కురుఖు ప్రజలు
ఒరాను లేదా కురుఖు (కురుఖు: ఓన్, కుయులు), యురాను లేదా ఓరం అని కూడా పిలుస్తారు, జార్ఖండు, ఒరిస్సా, ఛత్తీసుగఢు రాష్ట్రాలలో నివసించే ఒక జాతి సమూహానికి చెందిన వారు ప్రధానంగా వారి మాతృభాష కురుఖు భాష. ఇవి ద్రవిడ భాషల కుటుంబానికి చెందినవి.[7] సాంప్రదాయకంగా ఒరాన్సు వారి కర్మ, ఆర్థిక జీవనోపాధి కోసం అటవీ, పొలాల మీద ఆధారపడ్డారు. అయితే ఇటీవలి కాలంలో వారిలో కొందరు ప్రధానంగా స్థిరపడిన వ్యవసాయవేత్తలుగా మారారు. చాలా మంది ఒరాను అస్సాం, పశ్చిమ బెంగాలు టీ గార్డెన్కు వలస వచ్చారు.[8] భారతదేశ రిజర్వేషన్ వ్యవస్థ ప్రయోజనం కోసం వారు షెడ్యూల్డు తెగగా జాబితా చేయబడ్డారు.[9] గయానా, ట్రినిడాడు సురినాం లోని చాలా మంది భారతీయులు ఒరాను మూలానికి చెందినవారు.[10]
| Kurukhar | |
|---|---|
,_Indigenous_People%27s_Day,_2014,_Dhaka,_Bangladesh_%C2%A9_Biplob_Rahman-4.jpg) Kurukh woman dancers in Bangladesh on Indigenous People's Day, 2014 | |
| ముఖ్యమైన జనాభా కలిగిన ప్రాంతాలు | |
 India | 3,684,888[1] |
| Jharkhand | 1,716,618 |
| Chhattisgarh | 748,739 |
| West Bengal | 643,510 |
| Odisha | 358,112 |
| Bihar | 144,472 |
| Assam | 73,437[2] |
 Bangladesh | 50,000[3] |
 Nepal | 41,800[4] |
| భాషలు | |
| Hindi • Kurukh • Sadri • Odia | |
| మతం | |
| Hinduism (57%) • Christianity (30%) • Sarnaism (18%) • Islam[5] • Other (5%) [6] | |
| సంబంధిత జాతి సమూహాలు | |
పేరు వెనుక చరిత్ర మార్చు
ఒరాను "పొరుగున ఉన్న ముండా ప్రజలు కేటాయించిన ఒక పేరును స్వీకరించారు. దీని అర్థం" తిరుగుట "[11]
ఆవిర్భావం మార్చు
ఇండియన్ ఆంత్రోపోలాజికల్ సొసైటీ అభిప్రాయం ఆధారంగా కొంకణ కురుఖౌ తెగల వారి అసలు నివాసం అని వారు అక్కడి నుండి ఉత్తర భారతదేశానికి వలస వెళ్ళారని పేర్కొన్నది.[12] కొంకణి భాషలో కురుఖు మాండలికం చాలా ప్రముఖమైనది.[13]
షెడ్యూల్డు పాలన & న్యాయవ్యవస్థ మార్చు
ఒరాను గ్రామంలో గ్రామ స్థాయి రాజకీయ సంస్థను పహ అని పిలుస్తారు. ఇందులో పహాను (గ్రామ మత పూజారి), పానిభర్వా (నీరు తీసుకెళ్లడానికి నియమించిన పహాను సహాయకుడు), పూజారు (పహాన్ సహాయకుడు), భండారి, చౌకిదారు వంటి పదవులు ఉన్నాయి. గ్రామంలో మతపరమైన వేడుకలు, పండుగలు, వివాదాలను పరిష్కరించడంలో ప్రతి ఒక్కరికి ప్రత్యేక పాత్ర ఉంది. సాంప్రదాయ అనధికారిక విద్యా సంస్థ యువ వసతి గృహాన్ని ధుమ్కురియా అంటారు. బహిరంగ, సాధారణ సమావేశ స్థలం అఖ్రా. ఇక్కడ చర్చలు, వివాదాల పరిష్కారం కోసం ప్రజలు సమావేశం ఔతారు.
