వికీపీడియా

విక్షనరీ: కూర్పుల మధ్య తేడాలు

చరిత్రలో దిద్దుబాట్లను ఎంపిక చేసుకుంటూ తేడాలు చూడండి
← మునుపటి తేడాతరువాతి తేడా →
Content deleted Content added
విజువల్వికీటెక్స్ట్
చిదిద్దుబాటు సారాంశం లేదు
చి తీరు మార్పు
పంక్తి 1:
[[File:Te-Wiktionary-firstpage.png| thumb|right| తెలుగు విక్షనరీ]]
విక్షనరీ <ref>[http://te.wiktionary.org విక్షనరీ సైటు] </ref>, [[వికీపీడియా]] యొక్క సోదర వెబ్ సైట్. ఈ పదం [[వికి]], [[నిఘంటువు| డిక్షనరి ]] పదాలను కలుపగా తయారయ్యినది. ఇది తెలుగు పదాలను వివిధమైన వ్యాకరణ, వాడుక, నానార్ధ, వ్యతిరేఖార్థ లాంటి వివరణలతో నిక్షిప్తంచేసే మాధ్యమము (నిఘంటువు). అయితే పుస్తక రూపంలో వుండే నిఘంటువులు మహా అయితే మూడు భాషలలో వుంటాయి. దీనిలో తెలుగు-తెలుగు, ఇంగ్లీషు-తెలుగుతో పాటు ఇతర విక్షనరీలోని సమాన అర్థం గల పదాలకు లింకులుండటంవలన, మీకు ప్రపంచంలోని వికీ భాషలన్నిటిలో సమాన అర్థంగల పదాలను తెలుసుకునే వీలుండటంతో, దీనిని బహుభాష నిఘంటువుగా పేర్కొనవచ్చు.
=== విక్షనరీ అభివృద్ధి ===▼
జులై 2005 లో ప్రారంభమైన తెలుగు విక్షనరీ, 34,751 పదాల పేజీలకు (సెప్టెంబర్ 17, 2010 న) విస్తరించింది. అగష్టు-అక్టోబర్ 2007 మధ్యకాలంలో లో మాకినేని ప్రదీప్ కృషితో బ్రౌణ్య నిఘంటువుని (సుమారు 32,000 పదాలు) చేర్చుకొంది.
 
తెలుగు వికీపీడియాలో లాగా, ఇందులో ఎవరైనా తెలుగు పదాలకు పేజీలను సృష్టించి లేక మార్పులు చేయవచ్చు. విక్షనరీలో పని చేయాలంటే సభ్యత్వం లేకుండా చేయవచ్చు లేక సభ్యత్వం తీసుకుని చేయవచ్చు. సభ్యత్వం తీసుకుని పని చేయడం ఉత్తమమైనది.అప్పుడే ఇతర సభ్యులతో చర్చలలో పాల్గొనడం సులువు ఔతుంది.
=== విక్షనరీ సభ్యత్వం తీసుకొనడంరూపము ===
విక్షనరీలో మిగిలిన వీకీలలో మాదిరిగా సభ్యత్వం నమోదు చేయక ముందే దిద్దుబాట్లు చేయవచ్చు. అయినా సభ్యత్వం తీసుకుని దిద్దుబాట్లు చేయడం మంచిది.
అప్పుడు మిగిలిన సభ్యుల సహాయసహకారాలు అందుకునే వీలు ఉంటుంది. సభ్యత్వం తీసుకున్న తరువాత సభ్య పేజీలో తమ వివరాలను అవసరమనుకున్నంత మేర చేర్చ వచ్చు. సభ్యత్వం ఉంటే దిద్దుబాట్ల వివరాలు అకౌంటుకు వెళుతుంది. దిద్దుబాట్లు చేసే ముందు సహాయం లాంటి విషయాలను చదివి అర్ధం చేసుకుని పని మొదలు పెడితే సులువుగా పని చేయవచ్చు. ఇతర సభ్యులను అడిగి సందేహ నివృత్తి చేసుకోవచ్చు. పదాలకు పేజీలు సృష్టించి పని చేసినట్లైతే సమగ్రమైన దిద్దుబాట్లు చేయడానికి వీలు ఔతుంది.
