భారత విదేశాంగశాఖ మంత్రి
విదేశాంగ మంత్రి ( లేదా కేవలం, విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి హిందీ: విదేశ్ మంత్రి ) భారత ప్రభుత్వ విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖకు అధిపతి. కేంద్ర మంత్రివర్గంలోని అత్యంత సీనియర్ కార్యాలయాలలో ఒకటి, విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి ప్రధాన బాధ్యత అంతర్జాతీయ సమాజంలో భారతదేశానికి దాని ప్రభుత్వానికి ప్రాతినిధ్యం వహించడం. విదేశాంగ విధానాన్ని నిర్ణయించడంలో మంత్రి కూడా ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తారు. అప్పుడప్పుడు, విదేశాంగ మంత్రికి విదేశాంగ శాఖ సహాయ మంత్రి లేదా తక్కువ ర్యాంక్ ఉన్న విదేశీ వ్యవహారాల శాఖ సహాయ మంత్రి ఉంటాడు.
విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి
Videś Mantrī | |
---|---|
విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ | |
Abbreviation | MEA |
సభ్యుడు | భద్రతపై కేబినెట్ ఆఫ్ ఇండియా క్యాబినెట్ కమిటీ |
రిపోర్టు టు | భారత రాష్ట్రపతి భారత ప్రధానమంత్రి భారత పార్లమెంటు |
నియామకం | భారత రాష్ట్రపతి భారత ప్రధాని సిఫార్సుపై |
నిర్మాణం | 1947 |
మొదట చేపట్టినవ్యక్తి | జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ |
ఉప | కీర్తి వర్ధన్ సింగ్ • పబిత్రా మార్గరీట |
భారతదేశం మొదటి ప్రధానమంత్రి జవహర్లాల్ నెహ్రూ తన 17-సంవత్సరాల ప్రధానమంత్రి పదవిలో కూడా విదేశాంగ మంత్రి పదవిని నిర్వహించారు, ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన విదేశాంగ మంత్రిగా కొనసాగారు. అప్పటి నుండి అనేక ఇతర ప్రధానమంత్రులు విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిగా అదనపు బాధ్యతలు నిర్వర్తించారు, కానీ ఏ ఇతర క్యాబినెట్ మంత్రి కూడా ఈ కార్యాలయానికి అదనపు బాధ్యతలు నిర్వహించలేదు - అయినప్పటికీ నెహ్రూ ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు వికె కృష్ణ మీనన్ తన అధికారిని మించి విదేశీ వ్యవహారాల వాస్తవ మంత్రిగా గుర్తించబడ్డారు. అటల్ బిహారీ వాజపేయి, పివి నరసింహారావు, ఐ.కె.గుజ్రాల్ వంటి ఎందరో విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రులుగా పనిచేసి ప్రధానమంత్రి అయ్యారు. ఇద్దరు మాజీ కెరీర్-దౌత్యవేత్తలు విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రులుగా పనిచేశారు, వీరిలో కె. నట్వర్ సింగ్ (2004-2005) పోలాండ్లో భారత రాయబారిగా, పాకిస్తాన్లో హైకమీషనర్గా పనిచేశాడు. ప్రస్తుత మంత్రి సుబ్రహ్మణ్యం జైశంకర్ విదేశాంగ కార్యదర్శిగా పదవీ విరమణ చేశాడు. మరో ఇద్దరు మంత్రులు, MC చాగ్లా, ఐ.కె.గుజ్రాల్ల్ కూడా రాయబారులుగా పనిచేశారు, చాగ్లా యునైటెడ్ స్టేట్స్లో భారత రాయబారిగా, యునైటెడ్ కింగ్డమ్లో హైకమీషనర్గా పనిచేస్తున్నాడు, ఐ.కె.గుజ్రాల్ సోవియట్ యూనియన్కు రాయబారిగా పనిచేశాడు.
2019 మే 30న భారతీయ జనతా పార్టీకి చెందిన సుష్మా స్వరాజ్ తర్వాత సుబ్రహ్మణ్యం జైశంకర్ ప్రస్తుత విదేశాంగ మంత్రిగా ఉన్నారు.
