వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ-ఐఐఐటి/నమూనా వ్యాసాలు/రామనాథ్ కౌసిక్

రామనాథ్ కౌసిక్ ఒక భారతీయ ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్త ,సెయింట్ లూయిస్‌లోని వాషింగ్టన్ విశ్వవిద్యాలయంలో అంతరిక్ష శాస్త్రాల జేమ్స్ ఎస్. మెక్‌డోనెల్ ప్రొఫెసర్[1]. అతన్ని చాలా మంది ఆస్ట్రోపార్టికల్ ఫిజిక్స్ పితామహుడిగా భావిస్తారు[2]. శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ బహుమతి గ్రహీత, కౌసిక్‌ను భారత ప్రభుత్వం 2002 లో భారతీయ నాలుగోవ అత్యున్నత పురస్కారం పద్మశ్రీ తో సత్కరించింది.

రాంనాథ్ కౌశిక్
జననం1940
నాగపూర్,ఇండియా
వృత్తిAstrophysicist
క్రియాశీల సంవత్సరాలుSince 1961
ఉద్యోగంWashington University in St. Louis
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు
ఆస్ట్రో పార్టికల్ ఫిజిక్స్
జీవిత భాగస్వామిసుధా
పిల్లలుసిద్ధార్ధ
ఆదిత్య
పురస్కారాలుపద్మశ్రీ
Shri Hari Om Prerit Vikram Sarabhai Award
Shanti Swarup Bhatnagar Prize
నాసా Public Service Group Achievement Award
INSA Vainu Bappu Memorial Medal
M. P. Birla Award
TWAS Prize
ISCA S. N. Bose Birth Centenary Award

చదువు

మార్చు

రామనాథ్ కౌసిక్ పశ్చిమ భారత రాష్ట్రమైన మహారాష్ట్రలో నాగ్పూర్, లో 1940 లో జన్మించాడు. అతను కర్ణాటకలో తన పాఠశాల విద్యను పూర్తి చేశాడు, అతను 14 ఏళ్ళకు ముందే పూర్తి చేశాడు ,1958 లో మైసూర్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు, 17 సంవత్సరాల వయస్సులో భౌతికశాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం ,జీవశాస్త్రాలను ఐచ్ఛిక విషయాలుగా పొందాడు. అతను ధార్వార్లోని కర్ణాటక్ విశ్వవిద్యాలయంలో తన మాస్టర్స్ అధ్యయనాన్ని కొనసాగించాడు, 1960 లో భౌతికశాస్త్రంలో డిగ్రీని పొందటానికి, 19 సంవత్సరాల వయస్సులో అటామిక్ ఎనర్జీ ఎస్టాబ్లిష్మెంట్ ట్రైనింగ్ స్కూల్లో చేరాడు, ప్రస్తుత హోమి భాభా నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్, ట్రోంబే అతను పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ కోర్సు చేసాడు.

ఉద్యోగం

మార్చు

అతను 1961 లో టాటా ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫండమెంటల్ రీసెర్చ్ (టిఎఫ్ఆర్) ,అధ్యాపకుడిగా తన వృత్తిని ప్రారంభించాడు, అదే సమయంలో 1968 లో బొంబాయి విశ్వవిద్యాలయం నుండి పిహెచ్‌డి పొందటానికి డాక్టరల్ అధ్యయనాలను అభ్యసించాడు, ప్రొఫెసర్ యష్ మార్గదర్శకత్వంలో పరిశోధన చేశాడు. అతను TIFR లో నలభై సంవత్సరాలుగా బోధించాడు, తోటి, రీడర్, అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్, ప్రొఫెసర్, సీనియర్ ప్రొఫెసర్, ,సంస్థ ,విశిష్ట ప్రొఫెసర్ హోదాకు చేరుకున్నాడు. 1992 నుండి 2003 వరకు టిఎఫ్ఆర్ నుండి డిప్యుటేషన్‌పై ఇండియన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ డైరెక్టర్‌గా కూడా పనిచేశాడు, అక్కడ అతను వైను బప్పు విశిష్ట ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేశాడు. పి. బుఫోర్డ్ ప్రైస్ ఆహ్వానం మేరకు, కౌసిక్ 1970 నుండి 1973 వరకు బర్కిలీలోని కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయంలో అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేశారు.

