బయోడైవర్సిటీ పార్క్, విశాఖపట్నం
బయోడైవర్సిటీ పార్క్, విశాఖపట్నం, ఒక బొటానికల్ గార్డెన్, ఒక ఎక్స్ సిటు కన్జర్వేషన్ పార్క్, ఇది భారతదేశంలోని ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని విశాఖపట్నంలో మొట్టమొదటిది. ఈ పార్కు రాణి చంద్రమణి దేవి ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి ఆవరణలో ఉంది. ఇది 3 ఎకరాల (1.2 హెక్టార్లు) విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. విశాఖపట్నంలోని డాల్ఫిన్ నేచర్ కన్జర్వేషన్ సొసైటీ (డీఎన్సీఎస్), రిజిస్టర్డ్, ఎకో ఫ్రెండ్లీ, ప్రభుత్వేతర సంస్థ దీనిని 13 సంవత్సరాలుగా నిర్వహిస్తోంది, ఇప్పుడు ఆసుపత్రి, విశాఖపట్నం మెట్రోపాలిటన్ రీజియన్ డెవలప్మెంట్ అథారిటీ సహకారంతో నిర్వహిస్తోంది. ఈ ఉద్యానవనం 2002 జూన్ 5 న ప్రారంభించబడింది. ఈ పార్కులో 2,000 జాతులకు పైగా మొక్కలు ఉన్నాయి. 60 జాతుల పక్షులు, 105 జాతుల సీతాకోక చిలుకల సందర్శనలను నమోదు చేసింది. ఈ ఉద్యానవనం విద్యార్థులకు, వృక్షశాస్త్రజ్ఞులు, జంతు శాస్త్రవేత్తలు, పరిశోధకులకు విద్య, అవగాహన, పరిశోధనలకు "సజీవ ప్రయోగశాల"గా మారింది.[1][2][3][4]
| బయోడైవర్సిటీ పార్క్, విశాఖపట్నం | |
|---|---|
 ప్రారంభ రాయి | |
| రకం | జీవవైవిధ్య ఉద్యానవనం ఎక్స్ సిటు / విద్య బొటానికల్ గార్డెన్ |
| స్థానం | రాణి చంద్రమణి దేవి ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి, పెద్ద వాల్తేరు, విశాఖపట్నం, ఆంధ్ర ప్రదేశ్, ఇండియా |
| విస్తీర్ణం | 3 ఎకరాలు |
| నిర్వహిస్తుంది | వీఎంఆర్డీఏ, ఆర్సీడీ ప్రభుత్వ ఆస్పత్రుల సమన్వయంతో డీఎన్సీఎస్ |
| స్థితి | ఏడాది పొడవునా తెరుస్తారు. |
జోన్స్ మార్చు
ఈ ఉద్యానవనం 10 ప్రధాన మండలాలను కలిగి ఉంది:[5]
పవిత్ర వనాలు
జురాసిక్ కాలం నాటి సజీవ శిలాజ మొక్కలు (జిమ్నోస్పెర్మ్స్)
కాక్టి, సుక్యులెంట్స్
అలంకరణ మొక్కలు
జల మొక్కలు
ఔషధ లేదా మూలికా, సుగంధ మొక్కలు
కీటకహార మొక్కలు
ఆర్కిడ్ లు
ఫెర్న్స్
వెదురు, తాటి తోటలు
