బేటి బచావో బేటి పడావో

భారత ప్రభుత్వ పథకం

బేటీ బచావో, బేటీ పఢావో (తెలుగు: ఆడపిల్లను రక్షించండి, ఆడపిల్లలకు చదువు చెప్పండి) అనేది భారతదేశంలోని బాలికల సంక్షేమం కోసం, వారి చదువుల కోసం భారత ప్రభుత్వం ఏర్పాటు చేసిన పథకం. ఈ పథకం 2015లో హర్యానాలోని పానిపట్‌లో ₹100 కోట్ల (US$13 మిలియన్) నిధులతో ప్రారంభించబడింది.[1][2]

బేటీ బచావో, బేటీ పఢావో
దేశంభారతదేశం
ప్రధానమంత్రి(లు)నరేంద్ర మోడీ
మంత్రిత్వ శాఖమినిస్ట్రీ ఆఫ్ ఉమెన్ అండ్ చైల్డ్ డెవలప్‌మెంట్, ఆరోగ్యం, కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ, మినిస్ట్రీ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషన్
ప్రారంభం22 జనవరి 2015; 9 సంవత్సరాల క్రితం (2015-01-22)
స్థితిఉంది
2015లో ప్రారంభ సమావేశం

నేపథ్యం మార్చు

భారతదేశంలోని జనాభా లెక్కల ప్రకారం, భారతదేశంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి (0–6 సంవత్సరాలు) 2001లో 1,000 మంది అబ్బాయిలకు 927 మంది బాలికలు ఉన్నారు, ఇది 2011లో ప్రతి 1,000 మంది అబ్బాయిలకు 918 బాలికలకు పడిపోయింది. 2011 జనాభా గణనలో, భారతదేశంలో 2011 జనాభా నిష్పత్తి 1000 మంది పురుషులకు 919 మంది స్త్రీలు అని వెల్లడైంది. లింగ నిష్పత్తి 2011 జనాభా గణన 2001 డేటా నుండి అధోముఖ ధోరణిని చూపుతుంది.[3]

2014లో అంతర్జాతీయ బాలికా దినోత్సవం సందర్భంగా మాట్లాడుతూ, ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ భ్రూణహత్యల నిర్మూలనకు పిలుపునిచ్చాడు. MyGov.in పోర్టల్ ద్వారా భారత పౌరుల నుండి సూచనలను ఆహ్వానించారు.[4]

బేటీ బచావో, బేటీ పఢావో (BBBP) పథకాన్ని 22 జనవరి 2015న ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ప్రారంభించాడు. ఇది లింగ నిష్పత్తి (CSR) సమస్యను పరిష్కరించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది, ఇది మహిళా, శిశు అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖ, ఆరోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ, విద్యా మంత్రిత్వ శాఖ సంయుక్తంగా నిర్వహించే జాతీయ కార్యక్రమం.[5]

26 ఆగస్టు 2016న, ఒలింపిక్స్ 2016 కాంస్య పతక విజేత సాక్షి మాలిక్ BBBPకి బ్రాండ్ అంబాసిడర్‌గా నియమితులయ్యాడు.[6]

జూన్ 2015లో #SelfieWithDaughter అనే హ్యాష్‌ట్యాగ్ సోషల్ మీడియాలో ప్రచారం చేయబడింది, ఇది హర్యానాలోని జింద్ గ్రామ బీబీపూర్ సర్పంచ్ సునీల్ జగ్లాన్ తన కుమార్తె నందినితో సెల్ఫీ తీసుకుని 9 జూన్ 2015న ఫెస్బుక్ లో పోస్ట్ చేయడంతో ప్రారంభమైంది. ఈ హ్యాష్‌ట్యాగ్ ప్రపంచవ్యాప్త ఖ్యాతిని పొందింది.[7][8]

కారణాలు మార్చు

భ్రూణహత్యలు భారతదేశంలోని కొన్ని రాష్ట్రాల్లో లింగ నిష్పత్తి తగ్గుదలకి దారితీశాయి. అనేక కారణాల వల్ల ఆడశిశువుల పట్ల వివక్ష పెరిగి అబార్షన్‌లకు దారితీసింది.[9]

