షమీమ్ నజ్లీ ( పంజాబీ, Urdu: شمیم نازلی ), (1940 - నవంబర్ 27, 2010) ఒక పాకిస్తానీ సంగీత దర్శకురాలు. [1] ఆమె బహరేన్ ఫిర్ భీ అయేన్ గి (1969), బిన్ బాదల్ బర్సాత్ (1975) వంటి సినిమాలకు ప్లేబ్యాక్ మ్యూజిక్ కంపోజ్ చేసింది. [3] ఆమె నేపథ్య గాయని మాలకు అక్క. ఆమె లాలీవుడ్ చరిత్రలో ఏకైక మహిళా సంగీత విద్వాంసురాలుగా గుర్తింపు పొందింది. [4]

షమీమ్ నజ్లీ
దస్త్రం:Shamim Nazli (musician).jpg
వ్యక్తిగత సమాచారం
స్థానిక పేరుشمیم نازلی
ఇతర పేర్లుపాకిస్తాన్ సినిమా మొదటి మహిళా సంగీత విద్వాంసురాలు[1][2]
జననం1940
అమృత్‌సర్, పంజాబ్, బ్రిటిష్ ఇండియా
మూలంఫైసలాబాద్, పంజాబ్, పాకిస్తాన్
మరణం2010 నవంబరు 27(2010-11-27) (వయసు 69–70)
లాహోర్, పంజాబ్, పాకిస్తాన్
సంగీత శైలిసినిమా స్కోర్
వృత్తి
  • సంగీత దర్శకురాలు
  • స్వరకర్త
క్రియాశీల కాలం1969 - 2010

ప్రారంభ జీవితం, కుటుంబం

మార్చు

షమీమ్ నజ్లీ 1940లో బ్రిటిష్ ఇండియాలోని పంజాబ్‌లోని అమృత్‌సర్‌లో జన్మించింది. 1947లో భారత ఖండం విడిపోయిన తర్వాత, ఆమె కుటుంబం పాకిస్థాన్‌కు వలస వచ్చి ఫైసలాబాద్ (అప్పటి లియాల్‌పూర్)లో స్థిరపడింది. [5] నజ్లీకి ఒక చెల్లెలు మాలా ఉంది, ఆమె తరువాత పాకిస్థానీ చిత్ర పరిశ్రమలో ప్రసిద్ధ నేపథ్య గాయనిగా మారింది. [2] నజ్లీ మేనమామ మీర్జా సుల్తాన్ బేగ్ ( నిజాం దిన్ ) రేడియో ఆర్టిస్ట్, రేడియో పాకిస్తాన్ లాహోర్‌లోని ప్రసిద్ధ పంజాబీ రేడియో ప్రోగ్రామ్ " జంహూర్ ది ఆవాజ్ " (ది వాయిస్ ఆఫ్ పీపుల్)లో చాలా సంవత్సరాలు పనిచేశారు. నజ్లీ, ఆమె సోదరి మాలా ఇద్దరికీ సంగీతం పట్ల మక్కువ ఉండేది. ఆమె ఇంట్లో తన సోదరి మాలకి సంగీతంలో శిక్షణ ఇప్పించి, తర్వాత ఆమెను గాయనిగా తీర్చిదిద్దేందుకు సీనియర్ సంగీత దర్శకుడు జిఎ చిష్టి వద్దకు తీసుకెళ్లింది. [6] [7]

