అత్రి మహర్షి

అత్రి మహర్షి
అత్రి మహర్షి
	అత్రేయపురం వద్ద అత్రి తపస్సు చెసిన ప్రాంత విగ్రహం
సమాచారం
బిరుదు	బ్రహ్మఋషి
కుటుంబం	బ్రహ్మ (తండ్రి)
దాంపత్యభాగస్వామి	అనసూయ
పిల్లలు	దూర్వాసుడు, చంద్రుడు, దత్తాత్రేయుడు

అత్రి ఒక మహా ఋషి. ఆయన అగ్ని, ఇంద్రుడు, హిందూ మతం యొక్క ఇతర వేద దేవతలకు అనేక వేదశ్లోకాలను రచించారు.

అత్రి సంహితలు, అత్రి స్మృతులు మొదలగు గ్రంథములను కూడా రచించారు. వీటిలో దానములు, ఆచారములు, గురు ప్రశంస, చాతుర్వర్ణ ధర్మములు,జపమాల పవిత్రత, బ్రాహ్మణులకు ఉండవలసిన సుగుణములు, యమ నియమములు, పుత్రులు, దత్త పుత్రులు, ప్రాయశ్చిత్తములు, అశౌచములు మొదలగు ఎన్నో విషయములు గురించి వ్రాసారు.

హిందూ సంప్రదాయంలో సప్తర్షి నక్షత్ర మండలం (ఏడు గొప్ప నక్షత్రాల కూటమి)లో అత్రి ఒక నక్షత్రం.ఈ ఋషి గురించి ఎక్కువగా ౠగ్వేదం గ్రంథంలో ప్రస్తావించబడింది.^[1] అత్రి మాహముని గౌరవార్థం ఋగ్వేదంలోని ఐదవ మండలాన్ని అత్రి మండలం అని పిలుస్తారు. అందులోని ఎనభై ఏడు శ్లోకాలు ఆయనకు, ఆయన వారసులకు ఆపాదించబడ్డాయి.^[2]అత్రి గురించి రామాయణం, మాహాభారతాల్లో కూడా వివరాలు లభిస్తూన్నాయి..^[3]^[4]

జీవితం

అత్రి సప్తర్షి మండలంలో ఏడవ ఋషిపుంగవుడు. .^[1] వేద యుగం యొక్క పురాణాల ప్రకారం, అత్రి అనసూయ దేవిని వివాహం చేసుకున్నాడు. వీరికి ముగ్గురు కుమారులు, దత్తాత్రేయుడు, దుర్వాసుడు, చంద్ర .^[5] దైవిక వృత్తాంతం ప్రకారం సప్త ఋషులలో చివరివాడు, నాలుక నుండి ఉద్భవించినట్టుగా నమ్ముతారు. అత్రి భార్య అనసూయ ఏడుగురు పతివ్రతలలో ఒకరిగా పరిగణించబడుతుంది.

తపస్సు చేయమని దైవిక స్వరం ద్వారా సూచించినప్పుడు, అత్రి వెంటనే అంగీకరించి తీవ్రమైన తపస్సు చేశాడు. అతని భక్తి, ప్రార్థనలతో సంతోషించిన త్రిమూర్తులు, బ్రహ్మ, విష్ణు, శివుడు అతని ముందు ప్రత్యక్షమై అతనికి వరం అర్పించారు. ఆ వరం ప్రకారం ఈ ముగ్గురూ తనకు పుట్టాలని కోరాడు. పురాణం యొక్క మరొక వివరణ ప్రకారం, అనసూయ తన పతివ్రతా శక్తుల ద్వారా ముగ్గురు త్రిమూర్తులను చంటి పిల్లలుగా చేసి వారికి ఆహారం అందించింది. ప్రతిగా వారు ఆమెకు పిల్లలుగా జన్మించారు. బ్రహ్మ ఆమెకు చంద్రునిగా, విష్ణువు దత్తాత్రేయునిగా, శివుడు దూర్వాసునిగా జన్మించారు. అత్రి గురించి ప్రస్తావన వివిధ గ్రంథములలో కనబడుతుంది రుగ్వేదం . అతను వివిధ యుగాలతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు, రామాయణ సమయంలో త్రేతా యుగంలో గుర్తించదగినది, అతను, అనసూయ రాముడికి, అతని భార్య సీతకు సలహా ఇచ్చినప్పుడు. ఈ జంట గంగా నదిని భూమిలోకి తీసుకురావడానికి కూడా కారణమని చెప్పవచ్చు, వీటి గురించి శివ పురాణంలో కనుగొనబడింది.^[6]