డిసెంబర్ 2002 లో, అతను సెయింట్ లూయిస్‌లోని వాషింగ్టన్ విశ్వవిద్యాలయానికి వెళ్లి, మెక్‌డోనెల్ సెంటర్ ఫర్ ది స్పేస్ సైన్సెస్ లో భౌతిక శాస్త్ర ప్రొఫెసర్ ,డైరెక్టర్‌గా పనిచేస్తున్నాడు. అతను 2013 నుండి ఇన్స్టిట్యూట్ ,జేమ్స్ ఎస్. మక్డోనెల్ ప్రొఫెసర్ ఆఫ్ స్పేస్ సైన్సెస్ . చికాగో విశ్వవిద్యాలయం ,మాజీ పరిశోధనా సహచరుడు, కౌసిక్ కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయంలో విజిటింగ్ ప్రొఫెసర్ ,మ్యూనిచ్లోని మాక్స్ ప్లాంక్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ ఫిజిక్స్ అండ్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్లో విజిటింగ్ ఫెలో. అతను ఇంటర్నేషనల్ యూనియన్ ఆఫ్ ప్యూర్ అండ్ అప్లైడ్ ఫిజిక్స్ ,కాస్మిక్ కిరణాలపై కమిషన్ పాలక మండలి సభ్యుడిగా కూడా పనిచేశాడు. అతను ఇంటర్నేషనల్ సొసైటీ ఫర్ సైన్స్ అండ్ రిలిజియన్ సభ్యుడు ,క్షమాపణ సమాజమైన క్షమాపణ పరిశోధన సలహాదారుల బోర్డులో కూర్చున్నాడు[3].

వివాహం

మార్చు

తమిళం, హిందీ, కన్నడ, సంస్కృతం, ఇంగ్లీష్, జర్మన్ ,ఫ్రెంచ్ వంటి భాషలలో ప్రావీణ్యం ఉన్న కౌసిక్, పరిశోధనా బోధకుడు ,డాక్టరల్ డిగ్రీ (పిహెచ్‌డి) హోల్డర్ అయిన సుధాను వివాహం చేసుకున్నారు ఈమె సెయింట్ లూయిస్‌లోని వాషింగ్టన్ విశ్వవిద్యాలయం ,బయోకెమిస్ట్రీ ,మాలిక్యులర్ బయోఫిజిక్స్ రెసెర్చెర్ . కౌసిక్‌కు సాషా ,ఆదిత్య అనే ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు వీరు సెయింట్ లూయిస్ నగరంలో నివసిస్తున్నారు.

పరిశోధన

మార్చు

రామనాథ్ కౌసిక్ విశ్వం ,బిగ్ బ్యాంగ్ మూలానికి సంబంధించిన సిద్ధాంతాలకు ప్రసిద్ది చెందారు[4]. బిగ్ బ్యాంగ్ తరువాత, పరిమిత విశ్రాంతి ద్రవ్యరాశి కలిగిన కణాల నుండి గురుత్వాకర్షణపరంగా ఆధిపత్య అవశేషాలు ఏర్పడ్డాయని, దీని ఫలితంగా గెలాక్సీలతో కృష్ణ పదార్థం ,హాలోస్ ఏర్పడతాయని ఆయన వాదించారు. ఇది న్యూట్రినోల ద్రవ్యరాశి మొత్తాన్ని పరిమితం చేస్తుందని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు, శాస్త్రీయ ప్రపంచంలో కౌసిక్-మెక్‌క్లెలాండ్ కట్టుబడి ఉన్న ఒక దృగ్విషయం. ఈ సిద్ధాంతాలు చీకటి పదార్థం ,కణాల వేగం చెదరగొట్టడాన్ని వివరించాయని ,ప్రకాశం ప్రొఫైల్‌లను పునరుత్పత్తి చేశాయని ,గెలాక్సీల భ్రమణ వక్రతలను ఆమోదించాయని చెబుతారు[5].

