ఖర్హాన్ ప్లేయా
ఖర్హాన్ ప్లేయా లేదా సాల్ట్ ప్లెయిన్, ఖర్హాన్ సరస్సు అని తప్పుదారి పట్టించే విధంగా వర్ణించబడింది. ఇది చైనాలో కింగ్‌హైలోని హైక్సీ ప్రిఫెక్చర్‌లో గోల్ముడ్ దులాన్ కౌంటీలలో ఒక ప్లేయా. ఈ సరస్సు గతంలో ఒకే ఏకీకృత సరస్సు. ఇది ఇప్పుడు విస్తారమైన ఉప్పు ఫ్లాట్‌గా, నాలుగు పెద్ద విభాగాలుగా విభజించబడింది. ఇందులో అనేక చిన్న ఉప్పు సరస్సులు ఉన్నాయి. వీటిలో అతిపెద్దది "డబుసున్ సరస్సు". ఈ ప్రాంతం దాని విలువైన ఉప్పు, ఖనిజాలు, అరుదైన భూమి నిల్వల కోసం ఎక్కువగా దోపిడీ చేయబడింది. అయితే కొన్ని భాగాలు జాతీయ ఉద్యానవనం వలె రక్షించబడతాయి. ఈ సరస్సు ప్రాంతీయ పర్యాటకానికి దోహదం చేస్తాయి.[1]
| ఖర్హాన్ ప్లేయా | |
|---|---|
 ఖర్హాన్ ప్లేయా (1975) మ్యాప్, దాని సరస్సులను చూపుతోంది సులి సరస్సు | |
| ప్రదేశం | గోల్ముడ్ కౌంటీ |
| అక్షాంశ,రేఖాంశాలు | 37°01′27″N 95°08′20″E / 37.024081°N 95.1389253°E |
| రకం | సాల్ట్ పాన్ (జియాలజీ) |
| సరస్సులోకి ప్రవాహం | గోల్ముడ్ నది |
| ప్రవహించే దేశాలు | చైనా |
| గరిష్ట పొడవు | 160 కి.మీ. (100 మై.) |
| గరిష్ట వెడల్పు | 20–40 కి.మీ. (12–25 మై.) |
| ఉపరితల వైశాల్యం | 5,856 కి.మీ2 (2,261 చ. మై.) |
| ఉపరితల ఎత్తు | 2,677 మీ. (8,780 అ.) |
| ఖర్హాన్ ప్లేయా | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 "జైడం చిత్తడి" 1917లో, పోస్టల్ మ్యాప్ రోమనైజేషన్ పేర్లు ఇవ్వబడ్డాయి. | |||||||||
| సంప్రదాయ చైనీస్ | 察爾汗䀋湖 | ||||||||
| సరళీకరించిన చైనీస్ | 察尔汗盐湖 | ||||||||
| Literal meaning | ఖర్హాన్ సెలైన్ సరస్సు | ||||||||
| |||||||||
| Former transcription | |||||||||
| చైనీస్ | 察罕 | ||||||||
| Literal meaning | ఖర్హాన్ | ||||||||
| |||||||||
| సన్హు | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 సన్హు ప్రాంతం (2014) వాయువ్య దిశలో రెండు తైజినార్ సరస్సులతో (యూరోపియన్ స్పేస్ ఏజెన్సీ | |||||||||
| చైనీస్ | 三湖 | ||||||||
| Literal meaning | మూడు సరస్సులు | ||||||||
| |||||||||
| ఖర్హాన్ నేషనల్ మైనింగ్ పార్క్ | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 డబుసున్ సరస్సు, మైనింగ్ పార్క్ మ్యూజియం పక్కన ఉన్న ప్లేయాలోని అతిపెద్ద సరస్సు, కొన్నిసార్లు తప్పుదారి పట్టించే విధంగా నౌరాప్ | |||||||||
| సంప్రదాయ చైనీస్ | 格爾木察爾汗鹽湖國家礦山公園 | ||||||||
| సరళీకరించిన చైనీస్ | 格尔木察尔汗盐湖国家矿山公园 | ||||||||
| Literal meaning | ఖర్హాన్ సెలైన్ సరస్సు | ||||||||
| |||||||||
పేరు
మార్చుఖర్హాన్ అనేది ప్రాంతం మంగోలియన్ పేరు . GNC రోమనైజేషన్, ఇది వాస్తవానికి "తెలుపు" అనే పదం నుండి ఉద్భవించింది. ఇది కొన్నిసార్లు ఆంగ్ల మూలాలలో చర్హాన్‌లోకి క్లిప్ చేయబడుతుంది. అసలు ఉప్పు సరస్సులు, ప్లేయాస్ మధ్య తేడా లేని చైనీస్ పేరు. తక్కువ శ్రద్ధగల ఆంగ్ల మూలాలలో ప్లేయాను "సరస్సు" లేదా "చైనాలో అతిపెద్ద ఉప్పు సరస్సు" అని కూడా పిలుస్తారు. [2]
భౌగోళిక శాస్త్రం
