వికీపీడియా

సునీలా అబేశేఖర

సునీలా అబేశేఖర (సెప్టెంబర్ 4, 1952 - సెప్టెంబర్ 9, 2013) శ్రీలంక మానవ హక్కుల ఉద్యమకారిణి. ఆమె శ్రీలంకలో, దక్షిణాసియా ప్రాంతంలో మహిళల హక్కులపై కార్యకర్తగా, పండితురాలిగా దశాబ్దాల పాటు పనిచేశారు. గాయనిగా కెరీర్ ను విడిచిపెట్టిన అబేశేఖర కొంతకాలం జనతా విముక్తి పెరమునలో చేరి, 1984లో ఉమెన్ అండ్ మీడియా కలెక్టివ్ ను స్థాపించారు. ఇన్ఫర్మేషన్ హ్యూమన్ రైట్స్ డాక్యుమెంటేషన్ సెంటర్ అధిపతిగా, అంతర్యుద్ధంలో అన్ని పక్షాల మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలను ఆమె పర్యవేక్షించారు. 1999లో ఐక్యరాజ్యసమితి మానవహక్కుల అవార్డు, 2013లో దీదీ నిర్మలా దేశ్ పాండే దక్షిణాసియా శాంతి, న్యాయ పురస్కారాలు అందుకున్నారు. [1]

జీవితం తొలి దశలో మార్చు

సునీల 4 సెప్టెంబరు 1952న, టురిన్, శ్రీ లంకలో ప్రజా సేవకుడు, పౌర సమాజ నాయకుడైన చార్లెస్ అబేశేఖర దంపతులకు జన్మించింది. [2] 1971 జనతా విముక్తి పెరమున (JVP) యువ తిరుగుబాటులో పాల్గొన్న రాజకీయ ఖైదీల కోసం ప్రచారం చేసిన పౌర హక్కుల ఉద్యమం (CRM) సభ్యురాలిగా ఆమె 1970లలో మొదటిసారిగా రాజకీయాల్లో పాల్గొంది. [3] [4] ఆమె క్లుప్తంగా 1978లో జనతా విముక్తి పెరమునలో చేరారు, వారి వార్తాపత్రిక రెడ్ పవర్‌ని ఎడిట్ చేస్తూ 1980లో విభేదాల తర్వాత విడిచిపెట్టారు. [5] జనతా విముక్తి పెరమున యొక్క మహిళా విభాగం అయిన సోషలిస్ట్ ఉమెన్స్ ఫ్రంట్ ద్వారా సునీల మొదట మహిళలతో తన రాజకీయ పనిని ప్రారంభించారు. [6]

కెరీర్ మార్చు

సునీల జీవితంలో ప్రారంభంలోనే రంగస్థలం, సినిమా, పాట, కళల పట్ల ప్రేమను పెంచుకున్నారు. [7] ఆమె బిషప్ కాలేజీలో చదువుకునే రోజుల్లోనే ఆమె పాడటంలో ప్రతిభ పెంపొందింది, ధర్మసేన పతిరాజ యొక్క బంబారు అవిత్‌లోని ఉదుంబర హినెహెనావా, ధర్మసిరి బండారునాయక హంస విలక్ నుండి హేమిన్ సెరె పియా విదా అనే రెండు పాటలు TM జయరత్నతో కలిసి పాడారు. ప్రేమసిరి ఖేమదాస స్వరపరిచిన సంగీతం స్థానికంగా ఇష్టమైనవి. [7] [8]

నటిగా, సునీల కెరీర్‌లో ప్రసిద్ధ శ్రీలంక నాటకాలు, చిత్రాలలో పాత్రలు ఉన్నాయి, వీటిలో డెలోవాక్ అథరా (బిట్వీన్ టూ వరల్డ్స్) (1966), లెస్టర్ జేమ్స్ పీరిస్ రచించిన గోలు హదవత (ది సైలెంట్ హార్ట్) (1968); హెన్రీ జయసేన ద్వారా దిరియా మావా ( మదర్ కరేజ్ అండ్ హర్ చిల్డ్రన్ ) (1972), మకర (డ్రాగన్) (1973); రంజిత్ ధర్మకీర్తిచే అంగార గంగా గలా బాసి (అంగార నది ప్రవహిస్తుంది) (1980), మోదర మోలా (1980); ధర్మసేన పతిరాజ రచించిన పారడిగే (పరుగులో) (1980); నిహాల్ ఫెర్నాండో రచించిన అమంతయ (ది డార్క్ ఎండ్) (1997). [9] [10] [11] [12]

