వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ-ఐఐఐటి/నమూనా వ్యాసాలు/జక్క్యూస్ బ్లమోన్ట్

జాక్వెస్ బ్లమోంట్(జక్క్యూస్ బ్లమోన్ట్)
జననం
జాక్వెస్ ఎమిలే బ్లమోంట్

13 అక్టోబర్ 1926
మరణం13 ఏప్రిల్ 2020
ఫ్రాన్స్
వృత్తిఖగోళ శాస్త్రవేత్త
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
ఏరోస్పేస్ కార్యక్రమాలు
పురస్కారాలుపద్మశ్రీ

జాక్వెస్ ఎమిలే బ్లమోంట్ (13 అక్టోబర్ 1926 – 13 ఏప్రిల్ 2020) ఒక ఫ్రెంచ్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త, రచయిత. నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ స్పేస్ స్టడీస్ (సిఎన్ఈఎస్-సెంటర్ నేషనల్ డి'ఎట్యూడ్స్ ప్రాదేశికస్) వ్యవస్థాపకుడు. శాస్త్రీయసాంకేతిక డైరెక్టర్. 1957 లో ఫ్రాన్స్ ప్రయోగించిన[1][2] మొదటి రాకెట్ వెరోనిక్ అభివృద్ధికి దోహదపడిందని తెలిసింది. అతను ఫ్రెంచ్ అకాడమీ ఆఫ్ టెక్నాలజీస్ ఎన్నికైన సహచరుడు పియరీ మేరీ క్యూరీ విశ్వవిద్యాలయం (పారిస్ ఆరవ విశ్వవిద్యాలయం) ప్రొఫెసర్ ఎమిరిటస్. మూడవ అత్యున్నత ఫ్రెంచ్ పౌర గౌరవమైన కమాండర్ ఆఫ్ ది లెజియన్ ఆఫ్ ఆనర్, నేషనల్ ఆర్డర్ ఆఫ్ మెరిట్ గ్రాండ్ ఆఫీసర్, రెండవ అత్యున్నత ఫ్రెంచ్ పౌర గౌరవానికి, అకడమిక్ పామ్స్ కమాండర్, నేషనల్ ఆర్డర్ ఆఫ్ మెరిట్ గ్రాండ్ క్రాస్, అత్యున్నత ఫ్రెంచ్ పౌర గౌరవం, ప్రెసిడెంట్స్ సిల్వర్ మెడల్, సోవియట్ ఆర్డర్ ఆఫ్ ఫ్రెండ్ షిప్ ఆఫ్ పీపుల్స్ పద్మశ్రీ వంటి అనేక జాతీయ గౌరవాలను బ్లమోంట్ అందుకున్నాడు. నాల్గవ అత్యున్నత భారతీయ పౌర పురస్కారం. బ్లమోంట్ 13 ఏప్రిల్ 2020న 93 సంవత్సరాల వయస్సు గల హౌట్స్-డి-సీన్ లోని చాటిల్లాన్ లో మరణించాడు.

జీవిత చరిత్ర మార్చు

జాక్వెస్ బ్లమోంట్ 13 అక్టోబరు 1926 న ఫ్రాన్స్ లోని పారిస్ లో జన్మించాడు. ఎకోల్ నార్మలే సుపెరీయుర్ వద్ద తన చదువును చేశాడు, అక్కడ అతను నోబెల్ బహుమతి గ్రహీత ఆల్ఫ్రెడ్ కాస్ట్లర్ తో పరిచయం ఏర్పడింది, అతను ఈ సంస్థకు ప్రొఫెసర్ కుర్చీగా పనిచేస్తున్నాడు. అతను 1948 లో ఎకోల్ నార్మలే సుపెరీయుర్ నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. ఫిజికల్ సైన్సెస్ అసోసియేట్ గా నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ సైంటిఫిక్ రీసెర్చ్ (సిఎన్ఆర్ఎస్)లో తన చదువును కొనసాగించాడు 1952లో, అతను పరమాణు సమన్వయ దృగ్విషయంపై పరిశోధనలో ఆల్ఫ్రెడ్ కాస్ట్లర్ తో తిరిగి కలుసుకున్నాడు. 1956లో తన మార్గదర్శకత్వంలో తన డాక్టరల్ డిగ్రీ (డాక్టర్ ఆఫ్ సైన్స్)ను పొందాడు.

