సరిహద్దు భద్రతా దళం
భారతదేశానికి చైనా, పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్ దేశాలతో ఉన్న సరిహద్దులను కాపలా కాసే భారత సంస్థ, సరిహద్దు భద్రతా దళం (బిఎస్ఎఫ్). భారతదేశం లోని ఐదు కేంద్ర సాయుధ పోలీసు సంస్థల్లో ఇది ఒకటి. 1965 లో పాకిస్తానుతో జరిగిన యుద్ధం ముగిసాక, 1965 డిసెంబరు 1 న, "భారతదేశ సరిహద్దులను భద్రంగా ఉంచడానికి, సరిహద్దులతో ముడిపడ్డ ఇతర విషయాల కోసమూ" ఈ సంస్థను స్థాపించారు.[5][6]
| సరిహద్దు భద్రతా దళం सीमा सुरक्षा बल | |
|---|---|
 సరిహద్దు భద్రతా దళపు క్రెస్ట్ | |
 Flag of Border Security Force | |
| పొడిపదాలు | BSF |
| నినాదం | జీవన పర్యంత కర్తవ్యం[1] |
| ఏజెన్సీ అవలోకనం | |
| ఏర్పాటు | డిసెంబరు 1, 1965 |
| ఉద్యోగులు | 2,65,000 క్రియాశీలక సిబ్బంది[2] |
| వార్షిక బడ్జెట్టు | ₹22,718.45 crore (US$2.8 billion) (2022–23 est.)[3] |
| Legal personality | ప్రభుత్వ సంస్థ |
| అధికార పరిధి నిర్మాణం | |
| Federal agency | భారతదేశం |
| కార్యకలాపాల అధికార పరిధి | భారతదేశం |
| పరిపాలన సంస్థ | భారత హోం మత్రిత్వ శాఖ |
| పరికరం ఏర్పాటు |
|
| సాధారణ స్వభావం | |
| ప్రధాన కార్యాలయం | న్యూ ఢిల్లీ |
| మాతృ ఏజెన్సీ | హోం మంత్రిత్వ శాఖ |
| Facilities | |
| పడవలు | 500+ |
| విమానాలుs | 24 |
| జంతువులు | కుక్కలు, ఒంటెలు, గుర్రాలు |
| వెబ్‌సైట్ | |
| bsf.gov.in | |
శాంతి సమయంలో పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్‌లతో ఉన్న భూ సరిహద్దును కాపాడటం, అదే సమయంలో అంతర్దేశీయ నేరాలను నిరోధించే విధులతో ఈ అర్ధసైనిక బలగాన్ని స్థాపించారు. యుద్ధసమయాల్లో ఇది వివిధ క్రియాశీల పాత్రలను నిర్వహిస్తుంది. ఇది హోంమంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోకి వస్తుంది. బిఎస్ఎఫ్కు సొంతంగా అధికారుల కేడర్ ఉంది. కానీ దాని అధిపతి అయిన డైరెక్టర్ జనరల్‌గా మాత్రం తొలినుంచీ భారత పోలీసు సేవకు చెందిన అధికారే ఉంటూ వచ్చారు.[6] 1965 లో కొద్దిపాటి బెటాలియన్లతో మొదలైన బిఎస్ఎఫ్, 2,57,363 మంది సిబ్బందితో 186 బెటాలియన్లకు వృద్ధి చెందింది. వైమానిక విభాగం, సాగర విభాగం, ఆర్టిలరీ రెజిమెంట్, కమాండో యూనిట్లు కూడా ఈ సంస్థలో భాగంగా ఉన్నాయి.[7][8] ప్రస్తుతం ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద సరిహద్దు రక్షణ దళం. భారత భూభాగాల రక్షణలో బిఎస్ఎఫ్ తొలి రక్షణ వలయం.[9]
చరిత్ర
