వికీపీడియా

ఇందిరా జైసింగ్

భారతీయ న్యాయవాది

ఇందిరా జైసింగ్ (జననం 1940 జూన్ 3) భారతీయ న్యాయవాది, ఉద్యమకారిణి. జైసింగ్ లాయర్స్ కలెక్టివ్ అనే ప్రభుత్వేతర సంస్థను కూడా నడుపుతున్నారు, దీని లైసెన్స్ను 2019 లో విదేశీ విరాళాల నియంత్రణ చట్టం (విదేశీ నిధుల దుర్వినియోగం) ఉల్లంఘనలకు హోం మంత్రిత్వ శాఖ శాశ్వతంగా రద్దు చేసింది. ఆ తర్వాత ఎన్జీవోల డొమెస్టిక్ అకౌంట్లను స్తంభింపజేయాలని బాంబే హైకోర్టు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ఈ కేసు సుప్రీంకోర్టులో నడుస్తోంది.

ఇందిరా జైసింగ్
జననంఇందిరా జైసింగ్
1940 (age 83–84)
ముంబై, భారతదేశం
వృత్తిన్యాయవాది
ప్రసిద్ధిమానవ హక్కులు, లింగ సమానత్వ కార్యాచరణ
భార్య / భర్తఆనంద్ గ్రోవర్

జీవితం తొలి దశలో

మార్చు

జైసింగ్ 1940 జూన్ 3 న ముంబైలో సింధీ హిందూ కుటుంబంలో జన్మించింది. ముంబైలోని శాంతాక్రజ్ లోని సెయింట్ థెరిస్సా కాన్వెంట్ హైస్కూల్, బెంగళూరులోని బిషప్ కాటన్ గర్ల్స్ స్కూల్ లో చదువుకున్నారు. బెంగళూరు విశ్వవిద్యాలయం నుంచి బ్యాచిలర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ పట్టా పొందారు. 1962లో బొంబాయి విశ్వవిద్యాలయం నుంచి మాస్టర్ ఆఫ్ లా పట్టా పొందారు.[1]

1986లో బాంబే హైకోర్టు సీనియర్ న్యాయవాదిగా నియమితులైన తొలి మహిళగా రికార్డు సృష్టించారు. 2009లో జైసింగ్ భారత తొలి మహిళా అదనపు సొలిసిటర్ జనరల్ గా నియమితులయ్యారు. తన న్యాయవాద వృత్తి ప్రారంభం నుండి, ఆమె మానవ హక్కులు, మహిళల హక్కుల పరిరక్షణపై దృష్టి సారించారు. [2]

మహిళల కోసం పోరాటం

మార్చు

కేరళలో సిరియన్ క్రిస్టియన్ మహిళలకు సమాన వారసత్వ హక్కులు కల్పించడానికి దారితీసిన మేరీ రాయ్ కేసు, ఆమె గౌరవానికి భంగం కలిగించినందుకు కెపిఎస్ గిల్ ను విజయవంతంగా ప్రాసిక్యూట్ చేసిన ఐఏఎస్ అధికారి రూపన్ డియోల్ బజాజ్ కేసుతో సహా మహిళలపై వివక్షకు సంబంధించిన అనేక కేసులను జైసింగ్ వాదించారు. [3] విజయవంతంగా ప్రాసిక్యూట్ చేయబడిన మొదటి లైంగిక వేధింపు కేసుల్లో ఇది ఒకటి. జైసింగ్ గీతా హరిహరన్ కేసును కూడా వాదించారు, ఇందులో తల్లి కూడా తండ్రితో సమానంగా బిడ్డకు సహజ సంరక్షకురాలిగా ఉండాలని సుప్రీంకోర్టు నిర్ణయించింది. [4] జైసింగ్ కేరళ హైకోర్టులో భారతీయ విడాకుల చట్టంలోని వివక్షతతో కూడిన నిబంధనలను విజయవంతంగా సవాలు చేసింది, తద్వారా క్రైస్తవ మహిళలు క్రూరత్వం లేదా విడిచిపెట్టడం వల్ల విడాకులు తీసుకునేందుకు వీలు కల్పించారు, ఈ హక్కు వారికి నిరాకరించబడింది. ఆమెను లక్ష్యంగా చేసుకుని డబ్బు ఎగవేసిన కేసులో ఆమె తీస్తా సెతల్వాద్ తరపున కూడా వాదించారు. [5]

2015లో గ్రీన్ పీస్ ఇండియా కేసులో ప్రియా పిళ్లై తరఫు కేసును జైసింగ్ వాదించారు. [6] 2016లో ఇందిరా జైసింగ్ సుప్రీంకోర్టులో సీనియర్ న్యాయవాదులను నియమించే విధానాన్ని సవాలు చేశారు. [7]