క్యాబినెట్ మంత్రులు
మార్చునం. | ఫోటో | మంత్రి
(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం |
పదవీకాలం | రాజకీయ పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
నుండి | కు | కాలం | ||||||
విదేశీ వ్యవహారాలు, కామన్వెల్త్ సంబంధాల మంత్రి | ||||||||
1 | జవహర్లాల్ నెహ్రూ
(1889–1964) యునైటెడ్ ప్రావిన్సెస్ కోసం MCA (ప్రధాన మంత్రి) |
1947 ఆగస్టు 15 | 1950 జనవరి 26 | 2 సంవత్సరాలు, 164 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ ఐ | జవహర్లాల్ నెహ్రూ | |
విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రి | ||||||||
(1) | జవహర్లాల్ నెహ్రూ
(1889–1964) యునైటెడ్ ప్రావిన్స్కు MCA (1952 వరకు) ఫుల్పూర్ ఎంపీ (1952 నుండి) (ప్రధాని) |
1950 జనవరి 26 | 1964 మే 27 [†] | 14 సంవత్సరాలు, 122 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ ఐ | జవహర్లాల్ నెహ్రూ | |
నెహ్రూ II | ||||||||
నెహ్రూ III | ||||||||
నెహ్రూ IV | ||||||||
2 | గుల్జారీలాల్ నందా
(1898–1998) సబర్కాంత (ప్రధాని) ఎంపీ |
1964 మే 27 | 1964 జూన్ 9 | 13 రోజులు | నంద ఐ | జవహర్లాల్ నెహ్రూ | ||
3 | లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి
(1904–1966) అలహాబాద్ ఎంపీ (ప్రధాని) |
1964 జూన్ 9 | 1964 జూలై 17 | 38 రోజులు | శాస్త్రి | లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి | ||
4 | స్వరణ్ సింగ్
(1907–1994) జుల్లుందూర్ ఎంపీ |
1964 జూలై 17 | 1966 జనవరి 11 | 2 సంవత్సరాలు, 120 రోజులు | ||||
1966 జనవరి 11 | 1966 జనవరి 24 | నందా II | గుల్జారీలాల్ నందా | |||||
1966 జనవరి 24 | 1966 నవంబరు 14 | ఇందిరా ఐ | ఇందిరా గాంధీ | |||||
5 | MC చాగ్లా
(1900–1981) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1966 నవంబరు 14 | 1967 మార్చి 13 | 295 రోజులు | ||||
1967 మార్చి 13 | 1967 సెప్టెంబరు 5 | ఇందిరా II | ||||||
6 | ఇందిరా గాంధీ
(1917–1984) రాయ్బరేలీ ఎంపీ (ప్రధాని) |
1967 సెప్టెంబరు 6 | 1969 ఫిబ్రవరి 13 | 1 సంవత్సరం, 160 రోజులు | ||||
7 | దినేష్ సింగ్
(1925–1995) ప్రతాప్గఢ్ ఎంపీ |
1969 ఫిబ్రవరి 14 | 1970 జూన్ 27 | 1 సంవత్సరం, 133 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | |||
(4) | స్వరణ్ సింగ్
(1907–1994) జుల్లుందూర్ ఎంపీ |
1970 జూన్ 27 | 1971 మార్చి 18 | 4 సంవత్సరాలు, 105 రోజులు | ||||
1971 మార్చి 18 | 1974 అక్టోబరు 10 | ఇందిర III | ||||||
8 | యశ్వంతరావు చవాన్
(1913–1984) సతారా ఎంపీ |
1974 అక్టోబరు 10 | 1977 మార్చి 24 | 2 సంవత్సరాలు, 165 రోజులు | ||||
9 | అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి
(1924–2018) న్యూఢిల్లీ ఎంపీ |
1977 మార్చి 26 | 1979 జూలై 28 | 2 సంవత్సరాలు, 124 రోజులు | జనతా పార్టీ | దేశాయ్ | మొరార్జీ దేశాయ్ | |
10 | శ్యామ్ నందన్ ప్రసాద్ మిశ్రా
(1920–2004) బెగుసరాయ్ ఎంపీ |
1979 జూలై 28 | 1980 జనవరి 14 | 170 రోజులు | జనతా పార్టీ (సెక్యులర్) | చరణ్ | చరణ్ సింగ్ | |
11 | పి.వి.నరసింహారావు
(1921–2004) హన్మకొండ ఎంపీ |
1980 జనవరి 14 | 1984 జూలై 19 | 4 సంవత్సరాలు, 187 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | ఇందిర IV | ఇందిరా గాంధీ | |