=== విక్షనరీలో పనిచేసే విధానం ===▼
[[File:Te-word-amma-Wiktionary.png|right|thumb| తెలుగు విక్షనరీ పేజి - అమ్మ]]
తెలుగు విక్షనరీలో పదాల పేజీని పరిశీలిస్తే మీకు ఈ విభాగాలు కనపడతాయి. అవి, వాటి వివరణ క్రింద ఇవ్వబడింది.
* ముందుగా కొత్త తెలుగు పదం అనే మూసలో మీరు సృష్టించ తలచిన పదాన్ని అన్వేషించండి . ఆ పదానికి పేజీ ముందే సృష్టించబడి ఉంటే ఆ పదము మీకు నీలిరంగులో వుంటుంది. లేదంటే ఎర్ర రంగు లో కనపడే పదాన్ని నొక్కినపుడు కొత్త పేజీ సృష్టించాలా అనే సందేశం కనిపిస్తుంది. తరువాత కొత్త తెలుగు పదం అనే మూసలో ఆ పదాన్ని వ్రాసి ప్రక్కన ఉన్న సృష్టించు అనే బటన్ నొక్కండి. మీరనుకున్న పదానికి పేజీ సిద్ధం ఔతుంది. ▼
వ్యాకరణ
* మొదటి విభాగం వ్యాకరణ విభాగం దానిలో భాషా భాగం, వ్యుత్పత్తి, ఏకవచనం లేక బహువచనం అనే వాటికి మీకు తెలిసిన వివరణ ఇవ్వండి.
;అర్ధ వివరణ
**వ్యాకరణ ఉప విభాగంలో పదం విభక్తి లేక లింగము లేక నామవాచకమో విశేషణం లేక ఇలా ఆపదం ఏ వ్యాకరణ విభాగానికి చెందినదో వ్రాయాలి.
**వ్యుత్పత్తి ఉప విభాగంలో పదం యొక్క మూల పదం లేక రూపాంతర పదమో లాంటి వివరణ ఇవ్వాలి. లేక అది మూల పదమైతే ఇది ఒక మూల పదము అని వ్రాయవచ్చు.
***ఉదా :- వ్రాత అనేది మూల పదము. చేతివ్రాత అనేదానికి చెయ్యి, వ్రాత అనేవి రెండు మూల పదాలు.
** బహువచనము లేక ఏక వచనము అనే విభాగంలో ఆ పదము ఏక వచమైతే బహువన రూపం బహువచనమైతే ఏక వచన రూపం వ్రాయాలి. చెప్పులు, కళ్ళు, కాళ్ళు, కళ్ళ జోడు లాంటి పదాలు యధాతధంగా బహువనంలో వ్రాయాలి కదా !
* రెండవ విభాగం అర్ధ వివరణ అనే విభాగం. అందులో పదానికి తగిన అర్ధవివరణ వ్రాయాలి.▼
* మూడవవది పదాలు అనే విభాగం ఉంటుంది. అందులో నానార్ధాలు, సంబంధిత పదాలు, వ్యతిరేక పదాలు ఉంటాయి. నానా అర్ధాలులో పదానికి ఉండే ఇతర అర్ధాలు సమాన అర్ధాలు వ్రాయాలి. సంబంధిత పదాలులో ఆ పదానికి సంబంధించిన పదాలు వ్రాయాలి. వ్యతిరేక పదానికి ఆ పదానికి ఉండే వ్యతిరేక పదం వ్రాయాలి.
** నానార్ధాలు ఉపవిభాగంలో ఇతర సమానార్ధాలు వ్రాయాలి. ఇందులో ప్రాంతీయ, మాండలికాల భిన్న రూప పదాలు వ్రాయ వచ్చు. కూడా వ్రాయవచ్చు.
*** ఉదా;- కోస్తా ప్రాంతంలో ప్రాంతంలో చిన్న బిడ్డ, పసి బిడ్డ అనేది కొంచం పడమట సన్న బిడ్డ అంటారు.అలాంటివి నానార్ధాలులో పేర్కొన వచ్చు.