బ్లమోంట్ ఒక రీసెర్చ్ ఫెలోగా ఒక సంవత్సరం పాటు సిఎన్ఆర్ఎస్ లో కొనసాగాడు 1957లో సంస్థ ఏరోనామీ సర్వీస్ లో చేరాడు, అక్కడ అతను 1958లో డిప్యూటీ డైరెక్టర్ అయ్యాడు. 1961లో దర్శకుడిగా పదోన్నతి పొందాడు, ఈ పదవిని 1985 వరకు నిర్వహించాడు. సి.ఎన్.ఇ.ఎస్.తో ఉన్న సమయంలో, సైంటిఫిక్ అండ్ టెక్నికల్ డైరెక్టర్ గా (1962-1972), టాప్ సైంటిఫిక్ అడ్వైజర్ గా (1972-1982) 1982 నుండి సి.ఎన్.ఇ.ఎస్ అధ్యక్షుడికి సలహాదారుగా అనేక హోదాల్లో పనిచేశాడు. ఈ కాలంలో, అతను 1957 నుండి 1961 వరకు కుర్చీ లేకుండా ప్రొఫెసర్ గా, 1962 నుండి 1996 వరకు పూర్తి ప్రొఫెసర్ గా అక్కడ నుండి ప్రొఫెసర్ ఎమెరిటస్ గా పియరీ మేరీ క్యూరీ విశ్వవిద్యాలయానికి సేవలందించాడు అతను ఎకోల్ మిలిటైర్ (జాయింట్ డిఫెన్స్ కాలేజ్) లో రీసెర్చ్ డైరెక్టర్ గా కూడా పనిచేశాడు.

1977లో ఫిజికల్ రీసెర్చ్ లేబొరేటరీలో మొట్టమొదటి విక్రమ్ సారాభాయ్ ప్రొఫెసర్ గా, 1985లో కాలిఫోర్నియా ఇనిస్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీలో విజిటింగ్ ప్రొఫెసర్ గా 1980-2001 లో జెట్ ప్రొపల్షన్ లేబొరేటరీలో విశిష్ట సందర్శన శాస్త్రవేత్తగా చేయబడ్డాడు. అతను ఇంటర్నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆస్ట్రోనాటిక్స్ (1969), ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ (1978), నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ లో సభ్యుడిగా ఉన్నాడు, అమెరికా (1980 ఎయిర్ అండ్ స్పేస్ అకాడమీ (1983), అకాడెమియా యూరోపియా (1989), అకాడమీ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (2000), ఫ్రెంచ్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ అమెరికన్ ఫిలాసఫికల్ సొసైటీ (2002). ప్లానెటరీ సొసైటీ సలహా మండలిలో కూడా సభ్యుడిగా ఉన్నాడు.

