షరీఫా విజలీవాలా
షరీఫా విజలీవాలా (జననం 4 ఆగష్టు 1962) భారతదేశంలోని గుజరాత్‌లోని సూరత్ నుండి భారతీయ గుజరాతీ భాషా రచయిత్రి, విమర్శకురాలు, అనువాదకురాలు, సంపాదకురాలు. ఆమె గుజరాతీలో విమర్శనాత్మక వ్యాసాల సంకలనమైన విభజన్ని వ్యత కోసం 2018 సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు గ్రహీత, ఆమె సాహిత్య కృషికి అనేక గుజరాత్ సాహిత్య అకాడమీ అవార్డులను గెలుచుకుంది.
| షరీఫా విజలివాలా | |
|---|---|
 గుజరాతీ విశ్వకోష్ ట్రస్ట్ వద్ద విజలీవాలా, జనవరి 2022 | |
| పుట్టిన తేదీ, స్థలం | షరీఫా కసంభాయ్ విజలీవాలా 1962 ఆగస్టు 4 అమర్‌గఢ్, భావ్‌నగర్, గుజరాత్, భారతదేశం |
| వృత్తి | సంపాదకురాలు, విమర్శకురాలు, అనువాదకురాలు, అక్షర స్కెచ్ రచయిత్రి |
| భాష | గుజరాతీ |
| విద్య |
|
| పూర్వవిద్యార్థి |
|
| గుర్తింపునిచ్చిన రచనలు |
|
| పురస్కారాలు |
|
| చురుకుగా పనిచేసిన సంవత్సరాలు | 1991 – present |
| విద్యా నేపథ్యం | |
| Thesis | షార్ట్ స్టోరీస్‌లో పాయింట్ ఆఫ్ వ్యూ : కొన్ని గుజరాతీ షార్ట్ స్టోరీలకు ప్రత్యేక సూచనతో కూడిన క్రిటికల్ స్టడీ (1994) |
| పరిశోధనలో మార్గదర్శి | శిరీష్ పంచల్ |
జీవిత చరిత్ర మార్చు
షరీఫా విజలీవాలా తన తల్లిదండ్రులు కసంభాయ్, హజారాబెన్‌లకు 4వ తేదీన జన్మించారు ఆగస్టు 1962, భారతదేశంలోని గుజరాత్‌లోని భావ్‌నగర్ జిల్లాలోని షిహోర్‌లోని అమర్‌గఢ్ అనే గ్రామంలో. ఆమె అక్కడ తన ప్రాథమిక విద్యను పూర్తి చేసింది,[1], ఆమె సెకండరీ, హయ్యర్ సెకండరీ బోర్డు పరీక్షలలో వరుసగా 1978, 1981లో ఉత్తీర్ణత సాధించింది. 1985లో, ఆమె బరోడాలోని మహారాజా సాయాజీరావు విశ్వవిద్యాలయంలో ఫార్మసీలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీని సంపాదించి, ఫ్యాకల్టీ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, ఇంజనీరింగ్ నుండి పట్టభద్రురాలైంది.[2] ఆమె ఐదేళ్లు ఫార్మసిస్ట్‌గా పనిచేసింది. సాహిత్యంపై ఆమెకు ఉన్న ఆసక్తి కారణంగా, ఆమె 1986లో గుజరాతీ సాహిత్యాన్ని అధ్యయనం చేసేందుకు విశ్వవిద్యాలయంలోని గుజరాతీ విభాగంలో కూడా చేరారు [2] 1990లో యూనివర్శిటీలో మొదటి ర్యాంక్ సాధించి, కాంటావాలా గోల్డ్ మెడల్‌తో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేసింది.[1] ఆమె సాహిత్యం చదువుతున్న సమయంలో, ఆమె నేషనల్ ఎలిజిబిలిటీ టెస్ట్ (UGC NET) పరీక్షలో ఉత్తీర్ణత సాధించింది, జూనియర్ రీసెర్చ్ ఫెలోషిప్ పొందింది. 