** సంబంధిత పదాలు ఇక్కడ పదానికి దగ్గర సంబంధం ఉన్న పదాలను పేర్కొన వచ్చు.
 
▲=== విక్షనరీలో పనిచేసే విధానం ===
* మూడవ విభాగం పద ప్రయోగాలు అందులో ఆ పదాన్ని ప్రయోగిస్తూ వాక్యాలు, పాటలు, పద్యాలు ఉదహరించ వచ్చు. అలాగే పదానికి వివీహ విభక్తి రూపాలు, వివిధ విశేషణ రూపాలు పేర్కొన వచ్చు.
===కొత్త పదము చేర్చటం===
*** రాముడు, రాముడితో, రాముని, రాముడి వలన, రాముడే, రాముడి వంటి, రామునిలా, రాముడేనా, రాముడా ఇలా ఒకే పదం విభక్తి కారణంగా వివిధ రూపాలు మారుతుంటాయి. వాటిని సంభతిత పద విభాగంలో పేర్కొన వచ్చు. అలాగే విశేషణం వలన మారే రూపాలు.
▲* ముందుగా కొత్త తెలుగు పదం అనే మూసలో మీరు సృష్టించ తలచిన పదాన్ని అన్వేషించండి . ఆ పదానికి పేజీ ముందే సృష్టించబడి ఉంటే ఆ పదము మీకు నీలిరంగులో వుంటుంది. లేదంటే ఎర్ర రంగు లో కనపడే పదాన్ని నొక్కినపుడు కొత్త పేజీ సృష్టించాలా అనే సందేశం కనిపిస్తుంది. తరువాత కొత్త తెలుగు పదం అనే మూసలో ఆ పదాన్ని వ్రాసి ప్రక్కన ఉన్న సృష్టించు అనే బటన్ నొక్కండి. మీరనుకున్న పదానికి పేజీ సిద్ధం ఔతుంది.
* నాలుగవ విభాగం పద ప్రయోగాలు. ఇక్కడ ప్దాన్ని వాక్యాలలో, పద్య పాదాలలో, పా పాదాలలో, జానపదాలతో, సామెతలతో ప్రయోగిస్తూ ఉదహరించాలి. ▼
===వ్యాకరణ విభాగం===
* అయిదవ విభాగం అనువాదాలు ఇది సమగ్రంగా తయారైతే ఎక్కువ ఉపయోగంగా వుండే విభాగం. ఇందులో ఆ పదానికి ఇతర భాషలో అర్ధాలు తెలిసిన వారు వాటిని చేర్చ వచ్చు. అర్ధాల ప్రక్కన బ్రాకెట్ లో ఇతర భాషా ఉచ్ఛారణ తెలుగులో వ్రాయాలి. ఇక్కడ దిద్దుబాటులో ఆ భాషలకు లింకులు ముందే తయారుగా ఉంటాయి. వాటి మధ్య ఆ భాషా పదాన్ని వ్రాసినప్పుడు అది నేరుగా అయా భాషలలో ఆ పదం ఉన్న పేజీకి తీసుకు వెళుతుంది. అనువాదాలలో మరింత కృషి జరగ వలసి ఉంది. ఇతర భాషలతో పరిచయం ఉన్న తెలుగు వారు ఈ పని చేపట్ట వచ్చు. ▼
దీనిలో భాషా భాగం, వ్యుత్పత్తి, వచనం వుంటాయి. వ్యాకరణ ఉప విభాగంలో పదం విభక్తి లేక లింగము లేక నామవాచకమో విశేషణం లేక ఇలా ఆపదం ఏ వ్యాకరణ విభాగానికి చెందినదో వ్రాయాలి. వ్యుత్పత్తి ఉప విభాగంలో పదం యొక్క మూల పదం లేక రూపాంతర పదమో లాంటి వివరణ ఇవ్వాలి. లేక అది మూల పదమైతే ఇది ఒక మూల పదము అని వ్రాయవచ్చు. ఉదా :- వ్రాత అనేది మూల పదము. చేతివ్రాత అనేదానికి చెయ్యి, వ్రాత అనేవి రెండు మూల పదాలు. బహువచనము లేక ఏక వచనము అనే విభాగంలో ఆ పదము యొక్క వచన రూపం వ్రాయాలి. చెప్పులు, కళ్ళు, కాళ్ళు, కళ్ళ జోడు లాంటి పదాలు యధాతధంగా బహువనంలో వ్రాయాలి కదా !