(6) | ఇందిరా గాంధీ
(1917–1984) మెదక్ ఎంపీ (ప్రధాని) |
1984 జూలై 19 | 1984 అక్టోబరు 31 † | 104 రోజులు | ||||
12 | రాజీవ్ గాంధీ
(1944–1991) అమేథీ ఎంపీ (ప్రధాని) |
1984 అక్టోబరు 31 | 1984 డిసెంబరు 31 | 328 రోజులు | రాజీవ్ ఐ | రాజీవ్ గాంధీ | ||
1984 డిసెంబరు 31 | 1985 సెప్టెంబరు 24 | రాజీవ్ | ||||||
13 | బాలి రామ్ భగత్
(1922–2011) అర్రాకు ఎంపీ |
1985 సెప్టెంబరు 24 | 1986 మే 12 | 230 రోజులు | ||||
14 | పి. శివ శంకర్
(1929–2017) గుజరాత్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1986 మే 12 | 1986 అక్టోబరు 22 | 163 రోజులు | ||||
15 | ND తివారీ
(1925–2018) ఉత్తరప్రదేశ్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1986 అక్టోబరు 22 | 1987 జూలై 25 | 276 రోజులు | ||||
(12) | రాజీవ్ గాంధీ
(1944–1991) అమేథీ ఎంపీ (ప్రధాని) |
1987 జూలై 25 | 1988 జూన్ 25 | 336 రోజులు | ||||
(11) | పి.వి.నరసింహారావు
(1921–2004) రామ్టెక్ ఎంపీ |
1988 జూన్ 25 | 1989 డిసెంబరు 2 | 1 సంవత్సరం, 160 రోజులు | ||||
16 | విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్
(1931–2008) ఫతేపూర్ ఎంపీ (ప్రధాని) |
1989 డిసెంబరు 2 | 1989 డిసెంబరు 5 | 3 రోజులు | జనతాదళ్ | విశ్వనాథ్ | విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్ | |
17 | ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
(1919–2012) జలంధర్ ఎంపీ |
1989 డిసెంబరు 5 | 1990 నవంబరు 10 | 340 రోజులు | ||||
18 | చంద్ర శేఖర్
(1927–2007) బల్లియా ఎంపీ (ప్రధాన మంత్రి) |
1990 నవంబరు 10 | 1990 నవంబరు 21 | 11 రోజులు | సమాజ్వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) | చంద్ర శేఖర్ | చంద్ర శేఖర్ | |
19 | విద్యా చరణ్ శుక్లా
(1929–2013) మహాసముంద్ ఎంపీ |
1990 నవంబరు 21 | 1991 ఫిబ్రవరి 20 | 91 రోజులు | ||||
(18) | చంద్ర శేఖర్
(1927–2007) బల్లియా ఎంపీ (ప్రధాన మంత్రి) |
1991 ఫిబ్రవరి 20 | 1991 జూన్ 21 | 121 రోజులు | ||||
20 | మాధవ్సింగ్ సోలంకి
(1927–2021) గుజరాత్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1991 జూన్ 21 | 1992 మార్చి 31 | 284 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రావు | పివి నరసింహారావు | |
(11) | పి.వి.నరసింహారావు
(1921–2004) నంద్యాల ఎంపీ (ప్రధాని) |
1992 మార్చి 31 | 1993 జనవరి 18 | 293 రోజులు | ||||
(7) | దినేష్ సింగ్
(1925–1995) ఉత్తరప్రదేశ్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1993 జనవరి 18 | 1995 ఫిబ్రవరి 10 | 2 సంవత్సరాలు, 23 రోజులు | ||||
21 | ప్రణబ్ ముఖర్జీ
(1935–2020) పశ్చిమ బెంగాల్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1995 ఫిబ్రవరి 10 | 1996 మే 16 | 1 సంవత్సరం, 96 రోజులు | ||||
(9) | అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి
(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని) |
1996 మే 16 | 1996 మే 21 | 5 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్పేయి ఐ | అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి | |
