హార్మోన్
హార్మోన్లు అనేవి బహుకణ జీవుల శరీరంలోని వివిధ గ్రంథులు, అవయవాల ద్వారా ఉత్పత్తి చేయబడిన రసాయన వాహకాలు. ఇవి పెరుగుదల, అభివృద్ధి, జీవక్రియ, పునరుత్పత్తి, మానసిక స్థితి వంటి అనేక శారీరక ప్రక్రియలను నియంత్రిస్తాయి, సమన్వయం చేస్తాయి. హార్మోన్లు రక్తప్రవాహంలోకి విడుదల చేయబడతాయి. కణాలు లేదా అవయవాలను లక్ష్యంగా చేసుకుంటాయి, అక్కడ అవి నిర్దిష్ట గ్రాహకాలతో బంధిస్తాయి. జీవసంబంధ ప్రతిస్పందనను ప్రారంభిస్తాయి. స్టెరాయిడ్ హార్మోన్లు, పెప్టైడ్ హార్మోన్లు, అమైనో యాసిడ్-ఉత్పన్న హార్మోన్లతో సహా అనేక రకాలైన హార్మోన్లు ఉన్నాయి. అవి రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను, ఆకలిని నియంత్రించడం నుండి గ్రహించిన ముప్పు లేదా ప్రమాదానికి ప్రతిస్పందనను ప్రేరేపించడం వరకు అనేక రకాల విధుల్లో పాల్గొంటాయి. ఇవి లైంగిక ప్రవర్తనను కూడా ప్రభావితం చేస్తాయి.
హార్మోన్లు పాలీపెస్టైడ్‌తో నిర్మితమైన రసాయన వాహకాలు. ఇవి శరీరంలో ఒక ప్రాంత కణజాలం, అవయవాల నుండి ఉత్పత్తి అయి, వివిధ శరీర భాగాలకు రక్తం ద్వారా ప్రవహించి నిర్దిష్ట అవయవాన్ని ప్రభావితం చేసి జీవప్రక్రియల సమతుల్యతకు తోడ్పడుతాయి. ఈ హార్మోన్లు ఎండోక్రైన్, ఎక్సోక్రైన్ గ్రంథుల నుండి ఉత్పత్తి అవుతాయి.
ఇవి మానవ శరీరంలో సూక్ష్మ మోతాదులో ఉత్పత్తి అయినప్పటికీ, వీటి ప్రభావం వలన శరీరంలోని వివిధ సాధారణ జీవనక్రియలైన జీర్ణక్రియ, శారీరక, మానసిక ఎదుగుదల, ప్రత్యుత్పత్తి, మానసిక సమతుల్యత, జీవక్రియలకు తోడ్పడతాయి. మానవుడిలో ఈ హార్మోన్లు అసమతుల్యతకు గురి అయినప్పుడు తీవ్రమైన దీర్ఘకాలిక వ్యాధుల బారిన పడతాడు.
ఒక వ్యక్తి ముప్పును ఎదుర్కొన్నప్పుడు, మెదడులోని హైపోథాలమస్ సానుభూతిగల నాడీ వ్యవస్థను సక్రియం చేస్తుంది. ఇది అడ్రినల్ గ్రంథుల నుండి అడ్రినలిన్, కార్టిసాల్‌తో సహా హార్మోన్ల విడుదలను ప్రేరేపిస్తుంది. ఈ హార్మోన్లు హృదయ స్పందన రేటు, శ్వాస రేటు, రక్తపోటును పెంచడం ద్వారా, కండరాలకు రక్త ప్రవాహాన్ని మళ్లించడం ద్వారా, జీర్ణ, రోగనిరోధక వ్యవస్థల నుండి దూరంగా ఉండటం ద్వారా శరీరాన్ని చర్య కోసం సిద్ధం చేస్తాయి.
మానవులు, ఇతర జంతువులు ప్రాణాంతక పరిస్థితులకు త్వరగా ప్రతిస్పందించడంలో సహాయపడటానికి గ్రహించిన ముప్పు లేదా ప్రమాదానికి ప్రతిస్పందన మనుగడ యంత్రాంగంగా ఉద్భవించింది. అయినప్పటికీ, బహిరంగ ఉపన్యాసాల్లో లేదా ఉద్యోగ ముఖాముఖి వంటి పని సంబంధిత ఒత్తిళ్ల వల్ల కూడా ఇది ప్రేరేపించబడవచ్చు. సమర్థవంతంగా నిర్వహించకపోతే దీర్ఘకాలిక ఒత్తిడి, ఆరోగ్య సమస్యలకు దారితీస్తుంది.