పన్నెండు నుండి ముప్పై గ్రామాలు పార్హా కౌన్సిలును ఏర్పాటు చేస్తాయి. ప్రతి గ్రామంలో ఒక గ్రామ మండలి ఉంటుంది. గ్రామ మండలి సభ్యుడు పార్హా అధిపతి సభ్యునిగా పర్హా కౌన్సిలు సభ్యులుగా వ్యవహరిస్తారు. పర్హ్రాలోని ఒక గ్రామాన్ని రాజా గ్రామంగా ఉంటుంది. మరొక గ్రామం దేవాను (ప్రధానమంత్రి) గ్రామంగా ఉంటుంది. మరొక గ్రామం పన్రే (గ్రామానికి గుమస్తా)గా ఉంటుంది, నాల్గవ కోత్వారు (దుర్వాసన) గ్రామంగా ఉంటుంది. మిగిలిన గ్రామాన్ని ప్రజ (విషయం) గ్రామం అంటారు. రాజాకు గ్రామంలో అత్యధిక సామాజిక హోదా ఉంటుంది. ఎందుకంటే ఆయన ఈ గ్రామానికి అధిపతిగా పార్హా పంచాయతీ సమావేశంలో అధ్యక్షత వహిస్తారు.
ఒరాను అనేక వంశాలుగా విభజించబడింది. ఒరాను వంశాలు పక్షులు, చేపలు, జంతువులు, మొక్కల నుండి తీసుకోబడ్డాయి. కొన్ని ముఖ్యమైన వంశాలు ఐండు (ఒక చేప), బకులా (హెరాను), బారా (మర్రి), బార్వా (అడవి కుక్క), బెకు (ఉప్పు), చిద్రా (ఉడుత) . ), ఖాఖా (కాకి), ఖల్ఖో (పావురం), ఖెసు (వరి), కుజూరు (లత), లక్రా (పులి), మిన్జు (ఒక చేప), నాగు (కోబ్రా), పన్నా (ఇనుము), టిడో (ఒక చేప), టిర్కీ (ఎలుకలు), తోప్పో (వడ్రంగిపిట్ట), మొదలైనవి.[14][15] ఒరాను పితృస్వామ్య వ్యవస్థను ఆచరిస్తారు. తండ్ర నుండి వంశం పేరు కొడుకు సంక్రమిస్తుంది. ప్రధాన వంశాన్ని భుయిన్హారీ ఖుంటు అంటారు. భున్హరి అంటే నేల యజమాని. ఖుంటులో రెండు ఉప సమూహాలు ఉన్నాయి: పహాను ఖుంటు, మహాటో ఖుంటు. పహాను, మహాటో భూయిన్హారీ వంశానికి రెండు ప్రధాన కార్యాలయాలు ఉంటాయి.[7]
మహాత్మా గాంధీ, చోటనగ్పూరు సందర్శించినప్పుడు పర్హా సంస్థ యోగ్యత గురించి తెలుసుకున్నారు. ఈ పాత పర్హా సంస్థ పనితీరును అనుసరించి మహాత్మా గాంధీ 'పంచాయతీ రాజు' వ్యవస్థను కనుగొన్నారు. పెసా పర్హా వ్యవస్థ కారణంగా ఇప్పటికీ ఒరాను గిరిజనుల ఉత్తమ, చౌకైన న్యాయ వ్యవస్థ. వారు తమ విభేదాలను పరిష్కరిస్తారు. ప్రాధాన్యత ఉన్న ప్రాంతాలను నిర్దేశిస్తారు. సమాజ శ్రేయస్సు కోసం నిర్ణయాలు తీసుకుంటారు.