22 | సికిందర్ బఖ్త్
(1918–2004) మధ్యప్రదేశ్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1996 మే 21 | 1996 జూన్ 1 | 11 రోజులు | ||||
(17) | ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్
(1919–2012) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ ( 1997 ఏప్రిల్ 21 నుండి ప్రధాన మంత్రి) |
1996 జూన్ 1 | 1997 ఏప్రిల్ 21 | 1 సంవత్సరం, 290 రోజులు | జనతాదళ్ | దేవెగౌడ | హెచ్డి దేవెగౌడ | |
1997 ఏప్రిల్ 21 | 1998 మార్చి 18 | గుజ్రాల్ | ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్ | |||||
(9) | అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి
(1924–2018) లక్నో ఎంపీ (ప్రధాని) |
1998 మార్చి 19 | 1998 డిసెంబరు 5 | 261 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్పేయి II | అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి | |
23 | జస్వంత్ సింగ్
(1938–2020) రాజస్థాన్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1998 డిసెంబరు 5 | 1999 అక్టోబరు 13 | 3 సంవత్సరాలు, 208 రోజులు | ||||
1999 అక్టోబరు 13 | 2002 జూలై 1 | వాజ్పేయి III | ||||||
24 | యశ్వంత్ సిన్హా
(జననం 1937) హజారీబాగ్ ఎంపీ |
2002 జూలై 1 | 2004 మే 22 | 1 సంవత్సరం, 326 రోజులు | ||||
25 | కె. నట్వర్ సింగ్
(జననం 1929) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
2004 మే 23 | 2005 నవంబరు 6 | 1 సంవత్సరం, 167 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | మన్మోహన్ ఐ | మన్మోహన్ సింగ్ | |
26 | మన్మోహన్ సింగ్
(జననం 1932) అస్సాంకు రాజ్యసభ ఎంపీ (ప్రధాని) |
2005 నవంబరు 6 | 2006 అక్టోబరు 24 | 352 రోజులు | ||||
(21) | ప్రణబ్ ముఖర్జీ
(1935–2020) జంగీపూర్ ఎంపీ |
2006 అక్టోబరు 24 | 2009 మే 22 | 2 సంవత్సరాలు, 210 రోజులు | ||||
27 | ఎస్.ఎమ్. కృష్ణ
(జననం 1932) కర్ణాటక రాజ్యసభ ఎంపీ |
2009 మే 23 | 2012 అక్టోబరు 28 | 3 సంవత్సరాలు, 158 రోజులు | మన్మోహన్ II | |||
28 | సల్మాన్ ఖుర్షీద్
(జననం 1953) ఫరూఖాబాద్ ఎంపీ |
2012 అక్టోబరు 28 | 2014 మే 26 | 1 సంవత్సరం, 210 రోజులు | ||||
29 | సుష్మా స్వరాజ్
(1952–2019) విదిశ ఎంపీ |
2014 మే 26 | 2019 మే 30 | 5 సంవత్సరాలు, 4 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోదీ ఐ | నరేంద్ర మోదీ | |
30 | ఎస్. జైశంకర్[1]
(జననం 1955) గుజరాత్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
2019 మే 31 | అధికారంలో ఉంది | 5 సంవత్సరాలు, 32 రోజులు | మోడీ II | |||
మోడీ III |
సహాయ మంత్రులు
మార్చునం. | ఫోటో | మంత్రి
(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం |
పదవీకాలం | రాజకీయ పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
నుండి | కు | కాలం | ||||||
1 | సయ్యద్ మహమూద్
(1889–1971) గోపాల్గంజ్ ఎంపీ |
1954 డిసెంబరు 7 | 1957 ఏప్రిల్ 17 | 2 సంవత్సరాలు, 131 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ II | జవహర్లాల్ నెహ్రూ | |
2 | లక్ష్మీ ఎన్. మీనన్
(1899–1994) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