మార్చుఖర్హాన్ ప్లేయా 5,856 km2 (2,261 sq మీ) , సాధారణంగా 160 km (100 మీ) తూర్పు నుండి పడమరకు, 20–40 km (12–25 మీ) ఉత్తరం నుండి దక్షిణం మధ్య విస్తరించి ఉంది. నైరుతి గోల్ముడ్, ఈశాన్యంలో దులాన్ కౌంటీలో ఉంది. రెండూ హైక్సీ ప్రిఫెక్చర్, కింగ్‌హై, చైనాలో ఉన్నాయి. ఖర్హాన్‌లోని దాదాపు 60,000 కిమీ2 (23,000 చ.మై) ప్రాంతాన్ని అవరించి ఉంది. దాని పశ్చిమాన తైజినార్‌తో సహా కొన్నిసార్లు "సన్హు" (మూడు సరస్సులు) అని పిలుస్తారు. దీనిని రెండు తైజినార్ సరస్సులు, సులి సరస్సులు, అని డబుసున్ తర్వాత పిలుస్తారు. ఖర్హాన్ పెద్ద ఖైదామ్ బేసిన్‌లో భాగం. ఇది దక్షిణాన కున్‌లున్ పర్వతాలు, పశ్చిమాన ఆల్టున్ పర్వతాలు, ఉత్తరాన కిలియన్ పర్వతాల మధ్య ఉంది. ఖర్హాన్ సరస్సులు సముద్ర మట్టానికి 2,675–2,680 మీ (8,780–8,790 అడుగులు) మధ్య ఉన్నాయి. డబుసున్ , నార్త్ హుల్సాన్ అత్యల్పంగా , Xiezuo అత్యధికంగా ఉన్నాయి. [3]
భూగర్భ శాస్త్రం
మార్చుఖర్హాన్ ప్లేయాలో ఎక్కువ భాగం మట్టి కింద దాదాపు 1.3 మీ (4 అడుగులు 3 అంగుళాలు) వరకు ఉప్పునీటి పొరతో ఘన హాలైట్‌గా ఉంటుంది. ఇది 2–20 మీ మధ్య విస్తరించి ఉన్న ఘన పొరలతో అపారమైన ఉప్పును కలిగి ఉంటుంది. 50 బిలియన్ మెట్రిక్ టన్నులు (55 బిలియన్ షార్ట్ టన్నులు), ప్రస్తుత ప్రపంచ డిమాండ్‌ను 1,000 సంవత్సరాలకు తీర్చడానికి సరిపోతాయని అంచనా. డబుసున్ సరస్సు చుట్టుపక్కల ప్రాంతంలో కనీసం 40 మీ (130 అడుగులు) లోతు వరకు హాలైట్ ఉంది. అయితే కొని చోట్ల మట్టి పొరలు ప్రత్యామ్నాయంగా ఉంటాయి. ప్లేయా సరస్సుల లవణీయత 164.81–359.50 g/L (1.3–3 lb/gal) మధ్య మారుతూ ఉంటుంది. వాటి pH విలువలు 5.4–7.85 మధ్య ఉంటాయి. [4]
చరిత్ర
మార్చుఖైదామ్ బేసిన్ చరిత్ర
మార్చుమెసోజోయిక్ సమయంలో టెక్టోనిక్ కార్యకలాపాల ద్వారా ప్లేయా , బేసిన్ సృష్టించబడిందని పాలియోక్లిమాటాలజిస్టులు నమ్ముతారు. 770,000 - 30,000 సంవత్సరాల క్రితం బేసిన్ ఒక అపారమైన సరస్సును ఏర్పరుస్తుంది. ఇది తాజా , ఉప్పునీటి సరస్సుగా తొమ్మిది సార్లు ప్రత్యామ్నాయంగా మారింది. గత 500,000 సంవత్సరాలలో ఇప్పుడు డబుసున్ కింద ఉన్న సరస్సు బెడ్ వైశాల్యం దాదాపు 700 మీ (2,300 అడుగులు) పెరిగిందని పుప్పొడి అధ్యయనాలు సూచిస్తున్నాయి. టెక్టోనిక్ కార్యకలాపాలు సరస్సు , ఉపనదులు , బేసిన్‌లను కూడా మార్చాయి. అయితే ఇది ఈ కాలంలో ప్రస్తుత ప్లేయాతో కలిసి ఉంది. [5]
పర్యాటక ప్రాంతం
మార్చుఎరువుల కర్మాగారం ఇప్పుడు ఉచిత పర్యటనల కోసం ప్రజలకు తెరిచి ఉంది. దాని మాతృ సంస్థ సమీపంలో మ్యూజియంను నిర్వహిస్తోంది. ఇది ప్లేయా భూగర్భ శాస్త్రాన్ని కవర్ చేస్తుంది. వివిధ ఉప్పు శిల్పాలను నిర్వహిస్తుంది. ఈ ప్రాంతాన్ని 1 ఆగస్టు 2008న జాతీయ మైనింగ్ పార్కుగా నియమించారు. [6]
రవాణా
మార్చుG3011 లియుజ్ ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే , క్వింగ్‌జాంగ్ రైల్వే , ఉప్పు ఫ్లాట్‌ల మీదుగా నడుస్తాయి. [3]
మూలాలు
మార్చు- ↑ Xiyu Tongwen Zhi (1763), Vol. XIV.
- ↑ Lowenstein & al. (1994), p. 20.
- ↑ 3.0 3.1 Garrett (1996), p. 176–177.
- ↑ Zheng (1997), p. 149.
- ↑ Ward (1878), p. 250.
- ↑ Zheng (1997), p. 3–5.