ఈ విభాగాలలో కన్యహైర్ చెట్టు (జింగో బిలోబా), కృష్ణుని వెన్న కప్పు, పవిత్ర శిలువ, జీసస్ చిరునవ్వు, ఆటోగ్రాఫ్ చెట్టు, తలకిందుల చెట్టు, మిక్కీ మౌస్ చెట్టు, లాఫింగ్ బుద్ధ వెదురు, ఆక్టోపస్ చెట్టు వంటి వృక్ష వింతలు లేదా క్యూరియోసిటీలు ఉన్నాయి. ఇది 'గ్రీన్ హౌస్ లేదా పాలినెట్డ్ హౌస్', 'చెరువు', 'కాక్టస్ & సక్యులెంట్ కన్జర్వేటరీ' కలిగి ఉంది. వర్క్ షాప్ లు, శిక్షణా కార్యక్రమాలను నిర్వహించడానికి సొసైటీ ఒక ఇంటర్ ప్రిటేషన్-కమ్-ట్రైనింగ్ సెంటర్ ను ప్రారంభించింది.[6][7][8]
మొక్కలు మార్చు
బయోడైవర్సిటీ పార్క్ క్రింది మొక్కల సమూహాలను కలిగి ఉంది:
- పవిత్ర వనాలు జోన్ లోని పవిత్ర మొక్కలు: పవిత్ర వనాల విభాగంలో వినాయక ఆరాధన (21 మొక్కలు), నక్షత్ర వనం / జన్మ నక్షత్రాలు లేదా నక్షత్ర రాశులు (27 మొక్కలు), రాశి వనం / రాశి సంకేతాలు (12 మొక్కలు), సప్తరిషి వనం / 7 భారతీయ ఋషుల తోట (7 మొక్కలు), నవగ్రహ వనం (9 మొక్కలు) కు సంబంధించిన వృక్ష జాతులు ఉన్నాయి. ఔషధ / మూలికా, సుగంధ ద్రవ్యాలు: టెరోకార్పస్ శాంటాలినస్, శాంటాలమ్ ఆల్బమ్, గ్లోరియోసా సూపర్బా, రౌవోల్ఫియా సర్పెంటినా, జిమ్నెమా సిల్వెస్టర్, కోస్టస్ ఇగ్నియస్తో సహా దాదాపు 500 జాతుల ఔషధ మొక్కలు లేదా ఔషధ మూలికలు. అలంకరణలు: కురోపిటా గయానెన్సిస్, పాసిఫ్లోరా, అకాలిఫా హిస్పిడా, క్లెరోడెండ్రమ్ కోత, క్లెరోడెండ్రమ్ థామ్సోనియా, జేమ్స్ బాండ్ 007, ఓచ్నా సెర్రులాటా వంటి 200 కంటే ఎక్కువ రకాలు.[9][10]
- కాక్టి: గోల్డెన్ బ్యారెల్ కాక్టస్ ఎచినోకాక్టస్ గ్రుసోని, రూబీబాల్ కాక్టస్ జిమ్నోకలైసియం మిహనోవిచితో సహా దాదాపు 100 రకాలు సుక్యులెంట్స్: లిథోప్స్ ఎస్పిపితో సహా 300 రకాలు. జల మొక్కలు: విక్టోరియా అమెజానికాతో సహా 50 కి పైగా జాతులు. మరికొన్ని ఉదాహరణలు: లిల్లీస్, లోటస్, ఈక్విసిటమ్, వల్లిస్నేరియా, హైడ్రిల్లా, పొటమోగెటన్. ఈ పార్కులో శ్వాసకోశ మూలాలు లేదా న్యుమాటోఫోర్స్, సీ బ్రైట్స్, అకాంతోఫిలమ్ మొదలైన అవిసెన్నియా మెరీనా వంటి మడ మొక్కలు ఉన్నాయి. బ్రోమెలియాడ్స్: 15 జాతుల బ్రోమెలియాడ్లను సాగు చేస్తారు, వీటిలో గాలిలో నివసించే మొక్కలు ఉదా: టిలాండ్సియా. ఫెర్న్లు: నెఫ్రోలెపిస్ (స్వార్డ్ఫెర్న్), ఆస్ప్లెనియం నిడస్ (పక్షుల గూడు ఫెర్న్), టెరిస్, పాలీపోడియం, ఆస్ప్లెనియం హెమియోనిటిస్ - స్టార్ ఫెర్న్ (నోథోలెనేసి), హెమియోనిటిస్ అరిఫోలియా - హార్ట్ ఫెర్న్ (నోథోలెనేసి) వంటి జాతులను సాగు చేస్తారు.