1994లో శిరీష్ పంచాల్ మార్గదర్శకత్వంలో ఆమె కథనాలజీని పరిశోధించారు. విజ్లీవాలా తన పరిశోధన పాయింట్ ఆఫ్ వ్యూ ఇన్ షార్ట్ స్టోరీస్: ఎ క్రిటికల్ స్టడీ విత్ పర్టిక్యులర్ రిఫరెన్స్ టు కొన్ని గుజరాతీ షార్ట్ స్టోరీస్ .[1][3] ఆమె 1991 నుండి 2013 వరకు MTB ఆర్ట్స్ కాలేజీ, సూరత్ [2] లో గుజరాతీ సాహిత్యాన్ని బోధించారు. 2013 నుండి, విజ్లీవాలా సూరత్‌లోని వీర్ నర్మద్ సౌత్ గుజరాత్ విశ్వవిద్యాలయంలో గుజరాతీ విభాగంలో ప్రొఫెసర్, హెడ్‌గా ఉన్నారు.[4]
పనిచేస్తుంది మార్చు
విజలీవాలా అనువాదకురాలు, విమర్శకురాలు, సంపాదకురాలు.[5] ఆమె 1988లో జోసెఫ్ మక్వాన్ సంకలనం చేసిన పితృతర్పణంలో "మారా బాపు" అనే తన మొదటి వ్యాసం రాసింది [1] ఆమె మొదటి విమర్శ రచన తుంకీ వర్తమా కథాకేంద్ర, ఇది ఆమె డాక్టరల్ పరిశోధన కూడా. వరతసందర్భ్, సంప్రత్యయ్, నావల్ విశ్వ్, విభజన్ని వ్యత ఆమె ఇతర విమర్శల సేకరణలు.[6]
ఆమె అనేక సాహిత్య రచనలను అనువదించింది. ఆమె 1994లో పాశ్చాత్య సాహిత్యంలోని ఉత్తమ చిన్న కథలను అనువదిస్తూ సాహిత్య అనువాదాన్ని ప్రారంభించింది. అనన్య (15 విదేశీ కథలు), అనుసంగ్ (10 విదేశీ కథలు), ట్రాన్ కథ ( స్టెఫాన్ జ్వేగ్ కథలు), వచన్ (కన్నడ వచనాలు, సహ-అనువాదకుడు), గాంధీ ని కేడీ ( సరళా బెహ్న్ ఆత్మకథ యొక్క సంక్షిప్త అనువాదం) ఆమె అనువాదాలు. భారతదేశ విభజన ఆధారంగా సాహిత్యానికి అనువాదకురాలిగా ఆమె గణనీయమైన కృషి చేసింది. విభజన-ఆధారిత సాహిత్యం యొక్క ఆమె అనువాదాలలో మాంటో ని వర్తావో ( సాదత్ హసన్ మాంటో రచించిన 22 ఉర్దూ కథలు), విభజన్ ని వర్తావో (విభజనపై ఆధారపడిన భారతీయ కథలు), ఇంతిజార్ హుస్సేన్ ని వర్తావో ( ఇంటిజార్ హుస్సేన్ రచించిన 18 ఉర్దూ కథలు) [6] జీన్ లాహోర్ ఉన్నాయి. నాథీ జోయు ఇ జన్మ్యో జె నాథీ ( అస్గర్ వజాహత్ నాటకం), సుకతో వాడ్ ( మంజూర్ అహ్తేషామ్ హిందీ నవల), పింజర్ ( అమృతా ప్రీతమ్ రాసిన నవల), బస్తీ ( ఇంటిజార్ హుస్సేన్ ఉర్దూ నవల), అధా గావ్ (రచయిత నవల రాహి మసూమ్ రజా ), మహాభోజ్ ( మన్ను భండారి రాజకీయ నవల). ఆమె న్యూ ఢిల్లీకి చెందిన యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమిషన్ (UGC) నిధులతో విభజన నేపథ్యం ఆధారంగా సాహిత్యం యొక్క విశ్లేషణాత్మక, తులనాత్మక అధ్యయనాన్ని కూడా పూర్తి చేసింది.[7] ప్రఖ్యాత గుజరాతీ రచయిత్రి హిమాన్షి షెలాట్ ఇలా అన్నారు, "మూల భాష యొక్క రుచిని కోల్పోకుండా షరీఫా విజలీవాలా అనువదించిన రచనలు లక్ష్య భాష యొక్క స్పష్టతను కాపాడాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాయి. ఆమె తన అనువాదాలలో అత్యుత్తమ ప్రమాణాలను సాధించడానికి శ్రద్ధగా కృషి చేస్తుంది.