ఋగ్వేదం కర్త

అత్రి ఋగ్వేదంలోని ఐదవ మండలం (పుస్తకం 5) యొక్క ప్రధాన అధికారి. అత్రికి చాలా మంది కుమారులు, శిష్యులు ఉన్నారు, వీరు ఋగ్వేదం, ఇతర వేద గ్రంథాల సంకలనంలో కూడా సహకరించారు. మండల గ్రంథంలోని 87 శ్లోకాలు, ప్రధానంగా అగ్ని, ఇంద్రుడు, విశ్వ దేవతలు, జంట దేవతలుగా మిత్ర, వరుణ, అశ్వని దేవతల గురింవి ప్రస్తావించారు. .^[7] రెండు శ్లోకాలుగా ఒక్కొక్కటి ఉషోదయం, సూర్యునికి అంకితం చేయబడ్డాయి. ఈ పుస్తకంలోని చాలా శ్లోకాలు అత్రియా అని పిలువబడే అత్రి వంశ స్వరకర్తలకు ఆపాదించబడ్డాయి .^[4] ఋగ్వేదం యొక్క ఈ శ్లోకాలు భారత ఉపఖండంలోని ఉత్తర ప్రాంతంలో సి. 3500–3000 BCE. కాలంలో కూర్చబడ్డాయి

ఋగ్వేదం యొక్క అత్రి శ్లోకాలు శ్రావ్యమైనవి. ఆధ్యాత్మిక ఆలోచనలను పెంపొందించుచూ సంస్కృత భాష యొక్క వశ్యతను, పదనిర్మాణములను తెలియచేయునవిగా ఉన్నాయి.^[8] అత్రి మండలంలోని శ్లోకాలను గెల్డ్నర్ వంటి పండితులు ఋగ్వేదంలోని అన్నిటిలోనూ చాలా కష్టమైన చిక్కు శ్లోకంగా భావిస్తారు.^[9] 5.80 శ్లోకంలో కవితాత్మకంగా హృదయపూర్వక ఉదయాన్నే ప్రదర్శించడం వంటి రూపకాల ద్వారా సహజ దృగ్విషయాన్ని సొగసైన ప్రదర్శనకు కూడా ఈ శ్లోకాలు ప్రసిద్ధి చెందాయి.^[8]

ఐదవ మండలాకు అత్రి, అతని సహచరులకు ఆపాదించబడినప్పటికీ, ఋగ్వేదంలోని ఇతర మండలాలలో అనేక ఇతర శ్లోకాలతో ఘనత ప్రస్తావించబడింది.^[10]

రామాయణం

రామాయణంలో, రాముడు, సీత, లక్ష్మణులు తమ సన్యాసినిలో అత్రి, అనసూయలను సందర్శిస్తారు. అత్రి యొక్క గుడిసె చిత్రకూటలో ఉంది,^[4]

సాంస్కృతిక ప్రభావం

దక్షిణభారతదేశ తిరుపతి సమీపంలో లభ్యమైన కల వైఖానస సంప్రదాయాలను అనుసరించి మహామునులను నలుగురుగా నిర్ధారించారు. వారు అత్రి, భృగువు, మరీచి, కష్యపుడు. .^[11]

అతి గొప్ప వైన తాళపత్ర గ్రంథాల ఆధారంగా లభ్యమైన అత్రి సంహిత సంప్రదాయాల్లో బ్రాహ్మణులకు వేధిక కర్మలను వేద ధర్మాల గురించి జీవన విలువలు యోగ సాధన ప్రయోజనాలు వివరించబడ్డాయి.^[12]

వైఖానసాలు దక్షిణ భారతదేశంలో ఒక ముఖ్యమైన సమాజంగా కొనసాగుతున్నాయి, వారు వారి వేద వారసత్వానికి కట్టుబడి ఉన్నారు.^[13]

