లోప్ నూర్
లోప్ నూర్ లేదా లోప్ నార్ (మంగోలియన్ పేరు నుండి "లాప్ లేక్" అని అర్ధం, ఇక్కడ "లాప్" అనేది తెలియని మూలం) ఒకప్పటి ఉప్పు సరస్సు. ఇది ఇప్పుడు చాలా వరకు ఎండిపోయింది. ఇది తారిమ్ బేసిన్ తూర్పు అంచున ఉంది. జిన్జియాంగ్ ఆగ్నేయ భాగంలో తక్లమకాన్, కుమ్‌టాగ్ ఎడారుల మధ్య ఉంది. పరిపాలనాపరంగా, ఈ సరస్సు లోప్ నూర్ పట్టణంలో ఉంది. దీనిని రుయోకియాంగ్ కౌంటీకి చెందిన లుయోజాంగ్ అని కూడా పిలుస్తారు. ఇది దాని మలుపులో బేయింగోల్ ఆటోనోమౌస్ ప్రీఫెక్టోలిన్. తారిమ్ నది, షూలే నది ఖాళీగా ఉన్న సరస్సు వ్యవస్థ. హిమానీనదం అనంతర చారిత్రక తారిమ్ సరస్సు చివరి అవశేషం. ఇది ఒకప్పుడు తారిమ్ బేసిన్‌లో 10,000 చదరపు కిలోమీటర్ల (3,900 చ.మై) కంటే ఎక్కువ విస్తీర్ణంలో ఉంది. లోప్ నూర్ హైడ్రోలాజికల్ ఎండోర్హీక్ - ఇది ల్యాండ్‌బౌండ్, అవుట్‌లెట్ లేదు. ఈ సరస్సు 1928లో 3,100 చదరపు కిలోమీటర్లు (1,200 చ.మై) విస్తీర్ణంలో ఉంది. కానీ డ్యామ్‌ల నిర్మాణం కారణంగా సరస్సు వ్యవస్థలోకి నీటి ప్రవాహాన్ని నిరోధించడం వల్ల ఎండిపోయింది. చిన్న కాలానుగుణ సరస్సులు, చిత్తడి నేలలు మాత్రమే ఏర్పడతాయి. ఎండిపోయిన లోప్ నూర్ బేసిన్ 30 నుండి 100 సెంటీమీటర్ల మందంతో ఉప్పు పొరతో కప్పబడి ఉంటుంది. [1]
| లోప్ నూర్ | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 లోప్ నూర్ పూర్వ సముద్రం యొక్క బేసిన్ యొక్క ఉపగ్రహ చిత్రం; అదృశ్యమైన సరస్సు యొక్క కేంద్రీకృత తీరప్రాంతాలు కనిపిస్తాయి. | |||||||||||
   Lop Nur జిన్‌జియాంగ్‌లోని లోప్ నూర్ స్థానం | |||||||||||
| Chinese name | |||||||||||
| సంప్రదాయ చైనీస్ | 羅布泊 | ||||||||||
| సరళీకరించిన చైనీస్ | 罗布泊 | ||||||||||
| |||||||||||
| Alternative Chinese name | |||||||||||
| సంప్రదాయ చైనీస్ | 羅布淖爾 | ||||||||||
| సరళీకరించిన చైనీస్ | 罗布淖尔 | ||||||||||
| |||||||||||
| Mongolian name | |||||||||||
| Mongolian Cyrillic | ᠯᠣᠪ ᠨᠠᠭᠤᠷ Лоб Нуур | ||||||||||
| Uyghur name | |||||||||||
| Uyghur | لوپنۇر | ||||||||||
| |||||||||||
చరిత్ర మార్చు
1800 BC నుండి 9వ శతాబ్దం వరకు ఈ సరస్సు అభివృద్ధి చెందుతు, తోచరియన్ సంస్కృతికి మద్దతునిచ్చింది. పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు దాని పురాతన తీరప్రాంతం వెంబడి స్థావరాలను ఖననం చేయబడిన అవశేషాలను, తారిమ్ మమ్మీలను కనుగొన్నారు. తారిమ్ నది, లోప్ నూర్ పూర్వపు నీటి వనరులు. రెండవ శతాబ్దం BC నుండి లౌలన్ రాజ్యాన్ని పెంపొందించాయి. ఇది సిల్క్ రోడ్ వెంబడి ఉన్న పురాతన నాగరికత, ఇది సరస్సుతో నిండిన బేసిన్‌ను దాటింది.[2]
అణ్వాయుధాల పరీక్షా స్థావరం మార్చు