కెరీర్

మార్చు

షమీమ్ నజ్లీ తన సోదరి మాలా 1969లో నిర్మించిన " బహరేన్ ఫిర్ భీ ఆయెన్ గి " చిత్రం నుండి సంగీత దర్శకునిగా తన వృత్తిని [8] ఈ చిత్రానికి ఆమె సంగీతాన్ని అందించినందుకు విస్తృతంగా ప్రశంసించబడింది. " పియార్ కే నాగమయ్ కిస్ నే చెర్రే " ట్రాక్ డిమాండ్‌లో పాప్ మెలోడీగా మారింది. [9] ఇది నటి రోజినా చిత్రీకరించిన థ్రిల్లింగ్ క్లబ్ పాట. సినిమాలోని మరో పాట, " ఖుష్ నసీబీ హై మేరీ ", అహ్మద్ రష్దీ, మాలా పాడిన రొమాంటిక్ యుగళగీతం. నజ్లీ యొక్క రెండవ చిత్రం "నైట్ క్లబ్" (1971). [10] ఈ చిత్రం బాక్సాఫీస్ వద్ద అంతగా రాకపోయినప్పటికీ, నాజ్లీ సంగీతం అద్భుతమైనది. సినిమాలోని కొన్ని ముఖ్యమైన పాటలు "మిలా జో పియార్ తుమ్హారా బహార్ ఆయీ హై" (రుష్దీ/మాలా), "సాథియా ఓ మేరే సాథియా కుచ్ కే జరా" (మాలా). ఆ తర్వాత 1975లో విడుదలైన " బిన్ బాదల్ బర్సాత్ " అనే హిట్ చిత్రానికి సంగీతం అందించే అవకాశం నజ్లీకి వచ్చింది. సినిమా పాటలు బాగా ప్రాచుర్యం పొందాయి; " సవాల్ కార్తీ హే ఔరత్, జవాబ్ దో మర్దో, సదా-ఎ-దర్ద్ సునో ", " తు మేరా ప్యార్ హే, తుజ్ కో సదా మైన్ చాహున్ గా ",, " రిమ్ జిమ్ నైనా బార్సెన్, ప్యాసే హేన్ జజ్బత్ తుజ్ బిన్, బిన్ బాదల్ బర్సత్ ". నటి/దర్శకురాలు షమీమ్ అరా తన చిత్రం " మేరా పియార్ యాద్ రఖ్నా " ప్రారంభించినప్పుడు, ఆమె నజ్లీని సంగీత దర్శకురాలిగా సంతకం చేసింది, కానీ ఆ చిత్రం ఎప్పుడూ సినిమాల్లో విడుదల కాలేదు. సినిమాలే కాకుండా, షమీమ్ నజ్లీ పిటివి ప్రోగ్రామ్ " బాజ్మ్-ఎ-నాగ్ "లో కూడా పనిచేసింది, రేడియో పాకిస్తాన్, లాహోర్ కోసం పాటలు కంపోజ్ చేసింది. [11] [12]

2008లో, నజ్లీ ఐదు పాటలతో కూడిన తన మ్యూజిక్ ఆల్బమ్‌ను విడుదల చేయాలని ప్లాన్ చేసింది. [13]

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

షమీమ్ తల్లి మాసు బాయి అమృత్‌సర్‌లో ప్రసిద్ధ గాయని, విభజన తర్వాత ఆమె భారతదేశం నుండి పాకిస్తాన్‌కు వలస వెళ్లి ఫైసలాబాద్‌లో స్థిరపడింది. [14] ఆమెకు వివాహమైంది, షామా అని పిలువబడే రుక్సానా అనే ఒక కుమార్తె ఉంది. [15]

ఆమె కార్డియాక్ అరెస్ట్, ఆంజినాతో బాధపడిన తర్వాత షమీమ్‌ను ఆసుపత్రిలో చేర్చారు, కానీ నజ్లీ నవంబర్ 27, 2010న మరణించారు, లాహోర్‌లోని మియాని సాహిబ్ స్మశాన వాటికలో ఆమె సోదరి మాలా సమాధి పక్కనే ఉంచబడింది. [16] [17]

కూర్పులు

మార్చు
  • ఘెరోన్ సే ప్యార్ కియా ముఝే బేఖారా కియా జలీమా ... (గానం: మాలా, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి) [18]
  • జీనా హై ప్యారే తో ప్యార్ కీజ్యే ... (గాయకుడు: అహ్మద్ రష్దీ, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి)
  • ఖుష్ నసీబీ హై మేరీ తుమ్ నే అప్నాయ హై ... (గాయకులు: అహ్మద్ రుష్ది / మాలా, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి)
  • మేరే లేయే జహాన్ మెయిన్ అబ్ కోయి భీ ఖుషీ నహీ ... (గాయకుడు: మెహదీ హసన్, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి)
  • ప్యార్ కీ నాగ్‌మెన్ కిస్ నే చెరే మెయిన్ తో ఖో గై ... (గానం: మాలా, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి)
  • తేరే బఘైర్ జిందగీ భట్కా హువా ఖయల్ థీ ... (గాయకుడు: మెహదీ హసన్, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి)
  • తుమ్ ఆయే హో తో యే దిల్ డోర్ హోగయా ఘమ్ సే ... (గాయకుడు: మెహదీ హసన్, చిత్రం: బహరెన్ ఫిర్ భీ అయేంగి)
  • లోగ్ దీవానే హై క్యా కామ్ క్యా కర్తే హై ... (గాయకుడు: తస్సావర్ ఖనుమ్, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ ) [19]
  • నా మాన్ కా ప్యార్ మిలా ఔర్ నా బాప్ కా సాయా ... (గానం: మాలా & కో, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ )
  • తు మేరా ప్యార్ హై తుఝ్ కో సదా మెయిన్ చాహుంగా ... (గానం: మెహదీ హసన్, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ )
  • రిమ్ ఝీం రిమ్ ఝీం నైనా బార్సే ప్యాసే హై జజ్బాత్ ... (గానం: నూర్ జెహాన్, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ )
  • తూ జో అయా తో దిల్ కో ఖరార్ ఆగయా ... (గానం: మాలా, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ )
  • చోర్ చోర్ చోర్ మచయా మెయిన్ నే షోర్ ... (గానం: మాలా, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ )
  • సవాల్ కర్తీ హై ఔరత్ జవాబ్ దో మర్దో ... (గానం: మాలా, చిత్రం: బిన్ బాదల్ బర్సాత్ )
  • ఆ సనమ్ ప్యార్ కరేన్ దిల్ సే ఇక్రార్ కరెన్ ... (గానం: మాలా, చిత్రం:నైట్ క్లబ్) [20]
  • సహారా దే కీ ప్యార్ కా బనా హై కోయి అజ్ఞాబీ ... (గానం: మాలా, చిత్రం:నైట్ క్లబ్) [21]
  • సతియా ఓ మేరే సతియా కుచ్ కే జరా కుచ్ సన్ జరా ... (గానం: మాలా, చిత్రం: నైట్ క్లబ్)