సునీల సాంస్కృతిక విమర్శకురాలు,, సినీసిత్, 14 - ప్రకాశనయత అవకాశాయక్, చిత్రపట వంటి సినిమా పత్రికలలో సహా స్థానిక, అంతర్జాతీయ చిత్రాల సమీక్షలను ప్రచురించారు. [13] మీడియాలో మహిళల ప్రాతినిధ్యం ఆమెకు ప్రాథమిక ఆందోళన, విశ్లేషణ యొక్క ఫ్రేమ్‌వర్క్. [14] ఆమె సింహళ సినిమాపై సుదీర్ఘకాలం నడుస్తున్న స్త్రీవాద చలనచిత్ర సమీక్ష కాలమ్‌ను రాసింది; ఉమెన్ అండ్ మీడియా కలెక్టివ్ ప్రచురించిన ఈయా అనే సింహళ భాషా పత్రికలో విశ్వప్రియ అనే కలం పేరుతో ' ఏప్ ఈసిన్' అనే కాలమ్. [13] [14] ఈ కాలమ్ 1995లో ఈయ ప్రారంభ సంచిక నుండి 2011 వరకు కొనసాగింది.

క్రియాశీలత మార్చు

అబేశేఖర 1984లో కొలంబోలో ఉమెన్ అండ్ మీడియా కలెక్టివ్‌ను కుముదిని శామ్యూల్, డాక్టర్ సెపాలి కొట్టెగోడతో కలిసి స్థాపించారు. ఈ బృందం మహిళల హక్కులను ప్రోత్సహిస్తుంది, నేషనల్ ఉమెన్స్ చార్టర్, మహిళల కోసం జాతీయ కార్యాచరణ ప్రణాళికలు, వలసదారుల హక్కుల విధానంలో పాలుపంచుకుంది. [15] [16] 2005లో, ఇది గృహ హింస చట్టాన్ని రూపొందించడంలో సహాయపడింది. [15] శ్రీలంక అంతర్యుద్ధం తీవ్రతరం అవుతున్న సమయంలో 1990లో ఆమె INFORM హ్యూమన్ రైట్స్ డాక్యుమెంటేషన్ సెంటర్‌కు అధిపతి అయ్యారు. ఈ బృందం సంఘర్షణ యొక్క అన్ని వైపులా మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలను పర్యవేక్షించింది, పాలక ప్రభుత్వం, లిబరేషన్ టైగర్స్ ఆఫ్ తమిళ్ ఈలం (LTTE) రెండూ అనుమానంతో వ్యవహరించాయి. [16] ఇది వ్యక్తిగతంగా అబేశేఖరపై హత్య బెదిరింపులకు దారితీసింది, ఆమె నెదర్లాండ్స్‌లో కొంత సమయం గడపవలసి వచ్చింది. [17] ఆమె 2009, 2010 మధ్య తిరిగి ప్రవాసంలోకి వెళ్లింది, ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ సోషల్ స్టడీస్ వారి "స్కాలర్ ఎట్ రిస్క్"లో భాగంగా మద్దతు ఇచ్చింది. [16] ఇది వారి స్వంత దేశంలో హింసతో బెదిరింపులకు గురైన పండితులకు సహాయం చేయడానికి రూపొందించబడింది. [18]

1990లలో, ఆమె మూవ్‌మెంట్ ఫర్ ఫ్రీ అండ్ ఫెయిర్ ఎలక్షన్స్ యొక్క కార్యనిర్వాహక కమిటీలో పాల్గొంది, శ్రీలంకలో కులాంతర న్యాయం, సమానత్వం కోసం ఉద్యమం యొక్క అధ్యక్షురాలైంది. 1992 నుండి, ఆమె గ్లోబల్ క్యాంపెయిన్ ఫర్ ఉమెన్స్ హ్యూమన్ రైట్స్‌తో కలిసి పనిచేసింది, వియన్నాలో జరిగిన ప్రపంచ మానవ హక్కుల సదస్సు (1993), బీజింగ్‌లో జరిగిన మహిళలపై నాల్గవ ప్రపంచ సదస్సు (1995)కి హాజరైంది. [19] 1994లో, అబేశేఖర నెదర్లాండ్స్‌లోని హేగ్‌లోని ఇంటర్నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సోషల్ స్టడీస్ నుండి ఉమెన్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్‌లో మాస్టర్స్ తీసుకున్నారు, ఆ సంవత్సరం ఉత్తమ పరిశోధనా పత్రంగా అవార్డును గెలుచుకున్నారు. [20]

