కళావతి దేవి
కళావతి దేవి (జననం : 1965) కాన్పూర్ లో అవార్డు గెలుచుకున్న టాయిలెట్ బిల్డర్‌గా మారిన ఒక భారతీయ మేస్త్రీ. ఆమె 50-సీట్ల టాయిలెట్‌ని ఇన్‌స్టాల్ చేయడం ద్వారా తన సొంత కమ్యూనిటీని మార్చుకుంది, తర్వాత ఇతర కమ్యూనిటీలకు మారింది. ముఖ్యంగా మహిళలు, చిన్నారుల కోసం 4 వేల మరుగుదొడ్లు నిర్మించేందుకు దేవి సహకరించింది. 2019 లో ఆమెకు నారీ శక్తి పురస్కార్ (భారతదేశంలో మహిళలకు అత్యున్నత పురస్కారం) లభించింది.
కళావతి దేవి | |
|---|---|
.jpg) మార్చి 2020లో దేవి | |
| జననం | c. 1965 (age 58–59) |
| జాతీయత | భారతీయురాలు |
| వృత్తి | తాపీపని |
| సుపరిచితుడు/ సుపరిచితురాలు | 4,000 మరుగుదొడ్లను నిర్మించడం |
| జీవిత భాగస్వామి | జైరాజ్ సింగ్ |
| పిల్లలు | ఇద్దరు కుమార్తెలు |
జీవితం
మార్చుదేవి 1960లో సీతాపూర్ లో జన్మించింది.[1] ఆమె 14 సంవత్సరాల వయస్సులో 18 సంవత్సరాల వయస్సు గల జైరాజ్ సింగ్‌ను వివాహం చేసుకోవడానికి కాన్పూర్ జేకే దేవాలయం సమీపంలోని రాజాపూర్వాకు వచ్చింది. శ్రామిక్ భారతి అనే స్వచ్ఛంద సంస్థలో ఫ్లోర్ కట్టర్ గా పనిచేయడం ఆమె భర్త ఉద్యోగాల్లో ఒకటి.[1]
వారు రాజా పూర్వా కాన్పూర్ లో నివసిస్తున్నారు, వీధిలో మలవిసర్జన చేసే ప్రజలను చూసి ఆమె అసహ్యించుకుంది. ఇదొక నరకం అని, తన ప్రాంత పరిశుభ్రతను మెరుగుపర్చడమే తన లక్ష్యమని ఆమె అన్నారు.[2] ఆమె భర్త మద్దతుగా నిలిచాడు, ఆమె తన ప్రాంతంలో మరుగుదొడ్లు నిర్మించాలని నిర్ణయించుకున్నప్పుడు, అతను ఆమెతో కలిసి శ్రామిక్ భారతిని కలవడానికి వెళ్ళాడు. 10-20 సీట్ల సౌకర్యాన్ని నిర్మించాలనే ఆలోచనకు వారు ఆసక్తి చూపారు. స్థానిక సంస్థలను సంప్రదించగా, వారు 100,000 సేకరించగలిగితే 200,000 రూపాయలు కనుగొనమని ముందుకొచ్చారు. ఆమె ప్రయత్నించింది, ఆమె మంచి మొత్తాన్ని, మరీ ముఖ్యంగా ఆలోచనకు ఉత్సాహాన్ని పెంచింది. చివరికి 50 సీట్ల సదుపాయం ఉంది.[1]
ఆమె తన పాత్రను కనుగొంది, కానీ ఆమె నిధుల సేకరణ, ఆర్గనైజ్ చేయడం కంటే ఎక్కువ చేయాలనుకుంది, కాబట్టి ఆమె మేస్త్రీగా మారాలని నిర్ణయించుకుంది, శ్రామిక్ భారతి ఆమె శిక్షణకు సహాయపడటానికి నిధులను కనుగొంది.[1]
భర్త, అల్లుడు ఇద్దరూ చనిపోవడంతో కుమార్తె, ఇద్దరు మనవరాళ్లను పోషించుకోవాల్సిన ఏకైక కూలీగా మిగిలిపోయింది.[2] 2015లో రాఖీ మండి అనే గుడిసెలో 700 కుటుంబాలు ఒక్క మరుగుదొడ్డి కూడా లేకుండా నివసిస్తున్నాయి. దేవి సహాయం చేయడానికి ముందుకు వచ్చింది, కొన్ని మరుగుదొడ్లకు నిధులు సమకూర్చడానికి వాటర్ ఎయిడ్ ను ఒప్పించింది. స్థానిక సమాజం వారి పరిస్థితితో సంతోషంగా ఉన్నందున భూమి లేదా ఆర్థిక సహాయం ఇవ్వడానికి ఇష్టపడలేదు, సహాయం చేయడానికి రహస్య ఎజెండా ఉండవచ్చని వారు భయపడ్డారు.[3] మురుగు కాల్వలు తెరిచినప్పటికీ, పిల్లలు, పెద్దలు వీధిలో పడి, దాడులు, అత్యాచారాల గురించి వృత్తాంతంగా మాట్లాడవలసి వచ్చింది.[1] మరుగుదొడ్ల నిర్మాణం కోసం బయటకు వెళ్లిన ఆమె రెండు బస్సుల్లో ప్రయాణించి 5 కిలోమీటర్ల మేర వర్షంలో నడవాల్సి వచ్చింది.[1]