- కీటకాహార మొక్కలు: నెపెంథెస్ (పిచ్చర్ ప్లాంట్). వెదురు తోట: లాఫింగ్ బుద్ధ వెదురు బంబుసా వెంట్రికోసా, బంగారు వెదురు, ఆకుపచ్చ వెదురుతో సహా 5 జాతుల వెదురు కనిపిస్తుంది. పామ్ గ్రోవ్: వోడిటియా బైఫుర్కాటా, కారియోటా యురెన్స్, హ్యోఫోర్బ్ లాజెనిక్యులిస్, సైర్టోస్టాచిస్ రెండాతో సహా 25 కి పైగా జాతులు అర్బోరేటమ్: ఇందులో 200 కి పైగా స్థానిక, విదేశీ వృక్ష జాతులు ఉన్నాయి.
పక్షులు మార్చు
పార్కులో గోల్డెన్ బ్యాక్డ్ వుడ్ పెకర్, మచ్చల గుడ్లగూబ, పారాకీట్స్, బ్రాహ్మినీ స్టార్లింగ్, గ్రేటర్ కౌకాల్, రెడ్-విస్కర్డ్ బుల్బుల్, పర్పుల్ సన్బర్డ్, బర్న్ గుడ్లగూబతో సహా 60 జాతుల పక్షులు నమోదు చేయబడ్డాయి.[11]
సీతాకోకచిలుకలు మార్చు
విశాఖపట్నం జిల్లాలోని తూర్పు కనుమల అడవులు, పట్టణ పరిసరాలలో 6 కుటుంబాలకు చెందిన 100 కంటే ఎక్కువ జాతులు గమనించబడ్డాయి, వీటిలో పాపిలియోనిడే కుటుంబం 10 కంటే ఎక్కువ జాతులు, పిరిడే 20 కంటే ఎక్కువ జాతులు, నింఫాలిడే 30 కంటే ఎక్కువ జాతులు, లైకేనిడే 20 కంటే ఎక్కువ జాతులు, రియోడినిడే 1 జాతులు, హెస్పెరిడే 10 కంటే ఎక్కువ జాతులు ఉన్నాయి. కొన్ని జాతుల మగ సీతాకోకచిలుకలు ఉదా: కాకులు, పులులు క్లస్టర్ అని పిలువబడే ఆసక్తికరమైన యంత్రాంగాన్ని చూపుతాయి. వర్షాకాలంలో, మగ పక్షులు క్రోటాలేరియా రెటుసా, హీలియోట్రోపియం ఇండికమ్ వంటి కొన్ని జాతుల మొక్కల చుట్టూ గుమిగూడి సంయోగానికి అవసరమైన కొన్ని ఆల్కలాయిడ్లు లేదా సెక్స్ ఫెరోమోన్లను పీల్చుకుంటాయి.[12][13][14][15][16][17]
హుద్ హుద్ తుఫాను మార్చు
2014 అక్టోబరులో హుధుద్ తుఫాను తూర్పు భారతదేశం, నేపాల్ లలో భారీ నష్టం, ప్రాణ నష్టాన్ని కలిగించింది. పార్కు మొత్తం తీవ్రంగా దెబ్బతిని శ్మశానాన్ని తలపించింది. దాదాపు అన్ని వృక్ష జాతులు నేలకూలాయి, కంచెలు ధ్వంసమయ్యాయి, చెరువు, గ్రీన్ హౌస్, కాక్టి ఇల్లు కూలిపోయాయి. ప్రభుత్వ సహకారంతో విద్యార్థి వలంటీర్లు ఏడాది వ్యవధిలోనే పార్కును పునరుద్ధరించారు.[18][19][20][21]
అవార్డులు మార్చు
విశాఖపట్నంలోని బయోడైవర్సిటీ పార్కు అభివృద్ధి, నిర్వహణకు డాల్ఫిన్ నేచర్ కన్జర్వేషన్ సొసైటీ (డీఎన్సీఎస్) రెండు ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ రాష్ట్ర స్థాయి అవార్డులను అందుకుంది.[22]
ఇది కూడ చూడు మార్చు
- బయోడైవర్సిటీ పార్క్, హైదరాబాద్
- యమునా బయోడైవర్సిటీ పార్క్
- నీలా హౌజ్ బయోడైవర్సిటీ పార్క్
- తిల్పత్ వ్యాలీ బయోడైవర్సిటీ పార్క్
- నార్తర్న్ రిడ్జ్ బయోడైవర్సిటీ పార్క్
- ఆరావళి బయోడైవర్సిటీ పార్క్, గుర్గావ్
- ఆచార్య జగదీష్ చంద్రబోస్ ఇండియన్ బొటానిక్ గార్డెన్
- బయోడైవర్సిటీ పార్క్, అర్జుని మోర్గావ్
మూలాలు మార్చు
- ↑ "breathing new life". frontline. 19 May 2006. Retrieved 22 April 2020.