సంస్కృతి మార్చు
సంగీతం, నృత్యం మార్చు
ప్రాచీన కాలం నుండి ఒరాను ప్రజలు జానపద పాటలు, నృత్యాలు, కథలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి.[16] అలాగే సాంప్రదాయ సంగీత వాయిద్యాలను కలిగి ఉన్నారు. సాంఘిక కార్యక్రమాలు, ఉత్సవాలలో ప్రదర్శించే నృత్యాలలో పురుషులు, మహిళలు ఇద్దరూ పాల్గొంటారు. మందార, నగరా, కర్తాలు ప్రధాన సంగీత వాయిద్యాలుగా ఉన్నాయి. కొన్ని కురుఖు జానపద నృత్యాలు యుద్ధ నృత్యం (రెండు పర్హాల మధ్య), కర్మ నృత్యం, ఖడ్డీ లేదా సర్హులు నృత్యం, ఫగు, జాదూరు, జాగ్రా, మాతా, బెంజా నల్నా (వివాహ నృత్యం), చాలీ (ప్రాంగణ నృత్యం).[7]
పండుగలు మార్చు
కొన్ని సాంప్రదాయ పండుగలు సర్హులు, కర్మ, ధన్బుని, హరిహారి, నాయఖని, ఖరియానీ మొదలైనవి ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. [17] పండుగలు లేదా వేడుకల సందర్భాలలో వారు పులియబెట్టిన బియ్యంతో తయారైన బియ్యం సారాయి అయిన హడియా అనే మద్యాన్ని తీసుకుంటారు. ఇది గ్రామస్తులందరికీ దోనెలు, ఆకుల గిన్నెలో పంపిణీ చేస్తుంది.
జీవనం మార్చు
వాస్తవానికి ఒరానులు ఆర్థిక జీవనోపాధి కోసం అడవి, దాని వస్తువుల మీద ఆధారపడ్డారు. ఏదేమైనా ఇటీవల చాలా మంది వ్యవసాయదారులుగా మారారు. మరికొందరు టీ ఎస్టేట్లలో వలస కార్మికులుగా మారారు.[18]
దుస్తులు మార్చు
మహిళలు సాంప్రదాయకంగా ఊదా లేదా ఎరుపు దారంతో వివరణాత్మకంగా కుట్టిన సరిహద్దులతో మందపాటి నేత చీర ధరిస్తారు. వారి ముంజేతులు, చీలమండలు, ఛాతీ చుట్టూ విస్తృతమైన స్పష్టమైన సాంప్రదాయ పచ్చబొట్లు నమూనాలను కలిగి ఉంటాయి. పురుషులు ధోవతి లేదా లుంగీ వంటి సారూప్య మందపాటి వస్త్రాన్ని ధరిస్తారు.[18]
మతం మార్చు
సర్ణ - ధరం(సరనిజం) మార్చు
ఒరాను ప్రకృతి ఆరాధన మీద ఆధారపడిన సర్ణ ధరం (సరనిజం) ను అనుసరిస్తుంది. కొన్ని సమూహాలు హిందూ శైలిలో సరనిజాన్ని అనుసరించడం ప్రారంభించాయి. ఎందుకంటే బిష్ణు భగతులు, బచింద భగతులు, కర్మ భగతులు, తానా భగతులు. ఒరాన్సు అనేక సర్ణ శాఖలను స్థాపించారు. ఒరానులు సూర్యుడిని బిరిగా ఆరాధిస్తారు (ధర్మేషు పేరు). కురుఖు కూడా యనిమిజాన్ని విశ్వసిస్తారు.