ఇటీవల, ఇందిరా జైసింగ్ ది ఇండియన్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌కు ఒక కాలమ్ రాశారు, ప్రవక్త మహమ్మద్‌ను కించపరిచారని ఆరోపిస్తూ తనపై దాఖలైన క్రిమినల్ కేసుల్లో ఎఫ్‌ఐఆర్‌లను ఏకీకృతం చేయాలంటూ నూపుర్ శర్మ చేసిన విజ్ఞప్తిని భారత సుప్రీంకోర్టు తిరస్కరించిన తీరును విమర్శించింది. ఆ వ్యాసంలో జైసింగ్ మాట్లాడుతూ, "శర్మకు వ్యతిరేకంగా సుప్రీంకోర్టు చేసిన వ్యాఖ్యలు అసంబద్ధమైనవి, తక్కువ కోర్టులను పక్షపాతం చేయగలవు." [8]

మానవ హక్కులు, పర్యావరణం

మార్చు

యూనియన్ కార్బైడ్ కార్పొరేషన్ పై నష్టపరిహారం కోరుతూ జైసింగ్ సుప్రీంకోర్టులో భోపాల్ దుర్ఘటన బాధితుల తరఫున వాదనలు వినిపించారు. బహిష్కరణను ఎదుర్కొంటున్న ముంబై వాసులకు జైసింగ్ ప్రాతినిధ్యం వహించారు. జైసింగ్ 1979 నుండి 1990 మధ్య కాలంలో జరిగిన అదనపు న్యాయపరమైన హత్యలు, అదృశ్యాలు, సామూహిక దహన సంస్కారాలపై దర్యాప్తు చేయడానికి పంజాబ్లోని హింసపై అనేక పీపుల్స్ కమిషన్లతో సంబంధం కలిగి ఉన్నారు. మయన్మార్ లోని రఖైన్ రాష్ట్రంలో రోహింగ్యా ముస్లింలపై భద్రతా దళాలు జరిపిన హత్య, అత్యాచారం, చిత్రహింసలపై దర్యాప్తు చేస్తున్న నిజనిర్ధారణ కమిటీకి జైసింగ్ ను ఐక్యరాజ్యసమితి నియమించింది.[9]

గొప్ప పర్యావరణవేత్త అయిన జైసింగ్ సుప్రీంకోర్టులో ప్రధాన పర్యావరణ కేసులను కూడా వాదించారు.

లాయర్స్ కలెక్టివ్

మార్చు

1981లో జైసింగ్ తన భర్త ఆనంద్ గ్రోవర్ తో కలిసి లాయర్స్ కలెక్టివ్ ను స్థాపించారు. ఈ సంస్థ స్త్రీవాద, వామపక్ష కారణాలకు, ముఖ్యంగా మానవ హక్కుల ప్రచారానికి అంకితం చేయబడింది. తరువాత ఆమె భారతీయ సమాజంలోని అణగారిన వర్గాలకు చట్టపరమైన నిధులను అందించే లాయర్స్ కలెక్టివ్ అనే సంస్థకు వ్యవస్థాపక కార్యదర్శి అయ్యారు. ఆమె 1986 లో ది లాయర్స్ అనే మాసపత్రికను స్థాపించారు, ఇది భారతీయ చట్టం నేపధ్యంలో సామాజిక న్యాయం, మహిళల సమస్యలపై దృష్టి పెడుతుంది. మహిళల పట్ల వివక్ష, ముస్లిం పర్సనల్ లా, ఫుట్ పాత్ వాసులు, నిరాశ్రయుల హక్కులు, భోపాల్ గ్యాస్ దుర్ఘటనకు సంబంధించిన కేసుల్లో ఆమె ప్రమేయం ఉంది. బాలకార్మిక వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా, మహిళల ఆర్థిక హక్కుల కోసం, విడిపోయిన భార్యల కోసం, గృహహింస కేసుల కోసం ఆమె పోరాడారు. ఎఫ్సీఆర్ఏ నిబంధనలను ఉల్లంఘించినందుకు ఈ ఎన్జీవో లైసెన్స్ను సస్పెండ్ చేశారు. [10] [11] [12]

ఇతర

మార్చు

జైసింగ్ మహిళలపై అనేక జాతీయ, అంతర్జాతీయ సదస్సులకు హాజరై ఈ సదస్సుల్లో తన దేశానికి ప్రాతినిధ్యం వహించారు. ఆమె ఎన్జీవోకు విదేశీ నిధులు అందకుండా ఎంహెచ్ఏ (హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ) నిషేధం విధించింది. విదేశీ నిధుల నిబంధనలను ఉల్లంఘించినందుకు ఎన్జీవో లాయర్స్ కలెక్టివ్ లైసెన్స్ ను సస్పెండ్ చేసింది. [13] [14] [15] అయితే, బాంబే హైకోర్టు ఎన్జీవో యొక్క దేశీయ ఖాతాలను రద్దు చేయమని ఒక ఉత్తర్వును జారీ చేసింది; సుప్రీంకోర్టులో కేసు కొనసాగుతోంది [16]