మార్చుస్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పటి నుండి, భారతదేశపు అంతర్జాతీయ సరిహద్దుల రక్షణ బాధ్యత, ఆయా సరిహద్దు రాష్ట్రాల పోలీసుల చేతిలోనే ఉంటూ వచ్చింది. ఈ రాష్ట్రాల మధ్య సమన్వయం అంతగా ఉండేది కాదు.[10] 1965 భారత పాకిస్తాన్ యుద్ధం సమయంలో పాకిస్తాన్, 1965 ఏప్రిల్ 9 న కచ్‌లోని సర్దార్ పోస్ట్, ఛార్ బెట్, బెరియా బెట్‌లపై దాడి చేసింది. సాయుధ దాడిని ఎదుర్కోవడంలో రాష్ట్ర సాయుధ పోలీసుల అసమర్థతను ఆ దాడి బట్టబయలు చేసింది. దాంతో, యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత దేశ అంతర్జాతీయ సరిహద్దులను రక్షించే నిర్దుష్ట లక్ష్యంతో ప్రభుత్వం, సరిహద్దు భద్రతా దళాన్ని కేంద్ర ఏజెన్సీగా సృష్టించింది. ఈ చట్టం, సరిహద్దు భద్రతలో మరింత పటిష్టతను తీసుకొచ్చింది. ఇండియన్ పోలీస్ సర్వీస్‌కు చెందిన కె ఎఫ్ రుస్తమ్జీ బిఎస్ఎఫ్కు మొదటి డైరెక్టర్ జనరల్. ఇది కొత్త దళం అయినందున, దళం స్వంత కేడర్ తగినంతగా పరిపక్వం చెందే వరకు, వివిధ స్థాయిలలోని ఖాళీలను భర్తీ చేయడానికి అధికారులను బయటి నుండి నియమించవలసి ఉంటుందని భావించారు. పై విషయాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఉన్నత స్థాయి నియామకాల కోసం దళానికి నియమించబడిన IPS అధికారులతో పాటు భారత సైన్యంలోని ఎమర్జెన్సీ కమీషన్డ్ అధికారులు, గూఢచార అధికారులను పెద్ద సంఖ్యలో ఈ దళంలో నియమించారు.[10]
బిఎస్ఎఫ్ సామర్థ్యాలు 1971 లో జరిగిన భారత పాకిస్తాన్ యుద్ధంలో పాకిస్తానీ దళాలకు వ్యతిరేకంగా బాగా ఉపయోగపడ్డాయి. ప్రసిద్ధ లాంగేవాలా యుద్ధంతో సహా అనేక కార్యకలాపాలలో బిఎస్ఎఫ్ దళాలు పాల్గొన్నాయి. వాస్తవానికి బిఎస్ఎఫ్కు సంబంధించినంతవరకూ, 1971 డిసెంబరులో యుద్ధం మొదలవడానికి ముందే, తూర్పు రంగంలో యుద్ధం మొదలైంది. ఆ యుద్ధంలో బిఎస్ఎఫ్, బంగ్లా సేణలకు శిక్షణ నిచ్చింది, మద్దతు ఇచ్చింది, ముక్తి బాహినిలో భాగమైంది. అసలుయుద్ధం మొదలు కాకముందే అది తూర్పు పాకిస్తాన్‌లోకి ప్రవేశించింది. బంగ్లాదేశ్ విముక్తిలో బిఎస్ఎఫ్ చాలా ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించింది. దీనిని ఇందిరా గాంధీ, షేక్ ముజిబుర్ రెహ్మాన్ లు గుర్తించారు.
పాల్గొన్న యుద్ధాలు, ఘర్షణలు
మార్చు- 1971 భారత-పాకిస్తాన్ యుద్ధం
- ఆపరేషన్ బ్లూ స్టార్
- ఆపరేషన్ బ్లాక్ థండర్
- పంజాబ్‌లో తిరుగుబాటు
- జమ్మూ కాశ్మీర్‌లో తిరుగుబాటు
- ఆపరేషన్ విజయ్ - కార్గిల్ యుద్ధం
- 2001 బంగ్లాదేశ్-భారత్ సరిహద్దు ఘర్షణలు
- 2001–2002 ఆపరేషన్ ప్రకర్మ్ – ఇండియా-పాకిస్తాన్ స్టాండాఫ్
- 2013 భారత్-పాకిస్థాన్ సరిహద్దు ఘర్షణలు
- 2014–15 భారత్-పాకిస్తాన్ సరిహద్దు ఘర్షణలు
- 2016–2018 భారత్-పాకిస్తాన్ సరిహద్దు ఘర్షణలు
- 2019 భారత్-పాకిస్తాన్ సరిహద్దు ఘర్షణలు
లక్ష్యం
మార్చుశాంతి కాలంలో
- సరిహద్దు రక్షణ, భద్రత.