1962 ఏప్రిల్ 16 | 1966 జనవరి 24 | 3 సంవత్సరాలు, 283 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ IV | ||
నంద ఐ | గుల్జారీలాల్ నందా | |||||||
శాస్త్రి | లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి | |||||||
నందా II | గుల్జారీలాల్ నందా | |||||||
3 | దినేష్ సింగ్
(1925–1995) ఉత్తరప్రదేశ్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1966 జనవరి 24 | 1967 మార్చి 13 | 1 సంవత్సరం, 48 రోజులు | ఇందిరా ఐ | ఇందిరా గాంధీ | ||
4 | బాలి రామ్ భగత్
(1922–2011) అర్రాకు ఎంపీ |
1967 నవంబరు 14 | 1969 ఫిబ్రవరి 14 | 1 సంవత్సరం, 92 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ఇందిరా II | ||
5 | సురేంద్ర పాల్ సింగ్
(1917–2009) బులంద్షహర్ ఎంపీ |
1973 ఫిబ్రవరి 5 | 1974 అక్టోబరు 10 | 1 సంవత్సరం, 247 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | ఇందిర III | ||
6 | సమరేంద్ర కుందు
(1930–?) బాలాసోర్ ఎంపీ |
1977 ఆగస్టు 14 | 1979 జూలై 28 | 1 సంవత్సరం, 348 రోజులు | జనతా పార్టీ | దేశాయ్ | మొరార్జీ దేశాయ్ | |
7 | బెడబ్రత బారువా
(జననం 1928) కలియాబోర్ ఎంపీ |
1979 ఆగస్టు 4 | 1980 జనవరి 14 | 163 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (Urs) | చరణ్ | చరణ్ సింగ్ | |
8 | AA రహీమ్
(1920–1995) చిరాయింకిల్ ఎంపీ |
1982 సెప్టెంబరు 2 | 1984 అక్టోబరు 31 | 2 సంవత్సరాలు, 59 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | ఇందిర IV | ఇందిరా గాంధీ | |
9 | రామ్ నివాస్ మిర్ధా
(1924–2010) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
1984 ఆగస్టు 2 | 1984 అక్టోబరు 31 | 90 రోజులు | ||||
(8) | AA రహీమ్
(1920–1995) చిరాయింకిల్ ఎంపీ |
1984 నవంబరు 4 | 1984 డిసెంబరు 31 | 57 రోజులు | రాజీవ్ ఐ | రాజీవ్ గాంధీ | ||
(9) | రామ్ నివాస్ మిర్ధా
(1924–2010) రాజస్థాన్ రాజ్యసభ ఎంపీ | |||||||
10 | ఖుర్షీద్ ఆలం ఖాన్
(1919–2013) ఫరూఖాబాద్ ఎంపీ |
1984 డిసెంబరు 31 | 1985 సెప్టెంబరు 25 | 268 రోజులు | రాజీవ్ II | |||
11 | కెఆర్ నారాయణన్
(1921–2005) ఒట్టపాలెం ఎంపీ |
1985 సెప్టెంబరు 25 | 1986 అక్టోబరు 22 | 1 సంవత్సరం, 27 రోజులు | ||||
12 | ఎడ్వర్డో ఫలేరో
(జననం 1940) మోర్ముగావ్ ఎంపీ |
1986 మే 12 | 1988 ఫిబ్రవరి 14 | 1 సంవత్సరం, 278 రోజులు | ||||
13 | కె. నట్వర్ సింగ్
(జననం 1929) భరత్పూర్ ఎంపీ |
1986 అక్టోబరు 22 | 1989 డిసెంబరు 2 | 3 సంవత్సరాలు, 41 రోజులు | ||||
14 | కమల కాంత్ తివారీ బక్సర్
ఎంపీ |
1988 జూన్ 25 | 1989 ఏప్రిల్ 22 | 301 రోజులు | ||||
15 | హరి కిషోర్ సింగ్
(1934–2013) షెయోహర్ ఎంపీ |
1990 ఏప్రిల్ 23 | 1990 నవంబరు 10 | 201 రోజులు | ఇండియన్ పీపుల్స్ ఫ్రంట్ | విశ్వనాథ్ | విశ్వనాథ్ ప్రతాప్ సింగ్ | |
16 | ఎడ్వర్డో ఫలేరో
(జననం 1940) మోర్ముగావ్ ఎంపీ |
1991 జూన్ 21 | 1993 జనవరి 18 | 1 సంవత్సరం, 211 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (I) | రావు | పివి నరసింహారావు | |
17 | ఆర్ఎల్ భాటియా
(1920–2021) అమృత్సర్ ఎంపీ |
1992 జూలై 2 | 1993 మే 16 | 318 రోజులు | ||||
18 | సల్మాన్ ఖుర్షీద్
(జననం 1953) ఫరూఖాబాద్ ఎంపీ |