2000లలో ఆమె క్రియాశీలత కొనసాగింది, మహిళా మానవ హక్కుల రక్షకుల అంతర్జాతీయ సంకీర్ణాన్ని ఏర్పాటు చేయడంలో ఆమె ఒక ముఖ్యమైన పాత్రను ఏర్పరుచుకుంది. [21] మహిళా రక్షకులు అనుభవించే హింస యొక్క లింగ-నిర్దిష్ట అంశాలపై ఆమె దృష్టి సారించింది, ఇతర సమూహాలతో నిమగ్నమవ్వడానికి సంకీర్ణాన్ని పురికొల్పింది. [22] 2002లో, అబేశేఖర 2002 గుజరాత్ అల్లర్ల సమయంలో బాధితులైన ముస్లిం మహిళలకు న్యాయం చేయడంపై ఫెమినిస్ట్ ఇంటర్నేషనల్ ఇనిషియేటివ్‌లో చేరారు. [21] 2004 హిందూ మహాసముద్ర భూకంపం, సునామీ తర్వాత మహిళల అవసరాలు పరిష్కరించబడటంలో ఆమె ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించింది. అబేశేఖర మహిళల మానవ హక్కుల కోసం అత్యవసర కార్యాచరణ నిధికి అధ్యక్షుడిగా కూడా పనిచేశారు. [23]

ఆమె క్రియాశీలతతో పాటు, అబేశేఖర ప్రముఖ స్త్రీవాద పండితురాలు. అంతర్జాతీయ మానవ హక్కుల వ్యవస్థలో మహిళల మానవ హక్కుల ఆందోళనలను ప్రధాన స్రవంతిలో చేర్చే అంశంపై ఆమె దృష్టి సారించింది. మహిళల రాజకీయ భాగస్వామ్యం, మహిళలపై హింసను అంతం చేయడం ఆమె పనిలో రెండు కీలక రంగాలు. విమర్శనాత్మక సాంస్కృతిక సిద్ధాంతంపై పనితో సహా మీడియా, కళల ద్వారా తమను తాము వ్యక్తీకరించడానికి కొత్త మార్గాలను అభివృద్ధి చేయడానికి, సృష్టించడానికి ఆమె సాంస్కృతిక కార్యకర్తలు, సాంస్కృతిక సమూహాలతో కలిసి పనిచేసింది.

సునీలా అబేశేఖర యొక్క పని యొక్క ప్రధాన ఇతివృత్తాలు స్త్రీల మానవ హక్కులను అర్థం చేసుకోవడంలో, మహిళలకు సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహించడంలో సమానత్వం, వివక్షత లేని అంశాలు; స్త్రీవాద దృక్పథం నుండి జాతీయ-రాజ్యం, సుపరిపాలన సూత్రాలను తిరిగి సంభావితం చేయడంలో సమస్యలు; కళ, సంస్కృతిలో మహిళల ప్రాతినిధ్యం సమస్యలు;, స్త్రీవాద సినిమా విమర్శ.

అబేశేఖర లెస్బియన్, ఆరుగురు పిల్లల ఒంటరి తల్లి, ఆమె దేశం విడిచి వెళ్ళవలసి వచ్చిన తమిళ స్నేహితుల నుండి దత్తత తీసుకుంది. [24] [25] ఆమె సెప్టెంబరు 9, 2013న 61 సంవత్సరాల వయస్సులో క్యాన్సర్‌తో మరణించింది [26] [27] ఆమె అంత్యక్రియలకు వేలాది మంది ప్రజలు హాజరయ్యారు. [28]

