లిలియా స్కాలా (28 నవంబరు 1896 - 18 డిసెంబరు 1994) ఆస్ట్రియన్-అమెరికన్ ఆర్కిటెక్ట్, నటి లిల్లీస్ ఆఫ్ ది ఫీల్డ్ (1963) చిత్రంలోని పాత్రకు ప్రసిద్ధి చెందింది, దీనికి ఆమె విమర్శకుల ప్రశంసలు, అకాడమీ అవార్డు నామినేషన్ పొందింది. తన కెరీర్లో, స్కలా రెండు గోల్డెన్ గ్లోబ్ అవార్డులు, ప్రైమ్టైమ్ ఎమ్మీ అవార్డుకు కూడా నామినేట్ చేయబడింది.[1]

లిలియా స్కాలా
1969లో స్కాలా
జననం
లిలియా సోఫర్

(1896-11-28)1896 నవంబరు 28
వియన్నా, ఆస్ట్రియా-హంగేరి
మరణం1994 డిసెంబరు 18(1994-12-18) (వయసు 98)
బే షోర్, న్యూయార్క్, యు.ఎస్.
సమాధి స్థలంలేక్‌వ్యూ స్మశానం
న్యూ కెనాన్, కనెక్టికట్, యు.ఎస్.
వృత్తిఆర్కిటెక్ట్
నటి
క్రియాశీల సంవత్సరాలు1931–1990
జీవిత భాగస్వామి
లూయిస్ ఎరిచ్ స్కాలా
(m. 1922; his death 1980)
పిల్లలు2

నటి కావాలని స్కలా నిర్ణయించుకోవడానికి ముందు, ఆమె ఆర్కిటెక్చర్ను వృత్తిగా అభ్యసించింది. ఆమె ఆస్ట్రియాలో మొట్టమొదటి మహిళా ఆర్కిటెక్ట్ లలో ఒకరు, ఆస్ట్రియన్ అసోసియేషన్ ఆఫ్ ఇంజనీర్స్ అండ్ ఆర్కిటెక్ట్స్ యొక్క మొదటి మహిళా సభ్యురాలు. ఆమె డ్రెస్డెన్ సుమా కమ్ లాడే విశ్వవిద్యాలయం నుండి పట్టభద్రురాలైంది; ఈ సంస్థను ఇప్పుడు జర్మనీలో ఉన్న టెక్నికల్ యూనివర్శిటీ ఆఫ్ డ్రెస్డెన్ అని పిలుస్తారు.[2]

ఆమె పురాణ జీవితం అదే పేరుతో ఉన్న ఒక మహిళ నాటకం లిలియా!, ఆమె మనుమరాలు లిబ్బి స్కాలా రచించి ప్రదర్శించారు.[3]

ప్రారంభ జీవితం, విద్య

మార్చు

స్కాలా వియన్నాలో లిలియా సోఫెర్ గా జన్మించింది. ఆమె తల్లి కాథరినా స్కాలా రోమన్ కాథలిక్, ఆమె తండ్రి జూలియస్ సోఫెర్ యూదు, వాల్డెస్ కో-ఇ-నూర్ కంపెనీకి తయారీదారు ప్రతినిధిగా పనిచేశారు.[4][5] డ్రెస్డెన్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఆర్కిటెక్చర్, ఇంజనీరింగ్లో పట్టభద్రులైన మొదటి మహిళలలో ఆమె ఒకరు, తరువాత వియన్నాలో వృత్తిపరంగా ఆర్కిటెక్చర్ అభ్యసించారు.[6]

1930 ల చివరలో, ఆమె తన భర్త లూయిస్ ఎరిక్ స్కాలా, వారి ఇద్దరు చిన్న కుమారులతో కలిసి నాజీ ఆక్రమిత మాతృభూమిని వదిలి వెళ్ళవలసి వచ్చింది. (లిలియా, ఎరిక్ లిలియా తల్లి యొక్క యూదుయేతర ఇంటిపేరును స్వీకరించారు.) స్కాలా, ఆమె భర్త ఆస్ట్రియా నుండి (వేర్వేరు సమయాల్లో) తప్పించుకుని చివరికి యునైటెడ్ స్టేట్స్లో స్థిరపడ్డారు.[5][7]