జనాభాలో ఎక్కువ భాగం సర్ణా ఇది మధ్య భారతదేశంలో ఆదివాసులకు చెందిన ఒక మతం. పవిత్రమైన తోట నీడలో సర్ణా మతపరమైన కర్మలు చేస్తారు. వారు సూర్యుడిని బిరిగా, చంద్రుడిని చందో అని, భూమిని ధార్తి ఆయో (భూమి తల్లిగా) అని పిలుస్తారు. సర్ణో పూజలలో ఉపయోగించే పదాలు చందో బిరి. ధర్మేషు వారి సర్వశక్తిమంతుడైన దేవుడు.[19]
హిందూయిజం మార్చు
దుర్గాదేవికి గౌరవం ఇవ్వడానికి అస్సాంలోని కామాఖ్యకు తీర్థయాత్ర చేసిన తరువాత ఓరోను ప్రత్యేక అధికారాలను పొందినప్పుడు కమ్రూ భగతులు (ఓరోను లేదా ముండా భక్తులు) ఉద్భవించారు.[20]
ఓరోను సాధువులు తారా భగతును జాత్రా భగతు, తురియా భగతులను ఏర్పాటు చేశారు. తానా భగతులు బ్రిటిషు వారు విధించిన పన్నులను వ్యతిరేకించారు. వీరు మహాత్మా గాంధీకి ముందే సత్యాగ్రహ ఉద్యమం చేశారు. స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో తానా భగతులందరూ గాంధీ అనుచరులు. తానా భగతులు ఇప్పటికీ తమ టోపీలో త్రివర్ణ జెండాతో ఖాదీ కుర్తా, ధోవతి, గాంధీ టోపి (టోపీ) ధరిస్తారు. తానా భగతులందరూ మహాదేవునికి, త్రివర్ణానికి చక్ర చిహ్నం పూజలు చేస్తారు. ఇది వారి ప్రాంగణంలో స్థిరంగా ఉంటుంది.
క్రైస్తవం మార్చు
కురుఖు ప్రజలలోని క్రైస్తవులలో రోమను కాథలిక్కులు, ప్రొటెస్టెంట్లు తరువాత వివిధశాఖలు ఆచరించే ప్రజలు ఉన్నారు.
ఇస్లాం మార్చు
కొంతమంది ఇస్లాం మతానికి మారారు.[5]
ప్రబల సంస్కృతిలో మార్చు
1957 లో చిత్ర నిర్మాత " రిత్విక్ ఘతక్ " ఒక ప్రిపరేటరీ టెస్టు ఫిల్ము " జార్ఖండు రాంచిప్రాంత ఆదివాసి ప్రజల జీవన విధానాన్ని " ఒరాను " (రాణి కతంగా గ్రామ ఒరానుల గురించి) పేరుతో చిత్రించాడు.[21]
ప్రముఖులు మార్చు
- బుధు భగతు, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు
- జాత్రా భగతు, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, సామాజిక సంస్కరణవాది
- సుదర్శను భగతు, పార్లమెంటు సభ్యుడు
- డీప్ గ్రేస్ ఏక్కా, భారత హాకీ ఆటగాడు
- రెనీ కుజుర్, మోడల్
- శాంతియుస్ కుజూర్, అస్సాం లోక్‌సభ సభ్యుడు
- బిరేంద్ర లక్రా, భారత హాకీ ఆటగాడు
- ప్రోవతు లక్రా, పశ్చిమ బెంగాలు ఫుట్‌బాల్ క్రీడాకారుడు
- భారత హాకీ క్రీడాకారిణి సునీతా లక్రా
- మధు మన్సూరి హస్ముఖ్, గాయకుడు, సామాజికకార్యకర్త
- లిలిమా మిన్జు, భారత హాకీ క్రీడాకారిణి
- దినేషు ఒరాను, ప్రస్తుతం జార్ఖండు శాసనసభ స్పీకరు, జార్ఖండు భారతీయ జనతా పార్టీ నాయకుడిగా పనిచేస్తున్న రాజకీయ నాయకుడు.