రచనలు మార్చు

  • "ఉమెన్ అండ్ ది మీడియా ఇన్ శ్రీలంక: ది డికేడ్ ఫ్రమ్ నైరోబి టు బీజింగ్," ఇన్ ఫేసెస్ ఆఫ్ చేంజ్ . (శ్రీలంక: CENWOR, 1995). CENWOR - సెంటర్ ఫర్ ఉమెన్స్ రీసెర్చ్
  • "ఉమెన్స్ హ్యూమన్ రైట్స్: క్వశ్చన్స్ ఆఫ్ ఈక్వాలిటీ అండ్ డిఫరెన్స్," (ఎంఎ థీసిస్) (ది హేగ్: ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సోషల్ స్టడీస్, 1994).
  • "మహిళలు, లైంగికత : నగరం, గ్రామం ; శ్రీలంక". సినిమాయా: ది ఏషియన్ ఫిల్మ్ త్రైమాసిక . 1996, Nr. 32 (వసంత, ఏప్రిల్/జూన్), pp. 8–13
  • "ఆర్గనైజింగ్ ఫర్ పీస్ ఇన్ ది మిడ్ ఆఫ్ వార్: ఎక్స్‌పీరియన్స్ ఆఫ్ ఉమెన్ ఇన్ శ్రీలంక," ఫ్రమ్ బేసిక్ నీడ్స్ టు బేసిక్ రైట్స్ . (ed.) ఎం. షులర్. (వాషింగ్టన్ DC: ఉమెన్, లా అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఇంటర్నేషనల్, 1995).
  • "ది అబార్షన్ డిబేట్ ఇన్ శ్రీలంక," ఇన్ రిప్రొడక్టివ్ హెల్త్ మేటర్స్ . (లండన్: 1995).
  • "కన్సాలిడేటింగ్ అవర్ గెయిన్స్ ఎట్ ది వరల్డ్ కాన్ఫరెన్స్ ఆన్ ఉమెన్స్ హ్యూమన్ రైట్స్: ఎ పర్సనల్ రిఫ్లెక్షన్." కెనడియన్ ఉమెన్స్ స్టడీస్ జర్నల్ 15 (వసంత-వేసవి 1995).
  • "అరగలయే స్త్రీహు" (పోరాటంలో మహిళలు). మహిళలు, మీడియా కలెక్టివ్ (కొలంబో: 1988)
  • “స్త్రీయ, స్త్రీ సిరురా, సినిమావా: స్త్రీవాది విచారక్షితయేన్ బలీమక్” (స్త్రీ, స్త్రీల శరీరాలు, సినిమా: స్త్రీవాద విమర్శ), మహిళలు, మీడియా కలెక్టివ్ (కొలంబో: 2013)
  • "శ్రీలంక సినిమాలో మహిళలు." ఫ్రేమ్‌వర్క్: ది జర్నల్ ఆఫ్ సినిమా అండ్ మీడియా, నం. 37 (1989): 49–58.
  • " లైంగికత: స్త్రీవాద సమస్య? ” ఉమెన్ ఇన్ యాక్షన్ (1:1999)
  • "వాయిసెస్ ఆఫ్ ఉమెన్: మీడియా ఆల్టర్నేటివ్స్ ఇన్ శ్రీలంక. ” ఇన్ కె. భాసిన్ (ఎడ్.), ఉమెన్ అండ్ మీడియా: ఎనాలిసిస్, ఆల్టర్నేటివ్స్ అండ్ యాక్షన్ pp. 89-91. (న్యూఢిల్లీ : ఐసిస్ ఇంటర్నేషనల్, రోమ్, పసిఫిక్, ఆసియన్ ఉమెన్స్ ఫోరమ్ 1984)

అవార్డులు, గుర్తింపు మార్చు

సునీలా అబేశేఖర 1999లో UN సెక్రటరీ-జనరల్ కోఫీ అన్నన్ నుండి ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ హక్కుల అవార్డును అందుకున్నారు [29] హ్యూమన్ రైట్స్ వాచ్ 2007లో గ్లోబల్ హ్యూమన్ రైట్స్ డిఫెండర్ అవార్డుతో ఆమె పనిని గుర్తించింది [30] 2013లో, ఆమెకు తొలి దీదీ నిర్మలా దేశ్‌పాండే సౌత్ ఏషియన్ పీస్ అండ్ జస్టిస్ అవార్డు లభించింది. [31]