కెరీర్

మార్చు

స్కలా కుమారుడు పీటర్ రాసిన ఒక చిన్న జ్ఞాపకం ప్రకారం, స్కలా 14 లేదా 15 సంవత్సరాల వయస్సులో నాటకరంగంపై ఆసక్తిని పెంచుకుంది. ఏదేమైనా, స్కాలా తల్లిదండ్రులు సంప్రదాయవాదులు, మరింత "గౌరవప్రదమైన" వృత్తిని కొనసాగించడానికి స్కలాను ఇష్టపడతారు. ఆ సమయంలో, వియన్నా విశ్వవిద్యాలయంలో చదవడానికి మహిళలను అనుమతించలేదు, కాబట్టి స్కాలా తల్లిదండ్రులు ఆమెను జర్మనీలోని డ్రెస్డెన్ యొక్క టియుకు పంపవలసి వచ్చింది. స్కలా తన నిర్దిష్ట అధ్యయన ప్రాంతంగా ఆర్కిటెక్చర్ను ఎందుకు ఎంచుకుంటుందనే దానిపై తగినంత సమాచారం లేనప్పటికీ, ఆమె సాంప్రదాయకంగా పురుషుల ఆధిపత్యం ఉన్న రంగంలో రాణించింది, సుమా కమ్ లాడే పట్టభద్రురాలైంది. స్కాలా వియన్నాకు తిరిగి వచ్చి అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ డిగ్రీ పూర్తయిన తర్వాత ఆర్కిటెక్చర్ ప్రాక్టీస్ కొనసాగించింది.[8]

శిల్పకళలో అయినా, పెర్ఫార్మెన్స్ ఆర్ట్స్ లో అయినా అందం కోసం వెతకడం మాత్రం ఆపలేదు. తన కుమారుడు పీటర్ స్కలా జన్మించిన ఒక సంవత్సరం తరువాత, ఆమె నటనా పాఠాలలో చేరింది, నాటకరంగం పట్ల తన దీర్ఘకాలిక అభిరుచిని తిరిగి కనుగొంది. ఆమె సృజనాత్మక ప్రతిభ పెరగడంతో, స్కలా 1952 నుండి 1985 వరకు లెక్కలేనన్ని టెలివిజన్ షోలు, ధారావాహికలలో కనిపించడం ప్రారంభించింది, 1965 లో ది ఆల్ఫ్రెడ్ హిచ్కాక్ అవర్. గ్రాండ్ డచెస్ సోఫీగా, స్కాలా కాల్ మి మేడమ్ లో ఎథెల్ మెర్మాన్ తో బ్రాడ్ వేలో సహవాసం కొనసాగించింది, ఆస్ట్రియా నుండి ఆంగ్లం మాట్లాడని శరణార్థిగా న్యూయార్క్ లోని క్వీన్స్, న్యూయార్క్ జిప్పర్ కర్మాగారంలో చాలా సంవత్సరాలు శ్రమించిన తరువాత. ఆమె 1960 లలో గ్రీన్ ఎకర్స్ లో లీసా డగ్లస్ తల్లి, కౌంటెస్ పాత్రను పోషించింది.[8]

1963లో వచ్చిన లిల్లీస్ ఆఫ్ ది ఫీల్డ్ చిత్రంలో మదర్ సుపీరియర్ పాత్రకు గాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా నామినేట్ అయ్యారు. షిప్ ఆఫ్ ఫూల్స్ (1965), చార్లీ (1968), డెడ్లీ హీరో (1976), ఎలీనోర్ అండ్ ఫ్రాంక్లిన్ (1976), రోజ్ ల్యాండ్ (1977), హార్ట్ ల్యాండ్ (1979), ఫ్లాష్ డాన్స్ (1983), హౌస్ ఆఫ్ గేమ్స్ (1987) చిత్రాల్లో నటించారు.[9]

మరణం, వారసత్వం

మార్చు

1994లో న్యూయార్క్ లోని బే షోర్ లో 98 ఏళ్ల వయసులో స్కాలా మరణించింది. 1915 నుండి 1920 వరకు డ్రెస్డెన్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆర్కిటెక్చర్ విద్యార్థిగా ఆమె చేసిన నిర్మాణ చిత్రాల సేకరణను ఆమె కుమారులు పీటర్, మార్టిన్ స్కాలా ఇంటర్నేషనల్ ఆర్కైవ్స్ ఆఫ్ ఉమెన్ ఇన్ ఆర్కిటెక్చర్ కు విరాళంగా ఇచ్చారు. 1939 లో నాజీల నుండి పారిపోయినప్పుడు స్కాలా యొక్క వస్తువులలో ఈ సేకరణ భాగం.[10][11]

