సి.కె. జాను

భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త

సి.కె. జాను (జననం 1970) ఒక భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త. [1]

చెకోట్ కరియన్ జాను
2012 లో చెకోట్ కరియన్ జాను
జననం1970
త్రిసిలేరి, వెల్లముండ, వయనాడ్ జిల్లా
జాతీయతఇండియన్
ప్రసిద్ధిసిట్-ఇన్ స్ట్రైక్ (2001)
ముత్తంగ సంఘటన(2003)
అరళం నిరసనలు

కేరళలో భూమిలేని గిరిజన ప్రజలకు భూమిని పునఃపంపిణీ చేయాలని 2001 నుండి ఆందోళన చేస్తున్న సామాజిక ఉద్యమమైన ఆదివాసీ గోత్ర మహా సభకు ఆమె నాయకురాలు. దళిత-ఆదివాసీ యాక్షన్ కౌన్సిల్ ఆధ్వర్యంలో ఈ ఉద్యమం ప్రారంభమైంది. 2016లో జనతా రాష్ట్రీయ సభ అనే కొత్త రాజకీయ పార్టీని ప్రకటించి, 2016 కేరళ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో బీజేపీతో పొత్తు పెట్టుకుని ఎన్డీయేలో భాగంగా సుల్తాన్‌బతేరి నుంచి పోటీ చేసి ఓడిపోయారు. [2] 2018లో ఎన్డీయే నుంచి జేఆర్ఎస్ వైదొలిగింది. [3]

జీవిత చరిత్ర

మార్చు

జాను వయనాడ్ లోని మనంతవాడి అనే గిరిజన గ్రామం సమీపంలోని చెకోట్ లో, వారి చారిత్రక నేపథ్యం కారణంగా ఆదియా అని పిలువబడే రావుల సామాజిక వర్గానికి చెందిన పేద గిరిజన తల్లిదండ్రులకు జన్మించింది, కేరళలోని అనేక గిరిజన సమూహాలలో ఇది ఒప్పంద కూలీలుగా ఉండేది. ఆదియా అంటే బానిస అని అర్థం, ఎక్కువగా భూమిలేని వ్యవసాయ కూలీలు. ఆమె ఎటువంటి అధికారిక విద్యను పొందలేదు కాని వయనాడ్లో నిర్వహించిన అక్షరాస్యత ప్రచారం ద్వారా చదవడం, రాయడం నేర్చుకుంది. [4]

ఏడేళ్ల వయసులో స్థానిక పాఠశాల ఉపాధ్యాయుడి ఇంట్లో పనిమనిషిగా కెరీర్ ప్రారంభించిన జాను ఐదేళ్లు అక్కడే గడిపింది. 13 సంవత్సరాల వయస్సులో, ఆమె 2 భారతీయ రూపాయిలు (3.5 యుఎస్ సెంట్లు) రోజువారీ వేతనానికి కూలీగా పనిచేయడం ప్రారంభించింది. తరువాత, ఆమె టైలరింగ్ నేర్చుకుని ఒక చిన్న దుకాణాన్ని ప్రారంభించింది, ఇది ఆర్థిక ఇబ్బందుల కారణంగా మూసివేయవలసి వచ్చింది. [5]

కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్) సభ్యుడైన తన మామ పి.కె.కలాన్ చేత ప్రభావితుడైన సి.కె.జాను వామపక్ష పార్టీలో భాగమయ్యారు. [6] 1970వ దశకంలో భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీతో సంబంధం ఉన్న కేరళ స్టేట్ కర్షక తోజిలాలీ యూనియన్ (కెఎస్కెటియు) ద్వారా కార్యకర్తగా మారిన ఆమె, వియానాడ్లోని తిరునెల్లి అడవిలో గిరిజన తిరుగుబాటుకు నాయకత్వం వహించారు, వ్యక్తిగత అనుభవం నుండి మాట్లాడటం అనతికాలంలోనే గిరిజన ప్రజల గొంతుకగా గుర్తింపు పొందింది. 1987 వరకు యూనియన్ ప్రచారకర్తగా పనిచేశారు. అనంతరం వారి సమస్యలను తెలుసుకుని వారిని పోరాటానికి సమాయత్తం చేసేందుకు గిరిజన పర్యటనకు శ్రీకారం చుట్టారు.

