భద్రకాళి ఆలయం (ఖాట్మండు)
భద్రకాళి ఆలయం (నేపాలీ:भद्रकाली मन्दिर) భద్రకాళి దేవికి అంకితం చేయబడిన నేపాల్‌లోని ఖాట్మండులో గల తుండిఖేల్ పక్కన ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం.ఇది సాహిద్ గేట్ కు సమీపంలో, తుండిఖేల్‌కు తూర్పు వైపున ఉంది. ఈ ఆలయాన్ని శ్రీ లుమాది భద్రకాళి అని కూడా పిలుస్తారు. ఇది నేపాల్‌లోని అత్యంత ప్రసిద్ధమైన "శక్తిపీఠం". సంస్కృతంలో భద్రకాళి అంటే ఆశీర్వాదమనీ, శుభప్రదమైందనీ, అందమైందనీ, సంపన్నమైందనీ అని అర్థం. ఈ దేవతను అక్కడి ప్రజలు "జెంటిల్ కాళి" అనీ, లాజాపిత్ అనీ పిలుస్తారు.[1][2]
| భద్రకాళి ఆలయం | |
|---|---|
 భద్రకాళి దేవాలయం ముందు దృశ్యం | |
| భౌగోళికం | |
| భౌగోళికాంశాలు | 27°41′57″N 85°19′00″E / 27.6993°N 85.3168°E |
| దేశం | నేపాల్ |
| రాష్ట్రం | భాగ్మతి జోన్ |
| జిల్లా | ఖాట్మాండు జిల్లా |
| ప్రదేశం | ఖాట్మాండు |
| సంస్కృతి | |
| దైవం | భద్రకాళి దేవి |
| ముఖ్యమైన పర్వాలు | నవరాత్రి, దశైన్ ,పహచారే |
| వాస్తుశైలి | |
| నిర్మాణ శైలులు | పగోడ |
చరిత్ర
మార్చుఈ ఆలయాన్ని 1817 సంవత్సరంలో నిర్మించారు, దీనిని గతంలో "ముదులే తుంప్కో" అని పిలిచేవారు. ఈ ఆలయ అప్పటి పూజారి భద్రకాళి దేవి విగ్రహంను చూసిన ప్రదేశంలో ఉన్న కొండను త్రవ్వి ఆలయం నిర్మించాడనికి ప్రజలు నమ్ముతారు. అప్పటి నుండి, ఆలయం అక్కడి నేపాల్ సైన్యంచే రక్షించబడుతుంది. ఈ ఆలయానికి తూర్పు వైపున నేపాల్ ప్రధాన మంత్రి కార్యాలయమైన సింఘా దర్బార్‌ ఉంది.
పురాణాలు
మార్చుఈ భద్రకాళి ఆలయాన్ని సందర్శించడానికి భక్తులు భారతదేశం పశ్చిమ వైపు నుండి కూడా వస్తుంటారు. వాయు పురాణం, మహాభారతం ప్రకారం అశ్వమేధ యాగం (అశ్వమేధ యాగం) సమయంలో దక్షుడు శివుడిని అవమానించినప్పుడు దేవి కోపంతో భద్రకాళిని సృష్టించింది. ఆమె తంత్ర రహస్యం శివుని ఉత్తర ముఖం నుండి పైకి లేచింది, (ఉత్తరామ్నాయ ఆమ్నాయస్) ఆమె రూపం నీలం రంగులో, మూడు కళ్ళు కలిగి ఉంటుంది. ఆమె మూడు కళ్ళు, నాలుగు లేదా పన్నెండు లేదా పద్దెనిమిది చేతులతో ఆయుధాలను మోసుకెళ్ళే ఒక భయంకరమైన రూపాన్ని కలిగి ఉంటుందని ప్రజలు నమ్ముతారు, ఆమె తల నుండి అగ్ని కీలలు ప్రవహిస్తూ, నోటి నుండి ఒక చిన్న దంతాన్ని అంటుకుంటూ ఉంటాయి. పురాణాల ప్రకారం, ఒక రైతు సమీపంలోని భూమిని దున్నుతూ తన ఆహారాన్ని (రొట్టె) పక్కన ఉంచేవాడు. రొట్టె బంగారంగా మారుతుంది కాబట్టి నెవారిలో లుమ్డి అంటే 'బంగారు రొట్టె' అని అర్ధం కాబట్టి ఈ ఆలయానికి లుమర్హి/లుమ్డి దేవి ఆలయం అని పేరు వచ్చింది.తూర్పు భారతదేశంలో ప్రత్యేకంగా దసరా, నవరాత్రి పండుగల సమయంలో భద్రకాళి దేవి ని విస్తృతంగా భక్తి శ్రద్ధలతో పూజిస్తారు.
దేవత
మార్చుఅక్కడి భద్రకాళి దేవి నల్లటి రంగు గల రాతి విగ్రహం, లిచ్ఛవి రాజులచే ప్రతిష్టించబడిందని ప్రజలు నమ్ముతారు. ఈ రాజులు మతపరంగా నేపాల్ హిందువులతో సంబంధాలు కలిగి ఉన్నారు.
పండుగలు
మార్చుఇక్కడ జరుపుకునే ప్రధాన పండుగ నవరాత్రి, ఇది సాధారణంగా సెప్టెంబర్-అక్టోబర్ నెలలలో జరుగుతుంది (సాంప్రదాయ హిందూ క్యాలెండర్ ప్రకారం).ప్రజలు లుమాది అజిమా, వటు అజిమా, కంగా అజిమా, రక్షక దేవతలను మూడు రోజులలో పూజిస్తారు. న్యాత మారు అజిమా పహచార్హే పన్నెండు సంవత్సరాలకు ఒకసారి జరుపుకునే న్యాతమారు అజిమా దేవతల జాతర ఖాట్మండు అతి ముఖ్యమైన పండుగలలో ఒకటి.
నేపాలీ సైన్యం
మార్చునేపాల్ సైన్యానికి భద్రకాళి దేవతను ఆరాధ్య దైవంగా భావిస్తారు.[3][4]
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Bhadrakali Temple in Kathmandu". bossnepal.com. Archived from the original on 6 April 2019.
- ↑ Sangal, Naresh Chandra (1998). Glimpses of Nepal: A Brief Compilation of History, Culture, Language, Tradition, Religious Places, Festivals, Mountains, Revers, Safari Parks, Cities, Kathmandu University, and Other Important Informations for Holiday-makers (in ఇంగ్లీష్). APH Publishing. ISBN 978-81-7024-962-7.
- ↑ "Bhadrakali Temple in Kathmandu". bossnepal.com. Archived from the original on 6 April 2019.
- ↑ Sangal, Naresh Chandra (1998). Glimpses of Nepal: A Brief Compilation of History, Culture, Language, Tradition, Religious Places, Festivals, Mountains, Revers, Safari Parks, Cities, Kathmandu University, and Other Important Informations for Holiday-makers (in ఇంగ్లీష్). APH Publishing. ISBN 978-81-7024-962-7.