వికీపీడియా

హిరణ్య పీరిస్


హిరణ్య వజ్రమణి పీరిస్ కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలో బ్రిటిష్ ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్త, అక్కడ ఆమె ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ ప్రొఫెసర్ పదవిని (1909) కలిగి ఉంది. కాస్మిక్ మైక్రోవేవ్ బ్యాక్గ్రౌండ్ రేడియేషన్, విశ్వశాస్త్రం, అధిక-శక్తి భౌతికశాస్త్రం మధ్య ఇంటర్ డిసిప్లినరీ సంబంధాలపై ఆమె చేసిన కృషికి ఆమె బాగా ప్రసిద్ది చెందింది. "ప్రారంభ విశ్వం యొక్క వివరణాత్మక పటాలకు" 2018 లో ప్రాథమిక భౌతికశాస్త్రంలో బ్రేక్ త్రూ ప్రైజ్ అందుకున్న 27 మంది శాస్త్రవేత్తలలో ఆమె ఒకరు. [2][3]

హిరణ్య పీరిస్
2016లో పీరిస్
2016లో పీరిస్
జననం 1974 (age 49–50)
శ్రీలంక
జాతీయతబ్రిటిష్
మాతృ సంస్థకేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం (బిఎ)
ప్రిన్స్టన్ విశ్వవిద్యాలయం (పిహెచ్డి)
పర్యవేక్షకుడుడేవిడ్ స్పెర్గెల్[1]

విద్య, ప్రారంభ జీవితం

మార్చు

పీరిస్ శ్రీలంకలో జన్మించింది. ఆమె 1998 లో కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలో నేచురల్ సైన్సెస్ ట్రిపోస్ పూర్తి చేసింది, కేంబ్రిడ్జ్ లోని న్యూ హాల్ లో అండర్ గ్రాడ్యుయేట్ విద్యార్థిని. సలహాదారు డేవిడ్ స్పెర్గెల్తో కలిసి ప్రిన్స్టన్ విశ్వవిద్యాలయంలో ఆస్ట్రోఫిజికల్ సైన్సెస్ విభాగం నుండి పిహెచ్డి పొందారు, అక్కడ ఆమె మొదట విల్కిన్సన్ మైక్రోవేవ్ అనిసోట్రోపి ప్రోబ్ (డబ్ల్యుఎంఎపి) లో పనిచేశారు. [1] [4] [5]

కెరీర్, పరిశోధన

మార్చు

ఆమె పిహెచ్డి తర్వాత, ఆమె చికాగో విశ్వవిద్యాలయంలోని కావ్లీ ఇన్స్టిట్యూట్ ఫర్ కాస్మోలాజికల్ ఫిజిక్స్‌లో హబుల్ ఫెలోగా పనిచేసింది. [6] అనేక పోటీతత్వ పోస్ట్‌డాక్టోరల్ ఫెలోషిప్‌లను నిర్వహించి, [7] 2007లో పీరిస్ కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయానికి సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ ఫెసిలిటీస్ కౌన్సిల్ (STFC) అడ్వాన్స్‌డ్ ఫెలోగా తిరిగి వచ్చింది, 2008లో కింగ్స్ కాలేజ్, కేంబ్రిడ్జ్‌లో జూనియర్ రీసెర్చ్ ఫెలోషిప్ పొందింది. 2009లో, పీరిస్ కాస్మోలజీకి లెవర్‌హుల్మ్ ట్రస్ట్ అవార్డును గెలుచుకున్నది, యూనివర్సిటీ కాలేజ్ లండన్‌లో ఫ్యాకల్టీ స్థానాన్ని పొందింది. [8]

ఆమె ప్రస్తుతం కేంబ్రిడ్జ్‌లోని ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రానమీలో ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ (1909) ప్రొఫెసర్‌గా ఉన్నారు. [9] ఆమె గతంలో స్టాక్‌హోమ్ విశ్వవిద్యాలయంలోని ఆస్కార్ క్లైన్ సెంటర్ ఫర్ కాస్మోపార్టికల్ ఫిజిక్స్‌కు డైరెక్టర్‌గా, [10] యూనివర్సిటీ కాలేజ్ లండన్‌లో ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ ప్రొఫెసర్‌గా ఉన్నారు. [11]

