అటల్ సొరంగ మార్గం
అటల్ సొరంగ మార్గం, మనాలి - లేహ్ రోడ్డు మార్గంలో, పీర్ పంజాల్ శ్రేణిలో, రోహ్తాంగ్ కనుమ కింద 9.2 కిలోమీటర్ల పొడవున నిర్మించిన సొరంగ రహదారి. ఆరేళ్లలో దీన్ని పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నప్పటికీ పదేళ్లు పట్టింది.[1] లేహ్ నుంచి మనాలి 475 కిలోమీటర్లు ఉండగా ఈ రహదారి నిర్మాణం వల్ల ఈ దూరం 46 కి.మీ. మేర తగ్గింది. దీనిని గతంలో రోహతాంగ్ టన్నెల్ గా పిలిచేవారు. తరువాత భారత మాజీ ప్రధానమంత్రి అటల్ బిహారీ వాజపేయి పేరు పెట్టారు. ఈ సొరంగం సముద్ర మట్టానికి 3,100 మీటర్ల (10,171 ft) ఎత్తులో ఉండగా, రోహతాణ్గ్ కనుమ 3,978 మీటర్ల (13,051 అడుగులు) ఎత్తులో ఉంది.ఇది 10,000 అడుగుల ఎత్తులో వున్న రహదారి సొరంగాలలో ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైన రహదారి సొరంగం ఇది. లాహువల్ స్పితి ప్రజలను ఏడాది పొడవునా భారత దేశంతో అనుసంధానం చేయ‌డంతో పాటు, భద్రతా దళాలకు ప్రధాన వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాన్ని అందించే ఫార్వర్డ్ కనెక్టివిటీగా ఈ సొరంగం సహాయపడుతుంది.[2]
 | |
| అవలోకనం | |
|---|---|
| ప్రదేశం | రోహ్తాంగ్, హిమాచల్ ప్రదేశ్, భారతదేశం  |
| అక్షాంశ,రేఖాంశాలు | 32°24′05″N 77°08′54″E / 32.401270°N 77.148335°E |
| స్థితి | క్రియాశీలమైనది |
| మార్గము | లెహ్-మనాలీ హైవే |
| నిర్వహణ వివరాలు | |
| ప్రారంభ తేదీ | 28 జజూన్ 2010 |
| ప్రారంభం | 3 అక్టోబరు 2020 |
| నిర్వాహకుడు | బోర్డర్ రోడ్స్ ఆర్గనైజేషన్ |
| ట్రాఫిక్ | మోటారు వాహనాలు |
| సాంకేతిక వివరాలు | |
| పొడవు | 9.02 కిలోమీటర్లు (5.60 మై.) |
| సందుల సం. | రెండు(ఒక్కక్కటి రెండు దిశలలో) |
| కార్యాచరణ వేగం | 40–60 km/h (25–37 mph) |
| వెడల్పు | 10 మీటర్లు (33 అ.) |
లఢక్కు వెళ్లే రెండు మార్గాల్లో ఒకటైన లెహ్-మనాలి హైవే, రోహతాంగ్ కనుమ శీతాకాలంలో భారీ హిమపాతం మంచుతుఫానులను గురవుతుంది ఇది సంవత్సరంలో కేవలం నాలుగు నెలలు మాత్రమే రోడ్డు ట్రాఫిక్ కొరకు తెరవబడుతుంది. ఈ సొరంగం నిర్మాణం వలన శీతాకాలంలో రహదారిని తెరిచి ఉండటానికి అవకాశం వున్నది . లేహ్ కు వెళ్ళే మరో మార్గం శ్రీనగర్-ద్రాస్-కార్గిల్-లేహ్ రహదారిలో జోజి లా కనుమ ద్వారా ఉంటుంది, ఇది కూడా సంవత్సరంలో దాదాపు నాలుగు నెలల పాటు మంచుతో మూసుకుపోతుంది . జోజి లా పాస్ కింద 14 కిలోమీటర్ల పొడవైన సొరంగ మార్గం నిర్మాణానికి ప్రణాళిక సిద్ధం చేశారు. ఈ రెండు మార్గాలు అక్సాయి చిన్ సియాచెన్ గ్లేసియర్ వైపు పశ్చిమాన సైనిక ఉప-సెక్టార్ లోకి సైనిక సరఫరాలను సమకూర్చడానికి కీలకమైనవి.అటల్ టన్నెల్ సరిగ్గా రోహతాంగ్ పాస్ కింద లేదు; పాస్ కు కాస్త పడమరగా ఉంటుంది. దక్షిణ ద్వారం, ధుండికి ఉత్తరంగా ఉంది, దీనికి అవతలి వైపు బియాస్ నది ఉంది. ఈ సొరంగం ఉత్తర చివర, ప్రస్తుతం ఉన్న రహదారిలో రోహ్తంగ్ పాస్ తరువాత మొదటి గ్రామంగా ఉన్న గ్రామఫూకు పశ్చిమంగా టెలింగ్ గ్రామం సమీపంలో ఉన్న లేహ్-మనాలి హైవేను కలుస్తుంది.