మూలాలు

↑ ^1.0 ^1.1 Antonio Rigopoulos (1998). Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara. State University of New York Press. pp. 2–4. ISBN 978-0-7914-3696-7.
↑ Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 659–660. ISBN 978-0-19-937018-4.
↑ Alf Hiltebeitel (2016). Nonviolence in the Mahabharata: Siva’s Summa on Rishidharma and the Gleaners of Kurukshetra. Routledge. pp. 55–56, 129. ISBN 978-1-317-23877-5.
↑ ^4.0 ^4.1 ^4.2 Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. p. 49. ISBN 978-0-14-341421-6.
↑ Antonio Rigopoulos (1998). Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara. State University of New York Press. pp. 1–3. ISBN 978-0-7914-3696-7.
↑ Sathyamayananda, Swami. Ancient sages. Mylapore, Chennai: Sri Ramakrishna Math. pp. 17–20. ISBN 81-7505-356-9.
↑ Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 659–771. ISBN 978-0-19-937018-4.
↑ ^8.0 ^8.1 Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. p. 660. ISBN 978-0-19-937018-4.
↑ Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 660, 714–715. ISBN 978-0-19-937018-4.
↑ Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 1622–1623. ISBN 978-0-19-937018-4.
↑ Jan Gonda (1969). Aspects of Early Viṣṇuism. Motilal Banarsidass. pp. 241–242 with footnote 30. ISBN 978-81-208-1087-7.
↑ Atri (Mahaṛiṣi.); V. Raghunathachakravarti Bhattacharya; Mānavalli Rāmakr̥ṣṇakavi (1943). Samurtarchanadhikarana (Atri-samhita). Tirumalai-Tirupati Devasthanams Press.
↑ J. Gonda (1977), Religious Thought and Practice in Vaikhānasa Viṣṇuism, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, Cambridge University Press, Volume 40, Number 3, pages 550-571

ఇతర లంకెలు

Anthony, David W. (2007), The Horse The Wheel And Language. How Bronze-Age Riders From the Eurasian Steppes Shaped The Modern World, Princeton University Press
Flood, Gavin D. (1996), An Introduction to Hinduism, Cambridge University Press
Kambhampati, Parvathi Kumar (2000). Sri Dattatreya (First ed.). Visakhapatnam: Dhanishta.
Rigopoulos, Antonio (1998). Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara. New York: State University of New York Press. ISBN 0-7914-3696-9
Witzel, Michael (1995), "Early Sanskritization: Origin and Development of the Kuru state" (PDF), EJVS, 1 (4), archived from the original (PDF) on 11 జూన్ 2007, retrieved 13 మార్చి 2020

[Rigopoulos1998p2-1] 1.0 ^1.1 Antonio Rigopoulos (1998). Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara. State University of New York Press. pp. 2–4. ISBN 978-0-7914-3696-7.

[2] Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 659–660. ISBN 978-0-19-937018-4.

[Alf_Hiltebeitel_2016_55–56,_129-3] Alf Hiltebeitel (2016). Nonviolence in the Mahabharata: Siva’s Summa on Rishidharma and the Gleaners of Kurukshetra. Routledge. pp. 55–56, 129. ISBN 978-1-317-23877-5.

[Dalal2010p49-4] 4.0 ^4.1 ^4.2 Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. p. 49. ISBN 978-0-14-341421-6.

[Rigopoulos1998p1-5] Antonio Rigopoulos (1998). Dattatreya: The Immortal Guru, Yogin, and Avatara. State University of New York Press. pp. 1–3. ISBN 978-0-7914-3696-7.

[sage-6] Sathyamayananda, Swami. Ancient sages. Mylapore, Chennai: Sri Ramakrishna Math. pp. 17–20. ISBN 81-7505-356-9.

[7] Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 659–771. ISBN 978-0-19-937018-4.

[brereton2014p660-8] 8.0 ^8.1 Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. p. 660. ISBN 978-0-19-937018-4.

[9] Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 660, 714–715. ISBN 978-0-19-937018-4.

[10] Stephanie W. Jamison; Joel P. Brereton (2014). The Rigveda. Oxford University Press. pp. 1622–1623. ISBN 978-0-19-937018-4.

[11] Jan Gonda (1969). Aspects of Early Viṣṇuism. Motilal Banarsidass. pp. 241–242 with footnote 30. ISBN 978-81-208-1087-7.

[12] Atri (Mahaṛiṣi.); V. Raghunathachakravarti Bhattacharya; Mānavalli Rāmakr̥ṣṇakavi (1943). Samurtarchanadhikarana (Atri-samhita). Tirumalai-Tirupati Devasthanams Press.

[13] J. Gonda (1977), Religious Thought and Practice in Vaikhānasa Viṣṇuism, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, Cambridge University Press, Volume 40, Number 3, pages 550-571

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]