* తరువాత విభాగం మూలాలు వనరులు ఇక్కడ పదానికి మూలాలు ప్రత్యేకంగా ఉంటే సూచించ వచ్చు. సాధారణంగా తెలుగు పదాలకు ప్రత్యేకమైన మూలాలు అవసరం లేదు. అందరికీ తెలిసే పదాలను చేర్చే సమయంలో మూలాలు వెతకనవసరం లేదు. ▼
===అర్ధ వివరణ===
* తరువాత విభాగం బయట లింకులు. ఆంగ్ల వీకీ, తెవీకీ లింకులు ఇవ్వాలి. ఆంగ్లవీకీ లింకు ముందే ఉంటుంది. దానిలో పదానికి ఉండే సమానమైన ఆంగ్ల పదాన్ని వ్రాయాలి. ఈ లింకు ఆంగ్ల వీకీలో ఉండే వ్యాసానికి దారి తీస్తుంది. ▼
▲*దీనిలో రెండవ విభాగం అర్ధ వివరణ అనే విభాగం. అందులో పదానికి తగిన అర్ధవివరణ వ్రాయాలి.
*వర్గాలు విభాగంలో ఆ పదం ఏ వర్గంలో చేరుతుందో వ్రాయాలి. ▼
==పదాలు==
*చివరిగా ఎడిట్ పేజీలో మీకు అందుబాటులో ఉన్న సాంకేతిక సహాయంతో ఆ పదానికి చిత్రాన్ని చేర్చగలిగితే భాష తెలియని వారికి కూడా పదమేమిటో అర్ధం ఔతుంది. ఇది చాలా ఉపయోగకరం. చిత్రాలు ఇప్పటికే లేక పోతే మీరే వికీలో ప్రవేశ పెట్టి (అప్లోడ్) పేజీలో చేర్చ వచ్చు. ఇతర వీకీల నుండి చేర్చ వచ్చు. అయితే సభ్యులు తమకు తెలిసిన ఏ విభాగంలోఅయినా వ్రాయ వచ్చు పూర్తిగా వ్రాయాలన్న నియమం ఏమీ లేదు.▼
దీనిలో నానార్ధాలు, సంబంధిత పదాలు, వ్యతిరేక పదాలు ఉంటాయి. నానా అర్ధాలులో పదానికి ఉండే ఇతర అర్ధాలు సమాన అర్ధాలు వ్రాయాలి. సంబంధిత పదాలులో ఆ పదానికి సంబంధించిన పదాలు వ్రాయాలి. వ్యతిరేక పదానికి ఆ పదానికి ఉండే వ్యతిరేక పదం వ్రాయాలి. నానార్ధాలు ఉపవిభాగంలో ఇతర సమానార్ధాలు వ్రాయాలి. ఇందులో ప్రాంతీయ, మాండలికాల భిన్న రూప పదాలు వ్రాయ వచ్చు. కూడా వ్రాయవచ్చు. ఉదా;- కోస్తా ప్రాంతంలో ప్రాంతంలో చిన్న బిడ్డ, పసి బిడ్డ అనేది కొంచం పడమట తెలుగు ప్రదేశాలలో సన్న బిడ్డ అంటారు. అలాంటివి నానార్ధాలులో పేర్కొన వచ్చు. అలాగే పదానికి వివిధ విభక్తి రూపాలు, వివిధ విశేషణ రూపాలు పేర్కొన వచ్చు. ఉదా: రాముడు, రాముడితో, రాముని, రాముడి వలన, రాముడే, రాముడి వంటి, రామునిలా, రాముడేనా, రాముడా ఇలా ఒకే పదం విభక్తి కారణంగా వివిధ రూపాలు మారుతుంటాయి. వాటిని సంబంధిత పద విభాగంలో పేర్కొన వచ్చు. అలాగే విశేషణం వలన మారే రూపాలు.