బోర్డర్ రోడ్స్ ఆర్గనైజేషన్ (BRO), భారతదేశపు వ్యూహాత్మక మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి సంస్థ ద్వారా నిర్మించబడ్డ, ఈ సొరంగం దౌఘ్ పోర్టల్ కు యాక్సెస్ రోడ్డుకు 2002 మే 26న శంకుస్థాపన జరిగింది. అటల్ బిహారీ వాజపేయి భారత ప్రధానిగా ఉన్న సమయంలో 2000 జూన్ 3న ప్రతిష్ఠాత్మక సొరంగ మార్గం నిర్మాణానికి నిర్ణయం తీసుకున్నారు[3].సొరంగం వెడెల్పు 10.5 మీటర్లు ఉండగా ఈ తొమ్మిది కి.మీ. మార్గంలో ప్రతి 60 మీటర్లకు ఒక సీసీ కెమెరాను బిగించారు. వీటితో పాటు ప్రతి 500 మీటర్లకు ఒకచోట అత్యవసర ద్వారం. అగ్నిప్రమాదాలను నివారించడానికి సొరంగ మార్గమంతటా అగ్నిమాపక వ్యవస్థను, రహదారికి ఇరువైపులా మీటరు పుట్‌పాత్ ఏర్పాటు చేశారు. అయితే ప్రస్తుతం టన్నెల్ కేవలం సంవత్సరంలో ఐదు నెలలు మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటుందని అటల్ టన్నెల్ ప్రాజెక్ట్ డైరెక్టర్ కల్నల్ పరీక్షిత్ మెహ్రా తెలిపారు[4]
చరిత్ర
మార్చు1960 లో మొరావియన్ మిషన్ మొదటిసారి రోహతాంగ్ పాస్ ద్వారా లాహౌల్ చేరుకోవడానికి ఒక సొరంగం గురించి ఉద్గాటించినది, తరువాత ప్రధానమంత్రి నెహ్రూ రోహ్తాంగ్ పాస్కు ఒక తాడు మార్గం గురించి మాట్లాడారు, ఇది స్థానిక తెగల మధ్య చర్చనీయాంశమైంది. దాదాపు 39 సంవత్సరాల తరువాత, అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి ప్రధానమంత్రి అయినప్పుడు లాహౌల్ నివాసి అయిన అర్జున్ గోపాల్‌ను వాజ్‌పేయి చిన్ననాటి స్నేహితుడిగా పిలుస్తారు, స్థానికులు అర్జున్ గోపాల్‌ను ప్రధానిని కలవాలని రోహ్తాంగ్ టన్నెల్ గురించి మాట్లాడాలని పట్టుబట్టారు. తరువాత అతను తన ఇద్దరు సహచరులు చెరింగ్ డోర్జే అభయ్ చంద్‌లతో డిల్లీకి వెళ్లారు, సుమారు ఒక సంవత్సరం నిరంతర చర్చల తరువాత, చివరకు ప్రధానమంత్రి అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి అంగీకరించి, 2000 జూన్ లో లాహాల్ ప్రధాన కార్యాలయాన్ని సందర్శించి రోహ్‌టాంగ్ టన్నెల్ నిర్మిస్తామని ప్రకటించారు.[5] రోహ్తాంగ్ పాస్ అంతటా సొరంగం నిర్మాణానికి సాధ్యత అధ్యయనం RITES చే నిర్వహించబడింది.
లడఖ్ వ్యూహాత్మకంగా ముఖ్యమైన ప్రాంతాలకు అన్ని-వాతావరణ రహదారి మార్గాన్ని నిర్ధారించడానికి, రిమోట్ లాహాల్-స్పితి లోయకు రౌండ్-ది-ఇయర్ కనెక్టివిటీని అందించడానికి రోహ్తాంగ్ సొరంగం ప్రణాళిక చేయబడింది. ఏదేమైనా, రోహ్తాంగ్ సొరంగం నిర్మాణం హిమాచల్ ప్రదేశ్ లోని లాహాల్ లోయకు కైలాంగ్ (కీలాంగ్) వరకు మాత్రమే అన్ని వాతావరణ పరిస్థితులలో కనెక్టివిటీని అందిస్తుంది. అయుతే అన్ని కాలాలలో లడఖ్‌కు వెళ్లే రహదారికి మరిన్ని సొరంగాలు అవసరమవుతాయి.