కాస్మిక్ లీకైన పెట్టె ,సమూహ లీకైన పెట్టె నమూనాలను కనుగొన్న ఘనత కాస్మిక్ కిరణాల ,ఆప్టికల్ ,ఇన్ఫ్రారెడ్ తరంగదైర్ఘ్య బ్యాండ్ల పరిశీలన కోసం ,ఈ మోడళ్లను ఉపయోగించడం ద్వారా, అతను లడఖ్లోని హాన్లేలో 15,000 అడుగుల ఎత్తులో ఆప్టికల్ ఖగోళ శాస్త్రం కోసం ఒక అబ్జర్వేటరీని స్థాపించారు, ఇది ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన అబ్జర్వేటరీగా నివేదించబడింది. ఈ అబ్జర్వేటరీ బెంగుళూరు నుండి రిమోట్గా నియంత్రించబడుతుంది ,ఇది ఏడాది పొడవునా పనిచేస్తుంది. అతను గ్రాండ్ యూనిఫైడ్ థియరీకి సంబంధించిన ప్రయోగాలలో పాల్గొన్నాడు ,ఉప-మిల్లీమీటర్ ప్రమాణాల వద్ద గురుత్వాకర్షణ ,విలోమ చదరపు చట్టం ,ఉల్లంఘనలను పరిశోధించడానికి ప్రయత్నిస్తాడు. న్యూట్రినోల పాత్రపై అతని శాస్త్రీయ పత్రాన్ని అమెరికన్ ఫిజికల్ సొసైటీ ,ఫిజిక్స్ రివ్యూ పత్రిక, ఈ శతాబ్దపు 1000 ముఖ్యమైన శాస్త్రీయ పత్రాల ఎంపికలో చేర్చాయి. [6]

కాస్మిక్ కాస్మిక్ కిరణం, పల్సర్, సూపర్నోవా అవశేషాలు, గామా కిరణ విస్ఫోటనం, క్రియాశీల గెలాక్సీ న్యూక్లియస్ ,అక్రెషన్ ప్రవాహాల ద్వారా శక్తినిచ్చే ఇతర సారూప్య వనరులు వంటి ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రంలో అధిక శక్తివంతమైన దృగ్విషయాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి సహకారాన్ని నివేదించింది. అతని అధ్యయనాలు అంతరిక్షంలో కనిపించే వ్యాప్తి చెందని ఉష్ణ వికిరణాలను ,వివిక్త ఖగోళ వనరుల నుండి వచ్చే రేడియేషన్లను కవర్ చేస్తాయి. అతని ప్రయోగాలు ప్రకృతిలో ఇంటర్ డిసిప్లినరీ ,సార్వత్రిక దృగ్విషయం ,ప్రయోగాత్మక భౌతిక శాస్త్రం మధ్య అంతరాన్ని తగ్గిస్తాయి. అతను ఉల్కలలో కనిపించే అల్యూమినియం ఆక్సైడ్ ,పూర్వ సౌర ధాన్యాలపై విస్తృతమైన పరిశోధనలు చేసాడు ,వాటి నుండి విశ్వం ,వయస్సును అంచనా వేయడానికి ఒక పద్దతిని రూపొందించాడు.

న్యూట్రినో ఫ్లక్స్‌పై మొట్టమొదటి వివరణాత్మక లెక్కలతో రామనాథ్ కౌసిక్ ఘనత పొందాడు, వాతావరణ కాస్మిక్ కిరణాల సంకర్షణలు ,భూగర్భ డిటెక్టర్లలో అదే పరిశీలనలు. జపాన్లోని సూపర్-కామియోకాండే అబ్జర్వేటరీలో న్యూట్రినో డోలనాలను కనుగొనడంలో ఈ పరిశోధనలు సహాయపడ్డాయని తెలిసింది. అతను ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైన అర్ధ-జీవితాన్ని కొలిచినట్లు తెలుస్తుంది, ఇది టె -128 ,డబుల్ బీటా క్షయం, 7.7 x 1024 సంవత్సరాలు. కాసిమిర్ దళాలకు పరిమిత ఉష్ణోగ్రత దిద్దుబాట్లపై పెద్ద అధ్యయనాలు జరుగుతాయి. కౌసిక్ ఒక సున్నితమైన టోర్షన్ బ్యాలెన్స్ను అభివృద్ధి చేశాడు, దీనిని ఉపయోగించి ఐదవ శక్తి అని పిలవబడే మొదటి ప్రయోగశాల ప్రయోగాన్ని చేశాడు. మిల్లీమీటర్ ప్రమాణాల వద్ద గురుత్వాకర్షణ ,విలోమ-చదరపు చట్టం ,ఉల్లంఘనలను పరిశీలించడానికి మరింత సున్నితమైన టోర్షన్ బ్యాలెన్స్ అభివృద్ధిలో అతను పాల్గొన్నాడు.