ఆమె 20 కంటే ఎక్కువ పుస్తకాలను సవరించింది: బని వటు (1999) (జానపద కథల సంకలనం), బకులేష్ ని వార్తావో (2004), 2000 ని వార్తా, శత్రుప (2005) (స్త్రీవాద గుజరాతీ చిన్న కథల సంకలనం),[6] జయంత్ ఖత్రి ని గధ్యసృష్టి (2009), జయంత్ ఖత్రి నో వార్తవైభవ (2010), వార్త విశేష్ : హరీష్ నగ్రేచా (2010), వార్త విశేష్ : సరోజ్ పాఠక్ (2012), వార్త విశేష్ : హిమాన్షి షెలాత్ (2012), రతీలాల్ అనిల్ నా ఉత్తమ్ చంద్రనా (2014), విభజన్ ని గుజరాతీ వార్తావో (2018), హిమాన్షి షేలత్ అధ్యాయన్ గ్రంథ్ (2018), భగవతికుమార్ శర్మ నో వార్తా వైభవ్ (2019), శిరీష్ పాంచల్ విద్యాన్ గ్రంథ్ (2020), ఉమాశంకర్ జోషి నో వార్తా వైభవ్ (2020), పన్నాలాల్ పటేల్ నో వార్తా విశేష్ (2020), మేఘని నో వార్తా వైభవ్ (2021), వర్ష అదాల్జా నో వార్తా వైభవ్ (2021), ఘనశ్యామ్ దేశాయ్ నో వార్తా వైభవ్ (2023), మోహన్ పర్మార్ నో వార్తా వైభవ్ (2023) )
సమ్మూఖ్, వ్యాథా ని కథా ఆమె ఇంటర్వ్యూల సంకలనం. 'సంబంధో ను ఆకాష్' ఆమె జ్ఞాపకాల సేకరణ. ఆమె ఇతర రచనలలో మాంటో ని వార్తస్రుతి-ఇంట్రడక్షన్ బుక్లెట్ (2002) కోమి సామరస్యం. ని భితర్మ (2010) (అచ్యుత్ పట్వర్ధన్, అశోక మెహతా రచించిన "ది కమ్యూనల్ ట్రయాంగిల్ ఇన్ ఇండియా" యొక్క సంక్షిప్త పరిచయం, హార్మొనీ (2018) ఉన్నాయి.