- సరిహద్దులు దాటి వచ్చే నేరాలనూ, భారతదేశ భూభాగంలోకి అనధికారికంగా ప్రవేశించడం, నిష్క్రమించడాలను నిరోధించడం
- సరిహద్దులో స్మగ్లింగ్, తదితర చట్టవిరుద్ధ కార్యకలాపాలను నిరోధించడం.
- చొరబాటు నిరోధక విధులు.
- సరిహద్దుల మధ్య నిఘా సమాచార సేకరణ.
- సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో నివసించే ప్రజలలో భద్రతా భావాన్ని పెంపొందించడం.
యుద్ధ సమయంలో
- కేటాయించిన యుద్ధరంగాలలో క్షేత్ర రక్షణగా పాతుకుని ఉండడం.
- శత్రువుల అసైనిక శక్తులపై పరిమితమైన దూకుడు చర్యలు చేపట్టడం.
- సైన్యం నియంత్రణలో ఉన్న శత్రు భూభాగంలో శాంతిభద్రతల నిర్వహణ.
- సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో సైన్యానికి మార్గదర్శకులుగా వ్యవహరించడం.
- శరణార్థుల నియంత్రణలో సహాయం.
- ఎస్కార్ట్‌ల ఏర్పాటు.
- సరిహద్దు దాడులతో సహా నిఘా సమాచారంతో అనుసంధానించబడిన ప్రత్యేక పనులను చేయడం.[11]
- మానవ వనరులను చేర్చుకోవడం.
రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల అభ్యర్థన మేరకు అంతర్గత భద్రతా విధులు, ఇతర శాంతిభద్రతల విధుల కోసం కూడా బిఎస్‌ఎఫ్‌ను నియమిస్తారు. కేంద్ర సాయుధ పోలీస్ దళం కాబట్టి, దాని విధుల లోనే కాకుండా ఏ ఇతర ప్రదేశంలోనైనా పోలీసింగ్ విధులను దానికి అప్పగించవచ్చు.[11]
సంస్థ ఆకృతి, నిర్మాణం
మార్చు
సరిహద్దు భద్రతా దళం ప్రధాన కార్యాలయం న్యూ ఢిల్లీలో ఉంది. డైరెక్టర్ జనరల్ నేతృత్వంలో ఉండే ఈ కార్యాలయాన్ని ఫోర్స్ హెడ్‌క్వార్టర్స్ (FHQ) అని పిలుస్తారు. ఆపరేషన్స్, కమ్యూనికేషన్స్ & ఐటి, ట్రైనింగ్, ఇంజినీరింగ్, జనరల్, లా, ప్రొవిజనింగ్, అడ్మినిస్ట్రేషన్, పర్సనల్, ఆర్మమెంట్స్, మెడికల్, ఫైనాన్స్ మొదలైన వివిధ డైరెక్టరేట్‌లు డిజి కింద పనిచేస్తాయి. ప్రతి డైరెక్టరేట్‌కు ఒక IG నేతృత్వం వహిస్తారు. తూర్పు థియేటర్‌ను కోల్‌కతాలోని Spl DG HQ (తూర్పు కమాండ్), వెస్ట్రన్ థియేటర్‌ను చండీగఢ్‌లోని Spl DG HQ (పశ్చిమ కమాండ్) చూసుకుంటుంది. బిఎస్‌ఎఫ్‌లో ఫీల్డ్ ఫార్మేషన్‌లు IG నేతృత్వంలో ఉంటాయి. వీటిని ఫ్రాంటియర్స్ హెడ్‌క్వార్టర్స్ (FtrHQ) అంటారు. అటువంటి 13 ఫ్రాంటియర్‌లు ఉన్నాయి. ఒక్కో ఫ్రాంటియరు క్రింద సెక్టార్ హెడ్‌క్వార్టర్స్ (SHQ) ఉంటాయి. ఇవి DIG నేతృత్వంలో పనిచేస్తాయి. ప్రతి SHQ దాని ఆధ్వర్యంలో 4–5 పదాతిదళ బెటాలియన్లతో పాటు ఫిరంగి, వాయు, జల విభాగాలుంటాయి. ప్రస్తుతం బిఎస్‌ఎఫ్‌లో 186 బెటాలియన్లున్నాయి. ఐదు ప్రధాన శిక్షణా సంస్థలు, 10 అనుబంధ శిక్షణా కేంద్రాలు (STCలు) దాని ర్యాంక్‌లు, IPS ప్రొబేషనర్‌లతో సహా ఇతర CPOలు/SPOలకు అబ్-ఇనిషియో అలాగే ఇన్-సర్వీస్ శిక్షణను అందిస్తున్నాయి.
