సిరిపురం (మర్పల్లి మండలం)
సిర్‌పుర, తెలంగాణ రాష్ట్రం, వికారాబాదు జిల్లా, మర్పల్లి మండలంలోని గ్రామం.[1]
| సిర్‌పుర | |
| — రెవెన్యూ గ్రామం — | |
  సిర్‌పుర |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 17°36′N 77°42′E / 17.6°N 77.7°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
| జిల్లా | వికారాబాదు |
| మండలం | మర్పల్లి |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | |
| పిన్ కోడ్ | Pin Code : 501202 |
| ఎస్.టి.డి కోడ్: 08451 | |
ఇది మండల కేంద్రమైన మర్పల్లి నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన సదాశివపేట నుండి 20 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత రంగారెడ్డి జిల్లా లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.[2]
గణాంకాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 910 ఇళ్లతో, 4002 జనాభాతో 1760 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1971, ఆడవారి సంఖ్య 2031. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1462 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 573984[3]
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం జనాభా 4122 అందులో పురుషులు 2149 . స్త్రీలు 1,973 గృహాలు 748, విస్తీర్ణము 1760 హెక్టార్లు, ప్రజల భాష. తెలుగు/
వీరబద్ర స్వామి ఆలయ చరిత్ర
మార్చుఈ గ్రామానికి సమీపంలోని మర్రిగూడ గ్రామంలో అన్ని వర్ణముల వారు ఉన్నారు. వారిలో కొందరు వ్యవసాయ వృత్తిని ఆధారంగా చేసుకొని పంటలు పండించుటలో గొప్ప నిపుణులు ఉన్నారు. గ్రామంలో ఉన్న రెడ్డి సామాజిక వర్గానికి చెందిని వారి పూర్వీకులు మర్రిగూడలో అనుకూలంగా లేనందున ఆగ్రామం నుండి వలస వచ్చి వేల్మేలు గ్రామంలో నివసించుచున్నారు.ఒక కుటుంబం నుండి ధర్మారెడ్డి,బుచ్చమ్మ దంపతులు సిరిపుర గ్రామానికి వచ్చి ఇచ్చట అనుకూలంగా ఉందని నివాసము చేయుటకు నిర్నయించారు. వెల్మెల గ్రామం వదిలి శిరిపురంలో నివాసం ఉంటున్నారు.వెల్మేలలో తమ కుటుంబంనకు గల వంటసామనులుతో సహా వ్యవసాయ పనిముట్లు బండిపై వేసుకొని సిరిపురంనకు వచ్చుచుండిరి.దారిలో మెదక్ జిల్లా, బండల గంగారం మండలం. "కొండాపురం గ్రామానికి రెండు కిలోమీటర్ల దూరాన పాత గంగారం అని ఉంది.అచ్చటకి రాగనే వారికి ఆకలిగా ఉన్నందున ఆ ప్రాంతం మామిడితోటలు ఇతర చెట్లచే చల్లని వాతావరణం వున్నందున అక్కడ బండ్లను వదిలి, విశ్రాంతి కొంతసేపు తీసుకొని, తిరిగి ప్రయాణంనకు సిద్ధంకాగా బండ్లను ఎడ్లు గుంజడం కష్టతరంగా ఉంది.కదలుట లేదు.అందరికి వినవచ్చినట్టుగా నేను వీరబద్రుడును మీతో తీసుకెళ్లెండి అన్నట్లు ధ్వని రాగానే అందరు ఆశ్చర్యపడి, ఓ వీరబద్ర మేము గ్రామంనకు పోయిన తరువాత అందరితో ఆలోచించి తీసుకుపోగలమని తెలుపగా బండ్లు కదిలినవి.చాల సంతోషం చేత సిరిపురం వెడలి అక్కడయున్న గ్రామస్తులందరికి తెలిపిరి.గ్రామస్థులు అందరు ఒప్పుకొని వాయుధ్యాలతో, భజనలతో గంగారంనకు వెళ్లి అచట ఉన్న వీరబద్ర స్వామితో పాటు పదిరెండు స్తంబాలను ఎక్కించుకొని సిరిపురం వచ్చి గ్రామంలో ఈశాన్య బాగంనందు మందిరం నిర్మాణము చేసి వీరబద్ర స్వామిని ప్రతిష్ఠించి పూజలు చేసిరి.అక్కడి నుండి స్వామి వారి మహత్యం వలన భక్తుల కోరికలు నెరవేరు చున్నవి. ఏది కోరిన అది తీర్చట జరుగుతున్నందున అనేక మంది భక్తులు స్వామి వారిని కొలుచుకోనుటకు పలు ప్రాంతాలనుండి వచ్చుచున్నారు.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ఒక జిల్లా పరిషత్ ఉన్నత పాఠశాల ఉంది.[4] ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ అనియత విద్యా కేంద్రం ఉంది.సమీప బాలబడి మర్పల్లిలో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల మర్పల్లిలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల వికారాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు వికారాబాద్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల వికారాబాద్లోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల హైదరాబాదు లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుసిర్పూర్లో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుసిర్పూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.ఈ గ్రామానికి సమీపములోని టౌన్ సదాశివపేట్. ఇది 20 కి.మీ. దూరములో ఉంది. ఇక్కడికి రోడ్డు వసతి వుండి బస్సుల సౌకర్యమున్నది. ఇక్కడికి దగ్గరిలోని రైల్వే స్టేషనులు మర్ పల్లి, కోహిర్ రైల్వే స్టేషనులు. హైదరాబాదు రైల్వే స్టేషను ఇక్కడికి 84 కి.మీ దూరములో ఉంది.జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 5 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుసిర్పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- అడవి: 73 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 76 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 97 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 96 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 20 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 25 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 127 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 364 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 879 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1291 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 79 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుసిర్పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 79 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుసిర్పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చుమూలాలు
మార్చు- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016
- ↑ "వికారాబాదు జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2021-12-27. Retrieved 2021-01-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ http://www.onefivenine.com/india/villages/Rangareddi/Marpally/Siripura