వారసత్వం మార్చు

ఫ్రెంచ్ అంతరిక్ష కార్యక్రమ మార్గదర్శకులలో బ్లమోంట్ ఒకరు అతని ప్రయత్నాలు 1962లో ఫ్రెంచ్ స్పేస్ ఏజెన్సీ అయిన సిఎన్ఈఎస్ స్థాపనలో నివేదించబడ్డాయి. అతను 1957లో మొదటి ఫ్రెంచ్ రాకెట్ అయిన వెరోనిక్ ప్రయోగానికి సహకరించాడని తెలిసింది. అతను సర్వీస్ డి'ఏరోనోమీ డు సిఎన్ఆర్ఎస్ స్థాపకులలో ఒకడు, (సెంటర్ నేషనల్ డి లా రెచెర్చే సైంటిఫిక్ ఏరోనోమీ సర్వీస్) 1958 నుండి 1985 వరకు దాని డైరెక్టర్ గా ఉన్నాడు. అతను స్టీరింగ్ సమూహాల లో సభ్యుడిగా, నాసా వాయేజర్ పయినీర్-వీనస్ సోవియట్ యూనియన్ వేగా మిషన్ టు వీనస్ హాలీస్ కామెట్ వంటి అనేక ప్రపంచ అంతరిక్ష మిషన్లలో పాల్గొన్నాడు యుఎస్ఎస్ఆర్ ఫోబోస్ కార్యక్రమానికి ప్రధాన పరిశోధకుడిగా వ్యవహరించాడు. అతను భారత అంతరిక్ష పరిశోధన కోసం భారత జాతీయ కమిటీ (ఇంకోస్పార్) స్థాపనలో విక్రమ్ సారాభాయ్ కు సహాయం చేశాడు, ఇది తరువాత ప్రస్తుత భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ఇస్రో) గా ఎదిగింది 1963 1964 లో మొదటి రెండు భారతీయ రాకెట్ ప్రయోగాలకు పేలోడ్ ను అందించడంలో పాత్ర పోషించింది.

1959లో టర్బోపాజ్, 1970లో నక్షత్రాంతర గాలి, 1971లో తోకచుక్కల హైడ్రోజన్ ఎన్వలప్ 1973లో ధ్రువ నోటిలూసెంట్ మేఘాలను కనుగొన్న ఘనత బ్లమోంట్ కు దఖలు పడింది. అతను తటస్థ వాతావరణం ఉష్ణోగ్రతను 100 నుండి 500 కి.మీ వరకు అంచనా వేసి, మెసోపాజ్ ప్రాంతం డైనమిక్ పరామితులు, ఐన్ స్టీన్ సాధారణ సాపేక్షత మొదటిసారిగా సూర్యునిపై రెడ్ షిఫ్ట్ చేసినట్లు తెలిసింది. ఐరోపాలో వాతావరణ శోధన కోసం శాస్త్రీయ బెలూనింగ్ లిడార్ సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని ప్రవేశపెట్టిన సమూహానికి అతను అధిపతిగా ఉన్నాడు. బ్లమోంట్ అభివృద్ధి చేసిన ఇమేజ్ కంప్రెషన్ పరికరం చంద్రుడు, అంగారక గ్రహం టైటాన్ చుట్టూ గ్రహాల మిషన్ల కోసం వివిధ అంతరిక్ష సంస్థలతో ఉపయోగంలో ఉంది. ఫ్రెంచ్ గయానాలోని కౌరౌలో ఒక ప్రయోగ శ్రేణిస్థాపనకు కూడా అతను దోహదపడ్డాడు.

బ్లమోంట్, విజ్ఞానశాస్త్రంపై అనేక వ్యాసాలు వ్రాయడంతో పాటు, నాలుగు పుస్తకాలను రచించాడు, అంటే. వెనస్ డెవోయిలీ, వాయేజ్ ఆటూర్ డి'ఉనే ప్లానెట్ (వీనస్ ఆవిష్కరించబడింది – 1987 లే షిఫ్రే ఎట్ లే సోంగే, హిస్టోయిర్ పొలిటిక్ డి లా డెకౌవర్ట్ (ది డిజిట్ అండ్ ది – 1993), లే లయన్ ఎట్ లే మౌచెరాన్, హిస్టోయిర్ డెస్ మర్రానెస్ డి టౌలౌస్ (ది లయన్ అండ్ ది మిడ్జ్ – 2000) ఇంట్రడక్షన్ ఓ సికిల్ డెస్ మెనేజెస్ (ఇమేజెస్ వయస్సుకు పరిచయం – 2004). వారి డాక్టరల్ పరిశోధనలో 80 మంది పరిశోధనా పండితులకు కూడా ఆయన మార్గదర్శనం చేశారు.