1993 జనవరి 18 | 1996 మే 16 | 3 సంవత్సరాలు, 119 రోజులు | ||||
19 | సలీమ్ ఇక్బాల్ షేర్వానీ
(జననం 1953) బదౌన్ ఎంపీ |
1997 జూన్ 9 | 1998 మార్చి 19 | 332 రోజులు | సమాజ్ వాదీ పార్టీ | గుజ్రాల్ | ఇందర్ కుమార్ గుజ్రాల్ | |
20 | కమలా సిన్హా
(1932–2014) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
జనతాదళ్ | ||||||
21 | వసుంధర రాజే
(జననం 1953) ఝలావర్ ఎంపీ |
1998 మార్చి 20 | 1999 అక్టోబరు 13 | 1 సంవత్సరం, 207 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | వాజ్పేయి II | అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి | |
22 | అజిత్ కుమార్ పంజా
(1936–2008) కలకత్తా నార్త్ ఈస్ట్ ఎంపీ |
1999 అక్టోబరు 13 | 2001 మార్చి 16 | 1 సంవత్సరం, 154 రోజులు | ఆల్ ఇండియా తృణమూల్ కాంగ్రెస్ | వాజ్పేయి III | ||
23 | కృష్ణం రాజు
(1940–2022) నరసాపురం ఎంపీ |
2000 సెప్టెంబరు 30 | 2001 జూలై 22 | 295 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | |||
24 | ఒమర్ అబ్దుల్లా
(జననం 1970) శ్రీనగర్ ఎంపీ |
2001 జూలై 22 | 2002 డిసెంబరు 23 | 1 సంవత్సరం, 154 రోజులు | జమ్మూ కాశ్మీర్ నేషనల్ కాన్ఫరెన్స్ | |||
25 | దిగ్విజయ్ సింగ్
(1955–2010) బంకా ఎంపీ |
2002 జూలై 1 | 2004 మే 22 | 1 సంవత్సరం, 326 రోజులు | జనతాదళ్ (యునైటెడ్) | |||
26 | వినోద్ ఖన్నా
(1946–2017) గురుదాస్పూర్ ఎంపీ |
2003 జనవరి 29 | 2004 మే 22 | 1 సంవత్సరం, 114 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | |||
27 | ఇ. అహమ్మద్
(1938–2017) పొన్నాని ఎంపీ |
2004 మే 23 | 2009 మే 22 | 4 సంవత్సరాలు, 364 రోజులు | ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | మన్మోహన్ ఐ | మన్మోహన్ సింగ్ | |
28 | రావ్ ఇంద్రజిత్ సింగ్
(జననం 1951) మహేంద్రగఢ్ ఎంపీ |
2004 మే 22 | 2006 జనవరి 29 | 1 సంవత్సరం, 252 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | |||
29 | ఆనంద్ శర్మ
(జననం 1953) హిమాచల్ ప్రదేశ్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
2006 జనవరి 29 | 2009 మే 22 | 3 సంవత్సరాలు, 113 రోజులు | ||||
30 | ప్రణీత్ కౌర్
(జననం 1944) పాటియాలా ఎంపీ |
2009 మే 28 | 2014 మే 26 | 4 సంవత్సరాలు, 363 రోజులు | మన్మోహన్ II | |||
31 | శశి థరూర్
(జననం 1956) తిరువనంతపురం ఎంపీ |
2009 మే 28 | 2010 ఏప్రిల్ 19 | 326 రోజులు | ||||
32 | ఇ. అహమ్మద్
(1938–2017) మలప్పురం ఎంపీ |
2011 జనవరి 19 | 2014 మే 26 | 3 సంవత్సరాలు, 127 రోజులు | ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ | |||
33 | జనరల్
V. K. సింగ్ (రిటైర్డ్.) PVSM AVSM YSM ADC (జననం 1950) ఘజియాబాద్ ఎంపీ |
2014 మే 26 | 2019 మే 30 | 5 సంవత్సరాలు, 4 రోజులు | భారతీయ జనతా పార్టీ | మోదీ ఐ | నరేంద్ర మోదీ | |
34 | MJ అక్బర్
(జననం 1951) మధ్యప్రదేశ్కు రాజ్యసభ ఎంపీ |
2016 జూలై 5 | 2018 అక్టోబరు 17 | 2 సంవత్సరాలు, 104 రోజులు | ||||
35 | V. మురళీధరన్
(జననం 1958) మహారాష్ట్రకు రాజ్యసభ ఎంపీ |
2019 మే 31 | 2024 జూన్ 9 | 5 సంవత్సరాలు, 9 రోజులు | మోడీ II | |||
36 | మీనాక్షి లేఖి
(జననం 1967) న్యూఢిల్లీ ఎంపీ |