స్వంతంగా వాయు విభాగం, ఆర్టిలరీ రెజిమెంట్‌లు ఉన్న ఏకైక సెంట్రల్ ఆర్మ్‌డ్ పోలీస్ ఫోర్స్, బిఎస్ఎఫ్. ITBP కి ఉన్నట్లిఉగా దీనికి జల విభాగం కూడా ఉంది. ఈ ప్రత్యేక విభాగాలన్నీ జనరల్ డ్యూటీ బెటాలియన్లకు మద్దతుగా ఉంటాయి. జాయింట్ సెక్రటరీ స్థాయికి చెందిన ఇండియన్ రెవెన్యూ సర్వీస్ అధికారి బిఎస్ఎఫ్కు ఫైనాన్షియల్ అడ్వైజరుగా ఉంటారు. ఇండియన్ ఆడిట్ అండ్ అకౌంట్స్ సర్వీస్, ఇండియన్ సివిల్ అకౌంట్ సర్వీస్, ఇండియన్ డిఫెన్స్ అకౌంట్ సర్వీస్ నుండి డిప్యూటీ అడ్వైజర్‌లు కూడా ఉంటారు.
కుక్కల పెంపకం, శిక్షణ కోసం బిఎస్‌ఎఫ్‌లో జాతీయ స్థాయి పాఠశాల ఉంది. ఇతర CPOలు, రాష్ట్ర పోలీసులకు చెందిన కుక్కలు ఇక్కడి నేషనల్ ట్రైనింగ్ సెంటర్ ఫర్ డాగ్స్ (NTCD) లో పదాతి దళ గస్తీ, పేలుడు పదార్థాలను గుర్తించడం, ట్రాకింగ్ మొదలైనవాటిలో శిక్షణ కోసం వస్తాయి.
బిఎస్ఎఫ్ భారతదేశంలోనే ప్రత్యేకమైన టియర్ స్మోక్ యూనిట్ (TSU) బిఎస్ఎఫ్ వద్ద ఉంది. అల్లర్ల నిరోధక దళాలకు అవసరమైన టియర్ గ్యాస్ మందుగుండు సామగ్రిని ఇది ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది ఇతర దేశాలకు కూడా గణనీయమైన పరిమాణంలో ఎగుమతులు చేస్తుంది.
కోల్‌కతా, గౌహతి, పాట్నాలలో ఉన్న మూడు బిఎస్ఎఫ్ బెటాలియన్‌లను జాతీయ విపత్తు ప్రతిస్పందన దళం (NDRF)గా నియమించారు. ప్రతి బెటాలియన్ లోను ఇంజనీర్లు, టెక్నీషియన్లు, ఎలక్ట్రీషియన్లు, డాగ్ స్క్వాడ్‌లు, మెడికల్, పారామెడికళ్ళతో సహా 45 మంది సిబ్బందితో కూడిన 18 స్వీయ-నియంత్రణ స్పెషలిస్ట్ సెర్చ్ అండ్ రెస్క్యూ బృందాలున్నాయి. ఒక్కో బెటాలియన్‌లో 1,158 మంది సిబ్బంది ఉంటారు. NDRF అనేది అన్ని రకాల విపత్తుల కోసం బహుళ-రంగాలు, బహుళ-నైపుణ్యం, అత్యాధునిక దళాలను వాయు, జల, భూమి ద్వారా వచ్చే విపత్తులకు వ్యతిరేకంగా మోహరించవచ్చు. ఈ బెటాలియన్లు కెమికల్, బయోలాజికల్ రేడియోలాజికల్, న్యూక్లియర్ (CBRN) విపత్తులను ఎదుర్కోవడంతో పాటు అన్ని ప్రకృతి వైపరీత్యాల కోసం శిక్షణ పొందుతాయి.