ఈ ప్రాజెక్ట్ 2000 లో 5 బిలియన్ల వ్యయం ఏడు సంవత్సరాలలో పూర్తవుతుందని అంచనావేశారు 2002 మే 6 న, బోర్డర్ రోడ్స్ సంస్థకు సొరంగం నిర్మాణ బాధ్యతలు అప్పగించారు. అయినప్పటికీ, ఈ పని అంతగా పురోగతి సాధించలేదు 2003 మే నాటికి చెట్టు నరికివేసే దశకు మించి కదలలేదు. 2004 డిసెంబరు నాటికి, ప్రాజెక్ట్ వ్యయ అంచనా 17 బిలియన్ డాలర్లకు పెరిగింది. 2007 మే లో, ఈ ఒప్పందాన్ని ఆస్ట్రేలియాకు చెందిన SMEC (స్నోవీ మౌంటైన్స్ ఇంజనీరింగ్ కార్పొరేషన్) ఇంటర్నేషనల్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్‌కు ప్రదానం చేశారు పూర్తి చేయాల్సిన తేదీని 2014 కు సవరించారు. 2008 లో సొరంగం పనులు ప్రారంభమవుతాయని పలు ప్రకటనలు ఉన్నప్పటికీ, 2009 నవంబరు నాటికి ఎటువంటి పురోగతి సాధించలేదు.[6] షాపుర్జీ పల్లోంజీ గ్రూప్ భారతీయ నిర్మాణ సంస్థ AFCONS ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ లిమిటెడ్ ఆస్ట్రియాలోని స్ట్రాబాగ్ AG, 2009 సెప్టెంబరులో ఈ పనిని ప్రదానం చేశారు,ఈ ప్రాజెక్టు భద్రతపై క్యాబినెట్ కమిటీ రోహ్తాంగ్ టన్నెల్ ప్రాజెక్ట్ను క్లియర్ చేసిన తరువాత. హిమాలయ శ్రేణుల గుండా రోహ్తాంగ్ టన్నెల్ డ్రిల్లింగ్ 2010 జూన్ 28 న మనాలికి ఉత్తరాన 30 కిమీ (19 మైళ్ళు) దక్షిణ పోర్టల్ వద్ద ప్రారంభమైంది. ఇందులో కొన్ని యాంకరింగ్ వాలు స్థిరీకరణ పనులను స్పార్ జియో ఇన్ఫ్రా ప్రైవేట్ లిమిటెడ్‌కు కాంట్రాక్ట్ చేశారు. సరిహద్దు భూభాగాల్లో రహదారి వంతెన నిర్మాణంలో ప్రత్యేకత కలిగిన రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ త్రి-సేవా సంస్థ అయిన బోర్డర్ రోడ్స్ ఆర్గనైజేషన్ (BRO) ఈ ప్రాజెక్టు మొత్తానికి బాధ్యత వహిస్తుంది. 2015 నాటికి సొరంగం వాహన ప్రయాణానికి సిద్ధంగా ఉంటుందని మొదట అంచనా వేసింది. అయితే ఇది 2020 న పూర్తి అయినది. 2019 డిసెంబరు 25 న, మాజీ ప్రధాని అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి పుట్టినరోజున, ఈ సొరంగం పేరును ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ పేరు అటల్ టన్నెల్ అని మార్చారు.[5]
మూలాలు
మార్చు- ↑ "సిద్ధమైన ప్రపంచ అతిపెద్ద సొరంగ రహదారి". web.archive.org. 2020-09-17. Archived from the original on 2020-09-17. Retrieved 2020-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ "లాక్‌డౌన్ ప‌రిస్థితులున్నా ఈ ఏడాది సెప్టెంబ‌రు నాటికి అటల్ టన్నెల్ పనులను పూర్తి చేసేందుకు ప‌ట్టుద‌ల‌తో ముందుకు సాగుతు‌న్న బీఆర్ఓ". pib.gov.in. Retrieved 2020-09-17.
- ↑ https://www.timesnownews.com/india/article/world-s-longest-highway-tunnel-ready-atal-tunnel-to-reduce-manali-to-leh-distance-by-46-km/653539
- ↑ "ప్రపంచంలోనే పొడవైన సొరంగమార్గం.. ప్రారంభానికి సిద్ధం". www.msn.com. Retrieved 2020-09-17.
- ↑ 5.0 5.1 "Rohtang tunnel named after Vajpayee". The Hindu (in Indian English). Special Correspondent. 2019-12-24. ISSN 0971-751X. Retrieved 2020-09-17.
{{cite news}}: CS1 maint: others (link) - ↑ "Rohtang tunnel work likely to start next month". archive.vn. 2013-01-25. Archived from the original on 2013-01-25. Retrieved 2020-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