- జువలు ఓరం, గిరిజన వ్యవహారాల మంత్రి, భారతదేశం
- కార్తీక్ ఒరాను, లోక్‌సభ పార్లమెంటు సభ్యుడు
- దిలీపు తిర్కీ, ఒరిస్సా రాజ్యసభ సభ్యుడు
- ఇర్నాసు టిర్కీ, హాకీ ఆటగాడు
- బిజు తోప్పో, డాక్యుమెంటరీ చిత్రనిర్మాత
- నమితా తోప్పో భారత హాకీ క్రీడాకారిణి
- టెలిస్ఫోరు టోప్పో, కార్డినలు
ఇవి కూడా చూడండి మార్చు
మూలాలు మార్చు
- ↑ "A-11 Individual Scheduled Tribe Primary Census Abstract Data and its Appendix". www.censusindia.gov.in. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 3 నవంబరు 2017.
- ↑ "Statement 1: Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011". www.censusindia.gov.in. Office of the Registrar General & Census Commissioner, India. Retrieved 7 జూలై 2018.
- ↑ "Kurux". Ethnologue (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 11 జూలై 2018.
- ↑ "Kurux, Nepali". Ethnologue (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 11 జూలై 2018.
- ↑ 5.0 5.1 "झारखंड: माई-माटी की लड़ाई में टूट चुके हैं मधु मंसूरी". bbc.
- ↑ "Census of India Website : Office of the Registrar General & Census Commissioner, India". www.censusindia.gov.in. Retrieved 2 నవంబరు 2017.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 "Encyclopaedic Profile of Indian Tribes, Volume 1". books.google.com.
- ↑ "Oraons - Dictionary definition of Oraons". Encyclopedia.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 14 అక్టోబరు 2017.
- ↑ "List of notified Scheduled Tribes" (PDF). Census India. Archived from the original (PDF) on 7 నవంబరు 2013. Retrieved 18 డిసెంబరు 2019.
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు". Archived from the original on 5 జూన్ 2018. Retrieved 18 డిసెంబరు 2019.
- ↑ Dalton E T, The Oraons, Descriptive Ethnology of Bengal, 1872. Section 1, page 215.
- ↑ Indian Anthropological Society (1986). Journal of the Indian Anthropological Society, Volumes 21-22. Indian Anthropological Society. pp. See page 75.
- ↑ India. Office of the Registrar General (1961). Census of India, 1961, Volume 1, Issue 1 Census of India, 1961, India. Office of the Registrar General. 67: Manager of Publications. pp. see page.
{{cite book}}: CS1 maint: location (link) - ↑ "Tradition of Clan names and conservation among the Oraons of Chhattishgarh". niscair.res.in. Retrieved 5 సెప్టెంబరు 2019.
- ↑ "आदिवासी गोत्र". vikaspedia. Archived from the original on 18 డిసెంబరు 2019. Retrieved 18 సెప్టెంబరు 2019.
- ↑ Ferdinand Hahn (1906). Blicke in die Geisteswelt der heidnischen Kols: Sammlung von Sagen, Märchen und Liedern der Oraon in Chota Nagpur. C. Bertelsmann.
- ↑ "Marriage Customs among The Oraons". etribaltribune.com.
- ↑ 18.0 18.1 Winston, Robert, ed. (2004). Human: The Definitive Visual Guide. New York: Dorling Kindersley. p. 439. ISBN 0-7566-0520-2.
- ↑ Ghosh, Abhik (2003). History and Culture of the Oraon Tribe : Some Aspects of Their Social Life. Mohit. p. 237. ISBN 81-7445-196-X.
- ↑ Jha, P. 41 India and Nepal
- ↑ Cinema & I pg.116 Archived 25 నవంబరు 2015 at the Wayback Machine
వెలుపలి లింకులు మార్చు
- kurukhworld.com Archived 2019-10-24 at the Wayback Machine
- Sinlung Sinlung - Indian tribes
మూస:Ethnic groups in Bangladesh మూస:Bhutanese society మూస:Tribes of Jharkhand మూస:Scheduled tribes in Odisha మూస:Scheduled tribes of India
This article includes material from the 1995 public domain Library of Congress Country Study on India.