బిఎస్ఎఫ్ DG ల జాబితా
మార్చు1965 జూలై 21 న KF రుస్తమ్జీ IPS, బిఎస్ఎఫ్కు తొలి డైరెక్టర్ జనరల్‌గా నియమితుడయ్యాడు.[12] అతను 1974 సెప్టెంబరు 30 వరకు ఉన్నాడు. బిఎస్ఎఫ్ డైరెక్టరు జనరళ్ళ మొత్తం జాబితా ఇది:
| క్ర. సం | పేరు | ప్రారంభించండి | ముగింపు |
|---|---|---|---|
| 1. | ఖుస్రో ఫరముర్జ్ రుస్తమ్జీ | 21 జూలై 1965 | 1974 సెప్టెంబరు 30 |
| 2. | అశ్విని కుమార్ | 1974 అక్టోబరు 01 | 1978 డిసెంబరు 31 |
| 3. | శరవణ్ టాండన్ | 1979 జనవరి 01 | 1980 నవంబరు 30 |
| 4. | కె రామమూర్తి | 1980 డిసెంబరు 01 | 1982 ఆగస్టు 31 |
| 5. | బీర్బల్ నాథ్ | 1982 అక్టోబరు 02 | 1984 సెప్టెంబరు 30 |
| 6. | MC మిశ్రా | 1984 అక్టోబరు 01 | 1987 జూలై 31 |
| 7. | HP భట్నాగర్ | 1987 ఆగస్టు 01 | 1991 జూలై 31 |
| 8. | టి.అనంతాచారి | 1991 ఆగస్టు 01 | 1993 మే 31 |
| 9. | ప్రకాష్ సింగ్ | 1993 జూన్ 09 | 1994 జనవరి 31 |
| 10. | డీకే ఆర్య | 1994 ఫిబ్రవరి 01 | 1995 డిసెంబరు 04 |
| 11. | అరుణ్ భగత్ | 1995 డిసెంబరు 04 | 1996 అక్టోబరు 01 |
| 12. | ఎకె టాండన్ | 1996 అక్టోబరు 01 | 1997 డిసెంబరు 04 |
| 13. | EN రామ్మోహన్ | 1997 డిసెంబరు 04 | 2000 నవంబరు 30 |
| 14. | గుర్బచన్ సింగ్ జగత్ | 2000 నవంబరు 30 | 2002 జూన్ 30 |
| 15. | అజయ్ రాజ్ శర్మ | 01 జూలై 2002 | 2004 డిసెంబరు 31 |
| 16. | RS మూషహరి | 2005 జనవరి 10 | 2006 ఫిబ్రవరి 27 |
| 17. | ఎకె మిత్ర | 2006 ఫిబ్రవరి 27 | 2008 సెప్టెంబరు 30 |
| 18. | ML కుమావత్ | 2008 అక్టోబరు 01 | 31 జూలై 2009 |
| 19. | రామన్ శ్రీవాస్తవ | 2009 ఆగస్టు 01 | 2011 అక్టోబరు 31 |
| 20. | UK బన్సాల్ | 2011 నవంబరు 01 | 2012 నవంబరు 30 |
| 21. | సుభాష్ జోషి | 2012 డిసెంబరు 19 | 2014 ఫిబ్రవరి 28 |
| 22. | డీకే పాఠక్ | 2014 మార్చి 8 | 2016 ఫిబ్రవరి 29 |
| 23. | KK శర్మ | 2016 మార్చి 1 | 2018 సెప్టెంబరు 30 |
| 24. | రజనీ కాంత్ మిశ్రా | 2018 అక్టోబరు 1 | 2019 ఆగస్టు 31 |
| 25. | VK జోహ్రీ | 2019 సెప్టెంబరు 1 | 2020 మార్చి 10 |
| 26. | సుర్జీత్ సింగ్ దేస్వాల్ | 2020 మార్చి 11 | 2020 ఆగస్టు 17 |
| 27. | రాకేష్ అస్థానా | 2020 ఆగస్టు 18 | 2021 జూలై 28 |
| 28. | సుర్జీత్ సింగ్ దేస్వాల్ | 2021 జూలై 28 | 2021 ఆగస్టు 31 |
| 29. | పంకజ్ కుమార్ సింగ్ | 2021 సెప్టెంబరు 1 |
ర్యాంకుల ఆకృతి (గెజిటెడ్ అధికారులు)
మార్చు| బిఎస్ఎఫ్ ర్యాంకులు | పోలీసు ర్యాంకులు | సైనిక ర్యాంకులు |
|---|---|---|
| డైరెక్టర్ జనరల్ (స్థాయి 17 - డిప్యూటేషన్‌పై ఉన్న IPS అధికారులకు మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటుంది) | రాష్ట్ర పోలీసు దళం డైరెక్టర్ జనరల్ | లెఫ్టినెంట్ జనరల్ (స్థాయి 17) |