- ↑ Ganguly, Nivedita (29 July 2017). "fascinating world of plant kingdom" – via www.thehindu.com.
- ↑ Ganguly, Nivedita (9 March 2016). "attracts students from all places" – via www.thehindu.com.
- ↑ "The open air biology lab in Vizag". 12 January 2019.
- ↑ "Krishna's Butter Cup: Generation Y join hands to conserve biodiversity | Visakhapatnam News - Times of India". The Times of India.
- ↑ "Biodiversity Park in city has rare species". 14 March 2016 – via www.thehindu.com.
- ↑ Devalla, Rani (30 January 2013). "Rare species of plants and trees impress them" – via www.thehindu.com.
- ↑ Ganguly, Nivedita (10 June 2014). "A step forward in spreading environmental awareness" – via www.thehindu.com.
- ↑ "Sacred groves inaugurated at hospital | Visakhapatnam News - Times of India". The Times of India.
- ↑ Staff Reporter (5 February 2017). "A 'sacred grove' inaugurated at Biodiversity Park" – via www.thehindu.com.
- ↑ "RCD hospital's biodiversity park houses over 500 medicinal plants, 60 species of birds | Visakhapatnam News - Times of India". The Times of India.
- ↑ "Girls discover 25 new species of butterflies". Deccan Chronicle. 17 September 2014.
- ↑ Susarla, Ramesh (21 February 2011). "Bio-diversity Park attracts many butterflies" – via www.thehindu.com.
- ↑ Ganguly, Nivedita (31 August 2017). "Butterflies are back again at Biodiversity Park" – via www.thehindu.com.
- ↑ Ganguly, Nivedita (21 July 2014). "Come monsoon, they create a flutter" – via www.thehindu.com.
- ↑ Rama Murty, M, A. Rohini, STPL. Ushasri, Ch. Girija Rani, P. Sharon, S.Pavani and U. Joshna Rani. 2013: Preliminary study on Butterfly Diversity in the Biodiversity Park of Rani Chandramati Devi Government Hospital, Visakhapatnam, Andhra Pradesh. Advances in Pollen Spore Research Vol. XXXI (2013): 151–159.
- ↑ Ganguly, Nivedita (17 August 2018). "Causing a flutter in Vizag" – via www.thehindu.com.
- ↑ "Living lab laid waste". 20 October 2014 – via www.thehindu.com.
- ↑ "Hudhud leaves Biodiversity Park ravaged in Vizag". Deccan Chronicle. 19 October 2014.
- ↑ Ganguly, Nivedita (17 March 2016). "Biodiversity Park set to get a facelift soon" – via www.thehindu.com.
- ↑ "nature lovers plant rare saplings". The Hindu. 2014-06-06. Retrieved 23 May 2020.
- ↑ Ganguly, Nivedita (18 July 2018). "In the kingdom of plants" – via www.thehindu.com.