2012లో, డబ్ల్యుఎంఎపి బృందం (పీరిస్‌తో సహా) " బిగ్ బ్యాంగ్-ది కాస్మిక్ మైక్రోవేవ్ బ్యాక్‌గ్రౌండ్" నుండి వచ్చిన రెలిక్ రేడియేషన్‌లో అనిసోట్రోపిల యొక్క సున్నితమైన కొలతల కోసం గ్రుబెర్ కాస్మోలజీ బహుమతిని గెలుచుకుంది. [12] కాస్మిక్ ఇన్ఫ్లేషన్‌పై డబ్ల్యుఎంఎపి యొక్క ఫలితాలు, పీరిస్ దోహదపడింది, స్టీఫెన్ హాకింగ్ "తన కెరీర్‌లో భౌతిక శాస్త్రంలో అత్యంత ఉత్తేజకరమైన అభివృద్ధి"గా అభివర్ణించారు. [13]

కాస్మిక్ మైక్రోవేవ్ బ్యాక్‌గ్రౌండ్‌లో ఆదిమ గురుత్వాకర్షణ తరంగాల ఆవిష్కరణ గురించి 2014లో ఆమె సందేహం వ్యక్తం చేసింది: "సోమవారం వారు గురుత్వాకర్షణ తరంగాలను ప్రకటిస్తే, అప్పుడు నాకు చాలా ఒప్పించవలసి ఉంటుంది. కానీ వారికి బలమైన గుర్తింపు ఉంటే ... జీసస్ వావ్! నేను వచ్చే వారం సెలవు తీసుకుంటాను." [14] ఆమె సందేహం బాగా నిరూపితమైంది: 30 జనవరి 2015న, BICEP2, ప్లాంక్ డేటా యొక్క ఉమ్మడి విశ్లేషణ ప్రచురించబడింది, యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ ఈ సంకేతం పూర్తిగా పాలపుంతలోని ధూళికి ఆపాదించబడుతుందని ప్రకటించింది, [15] అయినప్పటికీ ( నాన్-ప్రిమోర్డియల్) గురుత్వాకర్షణ తరంగాలు వివిధ ప్రయోగాల ద్వారా కనుగొనబడ్డాయి.

2018లో, "కాస్మిక్ నిర్మాణం యొక్క మూలం, పరిణామాన్ని అర్థం చేసుకోవడంలో ఆమె ప్రముఖ కృషికి" పీరిస్‌కు UK ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిజిక్స్ యొక్క హోయిల్ మెడల్, బహుమతి లభించింది. " [16]

2020లో [17] "ప్రారంభ విశ్వం యొక్క డైనమిక్స్‌పై ఆమె వినూత్న పరిశోధన కోసం, ప్రాథమిక భౌతిక శాస్త్రానికి విశ్వోద్భవ పరిశీలనలను అనుసంధానించే" కోసం, గోరన్ గుస్టాఫ్సన్ ఫౌండేషన్, రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ ద్వారా పీరిస్‌కు భౌతిక శాస్త్రంలో గోరన్ గుస్టాఫ్సన్ ప్రైజ్ లభించింది. యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్‌లోని పార్టికల్ ఫిజిక్స్, ఖగోళ శాస్త్రానికి నిధులు సమకూర్చే పరిశోధనా మండలి యొక్క సీనియర్ వ్యూహాత్మక సలహా సంస్థ అయిన STFC కౌన్సిల్‌లో ఆమె సభ్యురాలిగా కూడా ఎన్నికయ్యారు. [18]

2021లో, పీరిస్ కాస్మోలజీకి ఆమె చేసిన సేవలకు గుర్తింపుగా జర్మన్ ఫిజికల్ సొసైటీ, రాయల్ ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ యొక్క ఎడింగ్టన్ మెడల్ ద్వారా మ్యాక్స్ బోర్న్ మెడల్, ప్రైజ్‌ను అందుకుంది. [19] [20]

పీరిస్ మే 2022లో రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ (KVA) యొక్క ఫిజిక్స్ క్లాస్‌లో విదేశీ సభ్యునిగా ఎన్నికయ్యారు [21] 2023లో, పీరిస్ కేంబ్రిడ్జ్‌లోని ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఆస్ట్రానమీలో ఆస్ట్రోఫిజిక్స్ (1909) ప్రొఫెసర్‌గా నియమితులయ్యారు. [22]