అవార్డులు, గుర్తింపు మార్చు

1967లో ఫ్రెంచ్ రిపబ్లిక్ అధ్యక్షుడి నుండి కమాండర్ ఆఫ్ ది ఆర్డర్ ఆఫ్ అకడమిక్ పామ్స్ సిల్వర్ మెడల్ గౌరవంతో పాటు నేషనల్ ఆర్డర్ ఆఫ్ మెరిట్ గ్రాండ్ ఆఫీసర్ నేషనల్ ఆర్డర్ ఆఫ్ మెరిట్ గ్రాండ్ క్రాస్ లెజియన్ ఆఫ్ ఆనర్ కమాండర్ ఆఫ్ ది లెజియన్ ఆఫ్ ఆనర్, గ్రాండ్ ఆఫీసర్ అనే మూడు అత్యున్నత ఫ్రెంచ్ పౌర గౌరవాలను బ్లమోంట్ అందుకున్నాడు. 1989లో పూర్వపు సోవియట్ యూనియన్ నుండి సోవియట్ ఆర్డర్ ఆఫ్ ఫ్రెండ్ షిప్ ఆఫ్ పీపుల్ ను అందుకున్నాడు భారత ప్రభుత్వం అతనికి 2015 లో పద్మశ్రీ నాల్గవ అత్యున్నత భారతీయ పౌర పురస్కారాన్ని ప్రదానం చేసింది. అతను రెండుసార్లు నాసా అవార్డుల విజేతగా నిలిచాడు, 1972లో నాసా అసాధారణ శాస్త్రీయ సాధన పతకం 2000లో నాసా విశిష్ట సేవా పతకం ఫ్రెంచ్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ అతనిని రెండుసార్లు గౌరవించాయి, 1960లో లియోన్ గ్రెలౌడ్ ప్రైజ్ 1967లో ప్రిక్స్ పాల్ డోయిస్టా-ఎమిలే బ్లూట్. అకాడెమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ ఆఫ్ యు.ఎస్.ఎస్.ఆర్ ఇండియన్ స్పేస్ రీసెర్చ్ ఆర్గనైజేషన్ అతనికి వరుసగా 1985 విక్రమ్ సారాభాయ్ మెడల్ ను 1985లో యూరీ గగారిన్ మెడల్ ను ప్రదానం చేశాయి. 1967లో ఇంటర్నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆస్ట్రోనాటిక్స్, డేనియల్ ఫ్లోరెన్స్ గుగెన్ హైమ్ అవార్డు, 1986లో గుగెన్ హైమ్ మెడల్ 1989లో వాన్ కార్మన్ అవార్డు నుంచి మూడు అవార్డులను గెలుచుకున్నారు. అతను రోవెల్ హెచ్ గ్రహీత కూడా. 1957లో ప్యారిస్ ఫ్యాకల్టీ నుంచి బహుమతి, 1960లో ఫ్రెంచ్ ఫిజికల్ సొసైటీకి చెందిన ఐమీ కాటన్ బహుమతి, 1967లో సీఎన్ ఈఎస్ వెర్మీల్ పతకం, 1993లో ఫ్రెంచ్ రోబర్వాల్ ప్రైజ్ 1995లో గయానా స్పేస్ సెంటర్ గోల్డ్ మెడల్, 1997లో ఇంటర్నేషనల్ సొసైటీ ఫర్ ఆప్టికల్ ఇంజినీరింగ్ నుంచి జార్జ్ ఎన్.గొడ్దార్డ్ అవార్డు, 2004లో అంతరిక్ష పరిశోధన (సిఒఎస్ పిఎఆర్) స్పేస్ సైన్స్ అవార్డు ప్రిక్స్ ఇంటర్నేషనల్ డి'ఆస్ట్రోనాటిక్ (ఇంటర్నేషనల్ ఆస్ట్రోనాటిక్స్ ప్రైజ్), గతంలో 2019లో ప్రిక్స్ రెప్-హిర్ష్ గా పిలువబడింది.

మూలాలు మార్చు

  1. "Royal Academy of Sciences profile" (PDF). Royal Academy of Sciences. 2015. Retrieved 6 March 2015.[permanent dead link]
  2. "Planetary Society". Planetary Society. 2015. Retrieved 6 March 2015.