వికాస్ రాకెట్ ఇంజను
వికాస్, భారతీయ అంతరిక్ష పరిశోధన సంస్థ తయారు చేసిన ద్రవ ఇంధన రాకెట్ ఇంజను.[7] 1970 ల్లో దీన్ని లిక్విడ్ ప్రొపల్షన్ సిస్టమ్స్ సెంటర్ సంస్థలో అభివృద్ధి చేసారు.[8] దీన్ని పిఎస్‌ఎల్‌వి లోను, జిఎస్‌ఎల్‌వి లోనూ ఉపయోగిస్తున్నారు.
 వికాస్ రాకెట్ ఇంజను మోడల్ | |
| Country of origin | భారత దేశం |
|---|---|
| Designer | ఇస్రో |
| Manufacturer | Godrej & Boyce[1][2][3][4] [BrahMos> |
| Status | Active |
| Liquid-fuel engine | |
| Propellant | N2O4 / UDMH |
| Cycle | Gas generator |
| Performance | |
| Thrust | 800 kN[5] |
| Chamber pressure | 5.86 MPa,(58.5 bar) [6] |
| Isp (vac.) | 290 seconds (2.8 km/s)[6] |
| Dimensions | |
| Length | 3.70 మీ. (12.1 అ.)(Vikas-4B) |
| Used in | |
| 2nd stage of PSLV and GSLV Main stage L110 of GSLV Mk.III | |
వికాస్ ఇంజనులో జింబాలింగ్ సామర్థ్యం ఉంది. ఎల్‌విఎమ్3 (జిఎస్‌ఎల్‌వి మార్క్ 3) యొక్క L110 కోర్ దశలో రెండు వికాస్ ఇంజన్లను వాడుతుంది.
సాంకేతిక వివరాలు
మార్చువికాస్ ఇంజను UDMH ఇంధనంగాను, ఆక్సీకరణిగా డై నైట్రోజెన్ టెట్రాక్సైడ్‌ను వాడి 725 కిలోన్యూటన్ల థ్రస్టును ఉత్పత్తి చేస్తుంది. దీని ఛాంబరు ప్రెజరు 52.5 బార్. దీన్ని 58.5 బార్ ప్రెజరుకు పెంచి 800 కిలో న్యూటన్ల థ్రస్టు ఉత్పత్తి చేసేలా మెరుగు పరచారు.
వికాస్ ఇంజను ఫ్రాన్సుకు చెందిన వైకింగ్ 4A ఇంజను సాంకేతికత నుండి లబ్ధి పొందింది.[9][10][11] వికాస్ ఇంజనుకు దాని కన్నా ఎక్కువసేపు మండే సామర్థ్యం ఉంది.
వివిధ రూపాలు
మార్చు| రకం | నాజిల్ వ్యాసం
(మీ) |
పొడవు
(మీ) |
నాజిల్
ఏరియా నిష్పత్తి |
ఛాంబరు ప్రెజరు
(MPa) |
ఇంధనం | మిక్స్ రేట్ | ఫ్లో రేట్
(t/sec) |
థ్రస్టు (కిన్యూ) | స్పెసిఫిక్ ఇంపల్స్ (Ns/kg) | నౌక దశలు | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| సముద్ర మట్టం వద్ద | శూన్యంలో | సముద్ర మట్టం వద్ద | శూన్యంలో | |||||||||
| బూస్టరు/మొదటి దశ | ||||||||||||
| వికాస్-2 | ~1.00 | ~2.75 | 13.9 | 5.30 | UDMH/N2O4 | 1.86 | 0.2469 | 600.5 | 680.5 | 2432 | 2756 | GSLV Mk.I L40H Strapon |
| వికాస్-2B | ~1.00 | ~2.75 | 13.9 | 5.30 | UH25/N2O4 | 1.87 | 0.2710 | 677.7 | 765.5 | 2501 | 2824 | GSLV Mk.II L40H Strapon |
| వికాస్-X | ~1.80 | ~3.75 | UH25/N2O4 | 0.2805 | 756.5 | 839.0 | 2697 | 2991 | LVM3 L110 stage | |||
| రెండవ దశ | ||||||||||||
| వికాస్-4 | ~1.50 | ~3.50 | 5.35 | UDMH/N2O4 | 1.86 | 0.2498 | - | 725.0 | 2903 | GSLV Mk.I GS2 stage, PSLV PS2 stage | ||
| వికాస్-4B | ~1.80 | ~3.70 | 5.85 | UH25/N2O4 | 1.71 | 0.2716 | - | 804.5 | 2962 | GSLV Mk.II GS2 stage, PSLV PS2 stage | ||
| మూలాలు:[12] | ||||||||||||
బయటి లింకులు
మార్చు- "L110 test to follow S200". SuperNova. January 4, 2010.
- "Class of 1974: Rocket science & reminiscences". India Today. IANS. 19 October 2015.India Today. IANS. 19 October 2015.
మూలాలు వనరులు
మార్చు- ↑ "Tata, L&T, Godrej & Boyce put in bids for drone project". Livemint. 2 June 2009. Retrieved 14 February 2014.
- ↑ "Manna from Mars ISRO's first mission to the red planet provides a fillip to its local component suppliers". Business Today. 8 December 2013. Retrieved 14 February 2014.
- ↑ "Godrej & Boyce Mfg. Co. Ltd". FAS. Retrieved 14 February 2014.
- ↑ "Godrej and Boyce Manufacturing Co. Ltd". NTI. Archived from the original on 18 జనవరి 2015. Retrieved 14 February 2014.
- ↑ India's VIKAS engines and its relationship to the European Viking engines Archived 2015-12-22 at the Wayback Machine Norbert Brügge, Germany 24 December 2014
- ↑ 6.0 6.1 PSLV Launch Vehicle Information Archived 2015-09-24 at the Wayback Machine Space Flight 101 24 December 2014
- ↑ "ISRO tests Vikas engine". Hindu.com. 2001-12-03. Archived from the original on 2014-03-23. Retrieved 2012-12-11.
- ↑ "Unsung hero of moon mission is sad but forgiving". Thaindian.com. Archived from the original on 2018-01-10. Retrieved 2012-12-11.
- ↑ "PSLV launches with IRNSS-1D to open India's 2015 campaign". NASA SpaceFlight. NASA. 28 March 2015.
- ↑ "India Successfully Launches Their Largest Rocket To Date Read more from Asian Scientist Magazine". The Asian Scientist. 24 December 2014.
- ↑ "Class of 1974: Rocket science & reminiscences". India Today. IANS. 19 October 2015.
- ↑ Brügge, Norbert. "India's VIKAS engines and its relationship to the European Viking engines". B14643 Internet Presentation to Space Launch Vehicles. Norbert Brügge. Archived from the original on 22 డిసెంబరు 2015. Retrieved 11 December 2015.