 
===పద ప్రయోగాలు===
▲=== విక్షనరీ అభివృద్ధి ===
▲* నాలుగవ విభాగం పద ప్రయోగాలు. ఇక్కడ ప్దాన్నిపదాన్ని వాక్యాలలో, పద్య పాదాలలో, పా పాదాలలో, జానపదాలతో, సామెతలతో ప్రయోగిస్తూ ఉదహరించాలి.
=== పద సేకరణ === ▼
== అనువాదాలు ==
విక్షనరీలో సాధారణంగా నిత్య జీవితంలో మన వాడే పదాలను చేర్చాలి. ప్రస్తుతం వాడుకలో లేని పదాలు మన ఇళ్ళల్లో పెద్ద వారు వాడుతుంటారు వాటిని చేర్చి అర్ధాలను వివరిస్తే మరుగున పడుతున్న పదాలు వెలుగులోకి వస్తాయి. జానపదులలో, పల్లె సీమల్లో కొన్ని చిత్రమైన పదాలు వాడుకలో ఉంటాయి. వాటిని కూడా ఇక్కడ చేర్చ వచ్చు. పల్లె సీమల్లో విభిన్నతలు అధికంగా ఉంటాయి. వాటిని చిత్రాలతో ఊదహరిస్తే బాగుంటుంది. పల్లె పదాల్లో అమాయకత్వం, సహజత్వం ఎక్కువ అటువంటి పదాలను చేర్చ వచ్చు. కుల పరంగా కొన్ని ప్రత్యేక పదాలు ఉంటాయి. వాటిని కూడా చేర్చ వచ్చు. సంస్కృతి, సాంప్రదాయాల పరంగా కొన్ని ప్రత్యేక పదాలు ఉంటాయి. వాటినీ చేర్చ వచ్చు. వ్యవసాయానికి సంబంధించి అనేక పదాలు ఉంటాయి వాటినీ చేర్చ వచ్చు. ఇలా విభిన్న పదాలను చేర్చ వచ్చు.వార్తా పత్రికలు కొన్ని కొత్త పదాలను సృష్టిస్తుంటాయి. వాటిని కూడా పేర్కొన వచ్చు. ఇలా మన పరిసరాలను గమనిస్తే అనేకానేక పదాలు వినిపిస్తాయి. వాటన్నింటినీ ఇక్కడ నిక్షిప్తం చేయవచ్చు.▼
▲* అయిదవ విభాగం అనువాదాలు ఇది సమగ్రంగా తయారైతే ఎక్కువ ఉపయోగంగా వుండే విభాగం. ఇందులో ఆ పదానికి ఇతర భాషలో అర్ధాలు తెలిసిన వారు వాటిని చేర్చ వచ్చు. అర్ధాల ప్రక్కన బ్రాకెట్ లో ఇతర భాషా ఉచ్ఛారణ తెలుగులో వ్రాయాలి. ఇక్కడ దిద్దుబాటులో ఆ భాషలకు లింకులు ముందే తయారుగా ఉంటాయి. వాటి మధ్య ఆ భాషా పదాన్ని వ్రాసినప్పుడు అది నేరుగా అయా భాషలలో ఆ పదం ఉన్న పేజీకి తీసుకు వెళుతుంది. అనువాదాలలో మరింత కృషి జరగ వలసి ఉంది. ఇతర భాషలతో పరిచయం ఉన్న తెలుగు వారు ఈ పని చేపట్ట వచ్చు.
===మూలాలు వనరులు==
▲* తరువాత విభాగం మూలాలు వనరులు ఇక్కడ పదానికి మూలాలు ప్రత్యేకంగా ఉంటే సూచించ వచ్చు. సాధారణంగా తెలుగు పదాలకు ప్రత్యేకమైన మూలాలు అవసరం లేదు. అందరికీ తెలిసే పదాలను చేర్చే సమయంలో మూలాలు వెతకనవసరం లేదు.