అవార్డులు, సన్మానాలు

మార్చు

ఫండమెంటల్ ఫిజిక్స్‌లో 2018 బ్రేక్‌త్రూ ప్రైజ్‌ను అందుకున్న 27 మంది వ్యక్తుల బృందంలో పీరిస్ సభ్యుడు. [23] డబ్ల్యుఎంఎపి నుండి రూపొందించబడిన ప్రారంభ విశ్వం యొక్క వివరణాత్మక మ్యాప్‌లకు US$3 మిలియన్ అవార్డు ఇవ్వబడింది. [24] డబ్ల్యుఎంఎపి అనేది NASA ఎక్స్‌ప్లోరర్ మిషన్, ఇది 2001లో ప్రారంభించబడింది, ఇది ఆధునిక విశ్వోద్భవ శాస్త్రాన్ని మార్చింది. [25] ఇతర బహుమతులు ఉన్నాయి:

 
పీరిస్ 2012లో రోజర్ డేవిస్ నుండి ఫౌలర్ ప్రైజ్ అందుకున్నాడు
  • 2022 – రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ సభ్యునిగా ఎన్నికయ్యారు [26]
  • 2021 – ERC అడ్వాన్స్‌డ్ గ్రాంట్ [27]
  • 2021 – ఎడింగ్టన్ మెడల్, రాయల్ ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ [28]
  • 2021 – మాక్స్ బోర్న్ మెడల్, ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిజిక్స్, జర్మన్ ఫిజికల్ సొసైటీ బహుమతి [29]
  • 2020 – భౌతిక శాస్త్రంలో గోరన్ గుస్టాఫ్సన్ ప్రైజ్, గోరన్ గుస్టాఫ్సన్ ఫౌండేషన్, రాయల్ స్వీడిష్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ [30]
  • 2018 – బుచాల్టర్ కాస్మోలజీ ప్రైజ్ [31]
  • 2018 – ఫ్రెడ్ హోయిల్ మెడల్, ప్రైజ్, ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫిజిక్స్ [32]
  • 2018 – ఫండమెంటల్ ఫిజిక్స్‌లో బ్రేక్‌త్రూ ప్రైజ్ [33] [34]
  • 2014 – బుచాల్టర్ కాస్మోలజీ ప్రైజ్ [35]
  • 2012 – గ్రుబెర్ ప్రైజ్ ఫర్ కాస్మోలజీ, గ్రుబెర్ ఫౌండేషన్ [36]
  • 2012 – ఫౌలర్ ప్రైజ్, రాయల్ ఆస్ట్రోనామికల్ సొసైటీ [37]
  • 2009 – ఫిలిప్ లెవర్‌హుల్మ్ ప్రైజ్, లెవర్‌హుల్మే ట్రస్ట్ [38]
  • 2007 – హాలిడే ప్రైజ్, STFC [39]
  • 2007 – కావ్లీ ఫ్రాంటియర్స్ ఫెలో, నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ [40]