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 "پاکستان کی پہلی خاتون موسیقار "شمیم نازلی"". Roznama Jang. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved 18 December 2021.
  2. 2.0 2.1 "گلوکارہ مالا بیگم کو مداحوں سے بچھڑے تیس برس بیت گئے". Hum News. 6 March 2020. Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 14 April 2022.
  3. Gazdar, Mushtaq (1997). Pakistan Cinema, 1947-1997. Oxford University Press. p. 279. ISBN 0-19-577817-0.
  4. "Remembering some of the most iconic female music composers of the subcontinent". Daily Times. 22 March 2019. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved May 20, 2022.
  5. "پاکستان کی پہلی خاتون موسیقار "شمیم نازلی"". Roznama Jang. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved 18 December 2021.
  6. Lahore: A Musical Companion. Lahore : Baber Ali Foundation. p. 158.
  7. "Shamim Nazli — Pakistan's only female film composer". Daily Times. 17 April 2018. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved January 25, 2022.
  8. Gazdar, Mushtaq (1997). Pakistan Cinema, 1947-1997. Oxford University Press. p. 275. ISBN 0-19-577817-0.
  9. "" دل دیتا ہے رو رو دہائی کسی سے کوئی پیار نہ کرے "". Daily Pakistan. March 10, 2022.
  10. The Statesman, Volume 16. Karachi [Mohammad Owais]. p. 12.
  11. "Shamim Nazli — Pakistan's only female film composer". Daily Times. 17 April 2018. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved January 25, 2022.
  12. "پاکستان کی پہلی خاتون موسیقار "شمیم نازلی"". Roznama Jang. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved 18 December 2021.
  13. "موسیقارہ شمیم نازلی نے پانچ نغمات پر مشتمل اپنی ایک آڈیو البم مکمل کر لی". Urdu Point. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved 26 September 2021.
  14. "مالا60کی دہائی میں اردو فلموں کی معروف ترین گلوکارہ رہیں". Express News. Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 19 May 2022.
  15. "پاکستان کی پہلی خاتون میوزک ڈائریکٹر شمیم نازلی انتقال کر گئیں". Nawa-i-waqt. August 28, 2022.
  16. "پاکستان کی پہلی خاتون میوزک ڈائریکٹر شمیم نازلی انتقال کر گئیں". Nawa-i-waqt. August 28, 2022.
  17. "Pakistan Film News 2010: Shamim Nazli died". Pak Film Magazine. Archived from the original on 20 May 2022. Retrieved August 29, 2021.
  18. "Music of film Baharen Phir Bhi Ayen Gi (Urdu - 1969)". Pak Film Magazine. Retrieved 26 September 2021.
  19. "Music of film Bin Baadal Barsat (Urdu - 1975)". Pak Film Magazine. Retrieved 26 September 2021.
  20. Gazdar, Mushtaq (1997). Pakistan Cinema, 1947-1997. Oxford University Press. p. 269. ISBN 0-19-577817-0.
  21. "Music of film Night Club (Urdu - 1971)". Pak Film Magazine. Retrieved 26 September 2021.