మైకెల్ విట్జెల్
మైఖేల్ విట్జెల్ (జననం 1943 జూలై 18) జర్మన్-అమెరికన్ భాషోత్పత్తి శాస్త్రవేత్త, తులనాత్మక పురాణ శాస్త్రవేత్త, ఇండాలజిస్టు. విట్జెల్ హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయంలో సంస్కృత ప్రొఫెసరు. హార్వర్డ్ ఓరియంటల్ సిరీస్ (వాల్యూమ్లు 50-80) కు సంపాదకుడు.
విట్జెల్ భారతీయ పవిత్ర గ్రంథాలు, ముఖ్యంగా వేదాలపైన, భారతీయ చరిత్రపైనా రచనలు చేసాడు. హిందుత్వ రచయితలు, సెక్టారియన్ హిస్టారికల్ రివిజనిజం చేసే వాదనలను విమర్శిస్తాడు. అతను హిందూ చరిత్రపై కాలిఫోర్నియా పాఠ్యపుస్తకం వివాదంలో USA పాఠశాల పాఠ్యాంశాలను ప్రభావితం చేసే కొన్ని ప్రయత్నాలను వ్యతిరేకించాడు.
జీవిత చరిత్ర సమాచారం
మార్చుమైఖేల్ విట్జెల్ 1943 జూలై 18 న జర్మనీలోని ష్వీబస్ (ప్రస్తుతం పోలండులో స్వీబోడ్జిన్ పేరుతో ఉంది) లో జన్మించాడు. అతను జర్మనీలో (1965 నుండి 1971 వరకు) పాల్ థీమ్, హెచ్.-పి ష్మిత్, K. హాఫ్మన్, J. నార్టెన్, అలాగే నేపాల్లో (1972–1973) మీమాంసక జునునాథ్ పండిట్ ల వద్ద ఇండాలజీ చదివాడు. [1] ఖాట్మండూలో (1972–1978), అతను నేపాల్-జర్మన్ మాన్యుస్క్రిప్ట్ ప్రిజర్వేషన్ ప్రాజెక్టుకు, నేపాల్ రీసెర్చ్ సెంటర్కూ నేతృత్వం వహించాడు.
అతను ట్యూబింగెన్ (1972), లైడెన్ (1978-1986), హార్వర్డ్లో (1986 నుండి ) బోధించాడు. క్యోటో (రెండుసార్లు), పారిస్ (రెండుసార్లు), టోక్యోలో (రెండుసార్లు) సందర్శన ప్రొఫెసరుగా పనిచేసాడు. 1972 నుంచి సంస్కృతం బోధిస్తున్నాడు.
విట్జెల్ ఎలక్ట్రానిక్ జర్నల్ ఆఫ్ వేదిక్ స్టడీస్ (EJVS) [2], హార్వర్డ్ ఓరియంటల్ సిరీస్కు ఎడిటర్-ఇన్-చీఫ్. [3] విట్జెల్ 1999 నుండి అసోసియేషన్ ఫర్ ది స్టడీ ఆఫ్ లాంగ్వేజ్ ఇన్ ప్రీహిస్టరీ (ASLIP)కి అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు. [4] అలాగే కొత్త ఇంటర్నేషనల్ అసోసియేషన్ ఫర్ కంపారిటివ్ మిథాలజీ (2006-) కు కూడా ప్రెసిడెంటుగా ఉన్నాడు. [5]
అతను 2003లో అమెరికన్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ అండ్ సైన్సెస్కి ఎన్నికయ్యాడు. 2009లో జర్మన్ ఓరియంటల్ సొసైటీ (DMG) [6] గౌరవ సభ్యునిగా ఎన్నికయ్యాడు. హార్వర్డ్ యూనివర్సిటీ లోని ఫ్యాకల్టీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ అండ్ సైన్సెస్ కు కాబోట్ ఫెలోగా (2013) ఎంపికయ్యాడు. కంపారిటివ్ మిథాలజీపై అతని పుస్తకానికి (OUP, 2012) గుర్తింపుగా అతనికి ఈ పదవి లభించింది [7]