| ప్రత్యేక డైరెక్టర్ జనరల్ (స్థాయి 16 - డిప్యుటేషన్‌పై ఉన్న IPS అధికారులకు మాత్రమే అందుబాటులో ఉంటుంది) | రాష్ట్రంలో కేంద్రంలో, డీజీ ర్యాంక్‌లో డైరెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ పోలీస్ | లెఫ్టినెంట్ జనరల్ (స్థాయి 16) |
| అదనపు డైరెక్టర్ జనరల్ (స్థాయి 15) | రాష్ట్రంలో కేంద్రంలో అడి. డీజీ ర్యాంక్‌లో డైరెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ పోలీస్ | లెఫ్టినెంట్ జనరల్ (స్థాయి 15) |
| ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్ (IG) (స్థాయి 14) | కేంద్రంలో ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ పోలీస్, రాష్ట్రంలో ADG | మేజర్ జనరల్ (స్థాయి 14) |
| డిప్యూటీ ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్ (డిఐజి) (స్థాయి 13 ఎ) | కేంద్రంలో డిప్యూటీ ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్ ఆఫ్ పోలీస్/రాష్ట్రంలో IG | బ్రిగేడియర్ (స్థాయి 13A) |
| కమాండెంట్ (స్థాయి 13) | కేంద్రంలో సీనియర్ సూపరింటెండెంట్ ఆఫ్ పోలీస్/రాష్ట్రంలో DIG/సీనియర్ DCP | కల్నల్ (స్థాయి 13) |
| సెకండ్-ఇన్-కమాండ్ (స్థాయి 12) | సూపరింటెండెంట్ ఆఫ్ పోలీస్/SSP/DCP | లెఫ్టినెంట్ కల్నల్ (స్థాయి 12) |
| డిప్యూటీ కమాండెంట్ (స్థాయి 11) | అడి. పోలీసు సూప్రిటెండెంట్/SP/DCP/Addl. డిసిపి | మేజర్ (స్థాయి 11) |
| అసిస్టెంట్ కమాండెంట్ (జూనియర్ టైమ్ స్కేల్/స్థాయి 10 ఎ) | DCP/Addl. SP | కెప్టెన్ (స్థాయి 10 ఎ) |
| అసిస్టెంట్ కమాండెంట్/ఆఫీసర్ ట్రైనీ (జూనియర్ టైమ్ స్కేల్/స్థాయి 10)) | ACP/ASP | లెఫ్టినెంట్ (స్థాయి 10) |
ఆయుధాలు
మార్చుయూనిఫారాలు, ఆయుధాలు, మందుగుండు సామాగ్రి, బుల్లెట్ ప్రూఫ్ వాహనాలు, ట్రూప్ క్యారియర్లు, లాజిస్టిక్ వాహనాలు, గని రక్షిత వాహనాలు వంటి అన్ని పరికరాలు ఆర్డినెన్స్ ఫ్యాక్టరీస్ బోర్డు నియంత్రణలో ఉన్న ఇండియన్ ఆర్డినెన్స్ ఫ్యాక్టరీలలో దేశీయంగా తయారు చేయబడతాయి.[13]
పిస్టళ్ళు, హ్యాండ్‌గన్లు
మార్చు- IOF .32 రివాల్వర్ – 6 షాట్ హ్యాండ్‌గన్
- పిస్టల్ ఆటో 9 mm 1A 9 mm × 19 మి.మీ
సబ్-మెషిన్ గన్లు, కార్బైన్లు
మార్చు
- హెక్లర్ కోచ్ MP5 A3 9 mm × 19 mm SMG
- హెక్లర్ కోచ్ MP5 K 9 mm × 19 mm SMG
- బెరెట్టా MX4 స్టార్మ్ సబ్‌మెషిన్ గన్లు. SAF కార్బైన్ 1A ల స్థానంలో 68000 SMGలను సమకూర్చుకుంది.
దాడి రైఫిళ్ళు
మార్చు- AKM: 7.62x39mm అస్సాల్ట్ రైఫిల్.
- INSAS: 5.56 mm × 45 mm అస్సాల్ట్ రైఫిల్. శక్తి యొక్క సర్వీస్ రైఫిల్.
- Tavor: X95 లేదా MTAR-21 వెర్షన్ ప్రామాణిక ఇష్యూ కార్బైన్‌గా ఉపయోగించబడుతుంది.