2021 జూలై 7 | 2024 జూన్ 9 | 2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు | ||||
37 | రాజ్కుమార్ రంజన్ సింగ్
(జననం 1952) ఇన్నర్ మణిపూర్ ఎంపీ |
2021 జూలై 7 | 2024 జూన్ 9 | 2 సంవత్సరాలు, 338 రోజులు | ||||
38 | కీర్తి వర్ధన్ సింగ్
(జననం 1966) గోండా ఎంపీ |
2024 జూన్ 10 | అధికారంలో ఉంది | 22 రోజులు | మోడీ III | |||
39 | పబిత్రా మార్గెరిటా
(జననం 1974) అస్సాంకు రాజ్యసభ ఎంపీ |
ఉప మంత్రులు
మార్చునం. | ఫోటో | మంత్రి
(జనన-మరణ) నియోజకవర్గం |
పదవీకాలం | రాజకీయ పార్టీ | మంత్రిత్వ శాఖ | ప్రధాన మంత్రి | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
నుండి | కు | కాలం | ||||||
విదేశీ వ్యవహారాలు, కామన్వెల్త్ సంబంధాల ఉప మంత్రి | ||||||||
1 | BV కేస్కర్
(1903–1984) మద్రాసు కోసం MCA |
1948 డిసెంబరు 7 | 1950 జనవరి 26 | 1 సంవత్సరం, 50 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ ఐ | జవహర్లాల్ నెహ్రూ | |
విదేశాంగ శాఖ ఉప మంత్రి | ||||||||
(1) | BV కేస్కర్
(1903–1984) మద్రాసు కోసం MCA |
1950 జనవరి 31 | 1952 మే 13 | 2 సంవత్సరాలు, 103 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ ఐ | జవహర్లాల్ నెహ్రూ | |
2 | అనిల్ కుమార్ చందా
(1906–1976) బీర్భూమ్ ఎంపీ |
1952 ఆగస్టు 12 | 1957 ఏప్రిల్ 17 | 4 సంవత్సరాలు, 262 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ II | ||
1957 ఏప్రిల్ 17 | 1957 మే 1 | నెహ్రూ III | ||||||
3 | లక్ష్మీ ఎన్. మీనన్
(1899–1994) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
1957 ఏప్రిల్ 17 | 1962 ఏప్రిల్ 10 | 4 సంవత్సరాలు, 358 రోజులు | ||||
4 | దినేష్ సింగ్
(1925–1995) ప్రతాప్గఢ్ ఎంపీ |
1962 మే 8 | 1964 మే 27 | 3 సంవత్సరాలు, 261 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | నెహ్రూ IV | ||
1964 మే 27 | 1964 జూన్ 9 | నంద ఐ | గుల్జారీలాల్ నందా | |||||
1964 జూన్ 15 | 1966 జనవరి 11 | శాస్త్రి | లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి | |||||
1966 జనవరి 11 | 1966 జనవరి 24 | నందా II | గుల్జారీలాల్ నందా | |||||
5 | సురేంద్ర పాల్ సింగ్
(1917–2009) బులంద్షహర్ ఎంపీ |
1967 మార్చి 18 | 1971 మార్చి 18 | 5 సంవత్సరాలు, 352 రోజులు | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ఇందిరా II | ఇందిరా గాంధీ | |
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (ఆర్) | ||||||||
1971 మార్చి 18 | 1973 ఫిబ్రవరి 5 | |||||||
6 | బిపిన్పాల్ దాస్
(1923–2005) అస్సాంకు రాజ్యసభ ఎంపీ |
1974 అక్టోబరు 17 | 1977 మార్చి 24 | 2 సంవత్సరాలు, 158 రోజులు | ||||
7 | దిగ్విజయ్ సింగ్
(1955–2010) బీహార్ రాజ్యసభ ఎంపీ |
1990 నవంబరు 28 | 1991 జూన్ 21 | 205 రోజులు | సమాజ్వాదీ జనతా పార్టీ (రాష్ట్రీయ) | చంద్ర శేఖర్ | చంద్ర శేఖర్ |
మూలాలు
మార్చు- ↑ TV9 Telugu (17 July 2023). "11 మంది రాజ్యసభ అభ్యర్థులు ఏకగ్రీవం.. గుజరాత్ నుంచి విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్ ఎంపిక." Archived from the original on 21 February 2024. Retrieved 21 February 2024.
{{cite news}}
: CS1 maint: numeric names: authors list (link)