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ 1.0 1.1 (Thesis). {{cite thesis}}: Missing or empty |title= (help)
  2. ↑ "STFC Council member - Professor Hiranya Peiris". ukri.org (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). STFC Council. Retrieved 18 March 2020.
  3. ↑ Oral history interview transcript with Hiranya Peiris on 21 April 2021, American Institute of Physics, Niels Bohr Library & Archives
  4. ↑ "Iris View Profile". iris.ucl.ac.uk (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.మూస:Self-published inline
  5. ↑ Thompson J Michael T (26 October 2005). Advances In Astronomy: From The Big Bang To The Solar System. World Scientific. pp. 99–. ISBN 978-1-78326-019-5.
  6. ↑ "Iris View Profile". iris.ucl.ac.uk (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.మూస:Self-published inline
  7. ↑ (February 2012). "Dr Hiranya Peiris".
  8. ↑ "The Leverhulme Trust, 2009 Award Winners" (PDF). Archived from the original (PDF) on 26 April 2016. Retrieved 12 December 2017.
  9. ↑ "Hiranya Peiris appointed Professor of Astrophysics (1909)". www.ast.cam.ac.uk (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 27 అక్టోబరు 2023. Retrieved 20 October 2023.
  10. ↑ "Prof Hiranya Peiris - Oskar Klein Centre". ucl.ac.uk. Retrieved 12 December 2023.
  11. ↑ "Prof Hiranya Peiris". ucl.ac.uk (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 25 January 2018.
  12. ↑ "2012 Gruber Cosmology Prize Citation | The Gruber Foundation". gruber.yale.edu (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.
  13. ↑ "2013 Smart Guide: New maps to rein in cosmic inflation". New Scientist (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.
  14. ↑ "Gravitational waves: have US scientists heard echoes of the big bang?". the Guardian (in ఇంగ్లీష్). 14 March 2014. Retrieved 24 August 2022.
  15. ↑ . "Gravitational waves discovery now officially dead".
  16. ↑ Physics, Institute of. "2018 Fred Hoyle Medal and Prize". iop.org (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 19 February 2021.
  17. ↑ Physics Department, Stockholm University. "Göran Gustafsson Prize". fysik.su.se (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 18 March 2020.
  18. ↑ "STFC Council member - Professor Hiranya Peiris". ukri.org (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). STFC Council. Retrieved 18 March 2020.
  19. ↑ "2021". DPG (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 21 November 2020.
  20. ↑ "Eddington Medal 2021 – Professor Hiranya Peiris" (PDF). Royal Astronomical Society. Retrieved 11 January 2021.
  21. ↑ "Kungl. Vetenskapsakademien". kva.se. Retrieved 2022-06-20.
  22. ↑ "Hiranya Peiris appointed Professor of Astrophysics (1909)". www.ast.cam.ac.uk (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 27 అక్టోబరు 2023. Retrieved 20 October 2023.
  23. ↑ "Breakthrough Prize – Fundamental Physics Laureates – Norman Jarosik and the WMAP Science Team". breakthroughprize.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.
  24. ↑ "RAS Vice-President Professor Hiranya Peiris shares Breakthrough Prize in Fundamental Physics". ras.ac.uk (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 19 February 2021.
  25. ↑ "Wilkinson Microwave Anisotropy Probe (WMAP)". map.gsfc.nasa.gov. Retrieved 12 December 2017.
  26. ↑ "Kungl. Vetenskapsakademien". kva.se. Retrieved 2022-06-20.
  27. ↑ Larsson, Per. "Stockholm University receives four ERC Advanced Grants – Stockholm University". su.se (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 4 May 2022.
  28. ↑ "Eddington Medal 2021 – Professor Hiranya Peiris" (PDF). Royal Astronomical Society. Retrieved 11 January 2021.
  29. ↑ "2021". DPG (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 21 November 2020.
  30. ↑ Physics Department, Stockholm University. "Göran Gustafsson Prize". fysik.su.se (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 18 March 2020.
  31. ↑ "Cosmoparticle Physicists awarded share in Buchalter Cosmology Prize". ucl.ac.uk (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 29 January 2019. Retrieved 17 January 2022.
  32. ↑ Physics, Institute of. "2018 Fred Hoyle Medal and Prize". iop.org (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 19 February 2021.
  33. ↑ "Awards Won – Astrophysics Science Division – 660". science.gsfc.nasa.gov (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.
  34. ↑ "Fundamental Physics Breakthrough Prize". breakthroughprize.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 19 February 2021.
  35. ↑ "Buchalter Cosmology Prize for Bubble Collision Simulations". earlyuniverse.org (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 13 డిసెంబర్ 2017. Retrieved 12 December 2017. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  36. ↑ "2012 Gruber Cosmology Prize Citation | The Gruber Foundation". gruber.yale.edu (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.
  37. ↑ Massey, Robert. "RAS honours leading astronomers and geophysicists". ras.org.uk (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 12 December 2017.
  38. ↑ . "Young researchers win Philip Leverhulme Prizes".
  39. ↑ "Dr Hiranya Peiris – Research Councils UK". webarchive.nationalarchives.gov.uk (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 14 July 2017. Retrieved 19 February 2021.
  40. ↑ "Kavli Frontiers of Science Alumni". National Academy of Sciences.
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=హిరణ్య_పీరిస్&oldid=4359838" నుండి వెలికితీశారు