్వయంగా తన ముందు ప్రత్యక్షమయ్యే వరకు రాధ ప్రపంచాన్ని చూడటానికి కళ్ళు తెరవలేదు.[12]
వేడుక
మార్చు
రాధా వల్లభ్ సంప్రదాయం, గౌడియా వైష్ణవ మతం, నింబార్క సంప్రదాయం, పుష్టిమార్గ్, హరిదాసి సంప్రదాయం వంటి సంప్రదాయాలకు సంబంధించిన వివిధ ఆలయాల్లో రాధాష్టమి జరుపుకుంటారు. రాధా వల్లభ్ ఆలయం, బృందావనం, సేవాకుంజ్ లలో ఉత్సవాలు తొమ్మిది రోజుల పాటు జరుగుతాయి. ఆచారాలలో రాధాకృష్ణుల ఊరేగింపు నిర్వహించడం, ఆహారం , బట్టల పంపిణీ, సంగీతం , నృత్యం ఉంటాయి
సాంప్రదాయకంగా, గౌడియా వైష్ణవ మతాన్ని అనుసరించేవారు (ఇందులో ఇస్కాన్ భక్తులు ఉన్నారు) , రాధా దేవత భక్తులు రాధా అష్టమి వ్రతం (ఉపవాసం) ఆచరిస్తారు. సాధారణంగా ఈ రోజున భక్తులు సగం రోజు ఉపవాసం పాటిస్తారు. కానీ, ఏకాదశి మాదిరిగానే కొందరు భక్తులు ఈ ఉపవాసాన్ని రోజంతా, మరికొందరు నీరు లేకుండా కూడా ఆచరిస్తారు. ఇస్కాన్ దేవాలయాలలో రాధారాణికి ఈ రోజున మహాభిషేకం చేస్తారు.
బ్రజ్ ప్రాంతంలో రాధాష్టమిని ఘనంగా జరుపుకుంటారు. రాధాష్టమి నాడు రాధాకృష్ణ విగ్రహాలను పూర్తిగా పూలతో అలంకరిస్తారు. అదనంగా, రాధా పాదాల దర్శనం (దర్శనం) భక్తులు పొందే ఏకైక రోజు రాధాష్టమి. మిగిలిన అన్ని రోజులూ అవి కవర్ లో ఉంటాయి.
రాధాష్టమి పుణ్యస్నానాలు ఆచరించడంతో ప్రారంభమవుతుంది. ఇళ్ళు మరియు దేవాలయాలలో, రాధా దేవి విగ్రహానికి పంచమిత్రతో స్నానం చేస్తారు - పాలు, నెయ్యి, తేనె, చక్కెర, పెరుగు ఐదు వేర్వేరు ఆహార మిశ్రమాల కలయిక, తరువాత ఆమె కొత్త వస్త్రధారణను ధరిస్తారు. ఆ తర్వాత ఆమెకు భోగ్ (ఆహారం) ఇస్తారు. ఈ రోజున, భక్తులు దివ్య దంపతులు రాధా కృష్ణుడిని మరియు వారి లీలలను స్తుతిస్తూ భక్తి గీతాలను ఆలపిస్తారు. తరువాత ఈ రోజును పురస్కరించుకుని విందును ప్రసాదంగా వడ్డిస్తారు.
రాధాష్టమి నాడు జపించే మంత్రాలు: ఓం వ్రాష్బనుజాయే విద్మహే, కృష్ణప్రియయే ధీరాహి తనో రాధా ప్రచోదయ , రాధే రాధే
ప్రాముఖ్యం
మార్చు
హిమాచల్ ప్రదేశ్ ప్రభుత్వం స్పాన్సర్ చేసే మణిమహేష్ యాత్ర అని పిలువబడే మణిమహేష్ సరస్సు పవిత్ర తీర్థయాత్రకు రాధాష్టమి చాలా ముఖ్యమైనది. దీనికి ముందు "పవిత్ర చారీ", (యాత్రికులు తమ భుజాలపై మోసే పవిత్ర కర్ర). యాత్రికులు చెప్పులు లేకుండా, శివుని కీర్తనలకు పాడుతూ, నృత్యం చేస్తూ, హడ్సర్ సమీప రహదారి స్థానం నుండి మణిమహేష్ సరస్సు వరకు 14 కిలోమీటర్లు (8.7 మైళ్ళు) ఈ యాత్రను చేస్తారు. కృష్ణ జన్మాష్టమి నుంచి మొదలయ్యే మణిమహేష్ యాత్ర పదిహేను రోజుల తర్వాత రాధాష్టమితో ముగుస్తుంది.[13]
బయటి లింకులు
మార్చు- "శ్రీమతి రాధారాణి సమర్పణ - ఇస్కాన్ లో తొలి రాధాష్టమి వేడుకలు".
- శ్రీ రాధాష్టమి వేడుకలు
- "రాధాష్టమి". Archived from the original on 2024-02-24. Retrieved 2024-02-05.
- "బృందావనంలో రాధాష్టమి పండుగ వేడుకలు".
ఇవి కూడా చూడండి
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ 2023 Radha Ashtami
- ↑ 2024 Radha Ashtami
- ↑ Ashtami- Significance And Celebrations[permanent dead link][1]
- ↑ Lochtefeld, James G. (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: N-Z (in ఇంగ్లీష్). Rosen. p. 544. ISBN 978-0-8239-3180-4.
- ↑ 5.0 5.1 Ph.D, Lavanya Vemsani (2016-06-13). Krishna in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Hindu Lord of Many Names: An Encyclopedia of the Hindu Lord of Many Names (in ఇంగ్లీష్). ABC-CLIO. pp. 223–224. ISBN 978-1-61069-211-3.
{{cite book}}: CS1 maint: date and year (link) - ↑ Bhadrapada Festivals
- ↑ "Radhastami celebrations at ISKCON temple today". 6 September 2019. Retrieved 16 July 2020.
- ↑ Lochtefeld, James G. (2002). The Illustrated Encyclopedia of Hinduism: N-Z (in ఇంగ్లీష్). Rosen. p. 544. ISBN 978-0-8239-3180-4.
- ↑ Ph.D, Lavanya Vemsani (2016-06-13). Krishna in History, Thought, and Culture: An Encyclopedia of the Hindu Lord of Many Names: An Encyclopedia of the Hindu Lord of Many Names (in ఇంగ్లీష్). ABC-CLIO. pp. 223–224. ISBN 978-1-61069-211-3.
{{cite book}}: CS1 maint: date and year (link) - ↑ Mohanty, Prafulla Kumar (2003). "Mask and Creative Symbolisation in Contemporary Oriya Literature : Krishna, Radha and Ahalya". Indian Literature. 47 (2 (214)): 181–189. ISSN 0019-5804. JSTOR 23341400.
- ↑ Vyasa, Veda. Padma Purana in English Translation PDF (in English). India. pp. 1583–1584.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Radha Ashtami 2017: Significance, Mahurat Timings, Prasad and Pooja Rituals". 30 August 2017. Retrieved 16 July 2020.
- ↑ Wells, H. G. (2021-02-12), "The Work of Fifteen Days", The War of the Worlds, Oxford University Press, retrieved 2024-02-05