===బయట లింకులు===
▲* తరువాత విభాగం బయట లింకులు. ఆంగ్ల వీకీ, తెవీకీ లింకులు ఇవ్వాలి. ఆంగ్లవీకీ లింకు ముందే ఉంటుంది. దానిలో పదానికి ఉండే సమానమైన ఆంగ్ల పదాన్ని వ్రాయాలి. ఈ లింకు ఆంగ్ల వీకీలో ఉండే వ్యాసానికి దారి తీస్తుంది.
===వర్గాలు===
▲*వర్గాలు విభాగంలో ఆ పదం ఏ వర్గంలో చేరుతుందో వ్రాయాలి.
===ఇతరాలు===
▲*చివరిగా ఎడిట్ పేజీలో మీకు అందుబాటులో ఉన్న సాంకేతిక సహాయంతో ఆ పదానికి చిత్రాన్ని చేర్చగలిగితే భాష తెలియని వారికి కూడా పదమేమిటో అర్ధం ఔతుంది. ఇది చాలా ఉపయోగకరం. చిత్రాలు ఇప్పటికే లేక పోతే మీరే వికీలో ప్రవేశ పెట్టి (అప్లోడ్) పేజీలో చేర్చ వచ్చు. ఇతర వీకీల నుండి చేర్చ వచ్చు. అయితే సభ్యులు తమకు తెలిసిన ఏ విభాగంలోఅయినా వ్రాయ వచ్చు పూర్తిగా వ్రాయాలన్న నియమం ఏమీ లేదు.
▲=== పద సేకరణ ===
▲విక్షనరీలో సాధారణంగా నిత్య జీవితంలో మన వాడే పదాలను చేర్చాలి. ప్రస్తుతం వాడుకలో లేని పదాలు మన ఇళ్ళల్లో పెద్ద వారు వాడుతుంటారు వాటిని చేర్చి అర్ధాలను వివరిస్తే మరుగున పడుతున్న పదాలు వెలుగులోకి వస్తాయి. జానపదులలో, పల్లె సీమల్లో కొన్ని చిత్రమైన పదాలు వాడుకలో ఉంటాయి. వాటిని కూడా ఇక్కడ చేర్చ వచ్చు. పల్లె సీమల్లో విభిన్నతలు అధికంగా ఉంటాయి. వాటిని చిత్రాలతో ఊదహరిస్తేఉదహరిస్తే బాగుంటుంది. పల్లె పదాల్లో అమాయకత్వం, సహజత్వం ఎక్కువ అటువంటి పదాలను చేర్చ వచ్చు. కుల పరంగా కొన్ని ప్రత్యేక పదాలు ఉంటాయి. వాటిని కూడా చేర్చ వచ్చు. సంస్కృతి, సాంప్రదాయాల పరంగా కొన్ని ప్రత్యేక పదాలు ఉంటాయి. వాటినీ చేర్చ వచ్చు. వ్యవసాయానికి సంబంధించి అనేక పదాలు ఉంటాయి వాటినీ చేర్చ వచ్చు. ఇలా విభిన్న పదాలను చేర్చ వచ్చు.వార్తా పత్రికలు, అంతర్జాల అభివృద్ధి వలన కొన్ని కొత్త పదాలనుపదాలు సృష్టిస్తుంటాయిసృష్టింపబడతాయి. వాటిని కూడా పేర్కొన వచ్చు. ఇలా మన పరిసరాలను గమనిస్తే అనేకానేక పదాలు వినిపిస్తాయి. వాటన్నింటినీ ఇక్కడ నిక్షిప్తం చేయవచ్చు.
=== విక్షనరీ గణాంకాలు ===
* [http://te.wiktionary.org/w/index.php?title=Special:Statistics తెలుగు వీక్షనరీ ప్రస్తుత ముఖ్య గణాంకాలు]
"https://te.wikipedia.org/wiki/విక్షనరీ" నుండి వెలికితీశారు