భాషోత్పత్తి శాస్త్ర పరిశోధన
మార్చువేద సంస్కృతం యొక్క మాండలికాలు, [8] పాత భారతీయ చరిత్ర, [9] [10] వైదిక మతం యొక్క అభివృద్ధి, [11] భారత ఉపఖండం యొక్క భాషా పూర్వచరిత్ర మొదలైనవి అతని పాండితీ పరిశోధనలకు ప్రధాన అంశాలు. [12]
ప్రారంభ రచనలు, అనువాదాలు
మార్చుభాషా శాస్త్రంలో విట్జెల్ చేసిన పరిశోధనలకు వస్తువులుగా భారతదేశంలోని పురాతన గ్రంథాలు, వేదాలు, వాటి మాన్యుస్క్రిప్ట్లు, వాటి సాంప్రదాయ పఠనం తీసుకున్నాడు. ఇందులో కథా అరణ్యకం వంటి కొన్ని తెలియని గ్రంథాల సంపుటులు, అనువాదాలు కూడా ఉన్నాయి (1972). [13] [14] అతను T. గోటో తదితరులతో కలిసి ఋగ్వేదాన్ని జర్మన్ భాష లోకి కొత్తగా అనువాదించే పని చేపట్టాడు (బుక్స్ I-II, 2007, బుక్స్ III-V 2012) [15]
వేద గ్రంథాలు, భారతీయ చరిత్ర, కురు రాజ్య ఆవిర్భావం
మార్చు1987 తర్వాత, అతను వేద గ్రంథాల (1987) స్థానికీకరణపై ఎక్కువగా దృష్టి సారించాడు. అవి తెలిపే ప్రారంభ భారతీయ చరిత్ర, ముఖ్యంగా ఋగ్వేదం, దాని తరువాతి చరిత్రపై దృష్టి పెట్టాడు. ఈ కృషిని R. మేడో వంటి హార్వర్డ్ పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలతో సన్నిహిత సహకారంతో చేసాడు. వీరితో కలిసి అతను బోధించాడు కూడా. విట్జెల్ ఢిల్లీ ప్రాంతంలో కురు తెగ ఆవిర్భావం (1989, 1995, 1997, 2003), దాని ప్రాథమిక సంస్కృతి, దాని రాజకీయ ఆధిపత్యం, అలాగే తుది వైదిక కాలం నాటి పాలన, [16] తూర్పు ఉత్తర భారతదేశంలో (1995, 1997, 2003, 2010) మొదటి భారతీయ సామ్రాజ్యపు మూలాన్ని అధ్యయనం చేయడం మొదలైన వాటిని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాడు.
అతను వివిధ వేద శాఖలను, [17] ఉత్తర భారతదేశం లోనూ, వెలుపలా వేద సంస్కృతి వ్యాప్తిలో వాటి ప్రాముఖ్యతనూ సుదీర్ఘంగా అధ్యయనం చేశాడు. [18] దీని ఫలితంగా వేద మాండలికాల (1989), వేద నియమాల అభివృద్ధి (1997) పైనా, [19] పాత భారతదేశం (2003, పునర్ముద్రణ 2010) పైనా అతను చేసిన పరిశోధనలు పుస్తకాలుగా వెలువడ్డాయి.
