తల్లివేరు మొక్కకు గానీ, చెట్టుకు గానీ ఉండే ప్రధానమైన పెద్ద వేరు. ను ఆంగ్లంలో టాప్ రూట్ అంటారు. గింజ రాగానే, మొలకను స్థిరంగా నిలబెట్టడానికి, ఆహార పదార్థాలను సేకరించుకొనడానికి వేరు భూమిలోనికి పోతుంది. విత్తనాన్ని ఎన్ని వంకరలుగా పాతిపెట్టినా కూడా వేరుపైకి రాదు. ఇది దాని నైజం. అటు భూమిలోపలికి పోయి పెరుగుచున్న వేరు నుండి శాఖోపశాఖలుగా మరికొన్ని వేరులు పుట్టుకొస్తున్నాయి. ఆ మొదటి పెద్ద వేరును తల్లివేరు అని అంటారు.[1] శాఖవేరును పిల్లవేరు అంటారు. వరి, ఈత మొక్క, జొన్న, గడ్డి మొదలగువాటికి చిన్నప్పుడే తల్లివేరు చచ్చిపోయి, దాని మొదలున సన్నని వేరులు చాలా పుడతాయి, ఇటువంటి వాటిని నారవేరులంటారు.

రెండు రకాల తల్లివేరు
A dandelion taproot, shown with the plant.

వివరణ

మార్చు

పుష్పించే మొక్కల (ఆంజియోస్పెర్మ్స్) రెండు విభాగాలలో ఒకటైన ద్విదళబీజాలు, తల్లివేరుతో ప్రారంభమవుతాయి.[2] ఇది విత్తనం పెరిగే ప్రాంతం నుండి ఏర్పడే ఒక ప్రధాన వేరు. తల్లివేరు జీవితమంతా స్థిరంగా ఉంటూ, తరచుగా మొక్కల అభివృద్ధిలో దోహదపడుతుంది.[2][3] చిన్నవేర్లు పెరుగుతున్నప్పుడు, తల్లివేరు పక్కన చిన్న పార్శ్వ వేర్లు ఏర్పడినప్పుడు తల్లివేర్ల ఆకారం మారవచ్చు. సాధారణ ఆకారాలు:

  1. శంఖాకార వేరు: ఈ రకమైన వేరు గడ్డదినుసు శంఖాకార ఆకారంలో ఉంటుంది, అనగా పైభాగంలో విశాలమైనది, దిగువ వైపు స్థిరంగా ఉంటుంది: ఉదా. కారెట్.
  2. ఫ్యూసిఫార్మ్ వేరు: ఈ వేరు మధ్యలో విశాలంగా, కిందా పైనా వైపు తక్కువగా ఉంటుంది: ఉదా. ముల్లంగి.
  3. నాపిఫార్మ్ వేరు: తల్లివేరు లాంటి రూపాన్ని కలిగి ఉంటుంది. ఇది పైభాగంలో చాలా విశాలంగా ఉంటూ అకస్మాత్తుగా దిగువన తోకలాగా ఉంటుంది: ఉదా. ఎర్ర ముల్లంగి దుంప.

చాలా తల్లివేర్లు నిల్వ చేసేలా మార్చబడతాయి. తల్లివేర్లతో కొన్ని మొక్కలు:

తల్లివేరు అభివృద్ధి

మార్చు

విత్తనపు చివరి పాంత్రం నుండి తల్లివేర్లు అభివృద్ధి చెందుతాయి. ఇవి ప్రాధమిక వేరును ఏర్పరుస్తాయి. ఇది ద్వితీయ వేర్లను విడదీస్తుంది. ఇది శాఖ తృతీయ వేర్లను ఏర్పరుస్తుంది. చాలా మొక్కల జాతులకు, విత్తన అంకురోత్పత్తి తరువాత రాడికల్ చనిపోతుంది, దీనివల్ల ఫైబరస్ రూట్ వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందుతుంది. ఇది ప్రధానంగా క్రిందికి పెరుగుతున్న వేరును కలిగి ఉండదు. చాలా చెట్లు తల్లివేరుతో జీవితాన్ని ప్రారంభిస్తాయి. 100% వేర్లు 50 సెంటీమీటర్ల మట్టిలో ఉంటాయి. నేల లక్షణాలు తల్లివేరు నిర్మాణాన్ని బలంగా ప్రభావితం చేస్తాయి. మట్టి నేలలు తల్లివేరు పెరుగుదలకు అనుకూలిస్తాయి.[4]

చిత్రమాలిక

మార్చు

మూలాలు

మార్చు
  1. "Botany Manual". Ohio State University. Archived from the original on 2004-08-06. Retrieved 2020-08-02.
  2. 2.0 2.1 James D. Mauseth (2009). Botany: an introduction to plant biology. Jones & Bartlett Learning. pp. 145–. ISBN 978-0-7637-5345-0.
  3. Linda Berg; Linda R. Berg (23 March 2007). Introductory Botany: Plants, People, and the Environment. Cengage Learning. pp. 112–. ISBN 978-0-534-46669-5.
  4. Global Twitcher. "Quercus kelloggii". Globaltwitcher.com. C. Michael Hogan. Archived from the original on 2009-09-24. Retrieved 2 August 2020.

ఇతర లంకెలు

మార్చు