చైనా 1959 అక్టోబరు 16న లోప్ నూర్ న్యూక్లియర్ టెస్ట్ బేస్‌ను సోవియట్ సహాయంతో సైట్ ఎంపికలో ఏర్పాటు చేసింది. దాని ప్రధాన కార్యాలయం మలన్, క్వింగీర్‌కు వాయవ్యంగా 125 కిలోమీటర్లు (78 మై) దూరంలో ఉంది. మొదటి చైనీస్ అణు బాంబు పరీక్ష "ప్రాజెక్ట్ 596" అనే సంకేతనామం 1964 అక్టోబరు 16న లోప్ నూర్ వద్ద జరిగింది. చైనా తన మొదటి హైడ్రోజన్ బాంబును 1967 జూన్ 17న పేల్చింది. 1996 వరకు 45 అణుబాంబు పరీక్షలు నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ అణు పరీక్షలు విమానం, టవర్ల నుండి బాంబులు వేయడం, క్షిపణులను ప్రయోగించడం, భూగర్భం నుండి వాతావరణంలో ఆయుధాలను పేల్చడం ద్వారా నిర్వహించబడ్డాయి. [3]
రవాణా మార్చు
హమీ నుండి లోప్ నూర్ (జిన్జియాంగ్ ప్రావిన్షియల్ హైవే 235) వరకు ఒక హైవే 2006లో పూర్తయింది. హమీ-లోప్ నూర్ రైల్వే, హమీకి ఉత్తరాన 374.83 కిలోమీటర్లు (232.91 మై) నడుస్తుంది. అదే మార్గంలో సరుకు రవాణా కార్యకలాపాలకు 2012 నవంబరులో ప్రారంభించబడింది. సరస్సు వద్ద తవ్విన పొటాషియం అధికంగా ఉండే ఉప్పును లాన్‌జౌకు రవాణా చేయడానికి ఈ రైల్వే ఉపయోగించబడుతుంది. అది జిన్జియాంగ్ రైల్వే. [4]
పురావస్తు ప్రదేశాలు మార్చు
విపరీతమైన పొడి, సన్నటి జనాభా కారణంగా కొన్ని భవనాల అవశేషాలు గణనీయమైన కాలం జీవించాయి. కొన్ని వేల సంవత్సరాల నాటి పురాతన సమాధులు తెరిచినప్పుడు, మృతదేహాలు తరచుగా మమ్మీ చేయబడినట్లు, సమాధి వస్తువులు బాగా భద్రపరచబడినట్లు కనుగొనబడ్డాయి. పురాతన ప్రదేశాలు ఇండో-యూరోపియన్ మూలానికి చెందిన పురాతన ప్రజలతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాయి.[5]
లౌలన్ మార్చు
లౌలాన్ లేదా క్రోరన్ అనేది లాప్ ఎడారి ఈశాన్య అంచున ఉన్న 2వ శతాబ్దం BCEలో ఇప్పటికే తెలిసిన ఒక ముఖ్యమైన ఒయాసిస్ నగరం చుట్టూ ఉన్న పురాతన రాజ్యం. 1వ శతాబ్దం BCEలో చైనీయులు రాజ్యాన్ని ఆధీనంలోకి తీసుకున్న తర్వాత షన్షాన్ అని పేరు మార్చబడింది. ఇది 7వ శతాబ్దంలో కొంతకాలం వదిలివేయబడింది. [6]
జియావో స్మశానవాటిక మార్చు
జియావో శ్మశానవాటిక లోప్ నూర్‌కు పశ్చిమాన ఉంది. ఈ కాంస్య యుగం శ్మశానవాటిక ఒక దీర్ఘచతురస్రాకార ఇసుక దిబ్బ. దీని నుండి బాగా సంరక్షించబడిన ముప్పై కంటే ఎక్కువ మమ్మీలు త్రవ్వబడ్డాయి. మొత్తం జీయావో శ్మశానవాటికలో దాదాపు 330 సమాధులు ఉన్నాయి. వాటిలో 160 సమాధి దొంగలచే ఉల్లంఘించబడ్డాయి. [7]
ఖవ్రిఘుల్ మార్చు
1979లో, కొంచి (కాంగ్క్యూ) నదిపై లోప్ నూర్‌కు పశ్చిమాన ఉన్న ఖవ్రిఘుల్ (గుముగౌ) వద్ద ఉన్న శ్మశాన వాటికలలో కొన్ని తొలి తారీమ్ మమ్మీలు కనుగొనబడ్డాయి. నలభై-రెండు సమాధులు వీటిలో ఎక్కువ భాగం 2100-1500 BC నాటివి. సైట్ వద్ద రెండు రకాల సమాధులు ఉన్నాయి, అవి రెండు వేర్వేరు కాలాలకు చెందినవి. మొదటి రకమైన ఖననం షాఫ్ట్ పిట్ సమాధులను కలిగి ఉంది. వీటిలో కొన్ని తూర్పు, పడమరలను గుర్తించడానికి ఇరువైపులా స్తంభాలను కలిగి ఉన్నాయి. [8]