ఉత్తర భారతదేశంలోని వేద-పూర్వ కాలపు భాషలు
మార్చుఉత్తరాదిలోని పూర్వ-వేద ఉపరితల భాషలకు సంబంధించి, ప్రాచీన భారతీయ చరిత్ర యొక్క భాషాపరమైన అంశం అనేక పత్రాలలో అన్వేషించబడింది (1993, [20] 1999, [21] 2000, 2001, 2006, [22] 2009) [23] [24] ఈ అధ్యయనాల్లో ఆస్ట్రోఏషియాటిక్ ( ముండా, ఖాసి మొదలైనవి) అలాగే ఇతర గుర్తించబడని భాషల నుండి ఒక ఉపసర్గ భాష ("పారా-ముండా") నుండి గణనీయమైన మొత్తంలో పదాలను అరువు తెచ్చుకున్న విషయం తెల్లమైంది. అదనంగా, గణనీయమైన సంఖ్యలో వేద, పాత ఇరానియన్ పదాలు, మధ్య ఆసియాకు చెందిన ఒక సబ్స్ట్రేట్ భాష (1999, 2003, 2004, 2006) నుండి వచ్చినట్లు గుర్తించాడు. [25] ఈ పరిశోధన F. సౌత్వర్త్, D. స్టాంప్ల సహకారంతో SARVA ప్రాజెక్ట్ [26] దాని దక్షిణాసియా సబ్స్ట్రేట్ డిక్షనరీతో సహా నిరంతరం నవీకరించబడుతోంది. [27]
"దేశీయ ఆర్యుల" పై విమర్శ
మార్చుNS రాజారామ్ వంటి వారు వివరించిన సింధు శాసనాల అర్థాన్ని [28] వేద గ్రంధాలకు చేసిన "తప్పుడు వివరణలు" [29] అని విమర్శిస్తూ విట్జెల్ వ్యాసాలు ప్రచురించాడు, [30] [31] [32] [33]
సింధు లిపి
మార్చువిట్జెల్ సింధు లిపి యొక్క భాషా స్వభావాన్ని ప్రశ్నించాడు (ఫార్మర్, స్ప్రోట్, విట్జెల్ 2004). [34] ఫార్మర్, స్ప్రోట్, విట్జెల్ లు సింధు లిపి భాషా సంబంధమైనది కాదని వాదిస్తూ తమ థీసిస్కు మద్దతుగా అనేక వాదనలు సమర్పించారు. వాటిలో ప్రధానమైనది సింధు శాసనాల అత్యంత సంక్షిప్తత, 700-సంవత్సరాల కాలంలో చాలా అరుదైన సంకేతాల ఉనికి పెరగడం, మాట్లాడే భాష (అక్షరాధారితమైనా లేదా పదాల ఆధారితమైనా) లకు ఉండే గుర్తుల పునరావృతి లేకపోవడం మొదలైనవి వారి వాదనకు ఆధారాలు.
అంతకుముందు, అతను పారా-ముండా అని పిలిచే ఆస్ట్రో-ఏషియాటిక్ ముండా భాషలకు సంబంధించిన సబ్స్ట్రేట్ భాష ఒకటి సింధు నాగరికులు మాట్లాడిన భాష అయి ఉండవచ్చని అతను సూచించాడు. [35] [36]
2005లో ఫార్మర్, స్ప్రోట్, విట్జెల్ థీసిస్ను సమీక్షిస్తూ అస్కో పర్పోలా, వారి వాదనలు "సులభంగా వివాదాస్పదం అవుతాయి" అని పేర్కొన్నాడు. [37] అతను, చైనీస్ భాషలో పెద్ద సంఖ్యలో ఉన్న అరుదైన సంకేతాల ఉనికిని తన వాదనకు ఆధారంగా ఉదహరించాడు. "ప్రారంభ లోగో-సిలబిక్ స్క్రిప్ట్లో వ్రాసిన కొద్దిపాటి ముద్రా వచనాలలో గుర్తు పునరావృతం కావడానికి చాలా తక్కువ కారణం" ఉందని నొక్కి చెప్పాడు. 