మనేంద్రగఢ్
మనేంద్రగఢ్, భారతదేశం, ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్రంలోని మనేంద్రగఢ్ చిర్మిరి భరత్‌పూర్ జిల్లాకు చెందిననగరం, అదే జిల్లా ప్రధాన కార్యాలయం. [1] పూర్వం, ఇది కొరియా జిల్లాలో భాగంగా ఉండేది. ఇది ఛత్తీస్‌గఢ్ - మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్ర సరిహద్దుకు సమీపంలో ఉంది. ఛత్తీస్‌గఢ్ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి భూపేష్ బఘేల్ 2022 సెప్టెంబరు 9న కొరియా జిల్లా నుండి కొన్నిప్రాంతాలు వేరు చేయడం ద్వారా మనేంద్రగఢ్ జిల్లాను ప్రారంభించాడు.
Manendragarh | |
|---|---|
City in Chhattisgarh | |
 Amrit Dhara Waterfall | |
  Manendragarh Location in Chhattisgarh, India  Manendragarh Manendragarh (India) | |
| Coordinates: 23°11′32″N 82°12′01″E / 23.1922°N 82.2003°E | |
| Country |  India |
| State | Chhattisgarh |
| District | Manendragarh-Chirmiri-Bharatpur |
| Government | |
| • Body | Nagar Palika Parishad Manendragarh |
| • MP | Jyotsna Charan Das Mahant (Indian National Congress) |
| • MLA | Dr. Vinay Jaiswal (Indian National Congress) |
| • Nagar Palika Parishad Chairman | Prabha Patel(Indian National Congress) |
| విస్తీర్ణం | |
| • Total | 20 కి.మీ2 (8 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | |
| • Total | 33,071 |
| • జనసాంద్రత | 1,700/కి.మీ2 (4,300/చ. మై.) |
| Languages | |
| • Official | |
| Time zone | UTC+05:45 (IST) |
| PIN | 497442 |
| Telephone code | 07771 |
| Vehicle registration | CG-32 |
మనేంద్రగఢ్ రైల్వేస్టేషన్ అనుప్పూర్ - చిర్మిరి రైలు మార్గంలో ఉంది. ఈ ప్రాంతం రాజ్‌నగర్, రామ్‌నగర్, హల్దీబడి, ఖొంగపాని, లెద్రి, నై లెద్రి, ఝాగ్రాఖండ్‌తో సహా అనేక బొగ్గు గనులతో చుట్టుముట్టబడి ఉంది. మనేంద్రగఢ్ 100 సంవత్సరాల క్రితం కొంతమంది గిరిజనులచే ఉద్భవించింది. తరువాత బ్రిటిష్ రాజ్ చేత జాగ్రఖండ్, రాజ్‌నగర్, ఖోంగపాని కొలీరీలలో బొగ్గు తవ్వకాల కోసం అభివృద్ధి చేయబడింది. రోడ్డు రైలు మార్గాలను బ్రిటీష్ ఇంజనీర్ బిబి లాహిడి అభివృద్ధి చేశాడు.
జాతీయ రహదారి 43 మనేంద్రగఢ్ మీదుగా దాని మార్గాన్ని కలిగి ఉంది. సిరౌలి దేవాలయం ఉదల్కచర్ రైల్వే స్టేషన్ సమీపంలోని మనేంద్రగఢ్లో ఉంది. అమృత్ ధార జలపాతం సమీపంలోని ప్రసిద్ధి చెందిన ఆకర్షణగా నిలిచింది."సిధ్-బాబా" పర్వతం శివాలయానికి ప్రసిద్ధి చెందింది. [2] శివ ధార జలపాతం కూడా లోతైన అడవి మధ్య ఉన్న ఒక విహారయాత్ర కేంద్రం. మనేంద్రగఢ్లో అనేక ప్రభుత్వ పాఠశాలలు, ప్రాథమిక, ఉన్నత విద్యను అందించే వ్యక్తుల సంస్థలకు చెందిన పాఠశాలలు ఉన్నాయి. నగరం చుట్టూ అనేక ఆసుపత్రులు, నర్సింగ్ హోమ్ ఉన్నాయి. వాటిలో కొన్ని సెంట్రల్ హాస్పిటల్ మనేంద్రగర్, కమ్యూనిటీ హెల్త్ సెంటర్, ఖాన్ మెమోరియల్, మొదలైనవి. నగరంలో పెద్ద పార్కులు, రెస్టారెంట్లు, అనేక దేవాలయాలు, మసీదు, చర్చి, గురుద్వారా మొదలైనవి ఉన్నాయి.