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

స్కాలా క్రైస్తవ శాస్త్రవేత్త.[12] ఆమె 1920లలో వియన్నాలో మతానికి పరిచయం చేయబడింది.[13]

ఫిల్మోగ్రఫీ

మార్చు
సినిమా
సంవత్సరం. శీర్షిక పాత్ర గమనికలు
1931 పూర్పూర్, వాష్బ్లౌ లియోనార్ వాన్ కాడౌర్-హోఫ్డామ్ డెర్ ఫుర్స్టిన్
1931 మాన బ్రాచ్ట్ కీన్ గెల్డ్ గుర్తింపు లేనిది
1933 మేడమ్ వుంచ్ కైన్ కిండర్ గుర్తింపు లేనిది
1936 గర్ల్స్ డార్మిటరీ ఫ్రౌలిన్ హెల్
1936 ఫ్లోర్స్ డి నైస్
1937 యునెంట్స్చుల్టి స్తుండే
1953 కాల్ మీ మేడమ్ గ్రాండ్ డచెస్ సోఫీ
1963 లిల్లీస్ ఆఫ్ ది ఫీల్డ్ తల్లి మరియా
1965 షిప్ ఆఫ్ ఫూల్స్ ఫ్రా హుట్టెన్
1967 కాప్రిస్ మేడమ్ పియాస్కో
1968 చార్లీ డాక్టర్ అన్నా స్ట్రాస్
1976 డెడ్లి హీరో శ్రీమతి బ్రోడెరిక్
1977 రోజ్ ల్యాండ్ రోసా (ది పీబాడీ)
1979 హార్ట్ ల్యాండ్ శ్రీమతి లాండౌర్
1981 ది ఎండ్ ఆఫ్ ఆగస్టు మిల్లే. రీస్జ్
1983 ఫ్లాష్ డ్యాన్స్ హన్నా లాంగ్
1983 టెస్టమెంట్ ఫానియా
1987 హౌస్ ఆఫ్ గేమ్స్ డాక్టర్ లిట్టౌర్
1990 మెన్ ఆఫ్ రెస్పెక్ట్ లూసియా

మూలాలు

మార్చు
  1. Rechcigl, Miloslav. Notable American Women with Czechoslovak Roots: A Bibliography, Bio-Bibliographies, Historiography and Genealogy.
  2. "Lilia Sofer Skala Student Portfolio, Ms2003-015 - Special Collections, Virginia Polytechnic Institute and State University".
  3. "Libby Skala Interviews & Press". Liliashow.homestead.com. Retrieved 13 November 2016.
  4. Tallmer, Jerry (14 August 2009). "Libby Skala encapsulates 100 years of life, love, dance". Chelsea Now. Archived from the original on 19 August 2009. Retrieved 18 August 2009.
  5. 5.0 5.1 "Guide to the Papers of the Grace Polk Family, 1877-1975 AR 25104/MF 964". Findingaids.cjh.org. Retrieved 13 November 2016.
  6. "Lilia Skala biodata". Libbyskala.com. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 13 November 2016.
  7. Tallmer, Jerry (23 August 2005). "Theatrical tribute to a special grandmother". Thevillager.com. Retrieved 13 November 2016.
  8. 8.0 8.1 "International Archive of Women in Architecture" (PDF). IAWA Newsletter. No. 15. Virginia Polytechnic Institute and State University. Fall 2003.[permanent dead link]
  9. Taylor, Clarke (24 November 1977). "Skala as Rosa; Grande Dame of 'Roseland'". Los Angeles Times. p. H30. Archived from the original on 7 నవంబరు 2012. Retrieved 3 December 2010.
  10. "Buttresses to Broadway: When Lilia Skala Came to Blacksburg". 27 August 2015.
  11. "International Archive of Women in Architecture, Fall 2003, No. 15" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2022-07-02. Retrieved 2024-03-31.
  12. Gibson, Gwen (31 March 1988). "Versatile Lilia Skala Is Seeking New Fields". Chicago Tribune. Archived from the original on 7 నవంబరు 2012. Retrieved 31 మార్చి 2024.
  13. "News | Longyear Museum". Longyear.org. 14 March 2011. Archived from the original on 5 July 2011. Retrieved 13 November 2016.

బాహ్య లింకులు

మార్చు