అవార్డులు
మార్చు2020లో అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా భారత ప్రధాని ట్విట్టర్ ఖాతాను టేకోవర్ చేశారు. ఆ రోజు తన పేరుతో ట్వీట్ చేసిన ప్రధాని 'అద్భుతమైన ఏడుగురు' అని ముద్దుగా పిలుచుకునే వారిలో ఆమె ఒకరు.[2] పడాల భూదేవి, బీనా దేవి, అరిఫా జాన్, చామి ముర్ము, నీల్జా వాంగ్మో, రష్మీ ఉర్ధదేశే, మన్ కౌర్, కౌశికి చక్రవర్తి, అవని చతుర్వేది, భావనా కాంత్, మోహనా సింగ్ జితర్వాల్, భాగీరథి అమ్మ, కార్త్యాయని అమ్మ, దేవి అవార్డు గ్రహీతలు.[4] ఆమె పనిని రాష్ట్రపతి రామ్ నాథ్ కోవింద్ గుర్తించినప్పుడు ఆమెకు పన్నెండు నారీ శక్తి పురస్కారాలలో ఒక పురస్కారం లభించింది. న్యూఢిల్లీ లో అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా ఈ అవార్డులను ప్రదానం చేశారు.[2]
మరుగుదొడ్లు నిర్మించే మహిళా తాపీ మేస్త్రీగా కళావతి దేవి అవార్డును గెలుచుకుంది. మరో మహిళ సునీతా దేవి జార్ఖండ్ లో చేసిన పనికి ఇదే అవార్డును గెలుచుకుంది.[5]
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 "Meet Kalavati, The Mason With A Mission To Build Toilets In Her Village". The Better India (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 17 March 2015. Retrieved 5 April 2020.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Meet the 7 women achievers who took over PM Modi's social media accounts on Women's Day: PM Modi's 'magnificent seven'". The Economic Times. Retrieved 5 April 2020.
- ↑ Indian, The Logical (26 October 2018). "True Hero: Meet The Lady Mason Who Built 4000+ Toilets In Unsanitary Slums & Villages Of UP". thelogicalindian.com (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 1 ఏప్రిల్ 2020. Retrieved 9 April 2020.
- ↑ ANI (8 March 2020). "President to present 'Nari Shakti Puraskar' to inspirational women". Business Standard India. Retrieved 5 April 2020.
- ↑ "Award for woman who took up a trowel to turn mason". www.telegraphindia.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 26 April 2020.