జాంనగర్ జిల్లా

గుజరాత్ లోని జిల్లా

జామ్‌నగర్ జిల్లా, గుజరాత్ రాష్ట్రానికి చెందిన జిల్లా. ఇది గుజరాత్ పశ్చిమభాగాన కచ్చ్ సింధూశాఖకు దక్షిణ ఒడ్డున ఉంది. చారిత్రకంగా ప్రసిద్ధిచెందిన ద్వారక పట్టణం ఈ జిల్లాలో ఉంది.

Jamnagar District
Top: Lakhota Lake and museum, Jamnagar
Bottom: Mangroves in Pirotan Marine Reserve
Nickname(s): 
Paris of Saurashtra, Choti Kashi
పటం
Interactive Map Outlining Jamnagar District
Location of district in Gujarat
Location of district in Gujarat
Coordinates: మూస:Wikidatacoord
Country India
StateGujarat
RegionSaurashtra
Nawanagar1540 A.D.
Founded byJam Rawalji Jadeja
Named forJam, The title of Jadeja rulers.
HeadquartersJamnagar
విస్తీర్ణం
 • Total14,184 కి.మీ2 (5,476 చ. మై)
జనాభా
 (2011)
 • Total21,60,119
 • జనసాంద్రత150/కి.మీ2 (390/చ. మై.)
DemonymHalaree
Languages
 • OfficialGujarati, Hindi
Time zoneUTC+5:30 (IST)
Vehicle registrationGJ-10

జామ్‌నగర్‌ను జామ్ రావల్జీ జడేజా 1540 A.D.లో నవనగర్ రాచరిక రాష్ట్రానికి రాజధానిగా స్థాపించారు. జామ్‌నగర్, చారిత్రాత్మకంగా నవనగర్ (కొత్త పట్టణం) అని పిలుస్తారు, ఇది సౌరాష్ట్ర ప్రాంతంలోని జడేజా యొక్క అత్యంత ముఖ్యమైన రాచరిక రాష్ట్రాలలో ఒకటి. పౌరనిక్ సాహిత్యం ప్రకారం, శ్రీకృష్ణుడు మధుర నుండి వలస వచ్చిన తర్వాత జామ్‌నగర్ జిల్లాలోని ద్వారకా పట్టణంలో తన రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు, తదనుగుణంగా, నవనగర్ జామ్‌లు వారి పూర్వీకులను గుర్తించడం యాదవ జాతికి చెందినది.

బార్డిక్ చరిత్ర ప్రకారం, పావగఢ్ ముట్టడిలో జామ్ లఖాజీ పాత్రకు ముగ్ధుడై, గుజరాత్ చక్రవర్తి బహదుర్షా అతనికి 12 గ్రామాలను ప్రసాదించాడు. జం లకాజీ తన కొత్త ఫైఫ్‌ను స్వాధీనం చేసుకోబోతున్నందున, అతని బంధువులైన తమచి దేడా, హమీర్జి జడేజా ద్రోహంగా చంపబడ్డాడు. జామ్ లఖాజీ కుమారుడు జామ్ రావల్ తప్పించుకుని, పెద్దయ్యాక, హమీర్జీ జడేజాను చంపడం ద్వారా తన తండ్రి హత్యకు ప్రతీకారం తీర్చుకున్నాడు.

మొఘల్ చక్రవర్తి హుమాయున్‌కు నమస్కరించడానికి హమీర్జీ ఇద్దరు కుమారులు ఖెంగర్జీ, సాహిబ్జీ ఢిల్లీకి పారిపోయారు. సింహం వేటలో, ఇద్దరు సోదరులు చక్రవర్తిని సింహం చేత చంపబడకుండా కాపాడారు. వారి పరాక్రమానికి ప్రతిఫలంగా, వారి రాజ్యాన్ని తిరిగి పొందేందుకు వారితో పాటు ఒక సైన్యాన్ని పంపారు. ఇద్దరు యువరాజులు సామ్రాజ్య సైన్యంతో కచ్‌కు తిరిగి రావడం గురించి జామ్ రావల్ విన్నప్పుడు, అతను యుద్ధానికి సిద్ధం కావడం ప్రారంభించాడు. ఒక రాత్రి, అతను ఆశాపురా దేవత గురించి కలలు కన్నాడు, హమీర్జీని చంపనని తన పేరు మీద చేసిన ప్రమాణాన్ని అతను ఉల్లంఘించినందున, తన తండ్రి మరణానికి కారణమైన వ్యక్తి అని చెప్పాడు. అతను ఇతర సమయాల్లో ఆమెను గౌరవించినందున ఆమె అతనిని శిక్షించడం మానుకుంది, కానీ అతను ఇకపై కచ్‌లో నివసించలేదు, కానీ సముద్రం దాటి కతియావార్‌లో నివసించాడు.