సైద్ధాంతిక ,ప్రయోగాత్మక భౌతిక శాస్త్రంలో సాధించిన విజయాల కోసం ప్రఖ్యాత భౌతిక శాస్త్రవేత్త ఎన్రికో ఫెర్మితో పోలిక ఉన్న కౌసిక్, తన ప్రయోగాలు ,పరిశీలనలను పీర్ శాస్త్రీయ పత్రాలలో ప్రచురించాడు పీర్ సమీక్షించిన పత్రికలలో ప్రచురించబడింది ,ఆన్‌లైన్ రిపోజిటరీ అయిన రీసెర్చ్ గేట్ వాటిలో 193 జాబితా చేసింది. అతను అనేక సెమినార్లు ,సమావేశాలకు హాజరయ్యాడు ,ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రం ,మతం ,విజ్ఞాన శాస్త్రం మధ్య ఉన్న సంబంధాలపై ముఖ్య ప్రసంగాలు చేసాడు. అతను భౌతికశాస్త్రం ,ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రాలలో వ్యాసాల సమాహారమైన "కాస్మిక్ పాత్‌వేస్" తో సహా మూడు పుస్తకాలను సవరించాడు. రిఫరెన్స్ పాయింట్‌గా పనిచేయడం ద్వారా వారి ప్రయోగాలను ఆమోదించడంలో అతను ఇతర శాస్త్రవేత్తలకు సహాయం చేసాడు; ఒపెరా ప్రయోగంలో అతని ప్రమేయం, ఒక CERN, జెనీవా ,లాబొరేటోరి నాజియోని డెల్ గ్రాన్ సాస్సో, గ్రాన్ సాస్సో సహకారం అటువంటి ఉదాహరణ[7].

అవార్డులు

మార్చు

రామనాథ్ కౌసిక్ ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ, ఇండియన్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్, ఇండియా, ఇండియన్ జియోఫిజికల్ యూనియన్ ,ది అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ ఫర్ ది డెవలపింగ్ వరల్డ్. అతను USA లోని నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ ,విదేశీ అసోసియేట్, అమెరికన్ ఫిజికల్ సొసైటీ ,జీవిత సభ్యుడు ,అంతర్జాతీయ ఖగోళ యూనియన్ సభ్యుడు.

కౌసిక్ 1981 లో శ్రీ హరి ఓం ప్రిరిట్ విక్రమ్ సారాభాయ్ అవార్డును, 1984 లో శాంతి స్వరూప్ భట్నాగర్ బహుమతిని అందుకున్నారు. నాసా అతనికి 1986 లో పబ్లిక్ సర్వీస్ గ్రూప్ అచీవ్‌మెంట్ అవార్డును ఇచ్చింది. ఇండియన్ నేషనల్ సైన్స్ అకాడమీ అతనికి 1997 లో వైను బప్పు మెమోరియల్ మెడల్ ఇచ్చింది. భారత ప్రభుత్వం 2002 లో పద్మశ్రీ పౌర పురస్కారంతో సత్కరించింది . అతను 2007 లో M. పి. బిర్లా అవార్డును అందుకున్నాడు. అతను TWAS బహుమతి ,ISCA S. N. బోస్ బర్త్ సెంటెనరీ అవార్డు గ్రహీత ,సర్ సి. వి. రామన్ మెమోరియల్ అవార్డు ఉపన్యాసం (1996) ,జవహర్ లాల్ నెహ్రూ బర్త్ సెంటెనరీ అవార్డు ఉపన్యాసం (2002) ను అందించారు[8].

మూలాలు

మార్చు
  1. "డిపార్ట్మెంట్ అఫ్ ఫిజిక్స్". washington యూనివర్సిటీ st.లూయిస్.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  2. "Cowsik installed as James S. McDonnell Professor of Space Sciences". the source.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  3. "IIA director Ramanath Cowsik handles his job through faxes and telephone calls from US". india టుడే.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  4. "Solving puzzles of the universe". the source.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  5. https://en.wikipedia.org/wiki/Ramanath_Cowsik#cite_note-CTNS-17
  6. "A professor of physics at Washington University in St. Louis, Ramanath Cowsik is the director emeritus". john templeton foundation.{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link)
  7. https://www.researchgate.net/profile/Ramanath_Cowsik
  8. https://en.wikipedia.org/wiki/Ramanath_Cowsik#cite_note-Padma_Awards-6