సిర్సనగండ్ల
సిర్సనగండ్ల, తెలంగాణ రాష్ట్రం, నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా, చారకొండ మండలంలోని గ్రామం.[1] ఇది మండల కేంద్రమైన చారకొండ నుండి 7కి. మీ. దూరం లోను, దేవరకొండ నుంచి 40 కి. మీ దూరంలో సమీప పట్టణమైన కల్వకుర్తి నుండి 30 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది, రాజధాని హైదరాబాద్ నుండి 89 కి.మీ. దూరంలొ ఉంది. 2016 అక్టోబరు 11 న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత మహబూబ్ నగర్ జిల్లా లోని వంగూరు మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)లో ఉండేది. పునర్వ్యవస్థీకరణలో దీన్ని కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన చారకొండ మండలం లోకి చేర్చారు. [2]
| సిర్సనగండ్ల | |
| — రెవిన్యూ గ్రామం — | |
  సిర్సనగండ్ల |
|
| అక్షాంశరేఖాంశాలు: 16°42′55″N 78°38′03″E / 16.7151396°N 78.6341996°E | |
|---|---|
| రాష్ట్రం | తెలంగాణ |
| జిల్లా | నాగర్‌కర్నూల్ |
| మండలం | వంగూరు |
| ప్రభుత్వం | |
| - సర్పంచి | యాతం శారద |
| జనాభా (2011) | |
| - మొత్తం | 4,792 |
| - పురుషుల సంఖ్య | 2,459 |
| - స్త్రీల సంఖ్య | 2,333 |
| - గృహాల సంఖ్య | 1,090 |
| పిన్ కోడ్ | |
| ఎస్.టి.డి కోడ్ | |
ఇది నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా సరిహద్దు ప్రాంతంలోని చిట్ట చివరి గ్రామం , తూర్పు న నల్లగొండ జిల్లా, ఉత్తరాన రంగారెడ్డి జిల్లా సరిహద్దులను పంచుకుంటున్న విశిష్టమైన గ్రామం. గ్రామంలో పురాతన సుప్రసిద్ద పుణ్యక్షేత్రం శ్రీ సీతారామచంద్ర స్వామి దేవస్థానం కలదు. గ్రామానికి కి తూర్పున 15 కిలోమీటర్లు దూరం లో నాగార్జున సాగర్ హైవే ఉంది. దక్షిణాన 3 కిలోమీటర్లు దూరంగా మాచర్ల నుండి దేవరకొండ -కల్వకుర్తి మీదుగా జడ్చర్ల వరకు వెళ్లే అంతః రాష్ట్ర రహదారి ఉంది.
గణాంకాలు
మార్చు2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1090 ఇళ్లతో, 4792 జనాభాతో 3055 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2459, ఆడవారి సంఖ్య 2333. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 634 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2016. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 575600[3].పిన్ కోడ్: 509324.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాల‌లు చారకొండలో ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల వంగూరులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కల్వకుర్తిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల హైదరాబాద్లోను, పాలీటెక్నిక్ మహబూబ్ నగర్లోనూ ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల కల్వకుర్తిలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు హైదరాబాద్లోనూ ఉన్నాయి.
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం
మార్చుసిర్సన్గండ్లలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం
మార్చుగ్రామంలోఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుసిర్సన్గండ్లలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. వాణిజ్య (ఉన్నా నిర్వహణ లోపం కారణం గా ప్రజలకు ఇబ్బంది కలుగుతున్నది )బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 10 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుసిర్సన్గండ్లలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 277 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 173 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 164 హెక్టార్లు
- తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 134 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 151 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 52 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 1351 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 750 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1977 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 176 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుసిర్సన్గండ్లలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 176 హెక్టార్లు
- సమీప దూరం లో ఉన్న గోకరం చెరువు ని పటిష్టం చేయాలి అని గ్రామస్థులు కోరుతున్నారు
- వర్షం కురిసినప్పుడు పొలాల నుంచి పారె నీటిని కంధకాలు త్రవ్వి వంపుల వల్ల ఏర్పడే నేల కోతకు గురయ్యే సమస్యను పరిష్కరించడం తో పాటు నీటిని భూగర్భ నీటి పెంపుదలకు కృషి చేసేందుకు రైతులు, యువకులు మేధావులు గ్రామ పెద్దలు, అధికారులు చాలా కృషి చేయవలసి ఉన్నది
ఉత్పత్తి
మార్చుసిర్సన్గండ్లలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చు- ప్రత్తి:-వర్షదారం గా ప్రధాన వాణిజ్య పంట అయిన ప్రత్తి ని సాగు చేస్తున్నారు
- వరి:-నీటి సౌకర్యం ఉన్న రైతులు బోరు బావుల కింద సాగుచేస్తున్నారు
- వేరుశనగ:-వర్షాకాలం తరువాత అక్టోబరు నుంచి వివిధ దశల వారీగా బోరుబావుల ద్వారా నీటి సౌకర్యం ఉన్న రైతులు సాగుచేస్తారు
- కూరగాయలు:-గ్రామంలో గ్రామ అవసరాలకి సరిపడా సాగు విస్తీర్ణం లేదు
దేవాలయాలు
మార్చుఇక్కడ అపరభద్రాద్రిగా పేరుగాంచిన 14వ శతాబ్దిలో నిర్మించబడిన sri seetha ramachandra swami devasthanam సీతారామ ఆలయం ఉంది.[4]
మూలాలు
మార్చు- ↑ తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016
- ↑ "నాగర్ కర్నూల్ జిల్లా" (PDF). తెలంగాణ గనుల శాఖ. Archived (PDF) from the original on 2021-12-28. Retrieved 2021-01-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ నమస్తే తెలంగాణ, బతుకమ్మ (ఆదివారం సంచిక) (12 January 2020). "మన మరో భద్రాద్రి సిర్సనగండ్ల". ntnews. మధుకర్ వైద్యుల. Archived from the original on 21 మే 2020. Retrieved 21 May 2020.