మెషిన్ గన్లు
మార్చు- INSAS LMG
- FN MAG MMG
- NSV HMG
స్నైపర్ రైఫిళ్ళు
మార్చు- విధ్వంసక్ యాంటీ-మెటీరియల్ రైఫిల్ (AMR) లేదా పెద్ద-క్యాలిబర్ స్నిపర్ రైఫిల్ [14]
- స్టెయిర్ SSG 69
- FN FAL INSAS రైఫిల్ ద్వారా సర్వీస్ రైఫిల్‌గా పూర్తిగా తొలగించబడింది, కానీ ఇప్పటికీ DMRగా ఉపయోగించబడుతుంది.
మల్టీ-రోల్ రీకోయిల్‌లెస్ రైఫిల్
మార్చు
- కార్ల్ గుస్తావ్ 84 mm రీకోయిల్‌లెస్ రైఫిళ్ళు
గ్రెనేడ్ లాంచర్లు
మార్చు- AGS-30 ఆటోమేటిక్ గ్రెనేడ్ లాంచర్
ఆర్టిలరీ
మార్చు- 81 mm మోర్టార్
- 51 mm మోర్టార్
- 120 mm మోర్టార్
- 105 mm ఇండియన్ ఫీల్డ్ గన్
మాన్‌ప్యాడ్‌లు
మార్చు- SA-16 గిమ్లెట్
- SA-7 గ్రెయిల్
ఇవి కూడా చూడండి
మార్చు- అస్సాం రైఫిళ్ళు
- సరిహద్దు భద్రతా దళం (వాటర్ వింగ్)
- సెంట్రల్ ఇండస్ట్రియల్ సెక్యూరిటీ ఫోర్స్
- సెంట్రల్ రిజర్వ్ పోలీస్ ఫోర్స్
- ఇండో-టిబెటన్ బోర్డర్ పోలీస్
- సశస్త్ర సీమా బల్
ప్రస్తావనలు
మార్చు- ↑ "DG BSF's Message on Occasion of Raising Day 2014". Archived from the original on 24 డిసెంబరు 2014. Retrieved 10 డిసెంబరు 2014.
- ↑ "Government of India Ministry of Home Affairs Annual Report 2016–17" (PDF). Archived from the original (PDF) on 8 ఆగస్టు 2017. Retrieved 12 ఆగస్టు 2017.
- ↑ "Rs 1.85 lakh crore allocation to MHA in budget". The Economic Times. Retrieved 2022-02-01.
- ↑ "Pankaj Kumar Singh appointed new BSF DG, Sanjay Arora to head ITBP". The Financial Express (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 5 February 2022.
- ↑ Government of India (2 September 1968). "THE BORDER SECURITY FORCE ACT, 1968 No. 47 of 1968" (PDF) (in English and Hindi). MINISTRY OF LAW (Legislative Department ). pp. 1–2. Archived from the original (PDF) on 17 October 2014. Retrieved 8 September 2014.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ 6.0 6.1 Border Security Force. "ROLE OF THE BSF". Border Security Force, Ministry of Home Affairs. Border Security Force. Archived from the original on 8 September 2014. Retrieved 8 September 2014.
- ↑ "BSF Air Wing". Border Security Force. Border Security Force. Archived from the original on 20 August 2014. Retrieved 8 September 2014.
- ↑ "MHA Report 2016-2017" (PDF). Archived from the original (PDF) on 8 August 2017.
- ↑ "BSF is first Wall of Defence of India, says Home Minister Rajnath Singh at 13th Investiture Ceremony". news.biharprabha.com. ANI. 22 May 2015. Archived from the original on 22 May 2015. Retrieved 22 May 2015.
- ↑ 10.0 10.1 "Introduction Border Security Force". bsf.nic.in. Archived from the original on 2015-02-06.
- ↑ 11.0 11.1 Page no. 636 & 637 of Chapter 20 India 2013 published by Publications Division of Ministry of Information and Broadcasting, Govt. of India
- ↑ "Border Security Force -Photo Gallary(Civic)". bsf.nic.in. Archived from the original on 26 July 2016.
- ↑ "Indian Ordnance Factories: OFB in Brief". Archived from the original on 8 February 2015. Retrieved 11 November 2014.
- ↑ "Anti-material rifle handed over to BSF". The Hindu. Chennai, India. 15 February 2008. Archived from the original on 26 June 2010. Retrieved 13 October 2009.