అవార్డులు, గుర్తింపు మార్చు
విజ్లీవాలా అనేక విద్యా, సాహిత్య పురస్కారాలు అందుకున్నారు.[8] 1988లో, ఆమె ప్రాణజీవన్ ఛారిటబుల్ ట్రస్ట్ ప్రైజ్ (రాష్ట్ర స్థాయి) అందుకుంది. ఆమె యూనివర్సిటీలో మొదటి ర్యాంక్ సాధించి, కాంటావాలా గోల్డ్ మెడల్‌తో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేషన్ పూర్తి చేసింది.[1] సాహిత్య విమర్శ, అనువాద రంగానికి ఆమె చేసిన కృషిని గుజరాత్ సాహిత్య అకాడమీ గుర్తించింది. అనన్య (2000), బ ని వతున్ (2000),[1] వార్త సందర్భ్ (2002), సంప్రత్యయ్ (2003), మంటో ని వార్తావో (2003) గుజరాత్ సాహిత్య అకాడమీ అవార్డును అందుకున్నాయి. విజలీవాలా రాసిన ఒక పరిశోధనా పత్రం, ది స్టడీ ఆఫ్ సమ్ స్టోరీస్ త్రూ ఫెమినిస్టిక్ పాయింట్ ఆఫ్ వ్యూ ఇన్ గుజరాతీ లాంగ్వేజ్, బైకాకా ఇంటర్-యూనివర్శిటీ ట్రస్ట్ (1998-99)చే ఉత్తమ పరిశోధనా పత్రం అవార్డును అందుకుంది. ఆమె పీహెచ్‌డీ థీసిస్, పాయింట్ ఆఫ్ వ్యూ ఇన్ షార్ట్ స్టోరీస్, గుజరాతీ సాహిత్య పరిషత్ ద్వారా రామన్‌లాల్ జోషి క్రిటిక్ అవార్డ్ (2002) అందుకుంది.[5] ఆమె అనువాదానికి 2015 సాహిత్య అకాడమీ అనువాద బహుమతి [9] జెనె లాహోర్ నాథి జోయు ఇ జన్మ్యో జె నాథీ, 2018 సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు విభజన్ని వ్యత,[10] భారతదేశ విభజన ఆధారంగా గుజరాతీలో విమర్శనాత్మక వ్యాసాల సంకలనాన్ని పొందారు.[11] ఆమె నవనీత్ సమర్పన్, భారతీయ విద్యాభవన్ ద్వారా సోహమ్ అవార్డు (2016), సద్భావన ట్రస్ట్, మహువ ద్వారా సద్భావన పురస్కారం (2017) కూడా అందుకుంది.
మూలాలు మార్చు
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Sharma, Radheshyam (2005). Saksharno Sakshatkar: 8 [સાક્ષરનો સાક્ષાત્કાર: ૮] (in గుజరాతి) (First ed.). Ahmedabad: Rannade Prakashan. pp. 62–73.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Vijaliwala, Sharifa (June 1999). Trivedi, Harshad (ed.). તપસીલ : સાહિત્યકારો સાથે મુલાકાત (Tapsil : Meeting with litterateurs). 8 (in గుజరాతి). Vol. 2. Ahmedabad: Gujarat Sahitya Akademi. pp. 313–316. ISBN 81-7227-046-1.
- ↑ "Dr. Sharifa K. Vijaliwala" (PDF). www.vnsgu.ac.in. Archived (PDF) from the original on 2021-08-03.
- ↑ Mehta, Yagnesh Bharat (12 August 2019). "Sahitya Akademi winner victim of VNSGU's whim". The Times of India. Archived from the original on 3 August 2021. Retrieved 1 August 2021.
- ↑ 5.0 5.1 Shastri, Keshavram Kashiram (June 2013). Trivedi, Shraddha; Shah, Dr. Kirtida; Shah, Dr. Pratibha (eds.). ગુજરાતના સારસ્વતો-૨ (Gujarat Na Sarsvato). મ-હ (in గుజరాతి). Ahmedabad: Gujarat Sahitya Sabha. pp. 180–181.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Shah, Dipti (March 2009). Gujarati Lekhikasuchi ગુજરાતી લેખિકાસૂચિ (in గుజరాతి) (First ed.). Ahmedabad: Gujarati Sahitya Parishad. p. 73.
- ↑ "Dr. Sharifa K. Vijaliwala" (PDF). www.vnsgu.ac.in. Archived (PDF) from the original on 2021-08-03.
- ↑ "Dr. Sharifa K. Vijaliwala" (PDF). www.vnsgu.ac.in. Archived (PDF) from the original on 2021-08-03.
- ↑ "Sahitya Akademi announces winners of translation prize". India Today. Retrieved 3 October 2019.
- ↑ @chitralekhamag (2018-12-06). "વર્ષ ૨૦૧૮ના સાહિત્ય અકાદમી પુરસ્કારની જાહેરાત..." (Tweet) – via Twitter.
- ↑ "Sahityotsav : Festival of Latters (Daily News Bulletin)" (PDF). www.sahitya-akademi.gov.in. Archived (PDF) from the original on 2019-02-02.