మీరాన్ మార్చు
మిరాన్ లోప్ నూర్‌కు నైరుతి దిశలో ఉంది. బౌద్ధ విహారాలు ఇక్కడ త్రవ్వబడ్డాయి. కుడ్యచిత్రాలు, శిల్పాలు భారతదేశం మధ్య ఆసియా నుండి కళాత్మక ప్రభావాలను చూపించాయి. ఇవి కొన్ని రోమ్ వరకు ప్రభావం చూపాయి. [9]
చిత్రాలు మార్చు
-
ఉపగ్రహం ద్వారా లోప్ నూర్ బేసిన్. -
లాప్ ఎడారి ఉపగ్రహ చిత్రం పూర్వ సముద్రం లోప్ నూర్ బేసిన్. ఎడమవైపు కురుక్-తాగ్, కుడివైపు ఆస్టిన్-తాగ్. -
లోప్ నూర్‌లోని పొటాషియం క్లోరైడ్ ఫ్యాక్టరీ యొక్క ఉపగ్రహ చిత్రం. -
DMA, 1990)
మూలాలు మార్చు
- ↑ "Lop Nor Nuclear Weapons Test Base". nti. Archived from the original on 20 సెప్టెంబరు 2015. Retrieved 3 ఆగస్టు 2007.
- ↑ "Lop Nur, Xinjiang, China". Earth Observatory. 19 జూన్ 2011. Archived from the original on 4 నవంబరు 2016. Retrieved 5 డిసెంబరు 2021.
This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Dent, J. M. (1908), "Chapter 36: Of the Town of Lop Of the Desert in its Vicinity – And of the strange Noises heard by those who pass over the latter", The travels of Marco Polo the Venetian, pp. 99–101
- ↑ 三问哈罗铁路. Sina Weibo. 《新疆哈密广播电视报》. 6 డిసెంబరు 2012. Archived from the original on 4 ఆగస్టు 2018. Retrieved 5 డిసెంబరు 2021.
- ↑ Fa-hsien; Legge, James (1886). A record of Buddhistic kingdoms; being an account by the Chinese monk Fâ-Hien of his travels in India and Ceylon, A.D. 399-414, in search of the Buddhist books of discipline. Translated and annotated with a Corean recension of the Chinese text. Robarts – University of Toronto. Oxford Clarendon Press.
- ↑ "The Wandering Lake". NASA. Archived from the original on 16 ఏప్రిల్ 2002. Retrieved 3 ఆగస్టు 2007. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ Strindberg, August. "En svensk karta över Lop-nor och Tarimbäckenet" (in స్వీడిష్). Archived from the original on 28 సెప్టెంబరు 2007. Retrieved 16 ఆగస్టు 2007.
- ↑ Zhao Songqiao and Xia Xuncheng (1984). "Evolution of the Lop Desert and the Lop Nor". The Geographical Journal. 150 (3): 311–321.
- ↑ Lou Yulie, ed. (17 సెప్టెంబరు 2015). Buddhism. Brill. p. 270. ISBN 9789047427971.