2007 ఉపన్యాసంలో ఈ అంశాన్ని పునఃసమీక్షిస్తూ పర్పోలా, ఫార్మర్ తదితరులు చేసిన 10 ప్రధాన వాదనలలో ప్రతీ ఒక్కదానికీ ప్రతివాదాలను సమర్పించాడు. "స్క్రిప్టు దాని సంకేతాలలో కొన్నింటిని ఫొనెటైజ్ చేయడానికి రెబస్ సూత్రాన్ని ఉపయోగిస్తే, చిన్న నామవాచక పదబంధాలు, అసంపూర్ణ వాక్యాలు కూడా పూర్తి రచనగా అర్హత పొందుతాయి" అని అతను పేర్కొన్నాడు. పర్పోలా చేసిన ఈ పాయింట్లన్నిటినీ రిచర్డ్ స్ప్రోట్, "కార్పోరా అండ్ స్టాటిస్టికల్ అనాలిసిస్ ఆఫ్ నాన్-లింగ్విస్టిక్ సింబల్ సిస్టమ్స్" (2012) అనే సుదీర్ఘమైన పేపర్లో తిరస్కరించాడు. [38]
హిందూ చరిత్రపై కాలిఫోర్నియా పాఠ్యపుస్తకం వివాదం
మార్చుఅమెరికాలో స్థిరపడ్డ ది వేదిక్ ఫౌండేషన్, హిందూ ఎడ్యుకేషన్ ఫౌండేషన్ వంటి కొన్ని హిందూ సంస్థలు కాలిఫోర్నియా రాష్ట్రపు పాఠశాలల చరిత్ర పాఠ్యపుస్తకాల్లో కొన్ని మార్పులను సూచించాయి. 2005లో విట్జెల్ ఈ సూచనలను వ్యతిరేకించాడు. [39] ఆ మార్పులు పాండిత్యపరమైనవి కావని, మత-రాజకీయ స్వభావం ఉన్నవి మాత్రమేననీ అతని వాదన. [40] [41] ఆ మార్పులను సమీక్షించడానికి ఏర్పాటు చేసిన నిపుణుల ప్యానెల్లో అతన్ని కూడా నియమించారు. [42] ఆ తరువాత ఆమోదించబడిన రాజీ సవరణలను రూపొందించడంలో అతడు తోడ్పడ్డాడు. [40]
విట్జెల్ ప్రయత్నాలకు విద్యావేత్తల నుండి, కొన్ని సమూహాల నుండీ మద్దతు లభించింది, [39] [40] [43] [44] కానీ అసలు మార్పులను సూచించిన వారి నుండి తీవ్ర విమర్శలు వచ్చాయి. వారు ఈ అంశంపై అతని నైపుణ్యాన్నీ [41] నిపుణుల ప్యానెల్లో అతని నియామకాన్నీ ప్రశ్నించారు. [40]
కాలిఫోర్నియా పేరెంట్స్ ఫర్ ఈక్వలైజేషన్ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషనల్ మెటీరియల్స్ (CAPEEM) వారు సబ్పోనా విట్జెల్కు జారీ చేసారు. దీన్ని ప్రత్యేకంగా స్కూల్బుక్ కేసు కోసమే 2006 నవంబరులో స్థాపించారు. టెక్స్ట్బుక్ విషయంలో కాలిఫోర్నియా అధికారుల నిర్ణయాలకు వ్యతిరేకంగా వేసిన కోర్టు కేసుకు మద్దతుగా దీన్ని స్థాపించారు. [45] మసాచుసెట్స్ కోర్టులలో అతనిపై CAPEEM వారు దావా వేసారు. అయితే ఇది రెండుసార్లు కొట్టివేయబడింది. అతను ఇప్పటికే CAPEEMకి పత్రాలను సమర్పించాడు.