1991 జాతీయ జనాభా గణన ఫలితాలు విడుదలైనప్పుడు ఈ ధోరణి మొదటిసారిగా గుర్తించబడింది. 2001 జాతీయ జనాభా గణన ఫలితాలు విడుదలైనప్పుడు ఇది మరింత తీవ్రమవుతున్న సమస్యగా నిర్ధారించబడింది. 2011 జాతీయ జనాభా లెక్కల ఫలితాల ప్రకారం, కొన్ని భారతీయ రాష్ట్రాలలో స్త్రీ జనాభాలో తగ్గుదల మరింత దిగజారుతోంది. భారతదేశంలోని సాపేక్షంగా సంపన్నమైన ప్రాంతాలలో ఈ ధోరణి ఎక్కువగా కనిపిస్తుందని గమనించబడింది.[10]

మధ్యప్రదేశ్‌లో భ్రూణహత్యల రేట్లు పెరుగుతున్నాయి; సజీవ జననాల రేటు 2001లో ప్రతి 1000 మంది అబ్బాయిలకు 932గా ఉంది, ఇది 2011 నాటికి 918కి పడిపోయింది. ఇదే ట్రెండ్ కొనసాగితే, 2021 నాటికి 1000 మంది అబ్బాయిలకు అమ్మాయిల సంఖ్య 900 కంటే తగ్గుతుందని అంచనా వేశారు.

మద్దతు మార్చు

దేశవ్యాప్తంగా బేటీ బచావో బేటీ పఢావో (BBBP)ని ప్రచారం చేసేందుకు భారత ప్రభుత్వం జాతీయ కార్యవర్గాన్ని ఏర్పాటు చేసింది. కమిటీ జనవరి 2015 నుండి "సేవ్ గర్ల్ చైల్డ్", "టు ఎడ్యుకేట్ గర్ల్ చైల్డ్" కోసం అనేక కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తోంది. డా. రాజేంద్ర ఫడ్కే BBBP అభియాన్ జాతీయ కన్వీనర్ గా నియమించబడ్డాడు.

బేటీ బచావో ప్రచారానికి ఇండియన్ మెడికల్ అసోసియేషన్ కూడా మద్దతు ఇస్తుంది.[11]

మూలాలు మార్చు

  1. K Sandeep Kumar, Rajeev Mullick (19 May 2017). "UP govt sounds alert over Beti Bachao Beti Padhao scheme fraud". en:Hindustan Times. Retrieved 12 June 2017.
  2. Press Trust of India (28 March 2017). "Haryana govt cautions people against frauds under Beti Bachao-Beti Padhao scheme". en:The Indian Express. Retrieved 12 June 2017.
  3. "PM to Launch 'Beti Bachao, Beti Padhao' Programme from Haryana". Newindianexpress.com. Retrieved 2016-06-12.[permanent dead link]
  4. "PM Narendra Modi invites ideas on "Beti Bachao, Beti Padhao"". DNA India. 11 October 2014. Retrieved 2016-06-12.
  5. "PM Narendra Modi to launch 'Beti Bachao, Beti Padhao' program from Haryana". The Economic Times. Retrieved 2016-06-12.
  6. "Sakshi Malik to be brand ambassador of 'Beti Bachao, Beti Padhao' campaign in Haryana". 2016-08-24. Retrieved 2016-08-24.
  7. Mohan, Rohini (30 June 2015). "How PM Modi's Beti Bachao, Selfie Banao campaign became a rage to rewrite gender-skewed script in Haryana". The Economic Times. Economic Times. Retrieved 1 July 2015.
  8. Sanyal, Anindita (28 June 2015). "#SelfieWithDaughter Trends Worldwide After PM Modi's Mann kiyg Baat". NDTV. Retrieved 1 July 2015.
  9. Selections from the regional press, V. p. 68.
  10. Gupta, Suchandana (October 3, 2011). "Skewed sex ratio: MP launches 'Beti Bachao Abhiyan'". Times of India. Retrieved September 27, 2012.
  11. "Indian Medical Association". Journal of the Indian Medical Association. Indian Medical Association. 105 (7–12): 711. 2007.