కుడిల్ కెట్టి సమరం

మార్చు

కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్)లో జాను పనిచేసిన అనుభవం పార్టీ రాజకీయాల్లో అనుభవం సంపాదించడానికి దోహదపడింది. 2001లో జాను రాష్ట్రమంతటా నిరసన ర్యాలీ నిర్వహించి, తిరువనంతపురంలోని సెక్రటేరియట్ ముందు భూమిలేని గిరిజనులకు భూమి ఇవ్వాలని కోరుతూ కుడిల్ కేటీ సమరం నిర్వహించారు, దీని ఫలితంగా గిరిజన ప్రజలకు భూమి పంపిణీ చేయడానికి కేరళ ప్రభుత్వాన్ని ఒప్పించారు. [5]

ముత్తంగ సంఘటన

మార్చు

2003 ఫిబ్రవరి 19న ముత్తంగ వద్ద భూమి ఆక్రమణకు జాను నాయకత్వం వహించారు. [7] ఈ ఆక్రమణ భారీ పోలీసు హింసతో ముగిసింది, దీనిలో ఒక పోలీసు, ఒక గిరిజనుడు మరణించారు [8] . ఇది ముత్తంగ సంఘటనగా ప్రసిద్ధి చెందింది, జాను జైలు శిక్ష అనుభవించవలసి వచ్చింది మరియు ఆమెపై 75 కేసులు నమోదయ్యాయి. [4]

ముత్తంగ ఘటన వయనాడ్ లోని ముత్తంగ గ్రామంలో గిరిజన ప్రజలపై పోలీసులు కాల్పులు జరిపిన సంఘటనను సూచిస్తుంది. అక్టోబర్ 2001లో ఒప్పందం చేసుకున్న తమకు భూమిని కేటాయించడంలో కేరళ ప్రభుత్వం జాప్యాన్ని నిరసిస్తూ 2003 ఫిబ్రవరి 19న ఆదివాసీ గోత్ర మహా సభ (ఏజీఎంఎస్) ఆధ్వర్యంలో గిరిజన ప్రజలు సమావేశమయ్యారు. నిరసన సమయంలో, కేరళ పోలీసులు 18 రౌండ్లు కాల్పులు జరిపారు, దీని ఫలితంగా ఇద్దరు తక్షణ మరణాలు సంభవించాయి (వీరిలో ఒకరు పోలీసు అధికారి). ఆ తర్వాత ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన ప్రకటనలో అధికారికంగా మృతుల సంఖ్యను ఐదుకు చేర్చింది[9]. కాల్పులకు సంబంధించిన వీడియో పలు టెలివిజన్ వార్తా కార్యక్రమాల్లో ప్రసారం కావడంతో ప్రముఖ రచయిత్రి అరుంధతీ రాయ్ మీ చేతులపై రక్తం ఉంది అని రాశారు.[4]

జాను ప్రకారం, 2001 ఒప్పందం తరువాత దాదాపు 10,000 గిరిజన కుటుంబాలకు భూమి లభించింది, కన్నూర్ జిల్లాలోని అరళం వ్యవసాయ భూమితో సహా 4,000 హెక్టార్ల భూమిని భూమిలేని ఆదివాసీలకు కేటాయించారు.