విట్జెల్ హిందూమతం పట్ల వివక్షతో ఉన్నాడని కూడా ఆరోపణలున్నాయి. ఈ ఆరోపణలను అతను ఖండించాడు. [46] [47] [48] రెడిఫ్ ఇండియా విదేశాల్లోని సీనియర్ ఎడిటర్ సుమన్ గుహా మజుందార్కి ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో విట్జెల్, హిందూ ఎడ్యుకేషన్ ఫౌండేషన్, వైదిక్ ఫౌండేషన్ల ఉద్దేశాలు మంచివేననీ, హిందూ మతం యొక్క తప్పుడు వివరణలను సరిదిద్దడానికి ఉద్దేశించినవనీ అంటూ, అయితే వారి పద్ద్ధతులు మాత్రం మతపరమైనవి, సంకుచితమైనవి, చారిత్రకంగా తప్పు అని చెప్పాడు. [42]
విట్జెల్ ఇలా అన్నాడు, "నేను హిందూ ద్వేషిని అని తప్పుగా చిత్రీకరిస్తారు కానీ నేను హిందూ ద్వేషినికాదు. చరిత్రను తప్పుగా సూచించే వ్యక్తులను ద్వేషిస్తాను." [49] [33] [42]
- Witzel, Michael (1987). "On the localisation of Vedic texts and schools: materials on Vedic Sakhas, 7". Orientalia Lovaniensia Analecta. 25: 173–213. doi:10.11588/xarep.00000104.
- Witzel, Michael (1995). "Early Sanskritization. Origins and Development of the Kuru State". Electronic Journal of Vedic Studies. 1 (4): 1–26. doi:10.11588/ejvs.1995.4.823. ISSN 1084-7561.
- Witzel, Michael (1996). "How to enter the Vedic mind? Strategies in Translating a Brahmana text". Harvard Oriental Series. 1. doi:10.11588/xarep.00000109.
- Witzel, Michael (1997). "The development of the Vedic canon and its schools: the social and political milieu". Harvard Oriental Series. 2: 257–345. doi:10.11588/xarep.00000110.
- Witzel, Michael (1999). "Early Sources for South Asian Substrate Languages". Mother Tongue: 1–70. doi:10.11588/xarep.00000113.
- Witzel, Michael (2000). "The Home of the Aryans". Münchener Studien zur Sprachwissenschaft: 283–338. doi:10.11588/xarep.00000114.
- Witzel, Michael (2001). "Autochthonous Aryans? The Evidence from Old Indian and Iranian texts". Electronic Journal of Vedic Studies. doi:10.11588/xarep.00000118.
గమనికలు
మార్చు
మూలాలు
మార్చు- ↑ Michael Witzel's curriculum vitae, accessed September 13, 2007.
- ↑ Electronic Journal of Vedic Studies homepage Archived 2021-10-18 at the Wayback Machine, accessed September 13, 2007.
- ↑ About the Harvard Oriental Series, accessed September 13, 2007.
- ↑ Personal web page, accessed July 30, 2015
- ↑ "compmyth.org". compmyth.org. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ "dmg-web.de". dmg-web.de. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ "Professor Michael Witzel named 2013 Cabot Fellow • the Lakshmi Mittal and Family South Asia Institute". October 23, 2013. Archived from the original on 2017-10-10. Retrieved 2021-11-19.
- ↑ Michael Witzel, On the Localisation of Vedic Texts and Schools (Materials on Vedic sakhas, 7), India and the Ancient World. History, Trade and Culture before A.D. 650. P.H.L. Eggermont Jubilee Volume, ed. by G. Pollet, Orientalia Lovaniensia Analecta 25, Leuven 1987, pp. 173-213, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ Witzel, Michael (1995). "Early Sanskritization: Origins and Development of the Kuru State" (PDF). Archived from the original (PDF) on May 10, 2006.