జామ్ రావల్, అతని పరివారం కచ్ నుండి బయలుదేరి, తన తండ్రిని చంపడంలో ఇతర కుట్రదారుడైన తమాచి రాజుపై దాడి చేసి చంపి, ధ్రోల్ పట్టణాన్ని, దాని ఆశ్రిత ప్రాంతాలను జయించారు. జామ్ రావల్ ధ్రోల్ ప్రావిన్స్ యొక్క పాలనను అతని సోదరుడు హర్ధోల్జీకి అందించాడు, అతను తరువాత యుద్ధంలో చంపబడ్డాడు, సింహాసనం అతని పెద్ద కుమారుడు జసోజీకి చేరింది. జామ్ రావల్ సౌరాష్ట్రలోని కొన్ని ప్రాంతాలను జయించి తన రాజ్యాన్ని ఏర్పరచుకున్నాడు.

ఒకప్పుడు నేటి జామ్‌నగర్‌లోని భూమిపై వేటకు వెళ్లినప్పుడు, ఒక కుందేలు వేట కుక్కలను తిప్పికొట్టడానికి, వాటిని ఎగరవేయడానికి ధైర్యంగా ఉన్నట్లు కనుగొనబడింది. దీనితో బాగా ప్రభావితుడైన జామ్ రావల్, ఈ భూమి అటువంటి కుందేళ్ళను పెంచగలిగితే, ఇక్కడ జన్మించిన పురుషులు ఇతర పురుషుల కంటే ఉన్నతంగా ఉంటారని భావించి, ఈ స్థలాన్ని తన రాజధానిగా చేసుకున్నాడు. రంగమతి, నాగమతి అనే రెండు నదుల ఒడ్డున, VS 1596 (1540 ఆగస్టు AD) శ్రావణ మాసంలో 7వ రోజున, అతను తన కొత్త రాజధానికి పునాది వేసి దానికి నవనగర్ (కొత్త పట్టణం) అని పేరు పెట్టాడు. నవనగర్ చివరికి జామ్‌నగర్ అని పిలువబడింది, అంటే జామ్‌ల పట్టణం.

జనాభా గణాంకాలు

మార్చు

2001 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జిల్లా జనాభా 19,04,278. జిల్లాలో ఒక జాతీయపార్కు, ఒక పక్షి సంరక్షణ కేంద్రం ఉన్నాయి. జాంనగర్ పట్టణం ఈ జిల్లాకు ప్రధానకేంద్రం.

సరిహద్దులు

మార్చు

జాంనగర్ జిల్లాకు ఉత్తరాన కచ్ సింధుశాఖ ఉండగా, పశ్చిమాన అరేబియా మహాసముద్రము, దక్షిణాన పోరుబందర్, రాజ్‌కోట్ జిల్లాలు, తూర్పున రాజ్‌కోట్ జిల్లా సరిహద్దుగా ఉంది.

ఆర్ధికం

మార్చు

జిల్లాలో పలు బృహత్తర పరిశ్రమలు ఉన్నాయి.[1] వీటిలో రిలయన్స్, ఎస్సార్ సంస్థలు ప్రధానమైనవి.[1] జిల్లా గల్ఫ్ ఆఫ్ కచ్ దక్షిణ భూభాగంలో ఉంది.

పర్యాటక ఆకర్షణలు

మార్చు

జిల్లాలోని పయాటక ఆకర్షణలలో " మేరిన్ నేషనల్ పార్క్, " ఖిజదియా బర్డ్ శాక్చ్యురీ " పక్షులశరణాలయం ప్రధానమైనవి.[2]

ప్రధాన పట్టణాలు

మార్చు

జాంనగర్ జిల్లాలోని ప్రధాన పట్టణాలు.

తాలూకాలు

మార్చు
  • జం జొధ్పుర్
  • జొదియ
  • ధ్రొల్
  • జమ్నగర్
  • లల్పుర్
  • కలవద్
  • జం ఖంభలీ

మూలాలు

మార్చు
  1. 1.0 1.1 "Jamnagar District Map". Mapsofindia.com. 2011-09-12. Retrieved 2014-03-12.
  2. Mustak Amin Mepani. "Jamnagar the beautiful - Tourist information". Jamnagar.org. Retrieved 2014-03-12.

బయటిలింకులు

మార్చు