జనాభా శాస్త్రం
మార్చు2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం, [3] మనేంద్రగఢ్ పట్టణ జనాభా 30,748.అందులోపురుషులు 53% మందికాగా, స్త్రీలు 47% మంది ఉన్నారు. మనేంద్రగఢ్ సగటుఅక్షరాస్యత రేటు 72% ఉంది. ఇది జాతీయ సగటు 59.5% కంటేఎక్కువ ఉంది. పురుషుల అక్షరాస్యత 79% ఉండగా, స్త్రీల అక్షరాస్యత 64% ఉంది. మనేంద్రగఢ్ పట్టణ జనాభాలో 13% మంది 6 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సువారు ఉన్నారు.
భూగర్భ శాస్త్రం
మార్చుజాతీయ భౌగోళిక స్మారక చిహ్నం
మార్చుమెరైన్ గోండ్వానా శిలాజ ఉద్యానవనం, మనేంద్రగఢ్ వద్ద దిగువ పెర్మియన్ మెరైన్ బెడ్ అని కూడా పిలువబడుతుంది. భారతీయ భూగర్భ సర్వేక్షణ వారిరక్షణ, నిర్వహణ, జియో టూరిజం అభివృద్ధి కోసం దీనిని నేషనల్ భారతదేశ జాతీయ భౌగోళిక స్మారక చిహ్నాలుగా ప్రకటించింది. [4] [5] [6]
జీవావరణ శాస్త్రం
మార్చుమురుగు నీటి పారుదల
మార్చుమనేంద్రగఢ్ ప్రాంతంలోకొంతభాగం గంగాపరీవాహక ప్రాంతంలో ఉంది. మిగిలినభాగంమహానది బేసిన్‌లో ఉంది. ఇది జిల్లా ఉత్తర భాగంలో ప్రవహిస్తుంది. మహానది ప్రధాన ఉపనది హస్డియో దాని మూలం మెండ్రా గ్రామంలోఉంది.
రవాణా
మార్చురోడ్డు ద్వారా
మార్చుజాతీయ రహదారి 43 మనేంద్రగఢ్ పట్టణాన్ని రాష్ట్రంలోని ఇత ప్రాంతాలతో కలుపుతుంది. మధ్యప్రదేశ్ లోని వివిధ నగరాల (రేవా, జబల్పూర్), ఛత్తీస్‌గ్రా (బిలాస్‌పూర్, రాయ్‌పూర్), ఉత్తరప్రదేశ్ (అలహాబాద్, వారణాసి), జార్ఖండ్ (రాంచీ), బీహార్‌ల మధ్య బస్సుసేవలు నడుస్తాయి.
వాయు మార్గం
మార్చు- సమీప విమానాశ్రయం రాయ్‌పూర్
- సమీపం లోనిమరొక విమానాశ్రయం జబల్పూర్
రైలులో
మార్చుబిలాస్పూర్, రాయ్‌పూర్, దుర్గ్, అంబికాపూర్ జబల్పూర్, రేవా, కట్ని మొదలైన ఇతర నగరాలకు అనుసంధానం కోసం వివిధ రైళ్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. మనేంద్రగఢ్ రైల్వే స్టేషన్ మధ్యప్రదేశ్, ఛత్తీష్‌గఢ్‌లోని అనేక నగరాలతో నేరుగా అనుసంధానం కలిగిఉంది. మనేంద్రగఢ్ స్టేషన్ అనుప్పూర్ - చిర్మిరి రైలు మార్గంలో ఉంది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ "रायपुर : स्वतंत्रता दिवस पर छत्तीसगढ़ की जनता को चार नये जिलों और 18 नई तहसीलों की ऐतिहासिक सौगात". dprcg.gov.in. Retrieved 2021-08-18.
- ↑ सिद्ध बाबा मंदिर मनेन्द्रगढ़ | Manendragarh Vlog | #Ditesh, retrieved 2021-08-18
- ↑ "Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)". Census Commission of India. Archived from the original on 2004-06-16. Retrieved 2008-11-01.
- ↑ "National Geological Monument, from Geological Survey of India website". Archived from the original on 12 July 2017. Retrieved 21 January 2019.
- ↑ "Geo-Heritage Sites". pib.nic.in. Press Information Bureau. 2016-03-09. Retrieved 2018-09-15.
- ↑ national geo-heritage of India Archived 2017-01-11 at the Wayback Machine, INTACH