- ↑ Michael Witzel, The Development of the Vedic Canon and Its Schools: The Social and Political Milieu (Materials on Vedic Sakhas, 8, in Inside the Texts, Beyond the Texts. New Approaches to the Study of the Vedas, ed. M. Witzel, Harvard Oriental Series, Opera Minora, vol. 2, Cambridge 1997, pp. 257-345, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ Michael Witzel, How To Enter the Vedic Mind? Strategies in Translating a Brahmana Text, Translating, Translations, Translators From India to the West, Harvard Oriental Series, Opera Minora, vol. 1, Cambridge: Harvard Oriental Series, 1996, pdf, accessed September 13, 2007; Steve Farmer, John B. Henderson, and Michael Witzel, Neurobiology, Layered Texts, and Correlative Cosmologies: A Cross-Cultural Framework for Premodern History, Bulletin of the Museum of Far Eastern Antiquities 72 (2000): 48-90, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ Witzel, Michael (October 1999). "Early Sources for South Asian Substrate Languages - Mother Tongue, Special Issue" (PDF). 1–70. people.fas.harvard.edu. Retrieved September 13, 2007.
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ↑ Michael Witzel's list of publications, accessed September 13, 2007.
- ↑ Katha Âranyaka. Critical edition with a translation into German and an introduction. Cambridge: Harvard Oriental Series 65. 2004 [pp. lxxix, XXVI, 220, with color facsimiles of the Kashmir bhûrja MS]
- ↑ Rig-Veda. Das Heilige Wissen. Erster und zweiter Liederkreis. Aus dem vedischen Sanskrit übersetzt und herausgegeben von Michael Witzel und Toshifumi Goto Unter Mitarbeit von Eijiro Doyama und Mislav Jezic. Frankfurt: Verlag der Weltreligionen 2007, pp. 1-889; first complete translation of the Rgveda into a western language since Geldner's of 1929/1951). amazon.de
- ↑ Moving Targets? Texts, language, archaeology, and history in the Late Vedic and early Buddhist periods. Indo-Iranian Journal 52, 2009, 287-310
- ↑ Michael Witzel, Caraka, English summary of "Materialen zu den vedischen Schulen: I. Uber die Caraka-Schule," Studien zur Indologie und Iranistik 7 (1981): 109-132, and 8/9 (1982): 171-240, pdf, accessed September 13, 2007; Michael Witzel, The Development of the Vedic Canon and Its Schools: The Social and Political Milieu (Materials on Vedic Sakhas, 8), in Inside the Texts, Beyond the Texts. New Approaches to the Study of the Vedas, ed. M. Witzel, Harvard Oriental Studies, Opera Minora, vol. 2, Cambridge 1997, pp. 257-345, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ Michael Witzel, On the Localisation of Vedic Texts and Schools (Materials on Vedic Sakhas, 7), in India and the Ancient World. History, Trade and Culture before A.D. 650. P.H.L. Eggermont Jubilee Volume, ed. by G. Pollet, Orientalia Lovaniensia Analecta 25, Leuven 1987, pp. 173-213, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ Michael Witzel, The Development of the Vedic Canon and Its Schools: The Social and Political Milieu (Materials on Vedic Sakhas, 8), in Inside the Texts, Beyond the Texts. New Approaches to the Study of the Vedas, ed. M. Witzel, Harvard Oriental Studies, Opera Minora, vol. 2, Cambridge 1997, pp. 257-345, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ Michael Witzel, Nepalese Hydronomy: Towards a History of Settlement in the Himalayas, in Proceedings of the Franco-German Conference at Arc-et-Senans, June 1990, Paris 1993, pp. 217-266, pdf, accessed September 21, 2007
- ↑ Michael Witzel, Aryan and Non-Aryan Names in Vedic India. Data for the Linguistic Situation, c. 1900-500 B.C., in J. Bronkhorst and M. Deshpande, eds., Aryans and Non-Non-Aryans, Evidence, Interpretation, and Ideology, Cambridge (Harvard Oriental Series, Opera Minora 3), 1999, pp. 337-404, pdf, accessed September 21, 2007; Michael Witzel, Early Sources for South Asian Substrate Languages, Mother Tongue, special issue (October 1999): 1-70, pdf, accessed September 13, 2007.
