వేద్ కుమారి ఘాయ్
వేద్ కుమారి ఘాయ్ (డిసెంబర్ 16, 1931 - మే 30, 2023) జమ్మూ కాశ్మీర్ లోని జమ్మూ నగరానికి చెందిన భారతీయ సంస్కృత పండితురాలు. ఆమె జమ్మూ విశ్వవిద్యాలయంలో సంస్కృత విభాగానికి అధిపతి.
జీవితం తొలి దశలో
మార్చుఘాయ్ 1931 డిసెంబర్ 16న జమ్మూలోని ప్రతాప్ ఘర్ మొహల్లాలో జన్మించారు. ఆమె తన పాఠశాల విద్యను జమ్మూలో పూర్తి చేసింది. 1953లో పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి సంస్కృతంలో ఎంఏ, 1958లో ప్రాచీన భారత చరిత్ర, సంస్కృతిలో ఎంఏ, 1960లో బెనారస్ హిందూ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి సంస్కృతంలో పీహెచ్ డీ పూర్తి చేశారు.
కెరీర్
మార్చుజమ్మూలోని పరేడ్ లోని గవర్నమెంట్ కాలేజ్ ఫర్ ఉమెన్ లో సంస్కృతం ప్రొఫెసర్ గా తన కెరీర్ ను ప్రారంభించారు. 1991 డిసెంబరు 31 న పదవీ విరమణ చేసే వరకు జమ్మూ విశ్వవిద్యాలయంలో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ స్థాయి సంస్కృత విభాగానికి అధిపతిగా ఉన్నారు. డెన్మార్క్ లోని కోపెన్ హాగన్ విశ్వవిద్యాలయంలోని ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఇండియన్ స్టడీస్ లో 1966-1967, 1978-1980 లలో పాణిని సంస్కృత వ్యాకరణం, సాహిత్యాన్ని బోధించారు. డోగ్రీ భాషలో పండితురాలైన ఆమెకు హిందీ కూడా తెలుసు. ఆమె సామాజిక సేవలో కూడా నిమగ్నమయ్యారు. [1] ఆమె అమర్‌నాథ్ పుణ్యక్షేత్రం బోర్డు సభ్యురాలు. [2]
వ్యక్తిగత జీవితం, మరణం
మార్చుఘాయ్ సంస్కృత పండితుడైన డాక్టర్ రామ్ ప్రతాప్ ను వివాహం చేసుకున్నాడు.[1] ఘాయ్ 2023 మే 30 న 91 సంవత్సరాల వయస్సులో మరణించాడు. [3]
గుర్తింపు
మార్చు- పద్మశ్రీ, 2014లో భారతదేశంలో నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం [4]
- ఆమె సంస్కృతంలో స్కాలర్షిప్ కోసం భారత రాష్ట్రపతిచే గౌరవ ధృవీకరణ పత్రం. [1]
- సామాజిక సేవ కోసం 1995లో జమ్మూ కాశ్మీర్ ప్రభుత్వం బంగారు పతకం. [1]
- 1997లో సంస్కృతానికి రాష్ట్రపతి అవార్డు [1]
- 2005లో డోగ్రా రతన్ అవార్డు, 2009లో జీవితకాల సాఫల్య పురస్కారం, 2010లో స్త్రీ శక్తి పురస్కారాలు [1]
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 "Sanskrit is soul of India's heritage". Daily Excelsior. 2014-02-01. Retrieved 2014-02-08.
- ↑ "Amarnath shrine board reconstituted with six new members". The Times of India. 7 January 2009. Archived from the original on 14 March 2014. Retrieved 2014-02-08.
- ↑ "Sanskrit scholar Ved Kumari Ghai passes away, PM Modi condoles demise". Babushahi. 31 May 2023. Retrieved 31 May 2023.
- ↑ "Padma Awards Announced". Press Information Bureau, Ministry of Home Affairs, Government of India. 25 January 2014. Archived from the original on 22 February 2014. Retrieved 2014-01-26.