కూచిమంచి జగ్గకవి
కూచిమంచి జగ్గకవి 18వ శతాబ్దపు కవి. పిఠాపురం సమీపంలోని కందరాడ గ్రామానికి చెందినవాడు. కూచిమంచి తిమ్మకవికి తమ్ముడు. చంద్రరేఖా విలాపం అనే బూతు ప్రబంధం రాశాడు. పుదుచ్చేరిలోని కామ గ్రంధమాల సంపాదకులు యస్. చిన్నయ్య 1922 లో ఈ పుస్తకాన్ని ప్రచురిస్తే ప్రభుత్వం దీన్ని నిషేదించిందట.
ఈయన 1700-1765 కాలానికి చెందిన కవి. చింతలపాటి నీలాద్రిరాజు మీద మొదట చంద్రరేఖా విలాసం అనే కావ్యం వ్రాసి, తరువాత కృతి స్వీకరింప నిరాకరించిన ఆ నీలాద్రిరాజు మీద కోపంతో చంద్రరేఖా విలాపం అనే కావ్యం వ్రాసి తిట్టు కవిగా సుప్రసిద్ధుడైన ఈ కవి వ్రాసిన ఒక చాటు శతకం కూడా ఉంది.[1] రామా! భక్తమందారమా! అనే మకుటంతో వ్రాసిన ఈ శతకంలోని పద్యాలు అనేకం కవి ఆర్తిని, ఆనాటి కవుల హీనస్థితినీ వర్ణించేవిగా ఉన్నాయి. ఈ పద్యం చూడండి;
మ. గడియల్ రెండిక సైచి రా, వెనుక రా, కాసంతసేపుండి రా.
విడిదింటం గడె సేద దీర్చుకొని రా, వేగంబె భోంచేసి రా,
ఎడపొద్దప్పుడు రమ్మటంచు సుకవిన్ హీనప్రభుండీ గతిన్
మడతల్ పల్కుచు త్రిప్పు కా సిడక రామా ! భక్తమందారమా !
ఈయన అన్న కూచిమంచి తిమ్మకవి నిరాఘాట నత చ్చాటు కవిత్వాంకు డరయ జగ్గన ధరణిన్ అని ఇతడిని వర్ణించాడు.
రచనలు
మార్చు- చంద్రలేఖా విలాసం
- చంద్రలేఖా విలాపం
- రామా భక్తమందారమా శతకము
- నర్మదా పరిణయము
- రాధాకృష్ణ చరిత్ర
- సుభద్రా పరిణయము
- సోమదేవరాజీయము
- పార్వతీ పరిణయము
మూలాలు
మార్చు- ↑ తెలుగులో తిట్టుకవులు పుటలు 133-145
- బాలాంత్రపు నళినీకాంతరావు, తెలుగు చాటువు పుట్టుపూర్వోత్తరాలు
- మువ్వల సుబ్బరామయ్య, తెలుగు సాహితీవేత్తల చరిత్ర, కృష్ణవేణి పబ్లికేషన్స్, విజయవాడ, 2008.
బయటి లింకులు
మార్చు- మధుర తంజావూరు నాయక రాజుల నాటి ఆంధ్ర వాఙ్మయ చరిత్ర - కూచిమంచి జగ్గకవి సహా పలువురు మధుర తంజావూరు నాయకరాజుల కాలంలో విలసిల్లిన కవులు, రచయితల గురించిన పరిశోధన.