మూలాలు మార్చు

  1. ↑ "Sunila Abeysekera: A Key Actor in the Global Violence Against Women Movement". Groundviews (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2021-09-07. Retrieved 2022-11-28.
  2. ↑ Abeysekera, 1926 -1998, Charles. "A man for peace and tolerance". Frontline (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2022-01-26. Retrieved 2022-01-26.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  3. ↑ Dugan, Samantha. "Sunila Abeysekera Biography". cwgl.rutgers.edu (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2017-08-21. Retrieved 2018-09-28.
  4. ↑ Liyanasuriya, Sathya (11 September 2013). "Sunila's indelible human rights footprint". www.dailymirror.lk (in English). Retrieved 30 July 2020.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  5. ↑ Thiranagama, Dayapala (9 September 2014). "The Legacy Of A New Woman In Our Generation: Sunila Abeysekera (1952-2013)". Colombo Telegraph. Retrieved 30 July 2020.
  6. ↑ "Sunila Abeysekera: A woman of substance | The Sundaytimes Sri Lanka". Retrieved 2022-01-26.
  7. ↑ 7.0 7.1 "Sunila Abeysekera: A woman of substance | The Sundaytimes Sri Lanka". Retrieved 2022-01-26.
  8. ↑ Liyanasuriya, Sathya (11 September 2013). "Sunila's indelible human rights footprint". www.dailymirror.lk (in English). Retrieved 30 July 2020.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  9. ↑ Sunila's Life in Film and Drama (in ఇంగ్లీష్), retrieved 2022-01-26
  10. ↑ "Sunila Abeysekera, Comrade, Fearless Defender, Activist and a Feminist - Opinion | Daily Mirror". www.dailymirror.lk (in English). Retrieved 2022-01-26.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. ↑ "Sunila Abeysekera". Rate Your Music. Retrieved 26 January 2022.
  12. ↑ "OPTIONS (48) 2013: Second Issue | PDF | Feminism | Gender Studies". Scribd (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-02-03.
  13. ↑ 13.0 13.1 "OPTIONS (48) 2013: Second Issue | PDF | Feminism | Gender Studies". Scribd (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-02-03.
  14. ↑ 14.0 14.1 Samuel, Kumudini (2013). Sthriya, Sthree Sirura, Cinemawa: sthrivadi vicharakshithayen baleemak (in Sinhala). Colombo: Women and Media Collective. pp. iv–ix.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  15. ↑ 15.0 15.1 "About Us". Women & Media Collective (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2012-01-26. Archived from the original on 2017-09-08. Retrieved 2017-09-08.
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 Dugan, Samantha. "Sunila Abeysekera Biography". cwgl.rutgers.edu (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2017-08-21. Retrieved 2018-09-28.
  17. ↑ Fox, Margalit. "Sunila Abeysekera, Sri Lankan Human Rights Activist, Dies at 61" (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2018-09-28.
  18. ↑ "Campaign for Sunila Abeysekera Lifelong Feminist and Human Right Defender". Isis International. 23 May 2013. Retrieved 30 July 2020.
  19. ↑ Dugan, Samantha. "Sunila Abeysekera Biography". cwgl.rutgers.edu (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2017-08-21. Retrieved 2018-09-28.
  20. ↑ Sunila passes away Archived 2013-10-02 at the Wayback Machine
  21. ↑ 21.0 21.1 Dugan, Samantha. "Sunila Abeysekera Biography". cwgl.rutgers.edu (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2017-08-21. Retrieved 2018-09-28.
  22. ↑ "Sri Lanka: Remembering Sunila: A Tribute to the life and work of Sunila Abeysekera / September 17, 2013 / Statements / Human rights defenders / OMCT". www.omct.org. World organisation against torture. Archived from the original on 22 జూలై 2018. Retrieved 30 July 2020.
  23. ↑ Dugan, Samantha. "Sunila Abeysekera Biography". cwgl.rutgers.edu (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2017-08-21. Retrieved 2018-09-28.
  24. ↑ Liyanasuriya, Sathya (11 September 2013). "Sunila's indelible human rights footprint". www.dailymirror.lk (in English). Retrieved 30 July 2020.{{cite news}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  25. ↑ "Sunila Abeysekera, Sri Lankan Human Rights Activist, Dies at 61". www.npwj.org. Retrieved 30 July 2020.
  26. ↑ Fox, Margalit. "Sunila Abeysekera, Sri Lankan Human Rights Activist, Dies at 61" (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2018-09-28.
  27. ↑ Daluwatte, Shamila (24 September 2013). "Sunila Abeysekera, Comrade, Fearless Defender, Activist and a Feminist". Daily Mirror. Sri Lanka.
  28. ↑ Thiranagama, Dayapala (9 September 2014). "The Legacy Of A New Woman In Our Generation: Sunila Abeysekera (1952-2013)". Colombo Telegraph. Retrieved 30 July 2020.
  29. ↑ "Youth 'disappear' from IDP camps". BBC. BBCSinhala.com. 15 June 2009. Retrieved 30 July 2020.
  30. ↑ "Sri Lankan Activist Sunila Abeysekera Selected for Global Human Rights Defender Award". Forum-Asia. 11 October 2007. Archived from the original on 1 నవంబర్ 2019. Retrieved 30 July 2020. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  31. ↑ "Sri Lanka: Sri Lankan Activist Conferred Peace Award". PeaceWomen (in ఇంగ్లీష్). 3 February 2015. Retrieved 30 July 2020.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=సునీలా_అబేశేఖర&oldid=4184883" నుండి వెలికితీశారు