లండన్ లోని ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్ డ్ లీగల్ స్టడీస్ లో ఫెలోషిప్ పొందిన ఆమె న్యూయార్క్ లోని కొలంబియా యూనివర్సిటీలో విజిటింగ్ స్కాలర్ గా పనిచేశారు. మహిళలపై వివక్ష నిర్మూలనపై ఐక్యరాజ్యసమితి కమిటీలో సభ్యురాలిగా ఉన్నారు. అవినీతిపై పోరాటంలో దేశానికి, బడుగు బలహీన వర్గాలకు ఆమె చేసిన సేవలకు గుర్తింపుగా రోటరీ మానవ్ సేవా పురస్కారం లభించింది. [17] [18]

ప్రజా సమస్యల కోసం ఆమె చేసిన సేవకు గాను జైసింగ్‌కు 2005లో భారత రాష్ట్రపతి పద్మశ్రీని అందించారు. [19] ఆమె భర్త ఆనంద్ గ్రోవర్ మానవ హక్కుల న్యాయవాది, సుప్రీంకోర్టు సీనియర్ న్యాయవాది. [20] 2018లో, ఫార్చ్యూన్ మ్యాగజైన్ ద్వారా ప్రపంచంలోని 50 మంది గొప్ప నాయకుల జాబితాలో ఆమె 20వ స్థానంలో నిలిచింది. [21]

మూలాలు

మార్చు
  1. ↑ "Indira Jaising (India)" (PDF). United Nations Human Rights - Office of the High Commissioner. Retrieved 15 June 2018.
  2. ↑ "Indira Jaising". Fortune (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-10-25.
  3. ↑ Scroll Staff (2017-06-05). "Watch: Rupan Deol Bajaj talks about the sexual harassment case she won against KPS Gill". Scroll.in (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2023-10-25.
  4. ↑ Fernandes, Joeanna Rebello (July 12, 2015). "It's sad we needed the law to tell us that the mother's a natural guardian: Githa Hiraharan". Times of India. Retrieved 30 August 2022.
  5. ↑ "Jaising Leads Protest Against Setalvad's 'Victimisation'". Outlook India.
  6. ↑ "In the High Court of Delhi at New Delhi" (PDF). Archived from the original (PDF) on 27 August 2018.
  7. ↑ Krishnan, Murali (25 July 2016). "Supreme Court v. Indira Jaising: Supreme Court admits no Rules for Senior Designation but process 'fair and transparent'". Bar & Bench.
  8. ↑ "Supreme Court's refusal to club all FIRs against Nupur Sharma is bad in law". 16 July 2022.
  9. ↑ "Indian rights lawyer to lead U.N. probe into Rohingya crackdown". Reuters. 30 May 2017.
  10. ↑ "Indira Jaising's NGO 'Lawyers Collective' suspended for 6 months". 1 June 2016.
  11. ↑ PTI (1 June 2016). "FCRA licence of Indira Jaising's NGO suspended for 6 months". The Economic Times.
  12. ↑ Correspondent, Special (June 2016). "Indira Jaising's NGO loses licence". The Hindu.
  13. ↑ "Indira Jaising's NGO barred by MHA from receiving foreign funds for 6 months". 2 June 2016.
  14. ↑ "MHA cancels FCRA licences of 1,300 NGOs". Rahul Tripathi, ET Bureau. Economic Times. Economic Times. November 8, 2019. Retrieved January 19, 2021.
  15. ↑ PTI (2016-12-07). "Home Ministry cancels licence of Indira Jaising's NGO". The Hindu.
  16. ↑ Correspondent, Special. "Defreeze accounts of Indira Jaisingh's NGO: HC". The Hindu (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2017-02-12.
  17. ↑ "Indira Jaising, Additional Solicitor General to deliver first UN Public Lecture on 25 November in New Delhi". UN Women – Asia-Pacific (in ఇంగ్లీష్). 2013-11-21. Retrieved 2024-02-01.
  18. ↑ "Anand Grover". The Global Commission on Drug Policy (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2014-12-15. Retrieved 2024-02-01.
  19. ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 October 2015. Retrieved 21 July 2015.
  20. ↑ Sharma, Padmakshi (2023-09-13). "Manipur: Petitioners Tell Supreme Court That Lawyers Aren't Willing To Appear For Them Due To Threats". www.livelaw.in (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2024-02-01.
  21. ↑ "In a First an Indian Lawyer Makes It to Fortune's World's Greatest Leaders List: Indira Jaising Ranked 20 in the List on a Day She Faced Setback from SC". 2018-04-19.

బాహ్య లింకులు

మార్చు
"https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=ఇందిరా_జైసింగ్&oldid=4103218" నుండి వెలికితీశారు