అరళం నిరసన

మార్చు

ముత్తంగ ఉద్యమం తరువాత, జాను తన దృష్టిని భూమి లేని గిరిజన ప్రజలకు పంపిణీ చేస్తామని ప్రభుత్వం వాగ్దానం చేసిన భారీ సహకార వ్యవసాయ క్షేత్రమైన అరళం పొలంలోని భూమిని ఆక్రమించడంపైకి మార్చింది.

జాను కొన్నిసార్లు కేరళలోని గిరిజన ప్రజల మొదటి 'సేంద్రీయ' నాయకురాలిగా వర్ణించబడుతుంది [10] , కేరళలోని ప్రముఖ మహిళా రాజకీయ నాయకులలో కె.ఆర్.గౌరియమ్మ, కునిక్కల్ అజిత వంటి స్థానాన్ని కలిగి ఉంది. ఆమెకు రాజకీయ సిద్ధాంతాలు లేవని సమాచారం. ఆమె తరచుగా జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్వదేశీ ప్రజా సంస్థలకు సహకరించింది, కాని ఏ సంస్థ ద్వారానైనా నిధులు పొందడానికి ఎల్లప్పుడూ చాలా జాగ్రత్తగా ఉండేది. ఆదివాసీ గోత్ర మహా సభ చాలా కార్యకలాపాలు పూర్తిగా పేద గిరిజన ప్రజలు, మాజీ అంటరానివారి సంఘీభావం ద్వారా నిధులు సమకూరుస్తాయి.

మదర్ ఫారెస్ట్: ది అన్ ఫినిష్డ్ స్టోరీ ఆఫ్ సికె జాను

మార్చు

స్వీయచరిత్ర, కేవలం 56 పేజీలతో కూడిన 'జాను: ది లైఫ్ స్టోరీ ఆఫ్ సీకే జాను' అనే చిన్న పుస్తకాన్ని 2003లో డీసీ బుక్స్ వారు మలయాళంలో ప్రచురించారు. ఈ పుస్తకాన్ని తరువాత ఎన్ రవిశంకర్ మదర్ ఫారెస్ట్: ది అన్ఫినిష్డ్ స్టోరీ ఆఫ్ సికె జాను పేరుతో ఆంగ్లంలోకి అనువదించారు.[11]

వ్యక్తిగత జీవితం

మార్చు

ఛత్తీస్‌గఢ్‌ లోని బిలాస్ పూర్ కు చెందిన మూడేళ్ల కుమార్తెను దత్తత తీసుకున్న గిరిజన నాయకుడు ఆమెకు సి.కె.జానకి అని నామకరణం చేశాడు. తల్లీకూతుళ్లు జాను తల్లి, సోదరితో కలిసి పనవల్లిలో ఉంటున్నారు.[12]

బాహ్య లింకులు

మార్చు

మరింత చదవడానికి

మార్చు

ప్రస్తావనలు

మార్చు
  1. Rosenau, James. Distant Proximities: Dynamics Beyond Globalization. Princeton: Princeton University Press, 2003. pp. 237. Print.
  2. "Contesting under NDA banner is my new way of protesting: Kerala Adivasi leader CK Janu".
  3. "No decision yet on joining LDF front: CK Janu to TNM".
  4. 4.0 4.1 4.2 Kumar, N Vinoth. Tale of a tribal struggle for land. March 12, 2013. The New Indian Express
  5. 5.0 5.1 C K Janu: 'Experience is my guide'
  6. . "Adivasi mobilization: 'Identity' versus 'class' after the Kerala model of development?".
  7. The Hindu: Janu, Geetanandan arrested
  8. The Hindu: Two killed as tribals, police clash
  9. "Two killed as tribals, police clash". The Hindu. 20 February 2003. Archived from the original on 29 December 2004. Retrieved 20 April 2012.
  10. "Index of /AN/PDF/2011_2".
  11. "The Sunday Tribune - Books". www.tribuneindia.com. Retrieved 2019-05-25.
  12. Sudhakaran (6 February 2016). "Mom is the word". India Times Blog. Retrieved 20 May 2017.