- ↑ South Asian agricultural vocabulary. In: T. Osada (ed.). Proceedings of the Pre-Symposium of RHIN and 7th ESCA Harvard-Kyoto Round Table. Published by the Research Institute for Humanity and Nature (RHIN), Kyoto, Japan 2006: 96-120
- ↑ The linguistic history of some Indian domestic plants Journal of Biosciences Dec. 2009, 829-833 ias.ac.in uas.ac.in
- ↑ "ejvs.laurasianacademy.com". ejvs.laurasianacademy.com. Archived from the original on 2021-10-18. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ Linguistic Evidence for Cultural Exchange in Prehistoric Western Central Asia. Philadelphia: Sino-Platonic Papers 129, Dec. 2003
- ↑ "aa.tufs.ac.jp". aa.tufs.ac.jp. January 13, 2009. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ "aa.tufs.ac.jp". aa.tufs.ac.jp. November 29, 2004. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ Michael Witzel publications list Harvard University website
- ↑ people.fas.harvard.edu, Autochthonous Aryans
- ↑ flonnet.com Archived డిసెంబరు 19, 2005 at the Wayback Machine, pdf flonnet.com Archived జనవరి 4, 2006 at the Wayback Machine
- ↑ Rama's Realm: Indocentric Rewritings of Early South Asian Archaeology and History. In: Archaeological Fantasies. How Pseudoarchaeology Misrepresents the Past and Misleads the Public, ed. by G. G. Fagan.London/New York: Routledge 2006:203-232 -- Discussion by Colin Renfrew
- ↑ Indocentrism: Autochthonous visions of ancient India. In: The Indo-Aryan controversy : evidence and inference in Indian history / edited by Edwin F. Bryant and Laurie L. Patton. London & New York : Routledge, 2005: 341-404
- ↑ 33.0 33.1 Hindutva View of History. Rewriting Textsbook in India and the United States. (with K. Visvesvaran, Nandini Majrekar, Dipta Bhog, and Uma Chakravarti). Georgetown Journal of International Affairs. 10th Anniversary edition. Winter/Spring 2009, 101-112
- ↑ safarmer.com (PDF), sciencemag.org
- ↑ page 9 of the pdf ccat.sas.upenn.edu
- ↑ Autochthonous Aryans? The Evidence from Old Indian and Iranian Texts. EJVS, May 2001
- ↑ [(Parpola, 2005, p. 37)]
- ↑ "ఆర్కైవ్ నకలు" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2015-08-13. Retrieved 2021-11-19.
- ↑ 39.0 39.1 Meenakshi Ganjoo (January 17, 2006). "Re-written history raises intellectual temper in California". Outlook.
- ↑ 40.0 40.1 40.2 40.3 Swapan, Ashfaque (March 3, 2006). "Compromise Reached on California Textbook Controversy About Hinduism". Pacific News Service. Archived from the original on April 4, 2006.
- ↑ 41.0 41.1 Nalina Taneja, A saffron assault abroad Archived ఫిబ్రవరి 20, 2012 at the Wayback Machine, Frontline (magazine), Volume 23 - Issue 01, January 14–27, 2006
- ↑ 42.0 42.1 42.2 rediff.com, interview
- ↑ Suman Guha Mozumder (March 19, 2006). "Hindu groups sue California Board of Education". Rediff News.
- ↑ "Indian history books raise storm in California". The Times of India. January 17, 2006. Archived from the original on October 17, 2012.
- ↑ "capeem.org". capeem.org. Archived from the original on February 11, 2012. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ Ranganathan, Deepa. "Education — Hindu history ignites brawl over textbooks". Archived from the original on June 25, 2008.
- ↑ "Battling the Past". Metroactive.com. Retrieved May 16, 2012.
- ↑ "Multiculturalism and "American" Religion: The Case of Hindu Indian Americans", Social Forces, Volume 85; Issue 2
- ↑ "people.fas.harvard.edu". people.fas.harvard.edu. Retrieved May 16, 2012.